آیا طلافروشیهای آنلاین به بانکها تبدیل میشوند؟ بررسی تحولات جدید در بازار طلا
رئیس کانون بانکهای دولتی، محمدرضا فرزین، در نشست با فعالان حوزه فینتک و مدیران پلتفرمهای معاملات طلا، بر ضرورت تعیین چارچوبهای دقیق برای فعالیت این کسبوکارها تاکید کرد. این اظهارات در حالی مطرح میشود که برخی پلتفرمها در حال تبدیل شدن به نهادهای شبهبانکی هستند و این موضوع نگرانیهایی را در مورد مقررات و نظارت ایجاد کرده است.
نگرانی از فعالیتهای شبهبانکی پلتفرمهای طلا
به گفته فرزین، برخی پلتفرمهای طلا نباید سپردهپذیری کنند یا به بهانه فروش «سود طلا» از مردم پول بگیرند. او تصریح کرد که بانکها باید معاملات را انجام دهند و در صورتی که بدون انجام معامله از مردم پول گرفته و وعده سود داده شود، این کار در مقررات مجاز نیست و باید متوقف شود.
فروش بدون پشتوانه ممنوع است
فرزین با اشاره به ضرورت واقعی بودن کالاهای معاملهشده، تاکید کرد که هیچ پلتفرمی حق فروش طلا بدون داشتن اختیار داشتن فیزیکی یا حقوقی آن را ندارد. به گفته وی:
کالایی که میفروشید باید موجود باشد. فروش بدون پشتوانه، هم غیرشرعی است و هم غیرقانونی. اگر پلتفرم صنفی هستید، باید مالک طلا باشید تا معامله اعتبار پیدا کند.
لزوم شفافیت مالی و اطمینان از محل نگهداری
رئیس کانون بانکهای دولتی بخش مهم دیگری از نگرانیها را مربوط به محل نگهداری وجوه کاربران دانست و گفت: «پول مردم باید در بانکی مشخص نگهداری شود. احتیاط ورشکستگی یا سوء استفاده وجود دارد و ما باید بدانیم این وجوه کجا قرار دارند و چگونه مصرف میشوند.»
او تاکید کرد که پلتفرمها باید عملیات تصفیهای منظم و قابل ردیابی داشته باشند:
نمیشود یک گرم طلا در روز بین چندین کار بر خرید و فروش شود. چنین حجمی از معاملات بدون تصفیه دقیق، منجر به اختلال در بازار میشود.
فرزین درباره نوع طلای مورد معامله نیز هشدار داد و گفت طلای آبشده به دلیل ممنوعیت واردات و نبود شفافیت، نمیتواند مبنای فعالیت پلتفرمها باشد.
تبادل داده با بانک مرکزی الزامی است
رئیس کانون بانکهای دولتی در ادامه به ضرورت دسترسی نهاد ناظر به دادههای مالی اشاره کرد و گفت هدف از این اقدام، محدود کردن کسبوکارها نیست، بلکه ایجاد استانداردهای بینالمللی در زمینه شفافیت و مبارزه با پولشویی است.
وی تاکید کرد: «اطلاعات تراکنشها باید در اختیار بانک مرکزی قرار گیرد. این الزام به معنی محدودیت نیست، بلکه شرط فعالیت حرفهای در نظام مالی است. ما عضو کنوانسیونهای بینالمللی مانند FATF و پالرمو هستیم و باید بتوانیم این مقررات را در تمام فعالیتهای مالی کشور اعمال کنیم.»
مقابله با فعالیتهای 24 ساعته بازار طلا
فرزین همچنین با اشاره به پیشنهادی مبنی بر فعالیت 24 ساعته پلتفرمهای طلا، گفت که چنین مدلی در بازارهای رسمی پذیرفتهشده نیست و باید ساعات شروع و پایان مشخصی وجود داشته باشد تا امکان تصفیه و نظارت فراهم شود.
هشدارهای بانک مرکزی برای فعالیت پلتفرم های مالی
رئیس کانون بانکهای دولتی در بخش پایانی سخنانش چگونگی صیانت از فعالیت پلتفرمهای مالی را برشمرد: جلوگیری از خروج سرمایه و ممانعت از پولشویی و پرهیز از ایجاد انحصار به واسطه حجم بالای گردش سرمایه در بخشهای کوچک و کم ریسک.
وی در پایان از فعالان حوزه فینتک دعوت کرد تا در جلسات تخصصی مشترک با بانک مرکزی حضور یابند تا مقررات نهایی به گونهای تدوین شوند که هم امنیت اقتصادی و مالی کشور حفظ شود و هم مسیر رشد کسبوکارهای نوآورانه هموار گردد.
