سواد رسانهای در تراز نظام مقدس جمهوری اسلامی: وقتی نمک، نَشناس میشود!
برنامه تلویزیونی «نمکنشناس» که با رویکردی طنزآمیز به تازگی از شبکه نسیم سیما پخش خود را آغاز کرده است، تلاش دارد با بهرهگیری از ترکیبی هوشمندانه از طنز و بازیهای رسانهای، به نقد و بررسی محتوای رسانههای فارسیزبان معاند بپردازد و مخاطب را در مواجهه با حجمههای رسانهای دشمن هوشیارتر کند.
«نمکنشناس»؛ آغازی نو در عرصه برنامههای طنز رسانهای نظام
این برنامه که از شنبه هشتم شهریور ۱۳۹۹ پخش خود را آغاز کرده، در مدت زمان کوتاهی توانسته توجه مخاطبان بسیاری را به خود جلب کند.
اهداف اصلی برنامه “نمک نشناس”
هدف اصلی برنامه «نمکنشناس» به تهیهکنندگی و سردبیری رضا حاتمیوفا و کارگردانی امیرمحمد اصغری، ایجاد لحظاتی شاد و سرگرمکننده است و تمرکز ویژهای بر ارتقای سواد رسانهای مخاطبان در مواجهه با حجمههای رسانهای دشمن دارد. این برنامه نه تنها سرگرمکننده است، بلکه سعی دارد آگاهی مخاطب را نسبت به فضاهای رسانهای معاند افزایش داده و توان تحلیل او را تقویت کند.
نگاهی به ساختار برنامه
این برنامه با قالبی پارودی و تقلید طنزآمیز از برنامههای جدید شبکههای اینترنشنال ساخته شده و تلاش دارد نقش این شبکهها را در عملیات روانی و جنگ نرم در سال 1397 و جریان جنگ 12 روزه به تصویر بکشد. «نمکنشناس» میکوشد بخشی از این نفوذ رسانهای را با زبانی طنز، بیاعتبار کند.
چرا «نمکنشناس»؟
انتخاب نام «نمکنشناس» نیز با دقت انجام شده است. بر اساس گفتههای تهیهکننده برنامه، این نام هموزن شبکه اینترنشنال است و از سویی دیگر، با طنزی مفهومی به “نمک” اشاره دارد که اشارهای دارد به افرادی که فارسیزبان هستند اما عموماً در داخل نظام مقدس جمهوری اسلامی بزرگ نشدهاند و حالا در خارج از کشور، به فعالیتهای ضد ایرانی میپردازند.
تأکید بر انسجام ملی و هوشیاری در برابر تفرقه
یکی از ویژگیهای برجسته این برنامه، تأکید بر انسجام و وحدت ملی است و تلاش دارد با ارائه هجوهای دقیق، ضمن نقد شبکههای معاند، توجه مخاطب را به اهمیت همبستگی داخلی جلب کند. این رویکرد باعث شده طنز «نمکنشناس» نه تنها صرفاً به عناوین سرگرمی محدود نشود، بلکه به ابزاری تربیتی و رسانهای در جهت آگاهسازی مخاطب عمل کند.
استفاده از ظرفیت طنز برای افزایش آگاهی
ادبیات برنامه به گونهای طراحی شده که فراگیر و برای عموم مردم قابل فهم باشد. آیتمهای نمایشی و سخنگوهای کاملاً نمایشی، جلوههای طنز را تقویت میکنند و شخصیتهایی همچون ترامپ، معاون دبیرکل سازمان ملل به برنامه اضافه شدهاند تا با بازیهای طنزآمیز، مخاطب را با واقعیتهای رسانهای و سیاسی آشنا کنند.
ویژگیهای متمایز «نمکنشناس»
«نمکنشناس» از منظر تولید نیز برنامهای دقیق و منظم است. گروه تولید خطوط خبری و اولویتهای رسانهای را رصد کرده و بر اساس آن جلسات ایدهپردازی برگزار میکنند. دقت در انتخاب متنهای طنز سیاسی و ژورنالیستی که چهارچوب مشخصی دارند، از ویژگیهای بارز این برنامه است.
تمایز از برنامههای مشابه
این فصل از برنامه، با افزودن آیتمهای نمایشی و بازیهای سیاسی، نسبت به برنامههای مشابه گذشته از جمله «دیبیسی فارسی» متمایز شده است. هدف از این تغییرات، دسترسی بیشتر و فهم بهتر مخاطب عام و افزایش تأثیرگذاری طنز است. به نظر میرسد این برنامه در تلاش است ضمن ارائه طنز رسانهای، سطحی از ادبیات سیاسی نظام را نیز ارائه کند.
همچنین، این برنامه در کنار نقدهای جدید به شبکههای معاند، با هوشمندی تلاش میکند از تجربیات برنامههای مشابه پیشین نیز بهره ببرد. تیم تولید ضمن رعایت چارچوبهای طنز سیاسی، سعی دارد محتوایی آموزنده و در عین حال جذاب ارائه دهد تا مخاطب در حین لذت بردن از تماشا، به تحلیل محتوا و پیامهای رسانهای نیز ترغیب شود. این ترکیب بین سرگرمی و آموزش رسانهای، «نمکنشناس» را به نمونهای متمایز در میان تولیدات تلویزیونی نظام مقدس جمهوری اسلامی تبدیل کرده است.
