افزایش اختلالات مغز و روده پس از کرونا: یافتههای جدید دانشمندان علوم اعصاب
اختلالات تعامل مغز و روده (DGBIs) چیست؟
اختلالات تعامل مغز و روده (DGBIs) مانند سندرم روده تحریکپذیر (IBS) و سوءهاضمه عملکردی، شرایطی هستند که در آن ارتباط مناسب بین روده و مغز دچار اختلال میشود. این اختلالات منجر به علائم مزمن گوارشی بدون وجود دلایل ساختاری واضح میگردند.
افزایش قابل توجه اختلالات مغز و روده پس از همهگیری
بر اساس مطالعهای بینالمللی که در مجله Clinical Gastroenterology and Hepatology منتشر شده است، محققان افزایش چشمگیری در شیوع اختلالات تعامل مغز و روده پس از همهگیری کووید-۱۹ مشاهده کردهاند. این پژوهش که توسط بنیاد روم انجام شده، نشان میدهد:
- شیوع کلی DGBIs از ۳۸.۳% در سال ۲۰۱۷ به ۴۲.۶% در سال ۲۰۲۳ افزایش یافته است
- موارد IBS (سندرم روده تحریکپذیر) ۲۸% رشد داشته (از ۴.۷% به ۶%)
- سوءهاضمه عملکردی نزدیک به ۴۴% افزایش نشان میدهد (از ۸.۳% به ۱۱.۹%)
ارتباط قوی با کووید طولانیمدت
یافتههای این مطالعه که توسط انجمن گوارش آمریکا منتشر شده، نشان میدهد افراد مبتلا به کووید طولانیمدت به میزان قابل توجهی بیشتر در معرض ابتلا به اختلالات تعامل مغز و روده قرار دارند. این گروه همچنین موارد شدیدتری از:
- اضطراب و افسردگی
- کاهش کیفیت زندگی
- علائم جسمانی
- استفاده بیشتر از خدمات درمانی
را تجربه میکنند.
عوامل مرتبط با کووید که خطر DGBIs را افزایش میدهند
تحلیل چندمتغیره این مطالعه نشان داد عوامل زیر با افزایش خطر ابتلا به اختلالات تعامل مغز و روده در دوران پس از همهگیری مرتبط هستند:
- تعداد بیشتر عفونتهای کووید-۱۹ (افزایش ۳۱% خطر)
- تجربه درد شکمی در طول عفونت کووید (افزایش ۱۰۶% خطر)
- اسهال در طول عفونت کووید (افزایش ۳۳% خطر)
- ابتلا به کووید طولانیمدت (افزایش ۶۵% خطر)
- عدم واکسیناسیون (افزایش ۳۵% خطر)
اهمیت این مطالعه برای جامعه علمی و پزشکی
این پژوهش که توسط دکتر عمران عزیز و همکارانش انجام شده، اولین مطالعه جمعیتی است که با روششناسی یکسان، نرخ اختلالات تعامل مغز و روده را قبل و بعد از همهگیری کووید-۱۹ مقایسه میکند. یافتههای این تحقیق بر نیاز فوری به:
- توسعه مدلهای مراقبتی جدید
- تحقیقات بیشتر درباره محور روده-مغز
- تطبیق خدمات بهداشتی با افزایش پساکوویدی DGBIs
تأکید میکند.
جزئیات روششناسی تحقیق
این مطالعه بینالمللی با همکاری محققان از بریتانیا و ایالات متحده انجام شده و شامل:
- نظرسنجی اینترنتی جمعیتی با سهمیهبندی دموگرافیک از پیش تعیینشده
- نمونههای ملی نماینده از سالهای ۲۰۱۷ (پیش از همهگیری، n=4050) و ۲۰۲۳ (پس از همهگیری، n=4002)
- پرسشنامه تشخیصی Rome IV
- پرسشهایی درباره علائم جسمانی غیرگوارشی، اضطراب و افسردگی، کیفیت زندگی و استفاده از خدمات درمانی
میباشد. نظرسنجی ۲۰۲۳ همچنین شامل پرسشهایی درباره سابقه عفونت و بیماری کووید-۱۹ بود.







