آمریکا بهتازگی یک سامانه ضدموشکی «پاتریوت» را به اوکراین ارسال کرده است. این اقدام آمریکا در شرایطی صورت میگیرد که جنگ و تنش در اوکراین به مدت طولانی ادامه یافته و تهدیدات نظامی در این کشور همچنان برقرار است. ارسال این سامانه ضدموشکی به اوکراین بهویژه در مواجهه با تهدیدات روسیه میتواند بهعنوان یک استراتژی موثر برای تقویت دفاعی اوکراین تلقی شود. اما سوالی که در این میان مطرح میشود این است که آیا این حرکت میتواند نشانهای از آمادهسازی دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، برای کاهش تنشها با ایران باشد؟
سیاستهای خارجی دونالد ترامپ در دوران ریاستجمهوریاش تغییرات قابل توجهی را به دنبال داشت. یکی از مهمترین این تغییرات، خروج آمریکا از توافق هستهای ایران در سال 2018 بود که بهطور کلی باعث ایجاد تنشهای بیشتری میان واشنگتن و تهران شد. در حال حاضر با توجه به تحولات رو به رشد در عرصه سیاست بینالملل، تحلیلگران بسیاری بر این باورند که حرکت جدید آمریکا انتظارات خاصی را به وجود آورده است. برخی بر این باورند که ارسال سامانه پاتریوت به اوکراین میتواند بهعنوان گام اولیهای از سوی ترامپ برای کاهش تنشها با ایران تعبیر شود.
از سوی دیگر، مقامات دولتهای گذشته و حال واشنگتن نظرات متفاوتی نسبت به تکنیکها و استراتژیهایی که باید در قبال ایران در پیش گرفته شود، دارند. در دولت بایدن، تلاشهای دیپلماتیک برای بازگرداندن ایران به برجام ادامه دارد و این فعالیتهای دیپلماتیک باعث بروز اختلاف نظرهایی درباره تعامل با ایران و همچنین اقداماتی نظیر ارسال سامانههای نظامی به کشورهای دیگر شده است. در حالی که برخی از مقامات دولت بایدن بر این باورند که باید بر فشارهای دیپلماتیک و اقتصادی برای کاهش توان هستهای ایران تمرکز کرد، برخی دیگر معتقدند که تقویت نمونههای نظامی در نقاط مختلف جهان، بهویژه در اروپا و آسیا، میتواند بهعنوان راهی برای بازدارندگی ایران و دیگر کشورها عمل کند.
بدون شک، این نوع رفتارها نشاندهنده گرایشهای آیندهنگر است که ممکن است در آینده نتایج قابلتوجهی به دنبال داشته باشد. از طرفی افزایش ارسال تسلیحات به کشورهایی همچون اوکراین میتواند بهعنوان سیگنالی برای کشورهای دیگر نظیر ایران باشد تا ارزیابی دقیقی از سیاستهای بینالمللی آمریکا و اقدامات بعدی آن داشته باشند. علاوه بر این، این وضعیت جدید به نوعی به حفظ تعادل قوا در منطقه خاورمیانه و اروپا وابسته است و تحلیگران انتظار دارند که این تحولات نتایج عمیقتری در عرصه بینالمللی به بار آورد.
در کنار این تحولات، باید در نظر داشت که وضعیت کنونی در خاورمیانه و بحرانهای مرتبط با ایران همواره بر تصمیمگیریهای آمریکا تأثیرگذار بوده است. با تمامی این تفاسیر، نگاهها به اقدامات بعدی ترامپ و نحوه مدیریت اوضاع توسط دولت بایدن معطوف شده است. تحولات جاری میتواند به نوعی نشانهای از آغاز یک دوره جدید در روابط میان ایران و آمریکا تلقی شود.
در نهایت، با توجه به تحولات اخیر، واضح است که ارسال سامانه ضدموشکی «پاتریوت» به اوکراین در واکنش به تهدیدات روسیه خود میتواند ابعاد پیچیدهتری به مسئله داشته باشد. تحلیلگران و کارشناسان بینالمللی باید با دقت به بررسی جزئیات این تحولات بپردازند و پیامدهای احتمالی این عملکرد را بر روی روابط بینالمللی و بهویژه روابط آمریکا با ایران مورد مطالعه قرار دهند. آیا این اقدامات نشانهای از تغییر در سیاستهای آمریکا نسبت به ایران است یا صرفاً یک استراتژی دیپلماتیک در پاسخ به تهدیدات نظامی دیگر کشورهاست؟ جزئیات دقیقتر درباره این تحولات و برنامههای آینده آمریکا قطعاً در هفتهها و ماههای آینده روشن خواهد شد.
