تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران شناخته میشود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1819160267
حق محیط زیست، آگاهی و قضاوتهای مردم
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: یادداشت؛
حق محیط زیست، آگاهی و قضاوتهای مردم
شناسهٔ خبر: 2519159 دوشنبه ۲۵ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۰:۴۷
دین و اندیشه > سایر
رهبر انقلاب بر این مسئله تأکید داشتند که حفظ محیطزیست یک «وظیفه حاکمیتی» است. حاکمیتها در دو حوزه کلان وظایف خود را دنبال میکنند: یکی در زمینه سیاستگذاری و دیگری در زمینه اجرایی. به گزارش خبرگزاری مهر، انقلاب اسلامی ایران براساس نگرهای مشخص به جامعه و تحولات آن شکل گرفته و به پیروزی رسیده است. هر چند این نگاه تا حدودی غیرمدون است، اما با تمام تنوع و تکثری که دارد، در شرحهای مختلف متفکرین انقلاب بازتاب یافته و از وحدتی انگارهای برخوردار است. این اندیشه که میتوان از آن به «نظریه اجتماعی انقلاب اسلامی» یاد کرد، کم و بیش مهمترین مسائل حیات اجتماعی را مورد بررسی قرار داده است. یکی از مهمترین مسائلی که از منظر این تفکر و متفکرینش تبیین و تشریح خاصی یافته، مسئلهی «محیطزیست» و چالشهای این حوزه است.انقلاب اسلامی فرزند زمانه مدرن نیست و اساساً آمده تا زایندهی زمانه دیگری باشد. با این همه، خود در زمانهای متولد شده که محیط زیست یکی از بحرانهای اساس آن است. پیوند محیطزیست و زیست اجتماعی انسانها، زمینهها و پیامدهای چالشهای محیطزیست را به مسئلهای اجتماعی تبدیل کرده است. نظریهی اجتماعیای که انقلاب اسلامی پیش میکشد، در اینباره حرفهایی جدی، اما همچنان ناشنیده دارد. این یادداشت میکوشد در حد توان، این حرفها را پژواک دهد.
مسئله چالشهای زیستمحیطیعلاوه بر قانون اساسی جمهوری اسلامی که در اصل پنجاهم خود حفاظت از محیطزیست را یک وظیفه عمومی قلمداد میکند، این مسئله در اندیشه امام خمینی رحمهاللهعلیه۱ و متفکران انقلاب اسلامی۲ نیز بازتاب داشته و بهنوعی دغدغهی آنها بوده است. در این میان، آیتالله خامنهای در طی مدت رهبریشان، دیدگاه منسجمی را درباره محیطزیست میپرورانند که در استدلالهایی قابل توجه، به برخی از بنیادیترین پرسشهای اجتماعی مطرح در زمینهی محیطزیست پاسخ میدهد. این یادداشت در ادامه میکوشد به جمعبندی این دیدگاه بپردازد.ماهیت و خاستگاه بحرانهای زیستمحیطی مهمترین داده یک نگرش اجتماعی پیرامون محیطزیست و چالشهای آن در زمینهی تحلیل خاستگاه چالشهای زیستمحیطی است. تصویری که یک دیدگاه از زمینههای شکلگیری بحران و رفع آن به دست میدهد، پایه تفسیری است که از چگونگی رفع بحران دست خواهد داد. رهبر انقلاب در این زمینه مشخصاً بر دو سطح تحلیل دست میگذارند. سطح اول تحلیلی انسانشناختی و سطح دوم تحلیلی اجتماعی از مسئله است.
تحلیل انسانشناختی هرچند در اندیشهی اجتماعی متفکرین مسلمان از «انسان» و «جامعه» سخن به میان میآید، اما با دوگانهی فرد-جامعه تفاوت دارد. «انسان» در این سنت فکری، همان «فرد» نیست. جامعه در برابر فرد مطرح میشود، اما در امتداد انسان است. از سوی دیگر، در این تفکر، عبودیت انسان در برابر خدا سرچشمهی همهی ارزشهای انسانی است: «سرچشمهى همهى فضایل انسانى و کارهاى خیرى که انسان ممکن است انجام بدهد (چه در حوزهى شخصى، چه در حوزهى اجتماعى و عمومى)، همین احساس عبودیت در مقابل خداست.» در برابر این عبودیت و خداپرستی، منیت و خودپرستی قرار دارد که «منشأ همهى آفات اخلاقى و عوارض و نتایج عملى آنهاست.»این خودپرستی و خودبینی در سه سطح قابل تمییز است: «خودبینى و خودخواهى در مقابل خداوند متعال» که از آن به «طاغوت» تعبیر میشود: «خودبینى در مقابل انسانهاى دیگر» که «نتیجهاش مىشود نادیده گرفتن حقوق دیگران» و «خودبینى در مقابل طبیعت». آیتالله خامنهای اینچنین استدلال میکنند که «تضییع محیط طبیعى» و «نادیده گرفتن محیط طبیعى زیست» نتیجهی این سطح از خودبینی است.۳ بر این اساس، بحران محیطزیست تابعی است از طغیان و خودخواهی انسان. جامعه در تداوم انسان است و پیدایی اینچنین انسانی سطحی دیگر از تحلیل را شکل میدهد که عبارت است از بر هم خوردن روابط توحیدی در جامعه.انسانخداپرستیفضایل انسانیخودپرستیآفات اخلاقیرابطه انسان با خداطاغوت
رابطه انسان با انساننادیده گرفتن حقوق دیگران
رابطه انسان با طبیعتتضییع محیطزیست تحلیل انسانشناختی حضرت آیتالله خامنهای از چالش زیستمحیطیتحلیل اجتماعیسطح دیگر تحلیل پیدایش بحران محیطزیست، تحلیل اجتماعی است. این سطح از تحلیل، پاسخ روشنی میدهد به اینکه بروز چالشهای زیستمحیطی نشانه و معلول چه روابط و وضعیتی در جامعه است و عامل اصلی تخریب محیطزیست چه کسانی هستند؟ در دیدگاهی که رهبر انقلاب میپرورانند، این پرسشها بهخوبی تشریح میشود. ایشان استدلال میکنند که چالشهای زیستمحیطی امتداد «نابرابریهای اجتماعی» است که در محیط طبیعی بروز و ظهور یافته و عامل اساسی در این چالشها عبارت است از «اقلیتی مرفه و ثروتمند».
«تخریب محیطزیست معلول نابرابریهاى اجتماعى و استفادهی غلط از طبیعت و یکى از عوامل تضییع حقوق انسانهاست. متأسفانه در جهان امروز، اقلیتى مرفه و ثروتمند از همهى امکانات و مواهب طبیعى و سالم بهرهبردارى مىکنند، ولى اکثریت ملتها محکوم به زندگى در شرایط محیطى آلوده و غیربهداشتى و تن دادن به عوارض سوء و انواع بیماریها و پذیرفتن بلا و مصیبت و مرگومیرند.»۴
این تحلیل علاوه بر آنکه چالشهای زیستمحیطی در سطحی جهانی را تبیین میکند، ماهیت چالش محیطزیست در درون کشور را نیز بیان میکند و بر «شیوههاى ناصحیح و غیرعادلانه در تعامل با طبیعت و آلوده ساختن محیطزیست در کشورمان» انگشت میگذارد و راهحل را در «جامعهای سالم و بهدور از فاصلهی طبقاتی» میداند.۵سطح تحلیل
علل چالشهای زیستمحیطیراهحلسطح انسانشناختیطغیان انسان در رابطه با طبیعت
عبودیت خدا(توحید)سطح اجتماعینابرابریهای اجتماعی
برقراری جامعهی عادلانه وبهدور از فاصلهی طبقاتی (عدالت)تحلیل حضرت آیتالله خامنهای از عوامل چالشهای زیستمحیطیمبادی اهمیت مسئله محیطزیست و غفلت از آنمسئله قابل بررسی دیگر این است که از منظر این تفکر، «اهمیت» مسئله محیطزیست چگونه و به چه میزان است؟ هر اندیشهای کموبیش برای محیط زیست اهمیت قائل است، اما تفاوت در اهمیت و اولویتی است که برای این مسئله قائلاند. از منظر انقلاب اسلامی، محیطزیست یک مسئلهی اصلی به حساب میآید: «براى ما مسئلهى محیطزیست یا حفظ منابع طبیعى، مسئلهاى تجملاتى و درجه دو نیست؛ یک مسئلهى حیاتى است.»۶
کافی است به عرصهی اجتماعی کشور نگاهی کوتاه بیندازیم. با وجود چالشهای فراوان زیست محیطی و منهای ابعاد تبلیغاتی اخیر، از فعالان فرهنگی گرفته تا فعالان سیاسی و اقتصادی، برای کمتر کسی محیطزیست مسئلهای اصلی است. چرا؟ ریشه این وضعیت را میتوان در دو سنخ تفکر پیگیری نمود. دو تفکری که در برابر اصل انقلاب اسلامی قرار داشتند، «غیر» های اصلی هستند که از بسط نظریهی اجتماعی انقلاب دربارهی محیطزیست نیز جلوگیری میکنند و آرام اما بیصدا، محیطزیست را بهمثابه مسئلهای درجه دو و کماهمیت طرح میکنند.۷ یکی تفکری تحجرمآبانه که اساساً هیچ ارتباطی با مسائل جامعه کنونی ندارد و دیگر تفکری تجددمآبانه است که در سطحی روبنایی، محیطزیست را بهمثابهی امری تقلیدی و نمادین بازتولید میکند، اما در سطح بنیادینتر رأی به تفوق اقتصاد و تکنولوژی بر محیطزیست میدهد.
از منظر رهبر انقلاب اسلامی، در زمینه محیطزیست ما با یک دوگانه حق ـ تکلیف مواجهیم. «حق محیطزیست» که در آن مردم صاحبان اصلی هستند و حفظ محیطزیست که یک «وظیفهی حاکمیتی» است و در آن، حکومت واجد مسئولیت اصلی است. حل چالشهای زیستمحیطی منوط به حرکت توأمان و متقابل این حق و تکلیف است.شاید نیاز و فرصتِ طرح و تأکید بر این نکته نباشد که این دو تفکر و تقابلشان با تفکر انقلاب اسلامی در کلیت خود و همچنین در خصوص مسئلهی محیطزیست، بنیادین است و ریشه در نوع نگرش هستیشناختی این نگرهها به دین، دنیا و آخرت دارد. همانگونه که حضرت آیتالله خامنهای تشریح نمودهاند، تفکر انقلاب اسلامی برپایهی نگرش توأمان به این دو ساحت حیات انسانی بنیان نهاده شده است؛ تفکری که ایشان از آن به «اسلامِ دنیا و آخرت» تعبیر میکنند.در برابر این تفکر، دو مسیر متمایز قرار دارد: یکی تفکر تحجرگرایانه که بر آخرت منهای دنیا تأکید دارد و دیگری تفکر تجددگرایانه که بر دنیای منهای آخرت تأکید میکند. برخی از موضع این دو تفکر به تفسیر اسلام پرداختهاند. رهبر انقلاب، اسلام حاصل از فعالیت فکری-تفسیر این دو جریان را در چارچوب «اسلام دنیاپرستی» و «اسلام رهبانیت» مفهومسازی میکنند. ایشان استدلال میکنند که پیش از انقلاب این دو اسلام اخیر، وضعیت غالب در جامعه بودند و انقلاب اسلامی در یک تعبیر عبارت است از جایگزینی «اسلام دنیا و آخرت» با «اسلام دنیاپرستی یا رهبانیت».۸
حضور و حیات این دو اسلام پس از انقلاب، طبیعی است که کمرنگتر شده باشد، اما این به آن معنا نیست که کمتر شده، بلکه صراحتش کمتر شده است. در اثر سرایت آرام و پنهان لایههایی از این دو تفکر است که اهمیت محیطزیست رنگ میبازد و بهمثابهی امری درجهدوم مطرح میشود. در اثر رگههای از التقاط تحجرگرایانه است که صورتی بسیط از «کار فرهنگی» بهعنوان صورت غالب فعالیت اجتماعی نیروهای انقلاب ترویج میشود که منهای اولویت مسئله محیطزیست (و بهطور کلی عدالت) است و اغلب ناظر به اخلاق، احکام و عقاید فردی قرار دارد.در سوی دیگر، رگههایی از تجددمآبی صورتی از توسعهی تکساحتی را غالب میکند که در آن، اقتصاد و صنعت بر محیطزیست و کشاورزی تفوق مییابد. شاید بهنوعی بتوان گفت استدلال استعاری که رهبر انقلاب در دیدار اخیرشان مطرح کردند، ناظر به همین دو وجه است: «هتل» و «حوزهی علمیه» آنگاه که در بستر نگرش توأمان به دنیا و آخرت نباشند، میتوانند نماد «دنیای منهای آخرت» و «آخرت منهای دنیا» باشند.
لایههایی از تفکر دنیاگرایی منهای آخرت از سوی ماتریالیستهای نظری (مارکسیسم) و عملی (کاپیتالیسم) و تجددمآبان و آخرتگرایی منهای دنیا از سوی متحجران مقدسمآب با سیاستزدگی اصحاب قدرت ترکیب میشود و ملغمهای محافظهکارانه و عملگرایانه به وجود میآورد که همهی تفکر انقلاب اسلامی و از جمله دیدگاه آن در باب محیطزیست را در دو سطح اجتماعی و حاکمیتی زمینگیر میکند. یکی «امکان» جنبش زیستمحیطی را از میان برمیدارد و دیگری «دستگاهها» را به چنان توسعهای مشغول میسازد که از مسئولیت حاکمیتی حفظ محیطزیست بازمیمانند.نگرش
موضع اسلامی
مبنای هستیشناختیاهمیت محیطزیستنگاه کلی به محیطزیستتفکر انقلاب اسلامیاسلام دنیا و آخرتنگاه توأمان به دنیا و آخرتمحیطزیستاولویت دارد
محیطزیست بهمثابهیتداوم توحید و عدالتتفکر تحجرگرایانه
اسلام رهبانیتآخرتگرایی منهای دنیامحیطزیست مسئلهای درجهدو استتفوق معنویت منهای عدالتبر محیطزیستتفکر تجددگرایانه
اسلام دنیاپرستیدنیاگرایی منهای آخرتمحیطزیست مسئلهای درجهدو استتفوق اقتصاد و غیرهبر محیطزیستزمینههای معرفتی مواجهه با چالش زیستمحیطیچه باید کرد؟یکی از مهمترین سطوح یک تحلیل اجتماعی پیرامون مسئلهی محیطزیست، راهکارهایی است که برای حل مسئله مطرح میکند. از منظر رهبر انقلاب اسلامی، در زمینهی محیطزیست ما با یک دوگانهی حق-تکلیف مواجهیم. «حق محیطزیست»۹ که در آن مردم صاحبان اصلی هستند و حفظ محیطزیست که یک «وظیفهی حاکمیتی»۱۰ است و در آن، حکومت واجد مسئولیت اصلی است. حل چالشهای زیستمحیطی منوط به حرکت توأمان و متقابل این حق و تکلیف است.
وظیفهحاکمیتی حفظ محیط زیسترهبر انقلاب در دیدار اخیرشان بر این مسئله تأکید داشتند که حفظ محیطزیست یک «وظیفه حاکمیتی» است. حاکمیتها در دو حوزه کلان، وظایف خود را از جمله در زمینه حفظ محیطزیست دنبال میکنند: یکی در زمینه سیاستگذاری و دیگری در زمینه اجرایی.
سیاستهای زیستمحیطی و اینکه یک نظریه چه سیاستهایی را برای حل چالشهای زیستمحیطی پیشنهاد میدهد، یک سطح مهم از ورود یک نظریهی اجتماعی به عرصهی محیطزیست است. دیدگاه اجتماعیای که رهبر انقلاب اسلامی در زمینهی محیطزیست و چالشهای آن میپرورانند، راهکارهایی را در اینباره به دست میدهد. این راهکارها هنگامی که آیتالله خامنهای در موضع رهبری نظام قرار میگیرند، صورتی کاملاً کاربردی و اجرایی مییابد.
مطابق متن قانون اساسی، یکی از مهمترین وظایف و اختیارات رهبری در قانون اساسی، در حوزهی سیاستگذاری است.۱۱ این نقش در دو سطح «تعیین سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی ایران» و «نظارت بر حُسن اجرای سیاستهای کلی نظام» بهصورت مباشر اعمال میشود.۱۲ اجرای خطمشیها با قوای سهگانه و زیر نظر رهبری است.۱۳ در قانون اساسی، هدف کلی این سیاستگذاری در چارچوب نظام امت و امامت۱۴ و «تداوم انقلاب اسلام» بیان شده است.۱۵
با دقت در سیاستگذاریهای رهبری در زمینهی محیطزیست، میتوان میان دو سطح از سیاستگذاریهای ایشان تمییز داد: یکی سیاستهای ابلاغی که با طی مسیرهای رسمی، تدوین و به دولت (حاکمیت) ابلاغ میشود. دیگری سیاستهای اعلامی که به آن دسته از سیاستهایی راجع است که براساس جنبهی هنجاری و ارزشی انقلاب اسلامی و بهمثابهی روح قانون اساسی، همواره مورد تأکید قرار دارد.بررسی سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی نشان میدهد سیاستگذاری زیستمحیطی در سطح کلان، مورد نظر رهبر انقلاب بوده است. سیاستهای کلی نظام در بخش انرژی و منابع طبیعی (ابلاغشده در سال ۱۳۷۹) حاوی بندهای مهمی در زمینه اهمیت محیطزیست در زمینه سیاستهای انرژی و «کاهش آلودگى زیستمحیطى» است.۱۶ در سیاستهای کلی برنامهی پنجم توسعه۱۷ ابلاغشده در مورخ ۲۱ دی ۱۳۸۷ نیز بر رشد اقتصادی متناسب با ارزش زیستمحیطی آب تأکید شده است. تأکید اخیر ایشان بر تهیه «سند ملی محیطزیست» و «پیوست زیستمحیطی برای همهی طرحهای عمرانی و صنعتی» نیز در این راستا قابل تحلیل است.۱۸
در زمینه سیاستهای اعلامی، میتوان به موارد متعددی اشاره کرد که رهبر انقلاب در سخنرانی اخیرشان به بخشهای عمدهای از آن اشاره کردهاند. سیاستهای اعلامی رهبر انقلاب در زمینهی محیطزیست را، که ناظر به حوزه کاری هر سه قوهی اجرایی، تقنینی و قضایی کشور است، از یک نظر میتوان بسط تحلیل اجتماعیای دانست که ایشان در زمینهی نسبت چالش محیطزیست با عدالت پیش میکشند؛ مواردی مانند «برنامهریزی، تدبیر، پیگیری مستمر و جدی و قاطعیت دستگاههای مرتبط» برای حل چالشهای زیستمحیطی، «پیوست زیستمحیطی برای همه طرحهای عمرانی و صنعتی»، «جرمانگاری تخریب محیطزیست»، جلوگیری و برخورد با «دستاندازی افراد سودجو به جنگلها و منابع طبیعی»، الزام به برخورد قاطعانه با «تعدی به جنگلها به هر بهانهای اعم از هتلسازی و جذب گردشگر و ساخت حوزهی علمیه و برخی توجیهاتِ بهظاهر قابل قبول»، «تعقیب قضایی زمینخواری»، «تعقیب قضایی کوهخواری و ساختوساز در ارتفاعات»، «تقویت نظارتهای بیاغماض» و «فرهنگسازی برای حفظ محیطزیست». حیطهی وظیفه
وظایف حاکمیتی در زمینهی حفظ محیطزیستاجرایی
برنامهریزی، تدبیر، پیگیری مستمر و جدی و باقاطعیت دستگاههای مرتبط
پیوست زیستمحیطی برای همهی طرحهای عمرانی و صنعتی
تقویت نظارتهای بیاغماض
فرهنگسازی برای حفظ محیطزیستتقنینی
برنامهریزی، تدبیر، پیگیری مستمر و جدی و باقاطعیت دستگاههای مرتبط
پالایش و بازنگری قوانین جرمانگاری تخریب محیطزیستقضایی
برنامهریزی، تدبیر، پیگیری مستمر و جدی و باقاطعیت دستگاههای مرتبط
برخورد قاطعانه با تعدی به جنگلها به هر بهانهای
تعقیب قضایی زمینخواری
تعقیب قضایی کوهخواری و ساختوساز در ارتفاعات
مقابله با دستاندازی افراد سودجو به جنگلها و منابع طبیعی«وظایف حاکمیتی» و عرصههای «قضاوت مردمی» در زمینه چالشهای زیستمحیطی
حق محیطزیست، آگاهی و مردمیکی از مهمترین ابعاد فکر اجتماعیای که رهبر انقلاب در زمینهی مسائل محیطزیست میپرورانند، راهکارهای استیفای حقوق زیستمحیطی است. اصولاً نگرش متمایز انقلاب اسلامی و رهبران آن امام خمینی و آیتالله خامنهای به «انسان» و «مردم»، فلسفهی اجتماعی-سیاسی خاصی را شکل داده است. بر وفق این نظریه، نهتنها مردمسالاری دینی بهعنوان نظام سیاسی طرح و بر آن تأکید میشود، بلکه مبنا و چارچوب کلان پاسخ به هر مشکلی را شکل میدهد: «از اول انقلاب تا امروز هر وقتی هر کاری را محول به مردم کردیم، آن کار پیش رفته است. هر کاری را انحصاری در اختیار مسئولان و رؤسا و مانند اینها قرار دادیم، کار متوقف مانده است.»۱۹ از این رو، تأکید میکنند که «ما مسائل حلنشده کم نداریم. در همهی مسائل گوناگون کشور، مسئولین باید بتوانند با مهارت، با دقت، با ابتکار، راههایی را برای حضور مردم پیدا کنند.»۲۰ تأکید ایشان بر «هر کاری» و «همهی مسائل گوناگون کشور» در این زمینه راهگشاست و راجع است به سطح بنیادین و نه تاکتیکی نقش مردم در اندیشهی انقلاب اسلامی.
در زمینه محیطزیست هم رهبر انقلاب به بسط مردمسالاری دینی به حوزهی چالشهای زیستمحیطی قائلاند و بر «نقشآفرینی مردم برای حفظ محیطزیست»۲۱ تأکید دارند. پرسش مهم در این زمینه اما این است که چگونه این اتفاق (تحقق مردمسالاری دینی-زیستمحیطی) شکل میگیرد؟ براساس نگرشی که اندیشهی انقلاب اسلامی پیرامون انسان (مردم) پیش میکشد، در نهاد وجود انسان، فرهنگ واجد نقشی زیربنایی و اصیل است. تغییرات اجتماعی، تابعی از تغییرات فرهنگی است یا دستکم فرهنگ یک متغیر مستقل در تغییرات اجتماعی است. از همین روست که ایشان راهکار نقشآفرینی مردم برای حفظ محیطزیست را با مفهوم «فرهنگسازی»۲۲ شرح میدهند.تأکید بر فرهنگسازی و در پی آن، تأکید بر «نقش رسانه»۲۳ تا حدود زیادی مسئله را روشن و کاربردی میکند. با این همه، ماهیت فرایند فرهنگسازی نیاز به شرح بیشتر دارد. برای این کار، میتوان از استدلالی استفاده کرد که یکونیم دهه پیش آیتالله خامنهای در متنی پروراندهاند: «شیوههاى ناصحیح و غیرعادلانه در تعامل با طبیعت و آلوده ساختن محیطزیست در کشور» یک «نقیصه بزرگ» است و «براى از بین بردن نقیصه بزرگ و اساسى، باید آگاهى افراد نسبت به مسائل زیستمحیطى افزایش یابد.»۲۴ این آگاهی به یک حرکت اجتماعی منتهی خواهد شد که نقشهای مهمی در تحقق عدالت زیستمحیطی خواهد داشت. این حرکت گرچه میتواند به حاکمیت در انجام وظایف محوله، اما برزمینماندهاش در زمینهی محیطزیست کمک کند، با این حال ماهیت و کارکردی اساساً متمایز از حاکمیت دارد. یکی از مهمترین کارهای این حرکت، نوعی مطالبه، نقد و قضاوت عمومی است. «مردم باید قضاوت کنند»۲۵ و تا تحقق این «باید»، رفع چالشهای زیستمحیطی و استیفای حق محیطزیست سالم بر زمین خواهد ماند.
فرایند نقشآفرینی زیستمحیطی «مردم»سخنان اخیر رهبر انقلاب، بار دیگر فعالان اجتماعی معطوف به انقلاب اسلامی را به مسئولیتشان در شکلدهی به زنجیرههای گسترش «آگاهی» عمومی در زمینهی حق محیطزیست و همچنین «قضاوت» و ارزیابی مستمر و دقیق عملکرد حاکمیت، متذکر و متوجه میکند. آیا این فراخوان، پاسخ و «جنبشی» از پی خواهد داشت؟منبع: www.khamenei.ir
پینوشتها:
۱. امام خمینی در زمینهی افقهای فقه در دوران انقلاب اسلامی، بر موضوع محیطزیست تأکید بسیاری دارند.(صحیفهی امام، ج ۲۱، ص ۱۵۱ و ۱۷۷)
۲. بهعنوان نمونه، ن. ک.به: نظام حقوق زن در اسلام، ص ۱۴۴؛ یادداشتهای استاد مطهری، ج ۳، ص ۲۴۱-۲۳۷ و حکمتها و اندرزها، ج ۱، ص ۱۰۶ و ۱۰۷.
۳. خطبههاى نماز جمعهى تهران ۲۱/ ۰۷/ ۱۳۸۵
۴. پیام به همایش حقوق محیطزیست ایران، ۲۰ خرداد ۱۳۸۲.
۵. همان.
۶. بیانات در ۱۴ اسفند ۱۳۷۷.
۷. روشن است مراد، ابعاد واقعیت چالش زیستمحیطی نیست. منظور اهمیت محیطزیست در این منظومههای فکری است.
۸. پیام در اولین سالگرد امام خمینی رحمهاللهعلیه، ۱۰ خرداد ۱۳۶۹.
۹. پیام به همایش حقوق محیطزیست ایران، ۲۰ خرداد ۱۳۸۲.
۱۰. دیدار مسئولان محیطزیست، منابع طبیعی و فضای سبز با رهبر انقلاب، ۱۷ اسفند ۱۳۹۳.
۱۱. اصل ۱۱۰ وظایف و اختیارات رهبر:
تعیین سیاستها کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام.
نظارت بر حُسن اجرای سیاستهای کلی نظام.
۱۲. همان.
۱۳. اصل ۵۷: قوای حاکم در جمهوری اسلامی ایران عبارتاند از: قوهی مقننه، قوهی مجریه و قوهی قضائیه که زیر نظر ولایت مطلقهی امر و امامت امت، برطبق اصول آیندهی این قانون، اعمال میگردند. این قوا مستقل از یکدیگرند.
۱۴. اصل ۵: در زمان غیبت حضرت ولیعصر عجلاللهتعالیفرجه، در جمهوری اسلامی ایران، ولایت امر و امامت امت برعهدهی فقیه عادل و باتقوا، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که طبق اصل یکصدوهفتم عهدهدار آن میگردد.
۱۵. بند ۵ اصل دوم: امامت و رهبری مستمر و نقش اساسی آن در تداوم انقلاب اسلام.
۱۶. ابلاغشده در ۲۰ اسفند ۱۳۷۹، قابل دسترسی در: http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=۹۳۹
۱۷. ابلاغشده در ۲۱ دی ۱۳۸۷، قابل دسترسی در: http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=۵۳۸۹
۱۸. دیدار مسئولان محیطزیست، منابع طبیعی و فضای سبز با رهبر انقلاب، ۱۷ اسفند ۱۳۹۳.
۱۹. بیانات در ۲۹ بهمن ۱۳۹۳.
۲۰. بیانات در ۲۰ مهر ۱۳۹۰.
۲۱. دیدار مسئولان محیطزیست، منابع طبیعی و فضای سبز با رهبر انقلاب، ۱۷ اسفند ۱۳۹۳.
۲۲. همان.
۲۳. همان.
۲۴. پیام به همایش حقوق محیطزیست ایران، ۲۰ خرداد ۱۳۸۲.
۲۵. دیدار مسئولان محیطزیست، منابع طبیعی و فضای سبز با رهبر انقلاب، ۱۷ اسفند ۱۳۹۳.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]
صفحات پیشنهادی
گشودن درهای مسجدی در استرالیا به منظور افزایش آگاهی مردم در مورد اسلام
جهان اسلام گشودن درهای مسجدی در استرالیا به منظور افزایش آگاهی مردم در مورد اسلام مسجد شهر مکای در ایالت کویینزلند استرالیا با گشودن درهای خود به روی شهروندان تلاش کرد تا تصورات نادرست در مورد اسلام را بزداید به گزارش سرویس دینی جام نیوز این برنامه در واکنش به افزایش تصوراتباید به فکر ایجاد خودآگاهی مردم در مصرف درست بود
رضا داوریاردکانی باید به فکر ایجاد خودآگاهی مردم در مصرف درست بود شناسهٔ خبر 2512308 پنجشنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۷ ۰۵ دین و اندیشه > همایش ها و میزگردها رئیس فرهنگستان علوم در مراسم معرفی و تجلیل از مهندسان برجسته کشاورزی و منابع طبیعی کشور گفت ممردم هم باید بدانند که فردا ممآگاهی فلسفی ما و حكايت زبان هورامي
تاریخ انتشار 10 30 38 1393 12 15 کورش امینی آگاهی فلسفی ما و حكايت زبان هورامي ساختار و نحوه عمل ناآگاهی که برخی از جامعه شناسان آنرا به عنوان حماقت تودهها تقسیم بندی میکنند گاه به صورت نشر و نمود عرضي عمل کرده و گاه از بالا به پايين در هر دو صورت نتيجه آن يکي و آنتیراندازی شکارچیان به محیطبانان جلفایی
تیراندازی شکارچیان به محیطبانان جلفاییتاریخ انتشار پنجشنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۳ ساعت ۱۹ ۳۶ رئیس اداره محیط زیست جلفا از دستگیری دو شکارچی که اقدام به درگیری و تیراندازی به سمت محیطبانان کرده بودند خبرداد به گزارش ایسنا علی اسماعیلی در جمع خبرنگاران گفت ماموران یگان حفاظت محیامامجمعه لامرد تاکید کرد توجه جدی به محیطزیست و هوای پاک
امامجمعه لامرد تاکید کردتوجه جدی به محیطزیست و هوای پاکامامجمعه لامرد گفت باید به محیطزیست و هوای پاک توجه جدی داشته باشیم به گزارش خبرگزاری فارس از لامرد حجتالاسلام سید علیاصغر هاشمی شهیدی در خطبههای امروز نماز جمعه این شهر که در مصلی بزرگ الغدیر مسجد جامدیرعامل تشکلهای مردمنهاد کهگیلویه و بویراحمد : گونه شاخص جانوری کهگیلویه و بویراحمد رو به انقراض است/محیط
مدیرعامل تشکلهای مردمنهاد کهگیلویه و بویراحمد گونه شاخص جانوری کهگیلویه و بویراحمد رو به انقراض است محیطزیست استان تنها به شمارش کل و بز دلخوش کرده استمدیرعامل تشکلهای مردمنهاد کهگیلویه و بویراحمد گفت نسل خرس قهوهای به عنوان گونه شاخص جانوری کهگیلویه و بویراحمد رو به ا-رییسجمهور: نیازمند توجه به محیط زیست هستیم
نبض سیاست رییسجمهور نیازمند توجه به محیط زیست هستیم رییسجمهور صبح پنجشنبه پس از کاشت یک اصله نهال در محوطه سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی تهران گفت پیام روز درختکاری و هفته حفظ منابع طبیعی این است که هیچ راهی جز آشتی با محیطزیست و بهکارگیری همه تلاشها برای حفظ و حآگاهی بخشی ،موثرترین راهکار پیشگری سوء مصرف مواد مخدر است
رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش فارس آگاهی بخشی موثرترین راهکار پیشگری سوء مصرف مواد مخدر است خبرگزاری پانا رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش فارس از برگزاری کارگاه آموزشی مجریان طرح های چهار گانه پیشگیری از آسیب های اجتماعی مدارئیس کمیسیون گردشگری شورای شهر شیراز: مسئولان منویات رهبری در حوزه محیطزیست را نصبالعین قرار دهند
رئیس کمیسیون گردشگری شورای شهر شیراز مسئولان منویات رهبری در حوزه محیطزیست را نصبالعین قرار دهندرئیس کمیسیون گردشگری شورای اسلامی شهر شیراز گفت تاکیدات رهبر فرزانه انقلاب بر پیگیری مشکلات زیستمحیطی و دستاندازی به جنگلها نصبالعین مسئولان شود به گزارش خبرگزاری فارس از شیرازرونمایی خودرو دوستدار محیط زیست دو نیرو |اخبار ایران و جهان
رونمایی خودرو دوستدار محیط زیست دو نیرو رییس مرکز طرح های کلان ملی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت با حضور رییس جمهوری از خودروی دوستدار طبیعت با عنوان دونیرو که یکی از طرح های کلان ملی فناوری معاونت علمی است رونمایی شد کد خبر ۴۸۰۸۴۵ تاریخ انتشار ۱۳ اسفند ۱۳۹۳خودروی دوستدار محیطزیست دونیرو رونمایی شد
باحضور رئیس جمهور خودروی دوستدار محیطزیست دونیرو رونمایی شد شناسهٔ خبر 2511672 چهارشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۴ ۴۰ دانش و فناوری > فناوری های نوین رییس مرکز طرح های کلان ملی فناوری معاونت علمی گفت خودروd دو نیرو خودروی دوستدار محیط زیست یکی از طرح های کلان ملی فناوری معاونت عبه همت مجمع دانشجویان عدالتخواه صورت میگیرد برگزاری کارگاههای گفتمانسازی برای رساندن دانشجویان به خودآگاهی
به همت مجمع دانشجویان عدالتخواه صورت میگیردبرگزاری کارگاههای گفتمانسازی برای رساندن دانشجویان به خودآگاهیبه همت مجمع دانشجویان عدالتخواه کارگاههای گفتمانسازی برای رساندن دانشجویان به خودآگاهی و جایابی دقیق جریان دانشجویی در نقشه انقلاب اسلامی برگزار میشود به گزارش خبرنگار- خودآگاهی عاملی برای افزایش اعتماد به نفس است
مدرس مهارتهای زندگی خودآگاهی عاملی برای افزایش اعتماد به نفس است زنجان - ایرنا - مدرس مهارتهای زندگی گفت افرادی که دارای خودآگاهی اند از محبوبیت و اعتماد به نفس بالایی برخوردارند و از اشتباهات خود درس می گیرند زیور صالحی روز چهارشنبه در جمع بیماران انجمن حمایت از بیماران کلیوی- یک مسوول استانداری خوزستان:طرح ارتقای امنیت عمومی برای افزایش آگاهی امنیتی مردم است
یک مسوول استانداری خوزستان طرح ارتقای امنیت عمومی برای افزایش آگاهی امنیتی مردم است اهواز- ایرنا- مدیرکل امور امنیتی استانداری خوزستان گفت طرح ارتقای امنیت عمومی و اجتماعی در خوزستان با هدف آگاهی بخشی مردم در زمینه ناهنجاری های اجتماعی و سرقت و افزایش آگاهی امنیتی مردم است به گخودآگاهی عاملی برای افزایش اعتماد به نفس
شنبه ۱۶ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۰ ۳۶ یک مدرس مهارتهای زندگی گفت افرادی که دارای خودآگاهیاند از محبوبیت و اعتماد به نفس بالایی برخوردارند و از اشتباهات خود درس میگیرند زیور صالحی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا منطقه زنجان با اشاره به اجزای خودآگاهی اظهار کررئیس پلیس آگاهی آذربایجانشرقی: 50 فقره سرقت با متلاشی شدن باند سارقان در تبریز کشف شد
رئیس پلیس آگاهی آذربایجانشرقی 50 فقره سرقت با متلاشی شدن باند سارقان در تبریز کشف شدرئیس پلیس آگاهی آذربایجانشرقی از دستگیری باند سارقان خودرو با 50فقره سرقت در تیریز خبر داد به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز صابر عباسزاده پیش از ظهر امروز در گفتوگو با خبرنگاران اظهار داشمحیط زیست، یک مسئله ملی + طرح
محیط زیست یک مسئله ملی طرح مسئله محیط زیست مسئله این دولت یا آن دولت مسئلهی این شخص یا آن شخص و مسئله این جریان و یا آن جریان نیست به گزارش گروه چند رسانهای باشگاه خبرنگاران مسئله محیط زیست مسئله این دولت یا آن دولت مسئلهی این شخص یا آن شخص و مسئله این جریان و یا-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها