واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: نقش پنهان ارتش دراردوكشي خياباني اسلامآباد
محمد نواز شريف بعد از سالها دوري از وطن در انتخابات پارلماني ماه مي سال گذشته ميلادي شركت كرد تا بتواند بعد از كودتاي 1999 و بركناري از قدرت يك بار ديگر در صحنه سياسي پاكستان حضور بيابد و در صورت موفقيت در اين انتخابات قدرت را به دست بگيرد. حزب مسلم ليگ شاخه نواز شريف در اين انتخابات به پيروزي رسيد و او با اين پيروزي بعد 14 سال به نخست وزيري پاكستان رسيد.
حالا بيش از يك سال ميگذرد و معلوم شده كه آن پيروزي چندان هم براي او بيدردسر نيست زيرا عمرانخان نيازي مشهور به عمران خان، قهرمان سابق كريكت و سياستمدار فعلي، به همراه محمد طاهر قادري، روحاني و استاد سابق حقوق بينالملل، در اعتراض به او هواداران خود را در مسير 350 كيلومتري از لاهور به اسلامآباد آوردهاند و ميگويند تا سقوط نواز شريف از قدرت حاضر به ترك خيابانها نيستند. نواز شريف يك بار در 14 سال قبل و به دست ژنرال پرويز مشرف از قدرت بركنار شد و به نظر ميرسد كه سناريوي ديگري براي بركناري او به كار افتاده اما حداقل در ظاهر امر، اين بار خبري از نظاميان نيست و به نظر ميرسد كه طبق اين سناريو قرار است او و دولتش با اعتراضات عمومي و اردوكشي خياباني سقوط كند.
عمران خان رهبر حزب تحريك انصاف يا جنبش براي عدالت است و طاهر قادري رهبر حزب پاكستان عوامي است كه حالا با هم رهبري جنبش اعتراضي عليه نواز شريف را به عهده گرفتهاند. اين دو چندين مورد را در سرفصل اعتراض خود عليه دولت مطرح كردهاند كه به وضعيت نامناسب اقتصادي و فساد ريشهدار اقتصادي، افزايش فعاليتهاي تروريستها و ناكامي دولت در ارائه خدمات دولتي مثل برق مربوط ميشوند. در كنار اين موارد، هر دو بر انتخابات پارلماني گذشته نيز انگشت گذاشتهاند و معتقدند كه حزب مسلم ليگ شاخه نواز شريف در آن انتخابات مرتكب تقلب گستردهاي شده بود. بايد به ياد داشت كه عمران خان در فرداي بعد از انتخابات در 12 مي2103، با وجود آنكه نتيجه انتخابات را پذيرفت اما بر وقوع تقلب هم تأكيد داشت و به همين دليل وعده تشكيل جبهه مخالف در پارلمان را داد. حالا كه بيش از يك سال ميگذرد، به نظر ميرسد كه او فرصت يافته تا ادعاي گذشته خود در مورد تقلب را پيش بكشد تا آنكه به اين وسيله بتواند به حركت اعتراضي خود وجه داده باشد و مشروعيت نواز شريف در پست نخست وزيري پاكستان را زير سؤال ببرد. در وهله نخست چنين به نظر ميرسد كه او نيمنگاهي به جريان فعلي در افغانستان و بازشماري آرا دارد. حامد كرزاي بعد از دور دوم انتخابات رياست جمهوري افغانستان و اعتراض دكتر عبدالله عبدالله به تقلب گسترده مجبور به تمكين در برابر درخواست او براي بازشماري آرا شد.
عمران خان با توجه به اين اتفاق در كشور شمالي پاكستان خواستار بازشماري آرا در چهار حوزه انتخاباتي لاهور و سيالكوت، ايجاد كميسيون مستقل انتخابات براي بررسي انتخابات گذشته، برخورد شديد با افسران دخيل در تقلب است و در صورت اثبات تقلب گسترده ميخواهد انتخابات مجدد پارلماني انجام بگيرد. نواز شريف كه در ابتدا اين حركت اعتراضي را دستكم ميگرفت و حاضر به دادن امتيازي نشده بود، حالا و با بالا گرفتن اعتراضات عقبنشيني كرده و ميگويد حاضر است در مورد اتهام تقلب همكاري كند اما عمران خان كه خود را با همراهانش در اسلامآباد ميبيند و به تصور او نواز شريف در يك قدمي سقوط، ديگر حاضر به همكاري نيست.
اكنون بايد ديد كه ارتش در اين مناقشه چه نقشي دارد. همچنان كه عاشق حسين طوري، تحليلگر پاكستاني، گفته؛ «در پاكستان تا زماني كه ارتش و سازمانهاي نظامي نخواهند آب از آب تكان نخواهد خورد». بنابر اين، نميتوان گفت كه ارتش در اين مناقشه بيطرف بوده و كناري ايستاده تا ببيند اوضاع چگونه پيش خواهد رفت. برخي گمانهزنيها در مورد حمايت ارتش از جريان اعتراض فعلي وجود دارد هر چند كه تأييد صحت و سقم چنين ادعايي سخت است چون ارتش و به خصوص بخش اطلاعاتي آن مشهور به اياساي به طور طبيعي رد پاي آشكاري از خود به جا نميگذارند. از سوي ديگر، نواز شريف كه يك بار طعم كودتا را چشيده اين بار سعي دارد تا با ارتش از در مصالحه وارد شود و به همين جهت است كه چندين بار از مراكز نظامي و ستاد مشترك ارتش ديدار كرده و به فرماندهان آن وعده برآورده كردن نيازهاي ارتش را داده است. بعيد نيست كه نواز شريف براي جلب اعتماد فرماندهان ارتش وعده همكاري در پرونده قضايي پرويز مشرف را داده باشد، پروندهاي كه از نظر ارتش اهميت خاصي دارد.
با وجود اين تلاشهاي نخست وزير اما به نظر ميرسد كه ارتش چندان نظر خوشي به او نداشته باشد چراكه او در قضيه هند بيمحابا وارد شد و از همان ابتداي كار خود اعلام كرد كه در سياست خارجه فقط پارلمان تعيين كننده است و ارتش نبايد در رابطه با سياست مربوط به هند، كشمير و افغانستان دخالت كند. اين استقلال در سياست خارجي براي نواز شريف دستاوردي داشته و توانسته براي نخستين بار تنش كلامي را از سوي نارندرا مودي، نخست وزير هند، بزدايد اما در مقابل، حساسيت ضد هندي ارتش را نيز تحريك كرده است. از اين جهت است كه ميتوان گفت گمانهزنيها در مورد دخالت و حمايت ارتش در جريان اعتراضي بيوجه نيست و ارتش كه به دليل شرايط موجود از حساسيتهاي بينالمللي، جنگ در شمال كشور و بحران در افغانستان چندان تمايلي به كودتا ندارد اما از اين اردوكشي خياباني استفاده ميكند تا با حمايت از جريان اعتراضي يا فشار بر نواز شريف وارد كند يا حتي با بركناري او دولت هماهنگتر ديگري بر سر كار بياورد.
نویسنده : سيد رحيم نعمتي
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۵ مرداد ۱۳۹۳ - ۲۱:۲۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 98]