واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
ترقه فرهنگ چهارشنبه سوری را کم رنگ کرده است دیواندره- ایرنا- چهارشنبه سوری از دیرباز جزو شیرین ترین جشن های مردم ما بوده است و ایرانیان 52 چهارشنبه را به انتظار گرفتن این جشن صبر می کنند اما در سال های اخیر ترقه، فرهنگ چهارشنبه سوری را کم رنگ کرده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، در همه شهرها برای پیشوازی از این شب بعضی وقت ها یک ماه پیش هم صداهای انفجار شنیده می شود، مواد محترقه که محصول شرکت های خارجی هستند معلوم نیست از کجا و چگونه در این آیین پا باز کردند، شاید بر می گردد به اولین بسته های ترقه گرگ نشان که ساخته شرکت های خارجی با قیمت ناچیزی در این فرهنگ پا باز کردند و الان ترقه به ابزار اصلی برگزاری این رسم زیبای کاملا ایرانی تبدیل شده است، مسابقه صدای بیشتر و مقدار حجم دود و آتش در هوا در حال گرفتن نفس این فرهنگ است.
دیگر شال کشیدن و قاشق و کوزه آب که از مصالح برگزاری چهارشنبه سوری بودند جا را به نفع ترقه خارجی که اصلا ربطی به این فرهنگ نداشت خالی نمودند شب چهارشنبه سوری اندازه یک جنگ کشته و زخمی می دهیم الان همانند روز بحران همه اعضای مدیریت بحران یک هفته قبل برای برپایی جشن، آماده مقابله با این بلای ساخته دست بشری هستند این روز برای یک عده جشن و عده ای دیگر دنبال جمع کردن خراب کاری شرکت کنندگان هستند.
دقیقا آیین چهارشنبه سوری در جوار خانه های کوچک کاهگلی شکل گرفت که راحت همه به پشت بام می رفتند و شال می کشیدند و مراسم قاشق زنی و انتظار عیدی برای گشایش مختص آن خانه های کوچک بود مطمنا درب های ریموت دار که یک کیلومتر با صاحب خانه فاصله دارد و کمین گرفتن بشر در پشت شیشه های دوجداره، تحمل هضم این فرهنگ برایش سخت و غیر ممکن بود، پس راهی جز تخریب این فرهنگ وجود نداشت، آتش پاک به آتش های لاستیک و کاملا بدبو مبدل گشت حتی در موقع روشن کردن هم کسی به خاطر بوی بد آن نزدیک دیده نمی شود چه برسد به انکه از رویش بپرد دیگر بیشترین لذت تبدیل به الوده کردن هوا در حجم وسیع شده است.
بشر مدرن که همانند بولدزوری در عرض چند سال ارزش های چند هزار ساله را تخریب و فدای یک هیجان کاذب کرد با انتخاب گزینشی و به میل خود، همه داشته های فرهنگی را تبدیل و نابود کرده است، آتش نماد پاکی جا را به انفجار نماد کر کردن گوش داده است پریدن از آتش تبدیل به آتش زدن لاستیک های مخرب لایه ازون شد، نمی دانم جهانیان اگر بفهمند ما با لاستیک ها چگونه هوای پاک خودمان را فدای یک لحظه هیجان می کنیم چه فکری در مورد ما خواهند کرد دیگر پشت بام های ایزوگام شده محل برپایی این آتش نیستند باید راهی پیدا کرد.
ما ایرانیان همیشه به خاطر داشتن نمادهای فرهنگی زیبا در کل دنیا احساس اعتماد بنفس می کنیم و به داشته ها و ارزش های خود چقدر افتخار می کنیم ولی همه داشته های فرهنگی در حال اهدا شدن به وسایل مدرن و کامل نابجا تبدیل و تعدیل شده اند و در صورتی که برای فرهنگ سازی و مطابقت با دنیای مدرن تلاشی نکنیم و همچنان منتظر باشیم از فرهنگ چند هزار ساله تنها یک خاطره باقی خواهد ماند، افکار بازار یابانی که از آیین های ما بازار سیاهی برای محصولات بی ارزش خود تبدیل کرده اند در حال نابود کردن ارزش های فرهنگی ما هستند.
ترقه ها، که با صدای مهیب و ترس آور خود، بیشتر توجه جوانترها را جلب می کنند، انواع و اقسام مختلفی دارند، اما اساس و پایه ساخت همهٔ آنها یکی است؛ آنها در واقع از محفظه ای نسبتا مستحکم تشکیل شده اند، که معمولا از چندین لایه کاغذ و مقوای به هم چسبانده شده و یا به ندرت از پلاستیک ساخته و با مقدار اندکی ماده منفجره چون باروت پر می شوند. برای آغاز عمل احتراق، یک رشته فتیله بکار گرفته می شود یا همانند جعبه کبریت، بخش فوقانی آن، با عمل اصطکاک آتش زده می شود.
برخلاف تصور همگانی، ترقه، همانند یک بمب منفجر نمی شود، بلکه محفظهٔ نامبرده از هم می پاشد، زیرا فشار درونی آن بر اثر احتراق پودر سوزان به سرعت افزایش می یابد. صدای کر کننده ترقه، بر اثر خروج گازهای محترقی تولید می شود، که با سرعت ماورای صوت خود از محفظه ترقه، به خارج راه می یابند.
معمولا از ترقه در جشن ها و مراسمی چون چهارشنبه سوری، هالووین و کریسمس، روز استقلال در آمریکا، دیوالی در هند، تیهار در نپال، عید فطر در مالزی، روز عاشورا در مراکش، شب آتش بازی در انگلستان، روز باستیل در فرانسه، سال نوی چینی و تقریبا در هر جشنواره فرهنگی سری لانکا استفاده می کنند.
استفاده از ترقه، هر چند در سال ها بخشی جدایی ناپذیر از جشن های سنتی محسوب شده، اما منجر به نتایج تاسف باری چون از دست دادن بخش های از بدن، نابینا شدن و زخم های همراه درد و رنج و مرگ گشته است، از این رو برخی از دولت ها و مقامات به دلیل مسایل ایمنی، قوانینی در ممنوعیت و محدودیت فروش و یا استفاده از ترقه تصویب کرده اند.
بطور نمونه ترقه بازی در تمام یا مناطقی از کشورهای استرالیا، اندونزی، تایلند، تایوان، چین، هنگ کنگ، سنگاپور، سوئد، فیلیپین، کانادا، مالزی ممنوع است.
برای در امان ماندن از این بلا باید در کنج خانه ماند، بیخیال شنیدن و دیدن صداها و دودهای جوروا جور شد چون احتمال از دست دادن اعضای بدن زیاد است و هیچ خوشی اینقدر ارزش ندارد که ما انسانی را فدایش بکنیم.ک/3
533/7346
یاداشت از یوسف نادری عضو شورای اسلامی شهر زرینه
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]