تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 21 آذر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):دانش منافق در زبان او و دانش مؤمن در كردار اوست.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

ساختمان پزشکان

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای

اقامت یونان

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1840184433




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

نهادهاي وقفي و خيريه در آمريکا


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
نهادهاي وقفي و خيريه در آمريکا
نهادهاي وقفي و خيريه در آمريکا نويسنده: اليزابت بوريس و صادق عبادي اشاره شناسه اصلي مقاله بدين شرح است: Elizabeth Boris, Philanthropic Foundation in the United State, Council on Foundation. [توضيح اينکه کليه‏ي پاورقي‏ها از مترجم مي‏باشد]. از آن جا که بنيادها، نهادها و مؤسسه‏هاي خيريه جهان غرب در اهدافي چون خدمت عمومي به مردم و نيز دانش با نهاد وقف اسلامي تشابه داردن، و ساختار اداري اين گونه نهادها مانند داشتن آيين نامه، هيأت امنا، هيأت مديره و غيره نيز با نهادهاي خيريه يا حتي موقوفات اسلامي مشابهت دارد، شناخت آن‏ها، و استفاده از مشکلات و تجربه‏هايشان، تا آن جا که با اصول فرهنگي و ديني اسلام تعرض نداشته باشد، مفيد خواهد بود؛ خصوصا اگر بدانيم که دانش و تجربه نهادهاي خيريه غرب اصولا از مشرق زمين و از موقوفات اسلامي گرفته شده است . بنابراين از اين شماره، فصل نامه وقف؛ ميراث جاويدان کوشش مي‏کند تجربه کشورهاي ديگر را ارائه دهد تا در اين زمينه مورد استفاده قرار گيرد. در اين شماره ساختار حقوقي و وضع نهادهاي خيريه در آمريکا عرضه مي‏شود. نهادهاي خيريه در امريکا جهت اختصار منظور از واژه آمريکا فقط «ايالات متحده امريکا» است و شامل کشورهاي ديگر قاره نيست. مفهوم واژه Philanthropy ريشه واژه Philanthropy يوناني بوده و به معني «نوع دوستي» و «انسان دوستي» است (1) کاربردهاي نوين اين واژه شامل «کارهاي نيکوکاري داوطلبانه افراد يا گروه‏ها با هدف خدمت به عموم مردم و بالا بردن سطح زندگي آنان » است؛ در امريکا علاوه بر معني قبلي شامل کمک‏ها و پرداخت‏هاي اهدايي نقدي از طرف «نهادهاي خيريه» [اشخاص] به «نهادهاي مردمي» [غير دولتي] و غير انتفاعي است (2) تفاوت نيکوکاري با مفهوم صدقه آيا ميان مفهوم نيکوکاري (philanthropy) و مفهوم صدقه (charity) تفاوتي وجود دارد ؟ پيش‏تر اين دو مفهوم در يک کاربرد و هدف به کار گرفته مي‏شد، ولي در امريکا مفهوم صدقه به کمک‏هاي مالي با هدف رفع نيازها و آسيب‏هاي اجتماعي اطلاق مي‏شود، در حالي که نيکوکاري دايره‏اي وسيع دارد که در برگيرنده کمک‏ها و پرداخت‏هاي مالي به نهادهاي خيريه و مردمي است که در زمينه مبارزه با عوامل فقر و مشکلات اجتماعي، يا با هدف بالا بردن سطح زندگي مردم فعاليت مي‏کنند. (3) مفهوم نيکوکاري يا امور خيريه کمک به زنجيره‏اي از فعاليت‏ها در زمينه‏ي آموزش، پژوهش و تحقيق، بهداشت، هنر و فرهنگ، بورس تحصيلي است که معمولا توسط جمعيت‏ها و نهادهاي خيريه اجرا مي‏شود. در امريکا و کشورهاي ديگر به اين گونه جمعيت‏ها و نهادهاي خيريه، که در برابر تقديم خدمات گوناگون، از طرف افراد نيکوکار کمک مالي دريافت مي‏کنند نهادهاي «غير دولتي» اطلاق مي‏شود. به موجب قانون در امريکا، اين گونه نهادهاي غير انتفاعي با نام «نهادهاي خيريه عمومي» (public charities) شهرت دارند. ماهيت و شرايط موسسه خيريه «مؤسسه خيريه» نهادي است غير تجاري، غير انتفاعي و غير دولتي که با هدف آماده ساختن و بالا بردن سطح افراد يا مؤسسات ديگر (مردمي و يا دولتي) کمک‏هاي مالي را به نهادهاي غير انتفاعي ديگر (از جمله جمعيت‏هاي خيريه) مي‏رساند. نيز مي‏تواند مستقيما خدمات عمومي ارائه کند، يا در زمينه انجام پژوهش‏ها، تحقيقات، همايش‏ها و انتشار گزارش‏ها اقدام نمايد. «مرکز اتحاديه نهادهاي خيريه» که وظيفه جمع آوري اطلاعات و انتشار راهنماي نهادهاي خيريه در امريکا را به عهده دارد، در کتابچه راهنماي خود اين گونه آورده است: مؤسسه خيريه مؤسسه‏اي است غير انتفاعي و غير دولتي که داراي صندوق وقفي (Endowment funds) و منبع مالي [موقوفات با عوايد] مخصوص به خود است، به گونه‏اي که مي‏تواند هزينه فعاليت‏هاي آموزشي، مذهبي، خيريه يا هر خدمت عمومي ديگري را تأمين کند، به خصوص از راه کمک به نهادها و مؤسسات خيريه ديگر که با همان اهداف فعاليت مي‏کنند. مؤسسه خيريه، نهادي است سازمان يافته جهت ساماندهي کمک‏ها و هداياي داوطلبانه و خير خواهانه از طرف نيکوکاراني که خواهان رساندن کمک‏هاي مالي خود به جهتي يا خدمتي مشخص و تعيين شده مي‏باشند (4) بسياري از نهادها در امريکا نام مؤسسه خيريه به خود اطلاق مي‏کنند، ولي فقط نهادهايي که اين شرايط را داشته باشند، در مجموعه مؤسسات خيريه قرار مي‏گيرند: 1 - به انجام فعاليت‏هاي خيريه بپردازد، مانند کمک‏هاي مالي به نهادهاي خيريه ديگر يا به افراد نيازمند، يا داشتن توانايي اجراي طرح‏هاي تحقيقاتي و اجرايي براي يک نهاد علمي، پژوهشي، موزه يا هر مؤسسه خيريه ديگر؛ 2 - در زمينه فعاليت‏هاي خود توسط يک فرد يا افرادي، و يا مؤسسه‏اي تجاري، تأسيس شود. 3 - زير نظر هيأت مديره يا هيأت امنا اداره شود. 4 - کمک‏ها يا هداياي نقدي، مستغلات، اوراق بهادار مالي را از نيکوکاران دريافت کند، يا درصدي از «ماليات بر درآمد» اشخاص را در چارچوب قانون کسر کند (اگر شخص در قيد حيات باشد)، و يا اگر شخص فوت کرده و وصيت کرده بود حق دريافت کمک‏هايي از درصدي از «ماليات بر ترکه» (Estate Taxes) را داشته باشد. 5 - مي‏تواند اموال موقوفه (Endowments) را تبديل به «اوراق بهادار»ي مانند سهام و اوراق قرضه و غيره نموده، سپس سودها و عوايد حاصله را، علاوه بر اهدايي‏هاي نقدي، به نفع مردم هزينه کند. بعضي از مؤسسات خيريه اموال دريافتي را مستقيما در خدمات هزينه مي‏کنند و صندوق وقفي ايجاد نمي‏کنند. 6 - از دولت مستقل بوده و به دور از اشراف مستقيم دولت فعاليت کند. 7 - به دنبال سود و منافع نباشد، چون غير انتفاعي است (5) 8 - چنين مؤسسه‏اي در طبقه بندي جزو مؤسسات معاف از ماليات يعني معاف از «ماليات بر درآمد» است. ولي مشمول «ماليات بر توليد» (Excies Taxes)، به نسبت 1 % يا 2 % از درآمد ناشي از فعاليت‏هاي سرمايه گذاري و توليد مي‏باشد (6) طبقه بندي مؤسسات خيريه در امريکا مؤسسات خيريه به دو گونه طبقه بندي مي‏شوند: مؤسسات خيريه خاص (private foundation) شامل مؤسسات خيريه تأسيس شده توسط افراد مستقل يا مؤسسات خيريه وابسته به شرکت‏هاي تجاري يا مؤسسات خيريه فعال و عملياتي. چنين مؤسسه‏اي توسط نيکوکاران يا نمايندگان آن‏ها تأسيس مي‏شود. مؤسسان، اعضاي هيأت مديره (Bord of Directors) يا اعضاي هيأت امنا را تعيين مي‏کنند و نيز سياست توزيع عوايد و اموال مؤسسه را به موجب قانون در چارچوب اهداف مؤسسه، مشخص مي‏کنند. اين گونه مؤسسات را براساس قوانيني خاص و به موجب «قانون ماليات امريکا» که مؤسسات را به هزينه کردن اموال خود براي اهداف جامعه و نه منافع شخصي، ملزم مي‏کند مي‏توان سه گونه تقسيم نمود: الف - مؤسسه خيريه خاص و مستقل (Endepedent foundation)، که توسط يک شخص يا يک خانواده يا مجموعه‏اي از اشخاص که متعهد به کمک مالي اهدايي براي کارهاي خيريه مي‏شوند. مديريت [يا توليت] اين گونه مؤسسات توسط خود شخص يا خانواده او يا بانک و يا هر نهادي که اهدا کننده باشد تعيين مي‏شود. «هيأت مديره» يا «هيأت امنا»ي منتخب، که معمولا توسط خود اهدا کننده يا اعضاي خانواده وي يا افراد مورد اعتماد آنان تعيين مي‏شود، مسؤول تصميم گيري‏ها و مديريت آن مؤسسه است. اگر چنين مؤسسه‏اي توسط خود شخص يا يکي از اعضاي خانواده وي اداره شود، به آن «مؤسسه خيريه خانوادگي» (Family Foundation) اطلاق مي‏شود. امروزه بسياري از اين گونه مؤسسات، مديريت شخص مؤسس يا يکي از افراد خانواده او را به افراد متخصص و داراي سابقه در کارهاي خيريه واگذار مي‏کنند. ب - مؤسسه خيريه وابسته به شرکت‏ها (corporate foundation) که معمولا توسط همان شرکت‏هاي تجاري تأسيس مي‏شوند، و بيشتر فعاليت آن‏ها کمک‏هاي مالي به طرح‏هاي خيريه و خدمات عمومي است. معمولا شرکت‏ها مبلغي را ساليانه به آن مؤسه اهدا مي‏کنند، يا اين که صندوقي وقفي و داراي عوايد مالي، براي آن تأسيس مي‏کنند تا در سال‏هاي رکورد اقتصادي يا کمبود سود، بتوانند به کمک‏هاي مالي ادامه دهند. معمولا اعضاي «هيأت مديره مؤسسه خيريه» از اعضاي شرکت هستند اما گاهي هم خارج از کادر اداري آن مي‏باشند . گاهي شرکت‏ها، به يک طرح خاص و خيريه کمک‏هاي مالي اهدا مي‏کنند، ولي در قالب مؤسسه خيريه نيستند. پ - گونه سوم، مؤسسات خيريه فعال يا اجرايي (operating foundations) مي‏باشند، که توسط عده‏اي از افراد يا خانواده تأسيس مي‏شوند. هدف اين مؤسسات اجراي يک طرح خدماتي، يا ارائه خدمات به طور مستقيم (و نه مالي) مانند کمک عملي به يک موزه خاص يا انجام يک طرح تحقيقاتي، يا واگذاري مکاني براي کهنسالان است. اين گونه مؤسسات جز و آمارهاي اعلام شده در پژوهش مي‏باشند. مؤسسات خيريه عمومي گروه دوم با نام «مؤسسات خيريه عام» (community foundation) و داراي قوانين خاصي خود مي‏باشند. در اين گونه‏ي مؤسسات اعضاي هيأت مديره يا امنا بايد داراي حقوق مساوي باشند، و تابع مقررات گروه اول يعني مؤسسه خيريه خاص نيستند، زيرا قوانين حاکم بر گروه دوم با آزادي عمل بيشتر، و از معافيت‏هاي مالياتي بيشتري برخوردار است. اين گونه مؤسسات توسط گروهي از اشخاص با هدف خدمت به بخشي از جامعه يا محله‏ي خود تأسيس مي‏شوند. معمولا صندوقي (وقفي) از اموال اهدايي نيکوکاران تأسيس و به نهادهاي خيريه، افراد، يا نهادهاي دولتي براي انجام اهداف معيني و با هدف بالا بردن سطح زندگي در منطقه کمک‏هاي مالي مي‏کنند. گاهي اين مؤسسات صندوق هاي مستقلي (با هدف خدمت مشخص) دارند که توسط يک نيکوکار يا مجموعه‏اي از افراد يا يک شرکت تجاري اهدا مي‏شود، تشکيل مي‏دهند. اهدا کننده (يا واقف) مي‏تواند نام خاصي را براي آن صندوق تعيين کند و مديريت آن توسط «هيأت مديره» انجام مي‏شود، و کمک‏ها توسط کارمندان و اعضا به مستحقان مي‏رسد. چون مؤسسه خيريه عام است، اعضاي هيأت مديره (يا اعضاي هيأت امنا يا اعضاي کميته‏ها) از قشرهاي مردمي و دولتي انتخاب مي‏شوند. اين گونه مؤسسات بايد آمار کمک‏ها و اهدايي مالي عموم مردم به مؤسسه را در بيلان مالي ساليانه اعلام کنند. اين شرط با نام «آزمون کمک‏هاي مردمي» (public support test) شهرت دارد. گونه‏هاي ديگري از مؤسسات خيريه عام وجود دارند که کليه درآمد آن‏ها از کمک‏هاي مردمي است، و آن اموال در جهت خدمات معيني هزينه مي‏شود. براي نمونه در دهه هفتاد ميلادي تعداد فراواني از مؤسسات خيريه عام توسط خانواده‏هاي ثروتمند تأسيس شدند و کليه بودجه آن را ساليانه تأمين مي‏کردند تا به اهداف و طرح‏هاي اجتماعي کمک کنند. در دهه هشتاد ميلادي، گروهي از بانوان در شهرهاي امريکا «صندوق‏هاي زنان» با هدف کمک به نيازهاي زنان و دختران تأسيس کردند. هم چنين گروه‏هايي از اقليت‏ها (ديني يا ملي) به تأسيس مؤسسات خيريه عام براي جمع آوري اموال نقدي جهت خدمت به اقليت‏ها اقدام کردند. امروزه اين گونه مؤسسات بخشي از گستره‏ي کارهاي خيريه در ايالت‏هاي امريکا را تشکيل مي‏دهند، که جزو آمارهاي ارايه شده در اين پژوهش قرار نمي‏گيرند. آمار نهادها و مؤسسات خيريه آخرين آمارها (7) نشان مي‏دهد که در امريکا تا سال 1989 م براساس طبقه بندي‏اي که شرح داده شد حدود 32000 مؤسسه خيريه به اين شرح وجود دارد: 28669 مؤسسه خيريه خاص مستقل (5 / 89 %)؛ 1587 مؤسسه خيريه وابسته به شرکت‏هاي تجاري (5 %)؛ 1452 مؤسسه خيريه فعال و اجرايي (5 / 4 %)؛ 292 مؤسسه خيريه عمومي (1 %)؛ وضعيت مالي از نظر مالي اين گونه مؤسسات نقش مهمي در اقتصاد امريکا بازي مي‏کنند. براي نمونه در سال 1989م، دارايي ثابت (fixed assets) اين مؤسسات براساس آمار «مرکز مؤسسات خيريه» حدود 138 ميليارد دلار. مبالغ اهدا شده و کمک‏هاي مالي آن‏ها به مؤسسات ديگر 9 / 7 ميليارد دلار بود. و حدود 5/5 ميليارد دلار کمک مالي دريافت کردند. معمولا مؤسسات خيريه مستقل (خاص، خانوادگي و شرکت‏ها) حدود 85 % دارايي‏هاي ثابت نهادهاي خيريه را دارا هستند، و 75 % کمک‏هاي مالي را اهدا مي‏کنند. (نتيجه مي‏گيريم که مؤسسات خيريه عام 15 % دارايي ثابت نهادهاي خيريه، و 25 % مجموع کمک‏هاي مالي را تشکيل مي‏دهند.) اصولا تعداد مؤسسات خيريه بزرگ در امريکا محدود بوده و اکثر آن‏ها کوچک مي‏باشند. زيرا دارايي ثابت اکثر مؤسسات خيريه (يعني 24442 مؤسسه که 76 % از مجموع آمارهاست) ميان 100 هزار تا يک ميليون دلار مي‏باشد. تعداد مؤسسات خيريه‏اي که دارايي ثابت آن‏ها از يک ميليون دلار به بالا است فقط 7500 مؤسسه مي باشد ولي 87 % کمک‏هاي مالي را در دست دارند. اين آمار نشان مي‏دهد که تنها يکصد مؤسسه خيريه بيش از نصف دارايي ثابت نهادها را در دست دارند. چه کسي مجاز به دريافت کمک مالي است؟ مؤسسات خيريه طبق قانون امريکا، مجازند کمک‏هاي‏هاي خود را تا زماني که هدف آنها نيکوکاري باشد، به هر نهاد يا شخصي تقديم کنند. پس همه اشخاص، مؤسسات غير انتفاعي، جمعيت‏ها و نهادهاي دولتي (محلي يا بين المللي) مجاز به دريافت اهدايي و کمک مالي خيريه (Endowment) هستند. ولي ديده مي‏شود که بيشترين اهدايي‏هاي مالي از طرف مؤسسات خيريه به نهادهاي غير انتفاي در مريکا، به آنهايي پردات مي‏شود که به موجب قانون (سازمان‏ها105 - 3c) در چارچوب نهادهاي داراي حق دريافت کسر ماليات هستند يعني نهادهايي که در زمينه اهداف ديني، خيريه يا علمي فعاليت مي‏کنند. اگر مؤسسه دريافت کننده، جزو نهادهاي غير انتفاعي‏اي باشد که حق دريافت کسر ماليات را ندارد، مؤسسه پرداخت کننده بايد بر مصرف آن اموال نظارت کرده باشد، و گزارش دقيق هزينه‏ها را به ادارات دولتي امريکا تقديم کند. اين گونه نظارت «مسؤوليت هزينه» (Expenditure Responsibilty) ناميده مي‏شود، و بنابر آن نهاد دريافت کننده بايد گزارشي از هزينه‏ها به مؤسسه پرداخت کننده ارائه دهد. اما نسبت به کمک‏هاي مالي به بورس تحصيلي و مطالعات علمي و پژوهشي براي اطمينان از بي طرفي و صحت پرداختي‏ها، آيين نامه‏ها، مؤسسات را ملزم به نظارت و موافقت مسؤولان دولتي مي‏کند. در مورد کمک‏هاي مالي به نهادهاي خيريه خارج از امريکا، مؤسسات خيريه‏ي پرداخت کننده ملزم هستند صلاحيت نهادهاي دريافت کننده را، طبق قانون امريکا، به حکومت فدرال ثابت کنند. هم چنين وکيل حقوقي گزارش‏هاي مالي پرداخت‏ها را بايد کاملا کنترل کرده و کليه اسناد، تعهدات و توافق‏ها را بررسي کند و نظر خود را نسبت به اين نهاد دريافت کننده منطبق با معيارهاي نهادهاي خيريه در امريکا مي‏باشد يا خير، اعلام دارد . براي نمونه طبق آمار «مرکز مؤسسات خيريه» مؤسسات خيريه امريکا در سال 1989 م مبلغ 127 ميليون دلار به عنوان کمک‏هاي مالي به فعاليت‏هاي خيريه و انساني در جهان، پرداخت کرده است. انواع کمک‏ها و فعاليت‏ها مؤسسات خيريه کمک‏هاي مالي بسياري به اهداف متنوع و فعاليت‏هاي گوناگون و متعدد، از مراکز آموزشي و پزشکي گرفته تا تعاوني‏ها و نهادهاي توسعه محلي و سازمان‏هاي حقوق بشر مي‏کند. البته اکثر کمک‏ها به دانشگاه‏ها و مراکز آموزشي بوده و مقدار کمتري به نهادهاي ديني و مذهبي اختصاص دارد. با اين وجود باز هم حدود 4 / 2 % کمک‏ها از راه بورس تحصيلي به اشخاص پرداخت مي‏شود. درصد کمک‏هاي مالي براساس موضوع فعاليت آموزش 2 / 22 % بهداشت 3 / 17 % خدمات انساني 2 / 15 % فرهنگ و هنر 14 % علوم 11 % خدمات اجتماعي 10 % محيط زيست 9 / 4% امور بين المللي 9 / 3 % امور مذهبي 5 / 1 % جمع 100 % آمار کمک مالي به نهادها تعداد نهادهاي خيريه فعال در امريکا که بيشتر خدمات عملي تقديم مي‏کنند تا کمک مالي، بيش از يک ميليون است. اين نهادها دو منبع مالي دارند: يک منبع «مؤسسات خيريه» هستند که مقدار کمتري از کمک‏هاي مالي را به اين گونه نهادها مي پردازند، و منبع ديگر يعني «اشخاص» مستقل که بيشترين پرادختي هاي آنها به امور مذهبي و کليساها مي‏رسد. آمار ذيل نشان‏دهنده تفکيک اين کمک‏ها و منابع مالي نهادهاي خيريه است: 1 - از مؤسسات خيريه وابسته به شرکت‏ها 9 / 5 ميليارد دلار 8 / 4 %؛ 2 - از مؤسسات خيريه عام 1 / 7 ميليارد دلار 7 / 5% ؛ 3- از اموال ارث و ترکه وصيت 8 / 7 ميليارد دلار 4 / 6 %؛ 4 - از اشخاص مستقل 8 / 101 ميليارد دلار 1 / 83 %؛ منابع مالي ديگر نهادها تنها منابع مالي نهادهاي خيريه داخلي در امريکا مؤسسات خيريه يا اشخاص نمي‏باشند بلکه منابع ديگر مالي نيز وجود دارد که به نوع فعاليت آن نهاد وابسته است. هزينه‏ي اين منابع از طريق موارد زير تأمين مي‏شود: 1 - دريافت درصدي بابت خدمات ارايه شده توسط مؤسسات؛ 2 - فروش مواد توليدي نهادها؛ 3 - کمک‏هاي حکومت محلي يا فدرال بابت خدمات آن‏ها؛ 4 - کمک‏هاي مالي حکومت بابت اجراي طرحي مشخص؛ 5 - سود و عوايد سهام و اموال سرمايه گذاري شده در صندوق‏ها؛ 6 - عوايد ناشي از مستغلات و املاک وقف شده؛ 7 - منابع ديگر مالي؛ 8 - عوايد اهدايي‏هاي خاص که به امور خيريه تعلق ندارد و مشمول ماليات نيز مي‏باشد (اين گونه منابع امروزه بسيار ناچيز است). عوامل پيدايش مؤسسات خيريه ايجاد مؤسسات خيريه در امريکا از نظر تاريخي به چند عامل بر مي‏گردد: به عنوان منبع مهم مالي در واقع مؤسسات خيريه منبع مهم مالي هستند که مي‏توانند با روش‏هاي نوين به حل مشکلات اجتماعي جامعه، مستقل از نهادهاي حکومتي يا بخش خصوصي، کمک کنند. گاهي در تعريف اين مؤسسات مي‏گويند: «سرمايه‏ي مردمي که در معرض ريسک و مخاطره است.» اين تعريف به اين علت است که اين منبع مالي، در محدوده خود از قبيل کمک به طرح‏هاي آزمايشگاهي، پژوهش‏ها، طرح‏هاي فرهنگي و يا حل مشکلات جامعه، در امور مالي آزادي عمل دارد. ريشه‏هاي ديني و فرهنگي جامعه چرا فعاليت‏هاي خيريه و غير انتفاعي، جزيي از فرهنگ ملي مردم امريکاست ؟ در جواب بايد گفت که انجام کارهاي خيريه ريشه در فرهنگ مالي امريکا دارد، زيرا نيکوکاري داراي ريشه‏هاي عميق ديني در تاريخ اين سرزمين دارد، تاريخ جامعه سرشار از همياري مردمي، اعتقاد به اصول مشارکت و دموکراسي ملي، و ضرورت همکاري اجتماعي در حل مشکلات، علاوه بر اعتقاد به استقلال و حکومت محدود (به قانون) مي‏باشد . تاريخ مردم اين سرزمين نشان مي‏دهد مهاجرين اوليه هنگام ورود داراي حکومتي ضعيف بوده و دور از منطقه خود با مشکلات زياد مواجه بودند. پس مردم به ناچار با هم ياري و مشارکت، حکومت محلي را تقويت نموده و مشکلات خود را از فعاليت‏هاي مردمي، مانند ساختن مدارس، کليساها، اطفاء حريق و غيره حل مي‏کردند. از راه همين تجربه‏ها روحيه نيکوکاري، فعاليت داوطلبانه و خيريه براي رفاه حال مردم گسترش يافت. سپس مهاجرين جديد از آسيا، امريکاي جنوبي و کشورهاي ديگر آمدند. آنان نيز به کمک افراد جامعه خود از راه اماکن مذهبي، يا کمک به فقرا يا تشکيل جمعيت‏هاي خيريه براي کمک به مهاجرين ديگر، اقدام کردند. در واقع مهاجرين اروپايي و آفريقايي نيز در نيکوکاري و کمک‏هاي مالي داراي ريشه‏هاي عميق هستند. پشتيبان قانوني علاوه بر آن بسياري از مهاجرين اوليه به خصوص اروپايي‏ها که کشورهاي خود را به علل فشارهاي ديني ترک کرده و به امريکا آمدند، قدرت حکومت را محدود ساختند، و حقوق افراد را در تشکيل نهادها و جمعيت‏ها با اهداف ديني، و نيز حق مشارکت در رأي دادن، انتقاد و دست يافتن به منافع عمومي بدون دخالت دولت، تضمين کردند. اين حق از جمله مباني گسترش نهادهاي غير دولتي است که قانون اساسي امريکا در اولين تغيير خود، آن را تضمين کرده است. ريشه ديني کارهاي خيريه بي شک، باورهاي ديني ريشه‏دار، نقش اساسي در پيدايش فعاليت‏هاي نيکوکاري و خيريه در جامعه امريکا دارد، زيرا کمک‏هاي مالي به نيازمندان در مناطق خود يا مناطق دور دست، يا کمک به آسيب ديدگان حوادث طبيعي مانند سيل و زلزله و يا کمک به کليساها، نمايانگر تعهد و مسؤوليت ديني بسياري از مردم است. و اين گرايش در کمک به امور خيريه توسط رهبران مذهبي، يا فعاليت کليساها مورد تأييد قرار گرفته است. نيز اعتقاد به مفهوم ديني وکالت يا «وصي بودن» (Stewardship) (8) باعث شد که کمک‏ها و فعاليت‏هاي نيکوکاري ميان ثروتمندان افزايش يابد. مردم دين‏دار باور داشتند که ثروت از طرف خدا به انسان مي‏رسد، و بشر امانت دار و وصي خداست، پس بايد اين اموال را به ديگران برسانند. مفهوم «وصي بودن» بعد گسترده‏تري پيدا کرد به گونه‏اي که ثروتمندان، بالا بردن سطح رفاه جامعه از راه کمک‏ها و رهبري مردم را جزو مسؤوليت‏هاي خود دانستند. در تاريخ مردم امريکا مي‏خوانيم که بسيار از آنان از مظاهر ثروت اندوزي بيزار بودند، و گاهي معتقد بودند که ثروت زياد براي فرزندان باعث انحراف و مفسده آن‏ها خواهد بود، و چه بسا ثروت زياد براي انسان هنگام مرگ عار است و نه افتخار. اين اعتقاد هنوز ميان مردم طرفداراني دارد، و باعث گسترش کمک‏ها و فعاليت‏هاي خيريه است. فعاليت‏هاي خيريه با انگيره‏هاي انساني بنجامين فرانکلين (9) سياستمدار و مورخ معروف دوره‏ي استعمار انگليسي در امريکا، يکي از نيکوکاران و افراد خير خواهي بود که فعاليت‏هاي وي با انگيزه نوع دوستي و بدون انگيزه ديني بوده است. وي زندگي خود را براي رفاه جامعه و بالا بردن سطح زندگي آن‏ها وقف کرده بود. او نهادهاي ملي خير خواهانه مانند «جمعيت داوطلبانه ضد حريق» (Volunteer fire company)، بيمارستان پنسيلوانيا، دانشگاه پنسيلوانيا و کتابخانه عمومي فيلادلفيا را تأسيس نمود. در قرن هجدهم ميلادي، روند نهادهاي خيريه و مدني در امريکا بالا گرفته بود. آلکسي توکويل نويسنده فرانسوي کتاب دموکراسي در امريکا (که در سال 1835م چاپ شد (10) (معتقد است که نهادهاي داوطلبانه مردم امريکا به عنوان ابزاري مهم در حکومت خود مختار محلي نقش دارند. وي اضافه مي‏کند که اين نهادها نقشي در تحکيم دموکراسي و محدوديت قدرت دولت داشته است. در واقع مردم نتوانستند نهادهاي خيريه را در مشکلات واقعي، و اجراي پژوهش‏ها و تحقيقات علمي به کار گيرند مگر در اوايل قرن بيستم. آندرو کارنيگي (11) ثروتمند امريکايي، يکي از پيشروان کارهاي خيريه نوين مي‏باشد. وي در اواخر نوزدهم ميلادي تفسير جديدي از مفهوم ديني وکيل يا «وصي بودن» (Stewardship) ارائه داد. وي معتقد بود که ثروت از راه «رقابت طبيعي» انسان‏ها به دست مي‏آيد و نه از راه «اختيار الهي»، آن گونه که آن روزها جزو باور مردم امريکا بوده است. وي معتقد بود ثروت انسان وسيله‏اي است براي گسترش نيکوکاري و کارهاي خيريه، و در نتيجه تقويت و گسترش تمدن بشري. او اين افکار را در برابر افکار انقلابي و اصلاح طلبانه راديکال مطرح کرده بود. کارنيگي اهداف و افکار خود را از راه تأسيس کتابخانه‏هاي عمومي و مؤسسات خيريه ديگر ادامه داد و معتقد بود که اين نهادها نردباني است براي کساني که به دنبال تحقق اهداف خود مي‏باشند. آغاز پيدايش مؤسسات خيريه در آغاز قرن بيستم عده‏اي از پيشتازان فعاليت‏هاي مدني و نيکوکاري در امريکا مانند کارنيگي و روکفلر، ساختار جديدي مشابه مديريت شرکت‏هاي تازه تأسيس يافته‏ي آن دوران، براي مديريت مؤسسات خيريه به وجود آوردند. اين نوع مديريت به آنان آزادي عمل بهتري نسبت به «نهادهاي وقفي» ديني و نيکوکاري که از فرهنگ حقوقي انگلستان براي آنها باقي مانده بود داد، پس مؤسسات جديد به جاي «هيأت امنا» داراي «هيأت مديره» و «مدير» براي نظارت و اشراف بر کارهاي خيريه شدند. در همان زمان فردريک گوف، در شهر کليولند در ايالت اوهايو اولين «مؤسسه خيريه عمومي»، را تأسيس مي‏کند. هدف اين گونه مؤسسات خيريه (چه خاص و چه عام) دادن کمک مالي يا خدمات به طور مستقيم به مردم نبود، بلکه هدف آن‏ها ايجاد بستر مناسب و يا ابزاري به نام «نهادهاي خيريه علمي» (Scientific charity) در راه اصلاح جامعه، و حل مشکلات از راه مبارزه با ريشه‏هاي فقر و مرض و عقب ماندگي بود. پس مي‏توان نتيجه گرفت که انديشه ايجاد مؤسسات خيريه علمي، زاييده دوره‏اي از اميد و ايمان به نقش علم و انديشه براي حل مشکلات بشري است، و اين انديشه‏اي اساسي بود که موجب آن بقيه مؤسسات خيريه در امريکا تأسيس يافتند. پس از آن مرحله بود که مؤسسات خيريه خاص، توسط افراد يا شرکت‏ها و نيز مؤسسات خيريه عام به وجود آمدند. به خصوص پس از اين که قانون امريکا در سال 1953 به دنبال افزايش اين گونه مؤسسات خيريه در دهه چهل ميلادي و پس از افزايش درآمدها و ماليات‏ها، مفهوم «کمک شرکت‏ها» در امور خيريه را روشن ساخت. نقش معافيت ماليات در گسترش امور خيريه اگر مسايل ديني و مذهبي را که از عوامل مهم نيکوکاري است، در نظر نگيريم، بعضي از مردم نيکوکاري را با انگيزه جاودانه کردن نام فردي يا خانواده‏اي انجام مي‏دهند، و عده‏اي هم براي استفاده از کسر ماليات (12) زيرا مؤسسات خيريه اجازه دارند، کمک‏هاي مالي کسر شده از ماليات افراد را دريافت نموده، و به بهره وران در داخل يا خارج از امريکا ارسال نمايند، و يا در قالب بورس تحصيلي آن را پرداخت کنند. به خصوص اين که خود افراد شخصا نمي‏توانند از اين کسر مالياتي استفاده کنند، و بايد از راه مؤسسات خيريه باشد. بدون شک امکان کسر درصدي از ماليات بر درآمد افراد و اختصاص آن به کارهاي خيريه نقش و انگيزه مهمي در افراد ايجاد مي‏کند، ولي اين مسأله نقش کمتري در تأسيس مؤسسات خيريه دارد، زيرا مؤسسات خيريه اصلي و مهم قبل از صدور قانون ماليات بر درآمد تأسيس شده بود. روند نهادي‏هاي خيريه در دو دهه گذشته در دهه هفتاد ميلادي، روند تأسيس مؤسسات خيريه رو به کاهش نهاد. آمارها نشان مي‏دهد در آن دهه فقط 839 مؤسسه به ثبت رسيده است، ولي در دهه هشتاد رو به افزايش بود. در آمار آمده که تا سال 1987 م حدود 1600 مؤسسه خيريه جديد،يعني دو برابر دهه هفتاد، به ثبت رسيده است. شايد علت آن بهبود اقتصاد و افزايش درآمدهاي شخصي افراد است، به خصوص اينکه مشکلات و نيازهاي اجتماعي ريشه داري در اين سال‏ها نمايان شد. اين دو عامل (اقتصادي و اجتماعي) باعث افزايش نهادهاي خيريه شدند. ساختار اداري و اجراي مؤسسات خيريه هيات مديره يا امنا در رأس ساختار اداري مؤسسات خيريه، نهادي شورايي به نام «هيأت امنا» يا «هيأت مديره» از افراد با صلاحيت و داراي اختيارات قانوني وجود دارد که بر کليه امور اداري و مالي اين مؤسسات نظارت و اشراف دارد. اين هيأت مسؤوليت پي گيري و تحقق اهداف مؤسسه خيريه، بر حسب نيات و اهداف نيکوکاران و پرداخت کنندگان عطاياي مالي، و يا بر حسب تصميمات و برنامه‏هاي تصويب شده «هيأت امنا» را دارد. اکثر مؤسسات اختيارات کلي و عام در زمينه فعاليت‏هاي خيريه و انساني براي رفاه جامعه دارند، و هيأت مديره چگونگي هزينه اموال را تعيين مي‏کند؛ ولي بعضي از مؤسسات اهدافي خاص و تعيين شده مانند خدمات پزشکي، يا کمک به سرطاني‏ها يا مانند آن‏ها دارند، پس ناچار هيأت مديره در آن حوزه عمل مي‏کند، و در هر دوره بيلان درآمدها و هزينه‏ها را بررسي و ارزيابي مي کند و شايد پس از مدتي زمينه فعاليت خود را گسترش داده، يا آن را تغيير دهد. کادر اداري پيش از 2000 مؤسسه خيريه بزرک در امريکا بهترين برنامه‏ها و کادرهاي اداري لازم را زير نظر سيستم «هيأت مديره» اداره مي‏کنند. اين مؤسسات بيش از 10000 کارمند زن و مرد را استخدام کرده‏اند. نمونه‏هاي خوب اين مؤسسات داراي مدير عامل در رأس نهاد خود، مسؤولي براي طرح‏ها و اعانه‏ها و منشي براي مکاتبات و امور اداري مي‏باشند. بعضي از مؤسسات داراي تعداد زيادي از کارمندان و ساختار اداري منظم و پيچيده مي‏باشند مانند «بنياد خيريه فورد» که 500 کارمند ثابت و دفاتر و حتي شعبي در کشورهاي ديگر دارد (13) ولي اکثر مؤسسات خيريه در امريکا (براي صرفه‏جويي در هزينه) کارمند ثابت استخدام نمي‏کنند، بلکه مديريت آن توسط داوطلبان و يا نيکوکاران اهدا کننده يا خانواده نيکوکار و يا هيأت مديره انجام مي‏شود. گاهي اين مؤسسات از مشاوران يا کارمندان پاره وقت براي کارهاي محدود مانند حساب داري يا امور حقوقي بهره مي‏برند . اما مؤسسات خيريه کوچک معمولا توسط يک وکيل حقوقي، يا حساب داري بانک‏ها اداره مي‏شوند. کمک‏هاي مالي چگونه توزيع مي‏شود؟ پرداخت کمک مالي به نهادهاي خيريه بسته به مقدار بودجه اختصاصي، نوع فعاليت آن نهاد، منطقه جغرافيايي فعاليت (محلي، مالي، بين المللي)، و اختيارات هيأت مديره مي‏باشد. مراحل کار از اين قرار است: نخست نهاد خيريه که به کمک مالي نياز دارد، خواسته خود را در يک درخواست کتبي به هيأت مديره «مؤسسه خيريه ارائه مي‏دهد. در اين درخواست نوع فعاليت، بودجه لازم، طرح تفصيلي، و وضعيت مالي شرح داده مي‏شود. هيأت مديره درخواست را از اين جهت بررسي مي‏کند که آيا مشمول کمک‏هاي مالي در چارچوب اهداف خود قرار دارد يا خير ؟ و آيا نهاد درخواست کننده، شرايط مطلوب دريافت کمک مالي را دارد يا خير ؟ اگر آن نهاد شرايط مطلوب را نداشت، يا خارج از اهداف مؤسسه يا خارج از محدوده جغرافيايي آن بود، به درخواست و به درخواست کننده جواب منفي ابلاغ مي‏شود. ولي اگر شرايط لازم را داشت اصل طرح يا مسؤولان آن درخواست مورد بررسي قرار مي‏گيرد و سپس بودجه درخواستي ارزيابي مي‏شود. گاهي اطلاعات بيشتري در مورد طرح يا مسؤولان آن درخواست مي‏شود، و يا با مؤسسات خيريه ديگري که قبلا به درخواست کننده کمک نموده بودند مکاتبه کرده و اطلاعات بيشتري را جمع آوري مي‏کنند. شايد هم نماينده يا بازرس جهت بازديد يا جهت مصاحبه با درخواست کننده بفرستند. در اکثر مؤسسات خيريه کوچک يا متوسط، اين درخواست و اطلاعات جمع‏آوري به طور خلاصه گزارش شده و به اولين جلسه «هيأت مديره» جهت پذيرفتن يا رد آن عرضه به نتيجه مي‏رسد. ولي در مؤسسات بزرگ که معمولا کمک‏هاي مالي آن‏ها فراوان است، اين درخواست به يکي از اعضاي هيأت مديره داده مي‏شود؛ وي اطلاعات لازم را جمع آوري کرده، سپس نظر منفي يا مثبت خود را اعلام مي‏کند. براي اين نظر يا با رييس هيأت مديره صحبت مي‏شود يا در اولين جسله هيأت، تصميم گيري مي‏شود. در اين جلسه ليستي از درخواست‏هاي مالي نهادهاي خيريه مطرح مي‏شود و وظيفه هيأت مديره نظارت کلي بر روند کمک‏هاست تا از چارچوب اهداف خارج نشود. اگر درخواست کمک، مورد موافقت قرار گرفت، نخست جواب مثبت با شرطها ارسال مي‏شود. پس از موافقت درخواست کننده با آن شرطها، چکي به همان مبلغ براي وي ارسال مي شود. در شرطها گاهي نوشته مي‏شود که اموال تقديمي بايد بر حسب طرح ارايه شده هزينه شود، و يا در چارچوب قانون امريکا باشد، و يا ضرورت ارسال گزارش‏هاي مرحله‏اي از هزينه‏ها، و يا گزارش دوره‏اي از پيشرفت کار، گنجانده مي‏شود. گاهي مؤسسات براي پرداخت کمک مالي شرطها و يا لايحه اجرايي مخصوصي مانند مشورت با مؤسسات ديگر که در همان زمينه فعاليت مي‏کنند دارند، تا تصميم گيري آن‏ها براساس اطلاعات دقيق باشد. يا اين که براي پذيرش بورس تحصيلي افراد، شرايط گزينش مشخصي که از طرف دولت مورد پذيرش قرار گرفته، وضع مي‏گردد. بعضي از مؤسسات خيريه کمک‏هاي بورس تحصيلي را مستقيما به دانشگاه‏ها مي‏دهند، تا آن‏ها طبق آيين نامه‏ها و شرايط پذيرش خود، به افراد بدهند. فعاليت‏هاي ديگر مؤسسات بعضي از مؤسسات خيريه براي اجراي طرح‏ها وام مي‏دهند، و يا در طرح‏هاي خيريه سرمايه گذاري مي‏کنند. گاهي همايش‏هايي جهت بررسي مشکلات جديد اجتماعي يا مسايل به وجود آمده تشکيل مي‏شود. اين مؤسسات در مواردي به نهادهاي خيريه کمک اداري مي‏کنند يا به نيروي انساني جهت بهبود عملکرد آن‏ها آموزش مي‏دهند. رابطه مؤسسات خيريه با دولت با اين که مؤسسات خيريه در امريکا با دولت هيچ گونه ارتباط سازمان يافته‏اي ندارند، ولي در زمينه‏هاي مختلف رابطه مستقيم يا غير مستقيم دارند. مثلا اين گونه مؤسسات دولت را، از طرح‏هاي پژوهشي وعلمي خود در دانشگاه‏ها، آگاه مي‏سازند. گاهي از اين گونه پژوهش‏ها در طرح‏ها و لوايح قانوني استفاده مي‏کنند تا به آن‏ها کمک شود و وضعيت مؤسسات خيريه بهتر شود. بعضي از مؤسسات خيريه طرح کوچکي را به مرحله اجرا مي‏گذارند و پس از موفقيت از دستگاه‏هاي اجرايي دولت مي‏خواهند که آن را گسترش داده و ادامه دهد، تا به قشرهاي بيشتري از جامعه سود برسد. دولت هم گاهي در اجراي طرح‏هاي خود از مؤسسات خيريه ياري جسته، و هزينه اجراي آن را پرداخت مي‏کند. بعضي از مؤسسات خيريه بودجه ارزيابي طرح‏هاي خدماتي دولت را پرداخت مي‏کنند، تا عملکرد دولت بهبود يابد. نهادهاي خيريه و فعاليت سياسي معمولا مؤسسات خيريه در فعاليت‏هاي سياسي چه مستقيم و چه غير مستقيم دخالت نمي کنند، ولي از روش‏هاي تأثير غير مستقيم مؤسسات خيريه بر سازمان‏هاي دولتي آن است که به نهادهاي غير انتفاعي و مدني که در زمينه مراقبت و نقد دولت در زمينه‏هاي بهداشت، آموزش، محيط زيست و غيره فعاليت مي‏کنند، کمک نموده، تا بر روند قانون گذاري کشور و تصميم‏هاي سياسي دولت تأثير گذارند. تنها در يک زمينه، مؤسسات خيريه به طور مستقيم وارد فعاليت سياسي مي‏شوند و آن ايجاد افکار عمومي مؤثر در زمينه‏ي تصويب قوانيني است که با عملکرد مؤسسات خصوصا امور خيريه، رابطه مستقيم داشته باشد. آيين ‏نامه اداري و نقش نظارت مردمي چه قانون و اداره‏اي مسؤول نهادهاي خيريه است؟ در امريکا هيچ اداره دولتي رسمي مخصوص و مسؤول نهادهاي خيريه نيست، در حکومت‏هاي محلي ايالت ها، فقط قانون ماليات بر کار آن‏ها نظارت مي‏کند، زيرا فقط قانون درآمدهاي داخلي، بر فعاليت‏هاي نهادهاي خيريه و سازمان‏هاي غير انتفاعي، نظارت مي‏کند (14) مهم‏ترين قوانين در رابطه با فعاليت‏هاي خيريه «قانون اصلاحات مالياتي سال 1969 و ملحقات آن» است؛ چون نهاد خيريه در صورت ارتکاب تخلف ملزم به پرداخت مجازات‏هاي مالي هستند، و در صورت تشديد تخلف و يا تجاوز قانون، امتياز معافيت مالياتي را از دست مي‏دهد، و منجر به پرداخت ماليات بر درآمدها و ماليات بر هداياي مالي از طرف نيکوکاران مي‏شود. آنچه بر نهادهاي خيريه ممنوع است نهادهاي خيريه گاهي نمي‏توانند در بعضي از فعاليت‏ها دخالت کنند، و يا حتي پشتيباني مالي کنند (به جز دريافت حق اجرت خدمات ارائه شده در آن زمينه). نيز نمي‏توانند با اموال نيکوکاران در سرمايه گذاري‏هاي مخاطره آميز (با ريسک خسارت) مشارکت کنند مگر اينکه بخشي از آن نخست در زمينه فعاليت خيريه هزينه شود (مثلا مؤسسات خيريه ملزم به پرداخت حداقل 5 % از عوايد خود به کمک هاي مالي و هزينه‏هاي جاري آن هستند.). هم چنين نمي‏توانند در فعاليت‏هاي انتخابات سياسي يا فعاليت‏هاي متعلق به قانون گذاري کمک کنند؛ ولي مي‏توانند در آن زمينه يا در زمينه مناظره‏هاي سياسي، به پژوهش‏ها و تحليل‏ها مالي نمايند. انتقادات بر نهادهاي خيريه براي مشارکت سامان يافته در حل مشکلات عام اجتماعي، نهادهاي خيريه در يک دوره وارد کارزار سياسي شدند، و اين کار باعث جر و بحث سياسي شد. در آن زمان، منتقدان سخناني در زمينه انگيزه‏هاي آنان در اين دخالت، و حق مردم در نظارت بر عملکرد و بازخواست آنها مطرح کردند. از طرفي بنيان گذاران اوليه افرادي بودند داراي ثروت، و مؤسسات خود را بدون تفويض اختيار از طرف مردم بنيان نهاده بودند؛ از طرف ديگر منتقدين ادعا مي‏کردند که اين ثروت از راه استثمار کارگران و مشتريان به دست آمده، و کارهاي خيريه آن‏ها چيزي جز اداي دين، و پاک کردن گناهان خود نيست. گاهي هم به نيکوکاران اين اتهام وارد مي‏شد که آنان اين کار را براي تسلط بر جامعه، و يا فرار از پرداخت ماليات انجام مي‏دهند. در حقيقت انتقادها به نهادهاي خيريه، که خواست گاه مردمي داشته، ناظر به مواردي از فساد و سوء استفاده مالي يا فعاليت‏هاي سياسي نهادها در يک دوره خاص بوده، که پس از انجام تحقيقات جنايي در سال‏هاي اخير مطرح شد . بازپرسي‏ها و تحقيقات در سال‏هاي شصت ميلادي در مورد اين نهادها، و کشف تعدادي از سوء استفاده‏هاي مالي، منجر به ظهور «قوانين اصلاحات مالياتي سال 1969 م» شد. اين قوانين باعث شد که عملکرد نهادهاي خيريه بهتر و انتقادات کمتر شود و مردم به آن‏ها اعتماد بيشتري داشته باشند. چگونه دولت بر نهادها نظارت مي‏کند؟ حکومت فدرال، گزارش‏هاي مالي و عملکرد نهادهاي خيريه را ساليانه با انتخاب نمونه‏هايي از آن‏ها به طور دقيق بررسي مي‏نمايد. گاهي يکي از مقامات رسمي از دفتر مؤسسه خيريه بازديد به عمل آورده و دفاتر عوايد مالي و پرداختي‏ها را وارسي مي‏کند. هم‏چنين «دادستان کل ايالت» به گزارش‏ها مراجعه کرده و آن را با قوانين حاکم بر فعاليت‏هاي خيريه تطبيق مي‏دهد. چگونه اعتماد مردم جلب مي‏شود؟ در جامعه نوين امريکا مي‏بينيم که دو مفهوم ديني، يکي عطايا و مصارف خيريه (وقف) ( Endowment)، و ديگري مفهوم امانت و سرپرستي (وصايت) (Stewarship) بر انگيزه‏هاي فعاليت‏هاي خيريه نفوذ کرده، و اين نهادها داراي آزادي عمل مي‏باشند. بنابراين اعتماد مردم را بايد از راه امانت داري و التزام به مصرف اموال در راه خدمت مردم جلب کنند. نهادهاي خيريه افتخار مي‏کنند که مورد اعتماد مردم هستند، زيرا به قوانين و آيين نامه‏ها عمل کرده و کارهايشان رسمي و علني است. شفافيت در اطلاعات مالي شفافيت و اعلام گزارش‏هاي مالي به عموم، يکي از مهم‏ترين عوامل اعتماد مردم به نهادهاي خيريه و غير انتفاعي در امريکاست. اين گزارش‏هاي علني هم به نهادهاي رسمي و هم به مردم، ثابت مي‏کند که کار آنها قانوني و شرعي است؛ هم چنين به پژوهشگران اجازه مي‏دهد که پژوهش‏هاي دقيق‏تري از نهادها به عمل آورند . علاوه بر آن، اعتماد مردم را به فعاليت‏ها و نهادهاي خيريه افزايش مي‏دهد. مؤسسات خيريه از نظر قانوني ملزم هستند که ساليانه بيلان مالي خود را به مقامات دولتي ارايه دهند. اين بيلان بايد شامل منابع مالي، هزينه‏ها، حقوق کارمندان، سرمايه گذاري‏ها، وام‏ها، دريافتي‏ها، اهدايي‏هاي مالي، خدمات در مقابل اجرت و هر گونه اطلاعات مالي ديگر باشد. آن‏ها هم چنين موظف هستند ليستي از کمک‏هاي مالي به مؤسسات ديگر، بورس‏هاي تحصيلي و شرايط پرداخت‏ها را اعلام کنند چرا که اين گونه اطلاعات جزو اسناد عمومي هستند که مردم حق دارند از آن اطلاع يابند (15) مسووليت نهادهاي خيريه در برابر مردم مؤسسات به طور داوطلبانه اطلاعات مالي خود را از راه رسانه‏ها يا اتحاديه مؤسات خيريه و يا مراکز آمار به درخواست کنندگان اطلاعات و کمک‏ها يا عموم مردم عرضه مي‏کنند فعاليت رسانه‏اي اکثر نهادها گزارش‏هاي ساليانه از عملکرد و وضع مالي خود را براي اطلاع عموم مردم چاپ و منتشر مي‏کنند. اين گزارش هيچ اجبار قانوني ندارد، ولي مردم از آن‏ها توقع چنين گزارشي را دارند. هم چنين بعضي از نهادها جزوه‏هاي تعريف، خبرنامه، مصاحبه‏هاي مطبوعاتي يا رسانه‏اي، کتاب، فيلم و اخيرا وب سايت آماده مي‏کنند تا با مردم در ارتباط باشند. گاهي آنان توضيح مي‏دهند که چگونه به ديگران کمک مالي مي‏کنند و به ارائه گزارشي نتايج آن کمک‏ها مي‏پردازند. اين گزارش‏ها نقش مهمي در تفکيک اين که «اين نهاد آيا به مردم خدمت مي‏کند يا به افراد با نفوذ ؟» دارد. شوراي مؤسسات غير دولتي در اواخر قرن بيستم اتحاديه‏هاي مؤسسات خيريه در امريکا تأسيس شد که از آن جمله شوراي مؤسسات غير دولتي (Council On Foundation) يا (C.O.F) و سازمان کارهاي خيريه است. اين گونه اتحاديه‏ها از راه برنامه‏هاي آموزشي و رسانه‏اي و پژوهش‏ها، عملکرد نهادهاي خيريه و سطح کارکنان آن‏ها را بالا برده و پلي ميان نهادهاي خيريه و حکومت مي‏باشند. در سال 1980 م، و پس از مذاکرات طولاني و ملاقات با اعضاي نهادهاي خيريه، شوراي مؤسسات غير دولتي (O FO. C) طرحي را به تصويب رساند که به موجب آن اعضاي هيأت مديره مؤسسات خيريه اصول و آيين نامه پرداخت‏ها و کمک‏هاي مالي را رعايت کنند. در اين آيين نامه شرح مفصلي از مراحل تصويب کمک‏هاي مالي گنجانده شده، که به موجب آن کار مؤسسات خيريه در چارچوب قانوني و شرعي خواهد بود. هم چنين در بعضي ايالت‏ها، اتحاديه‏هاي محلي براي نهادهاي خيريه وجود دارد که نقشي در هماهنگي و بالا بردن سطح کيفي کار آن‏ها را به عهده دارد. مرکز مؤسسات خيريه اين مرکز يکي از نهادهاي مهم جمع آوري اطلاعات مربوط به مؤسسات خيريه مي‏باشد. اين مرکز منابع مالي را معرفي نموده، و به درخواست کنندگان کمک‏هاي مالي اطلاعات لازم را مي‏دهد؛ هم چنين اطلاعات عرضه شده از طرف دولت را به مردم و نهادها مي‏رساند. هزينه اين خدمات توسط کمک‏هاي مالي نهادهاي خيريه پرداخت مي‏شود. آموزش کادرها شوراهاي مؤسسات غير دولتي و اتحاديه کمک دهندگان مالي محلي، جزو مؤسسات آموزشي کادرهاي فعال در زمينه امور خيريه مي‏باشند، زيرا کمک دهندگان مالي گاهي در يک گروه زمينه مانند بهداشت، محيط زيست يا هنر فعاليت مي‏کنند؛ لذا اطلاعات لازم را براي آن‏ها تهيه مي‏کنند. هم چنين مديران و اعضاي هيأت مديره «مرکز مؤسسات خيريه» نقش کار سازي در تأسيس اتحاديه‏هاي محلي براي نهادهاي خيريه امور زنان، سياه پوستان، آسيايي‏ها، مهاجرين جزاير پاسفيک، سرخ پوستان امريکا و غيره داشته‏اند. آنها اطلاعات لازم و طرح‏هاي مورد نياز نهادهاي خيريه را در اختيارشان قرار مي‏دهند. آينده مؤسسات خيريه آينده مؤسسات خيريه اميدوار کننده است، زيرا براي تغيير قوانين دست و پا گير اين گونه نهادها، همايش‏ها و فعاليت‏هايي بر پا شده، و امروزه هر تجمع و گروهي از ساکنان و مهاجرين و هر مؤسسه جهاني مي‏تواند نهاد خيريه تأسيس کند. هم چنين آمار مؤسسات خيريه عام، و کمک‏هاي مالي پرداخت شده افزايش يافته است؛ گسترش اين گونه مؤسسات و فعاليت‏ها، در واقع پشتوانه‏اي براي خدمات دولت، و نمايان‏گر قدرت امور خيريه، و ريشه دار بودن سنت‏هاي ديني و مدني مردم است. مردم امريکا از راه فعاليت در اين گونه مؤسسات، منابع مالي فراواني در توليد نا خالص ملي و تهيه منابع مالي غير دولتي جهت بالا بردن سطح رفاه مردم ايجاد مي‏کنند. پي نوشت : 1- در ترجمه فارسي اين واژه علاوه بر مفهوم نوع دوستي، بشر دوستي و انسان دوستي، به نيکوکاري، احسان و امور خيريه نيز ترجمه شده است. 2- همان نهادهاي Non Government Organisation يا N.G.O. . 3- در فرهنگ اسلامي نيز ميان «صدقه» به معني کمک مالي به مستمندان و «صدقه جاريه» يا «وقف» به معني کمک براي رفع مشکلات اجتماعي و اقتصادي به تمام اقشار جامعه، تفاوت اساسي وجود دارد. . 4- در وقف اسلامي نيز، هر موقوفه براي جهتي مخصوص به نام موقوف عليه يا موقوف عليهم يا خدمتي تعيين شده، طبق اهداف و نيات واقف مي‏باشد. . 5- منظور از عدم دريافت سود اين که خدمات تقديمي آن بلا عوض و سود آور نمي‏باشد، ولي اگر آن مؤسسه صندوقي براي اموال ثابت [وقفي] خود دارد، آن اموال در چارچوب طرح‏هاي اقتصادي و فعاليت‏هاي تجاري سود و عوايد دارد، سودها و عوايد هزينه اهداف خيريه مي‏شود. . 6- Excies Taxes ماليات توليد، فروش يا مصرف کالا. اين واژه در سال‏هاي اخير شامل اکثر ماليات‏ها غير از «ماليات بر درآمد» مي‏شود. . 7- تا آخر دهه هشتاد ميلادي است، و شامل دو دهه اخير نيست. 8- Steward در لغت به معني وکيل و مسؤول و يا شخصي که مسؤوليت يک خانه بزرگ و زمين را داراست، ولي واژه Stewardship يک مفهوم ديني و به معني سرپرستي، ولايت و يا وصي و وکيل بودن انسان نسبت به ثروت و نعمت‏هاي خدا دادي است. امروزه بسياري از فعاليت‏هاي داوطلبانه، عطاياي مالي و کمک به کليساها با مفهوم Stewardship انجام مي‏گيرد. 9- بنجامين فرانکلين (1790 - 1706 م) دانشمند، نويسنده و سياست مدار امريکايي، مخترع برقگير و عدسي دو کانوني، طراح اتحاد مهاجر نشين‏هاي امريکا که بعدها به پيدايش کشور ايالت‏هاي متحد انجاميد. 10- دموکراسي در امريکا La Democratie in Amerique اثري تاريخي، سياسي از آلکسي دو توکويل (1859 - 1805) نويسنده فرانسوي که بعد از مراجعت وي از مأموريتي در امريکا، در فاصله سال‏هاي 1840 - 1835 انتشار يافت [فرهنگ آثار، ج 1965،3، سروش، تهران 1385]. 11- آندرو کارنيگي (1919 - 1835م) از رجال صنعت فولاد امريکا، اسکاتلندي الاصل و يکي از ثروت‏مندترين افراد عصر خود بود که اموال خود را در خدمت مؤسسات خيريه و نهادهاي فرهنگي، آموزشي و علمي قرار داد. پس از بازنشستگي زندگي خود را وقف نويسندگي و کارهاي خيريه نمود و در سال 1889 در مقاله‏اي به نام «ثروت» افکار خود را در ضرورت به کارگيري ثروت در راه خدمت به جامعه منتشر ساخت. کتاب‏هاي ديگر وي: دموکراسي پيروز (1886)، امپراتوري کارها (1902)، مشکلات روز (1908)، زندگي‏نامه کارنيگي (1920) مي‏باشد. وي معتقد بود که مردم براي بالا بردن سط





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 621]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن