تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836418109
سلامهای به معنای خداحافظی
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سلامِ خداحافظي
در وداع با ماه مبارکاشاره:آنچه مي خوانيد فرازهايي چند از دعاي چهل و پنجم صحيفه سجاديه با عنوان "وداع با ماه رمضان" است که حضرت آيت الله جوادي آملي در کتاب گرانسنگ "حکمت عبادات" به شرح و بسط آن پرداخته است. امام سجاد عليه السلام در بخشي از اين دعا، پيوسته بر اين ماه سلام و درود مي فرستد؛ سلامي که بيشتر بوي وداع و خداحافظي مي دهد:"فنحن قائلون السلام عليك يا شهْرَ الله الأكبر ويا عيد أوليائه" آنگاه چون اين دوست عزيز از ما جدا مي‌شود ما چنين مي‌گوييم: سلام بر تو اي بزرگترين ماه كه به خدا انتساب داري. و سلام بر تو اي عيد اولياي الهي. اين سلام، سلام توديع است."السّلام عليك يا أكْرم مصحوبٍ من الأوقات ويا خيْر شهرٍ فى الأيام والسّاعات"امام سجاد (عليه‌السلام) چندين بار به اين ماه سلام مي‌كند. ماه رمضان اگر زماني گذرا بود و باطن و سرّ و حقيقت و روح نداشت، وليّ الله به او سلام نمي‌كرد.اين گفته‌هاي معرفتي ـ معاذ الله ـ نظير اشعار خيالي شعرا نيست كه بر خطابه‌هاي خيالي حمل شود كه مثلا ً به كوه و يا آثار مخروبه خطاب مي‌كنند. بيان حضرت اين است كه ما خيلي دوست و رفيق، داشته و داريم؛ اما هيچ دوستي به عظمت اين ماه نبوده. ماهي كه نه هيچ روزي مثل روزهاي آن و نه شبي چون شبهاي آن بود. رمضان و آموزش دعا"السّلام عليك من شهْرٍ قرُبتْ فيه الآمال ونشرتْ فيه الأعمال". سلام ما بر تو اي ماهي كه آرزوها در اين ماه نزديك شد و ما فهميديم كه چه بخواهيم. لذا آرزوهاي طولاني نمي‌طلبيم، ماهي كه در آن برآمدن آرزوهاي مشروع نزديك شد.در دعاي سحر ماه مبارك رمضان نيز از امام سجاد (سلام‌الله عليه) رسيده است، كه: خدايا آنها كه تو را نمي‌شناسند و عبادت نمي‌كنند، روزي مي‌دهي، مار و عقربها روزي‌خور خدا هستند، پس حيف است كه انسان تمام حاجتها را در محور مادّه و مادّيات خلاصه كند. خداوند همه كفّار و منافقين را در عالم، تأمين مي‌كند، پس آيا صحيح است انسان تلاش و كوشش خود را بر اين صرف كند كه از خدا طبيعت و دنيا بطلبد؟ از اين روست كه امام مي‌فرمايد: سلام بر ماهي كه فهميديم در آن از خدا چه بخواهيم. آرزوهاي طولاني نداشته باشيم؛ بلكه چيزي بخواهيم كه براي ما بماند.هنگامي كه مسلمانان عازم مهاجرت به مدينه بودند كفار مكه به آنان اجازه ندادند اموالشان را هم منتقل كنند يا بفروشند. مي‌گفتند اگر مي‌خواهيد به مكه برويد بايد دست خالي سفر كنيد. آنگاه اين آيه نازل شد: "وكأيّن من دابّةٍ لا تحْمل رزقها اللهُ يَرْزقها وإيّاكم"(سوره‌ي عنكبوت، آيه‌ي 60.) چه بسا جانداراني كه نمي‌توانند متحمّل روزي خود شوند. خداست كه آنها و شما را روزي مي‌دهد.امام سجاد (عليه‌السلام) چندين بار به اين ماه سلام مي‌كند. ماه رمضان اگر زماني گذرا بود و باطن و سرّ و حقيقت و روح نداشت، وليّ الله به او سلام نمي‌كرد.مسلمين از مكه به مدينه هجرت كردند و گفتند: ما روزي خود را با خود حمل نمي‌كنيم؛ بالاخره خداي مكه، خداي مدينه هم هست. آن كسي كه ما را در مكه اداره مي‌كرد، در مدينه هم اداره مي‌كند. دست خالي به سوي مدينه حركت كرده و "مهاجر" ناميده شدند؛ خدا هم آنان را تأمين كرد. اين چنين نيست كه اگر انسان روح بلند نداشته باشد به او خوش بگذرد و يا اگر روح بلند و عظيم داشت در جهان تلخ‌كام باشد.فرمود: ما در اين ماه فهميديم از خدا چه بخواهيم؛ جلو آرزوهايمان را گرفتيم و به عبادت پرداختيم. وداع با صفاي باطن و نشاط"السّلام عليك من قرينٍ جلّ قدرُه موجوداً وأفجع فقْدُه مفقودا" سلام بر تو اي نزديكي كه وقتي بودي گرامي بودي و حال كه در آستانه‌ي رفتن هستي، رفتنت فاجعه است و ما را غمگين مي‌كند. همچون كسي كه عضو خانواده‌اش را از دست مي‌دهد."ومرْجوٍّ آلمٌ فراقه" سلام بر تو اي تكيه‌گاه اميد، كه در هنگام مفارقت، ما را متألم و رنجور كردي.آن ماه كه در جان انسان رسوخ داشت، وقتي از جان فاصله مي‌گيرد، جايش را غم پر مي‌كند؛ زيرا از آن صفاي ضمير ديگر خبري نيست و آن نشاطي را كه انسان در ماه مبارك رمضان براي نثار و ايثار دارد، در غير اين ماه ندارد. اگر انسان در اين ضيافت حق از خدا غنا و بي‌نيازي طلب كند، چيزي او را متوجه و مشغول نمي‌كند، نه از كسي مي‌ترسد و نه از بذل جان دريغ مي‌كند."السّلام عليك من أليفٍ آنسٍ مقبلا ً فسَّر وأوحش منقضياً قد مضّ" سلام بر تو اي دوست با الفت كه وقتي آمدي ما را مسرور، و وقتي رفتي ما را گداختي و داغ زدي(1). اين حرف انساني است كه با باطن روزه‌ي اين ماه و با باطن ليله قدر در تماس بوده است. دلهاي رقيق و انديشه‌هاي زلال "السّلام عليْك من مجاورٍ رقّت فيه القُلوب وقلّت فيه الذنوب". سلام بر تو اي همسايه‌ي عزيز كه ما در جوار رحمت تو بوديم. تو همسايه‌اي بودي كه در اين مدّت در اثر حُسن همجواري با تو دلها رقيق و گناهان كم شد. آري، انجام مكروهات و گناهان كوچك، كم كم راه انسان را مي‌بندد.مناطق ييلاقي و سرزمينهاي سبز و خرّم، داراي آبي زلال است كه وقتي از چشمه مي‌جوشد، راه خود را باز مي‌كند و راه كسي را هم نمي‌بندد و همه‌ي درختان و گياهان تشنه‌ي سر راه را هم سيراب مي‌كند. اين خاصيت آب زلال است كه به دنبال تشنه مي‌رود. سرش را به سنگ مي‌زند و تلاش و كوشش مي‌كند كه خود را به تشنه‌ها برساند و آنها را سيراب كند.امّا اگر اين آب، داراي املاح و رسوبي باشد، همين كه مي‌جوشد، راه خود را مي‌بندد. بعد از چند سال در آن مزرع، تلّي از سنگ پيدا شده و همه‌ي آن سرزمينهاي سبز، خشك مي‌شود و چيزي در آن نمي‌رويد.افكار و انديشه‌ها هم چنين است. اگر زلال باشد از جان مي‌جوشد، با زبان و قلم منتشر مي‌شود، به گوش و چشم مي‌رسد و از آنجا در دلهاي ديگران جاري مي‌گردد. لذا يكي از القاب عالِم "ماء مَعين" است كه اصل آن درباره‌ي حضرت ولي عصر (سلام‌الله عليه) گفته شده است(2).قرآن مي‌فرمايد: "قل أرأيْتم إنْ أصبح ماؤُكم غوراً فمنْ يأتيكم بماءٍ معين"(3) بگو خبر دهيد اگر آب [آشاميدني] شما به زمين فرو رود، پس كيست كه به شما آبي روان دهد. ماء معين يعني آب جاري؛ آبي كه ديده مي‌شود. عالم را ماء معين مي‌گويند، چون مانند چشمه‌ي زلال مي‌جوشد. حرفي كه مي‌زند، چيزي كه مي‌نويسد، علمي است كه از جان او تراوش كرده و به گوش و چشم انسان رسيده و او مي‌فهمد، و به ديگري مي‌گويد، ديگري هم مي‌فهمد و به بعدي مي‌گويد؛ مانند چشمه‌ي زلالي كه سرانجام به اهلش مي‌رسد.امّا افكار و انديشه‌ها و خيالات باطل، مانند همان رسوبات و املاح معدني، راه قلب را مي‌بندند؛ كم كم دل، قسّي، سخت و مسدود مي‌گردد. نه چيزي از آنجا به ديگران سرايت مي‌كند و نه حرف ديگران به آنجا مي‌رسد؛ نه حرف او در غير مؤثر است و نه حرف غير در او اثر مي‌بخشد.امام سجّاد (عليه‌السلام) فرمود: دلها در اين ماه نرم و رقيق و گناهان در اين ماه كم است. ماه تسلّط بر شيطان"السّلام عليك مِن ناصرٍ أعان علي الشّيطان وصاحبٍ سهّل سُبُل الإحسان" سلام بر تو اي رفيقي كه كمك كردي تا ما بر شيطان مسلّط شديم. به راستي انسان در اين ماه بر شيطان مسلّط مي‌شود و به خاطرات شيطاني گوش فرا نمي‌دهد. تو براي ما مصاحب خوبي بودي، كه ما توانستيم بر شيطان پيروز شويم.وقتي انسان مي‌دود و مسابقه مي‌دهد، نفس نفس مي‌زند تا به مقصد برسد. خداي سبحان هم فرمود: براي گفتن فضايل، منافسه (مسابقه) بدهيد. "وفي ذلك فَلْيتنافَسِ المتنافِسُون"(5) شما هم نفس نفس بزنيد تا آن مقام نفيس و ارزنده را بگيريد.ما نه تنها در بُعدِ سلبي از دست شيطان نجات پيدا كرديم و كار بد نكرديم، بلكه در بُعدِ اثباتي هم پيروز شديم و راههاي خير را به خوبي و آساني طي كرديم. اگر در غير ماه مبارك رمضان، كار خير را به سختي انجام مي‌داديم، در اين ماه به آساني انجام داديم. تو باعث شدي كه ما راه احسان را با سهولت طيّ كرديم. آزادي از بند شهوات و تأمين سعادت"السّلام عليك ما أكثر عتقاء الله فيك". سلام بر تو اي ماه، چه بسيار بنده‌هايي را كه خدا در زمان تو آزاد كرده است. خدا آنان را كه گرفتار آتش و رذايل اخلاقي بودند، از اين بندها آزاد كرده و چه نعمتي بهتر از آزادي است؟امام صادق (عليه‌السلام) در بيان صفات انسان ديندار فرمود: "ورفَض الشهوات فصار حرّاً"(4). او شهوت و بي‌بند و باري را ترك مي‌كند در نتيجه آزاد مي‌گردد. نعمتي بالاتر از آزادي و آزادگي نيست، كه انسان گرفتار شهوت و غضب و برده‌ي هوي نباشد و زمامش را به دست هوس نسپارد."وما أسْعد مَن رعي حُرْمتك بك" چقدر سعادتمند شد كسي كه احترام تو را حفظ كرد و مواظب بود تا در اين ماه حرف بد نزند، خيال و گناه بد نكند."السّلام عليك ما كان أمْحاك للذّنوب وأسْترك لأنواع العيوب" سلام بر تو اي حقيقت ماه مبارك رمضان كه محوكننده‌ي گناه هستي. عيب را مي‌پوشاني و گناه را محو مي‌كني. اول پوشاندن و ستر، و بعد مغفرت است. ابتدا خداي سبحان مي‌پوشاند كه آبروي انسان محفوظ بماند، سپس مي‌بخشد، ستّار بودن زمينه‌ي مغفرت غفّار را فراهم مي‌كند.چقدر خوب است انسان تا مي‌تواند، آبروي ديگران را حفظ كند، خدا هم آبروي او را حفظ مي‌كند."السّلام عليك ما كان أطْولك علي المُجْرمين" سلام بر تو اي ماه مبارك رمضان كه براي افراد تبهكار، بسيار طولاني هستي. ماه رمضان براي چنين افرادي حكم چندين ماه را دارد."وأهيبك فى صدور المؤمنين" ماه مبارك رمضان، در دلهاي مؤمنان با نوعي هيبت و جلال و هيمنه و شكوه، تلّقي مي‌شود. رقابت با ساير ماهها"السّلام عليك من شهرٍ لا تُنافِسه الأيام" سلام بر تو اي ماهي كه هيچ ماهي با تو توان مسابقه و رقابت ندارد.وقتي انسان مي‌دود و مسابقه مي‌دهد، نفس نفس مي‌زند تا به مقصد برسد. خداي سبحان هم فرمود: براي گفتن فضايل، منافسه (مسابقه) بدهيد. "وفي ذلك فَلْيتنافَسِ المتنافِسُون"(5) شما هم نفس نفس بزنيد تا آن مقام نفيس و ارزنده را بگيريد.فرمود: هيچ ماه و ايام و ليالي و لحظاتي با تو منافسه و رقابت نمي‌كند. تو پيشگامي و همه‌ي يازده ماه به دنبال تو هستند.چنين نيست كه انسان بگويد در ماه مبارك رمضان، حرفها را مي‌شنوم و بعداً عمل مي‌كنم. اگر فعلا ً عمل نشود، بعداً هم عمل نخواهد شد؛ چون زمانهاي ديگر، آن قدرت را ندارند كه با ماه مبارك رمضان، در كسب و تأمين توفيق انسان، رقابت كنند. تطهير و تغسيل نه خستگي و رنج"السّلام عليك غيْر المصاحبة ولا ذميم الملابسة" سلام بر تو، در اين مدّتي كه مهمان ما بودي، يا ما در خدمت تو بوديم، هيچ رنجي نديديم. از مصاحبت با شما خسته نشديم. در حضور تو لذّت برديم و تو مهمان خوبي براي ما بودي."السّلام عليك كما وفدْتَ علينا بالبركات وغسلْت عنّا دنس الخطيئات" سلام بر تو، اي ماه گرامي رمضان كه بركت آوردي، ما را شستشو دادي و رفتي. اگر بعدها آلوده شديم، به دست خود آلوده شده‌ايم وگرنه تو ما را تطهير كردي و اكنون احساس سبكي مي‌كنيم."السّلام عليك غير مودّع برَماً ولا متروك صيامه سئماً" سلام بر تو كه پس از يك ماه مهماني در هنگام توديع، ما احساس خستگي نكرديم. انسان وقتي مهمان را براي مدّتي مديد و با تشريفات پذيرايي مي‌كند خود در اين مدّت خسته مي‌شود؛ امّا حضرت مي‌فرمايد: از پذيرايي طولاني و روزه گرفتن، هرگز خسته نشديم و رنجي احساس نكرديم؛ بلكه براي ما گوارا بود. وداعهاي آخرين"السّلام عليك من مطلوبٍ قبل وقْته ومخزونٍ عليه قبل قوته" سلام بر تو، كه قبل از آمدن انتظارت را داشتيم، هم اكنون نيز كه مي‌خواهي بروي ما را غمگين كرده‌اي."السّلام عليْك كمْ من سوءٍ صُرف بك عنّا وكمْ من خيرٍ أُفيض بك علينا" سلام بر مهمان گرانقدري كه به بركت تو خدا بسياري از بلاها را از ما برداشت و بسياري از بركات را به ما عطا كرد. در حقيقت ما مهمان تو بوديم نه تو مهمان ما.(1) "مض" درد گدازنده را گويند. همچون رنجش از گداختگي آهن سرخ‌شده‌اي كه به انسان اصابت كند.(2) كافي، ج 1، ص 339، ح 14.(3) سوره‌ي ملك، آيه‌ي 30.(4) امالي شيخ مفيد، ص 64، مجلس 6، ح 14.(5) سوره‌ي مطففين، آيه‌ي 26. منبع:حکمت عبادات، جوادي آملي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 323]
-
گوناگون
پربازدیدترینها