واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: اگرچه تمام تغييرات پوستي در سنين پيري به چين وچروك محدود نمي شود اما چين و چروك هاي پوستي را بايد مشهودترين تغيير پوستي در پيري ناميد. طول عمر و گذر زمان تغييراتي را در پوست صورت ايجاد ميكند، مهمترين آنها شلي و افتادگي پوست، پيدايش چين و چروك، پيدايش لكهاي تيره يا قهوهاي رنگ، ايجاد فرورفتگيهاي متعدد و تغييرات عروقي است. آنچه در اين بين بيشتر از هر چيز خودنمايي ميكند و به نوعي نماد پيري محسوب ميشود، چين و چروكهاي پوست صورت است زيرا در معرض ديد همگان است و نقش مهمي در برقراري روابط اجتماعي، فردي و شغلي افراد دارد به همين علت همه به دنبال راهي هستند تا بتوانند به نوعي اين چروكها را برطرف كنند. چراصاف؟ چرا چروك ؟ پوست جوانان كار خود را در كشيدگي و نگه داشتن رطوبت به خوبي انجام ميدهد. خارجيترين لايه پوست كه با چشم قابل رويت است، اپيدرم ناميده ميشود. اين لايه به دليل وجود رشتههايي موسوم به الاستين خاصيت ارتجاعي يا كشساني دارد؛ اين امر باعث تازگي و جوان شدن پوست ميشود. به علاوه كلاژن كه نوعي پروتئين موجود در اين لايه است نقش مهمي در پيشگيري از چروكيدگي ايفا ميكند؛ وقتي اين 2 ماده در پوست از بين ميرود، پوست نازكتر شده و رطوبت كافي در اپيدرم باقي نميماند. همچنين چربي موجود در لايه زيرين پوست را از بين ميبرد و در نتيجه لايه اپيدرم حالت چروك خوردگي پيدا ميكند. انواع و اقسام چین وچروکها : 1 - چين و چروك طبيعي كه بيانكننده حالات رواني، روحي، احساسات دروني و تنشهاي هيجاني و عاطفي هستند. اين چينها در اطراف بيني و لبها بهوجود ميآيند. 2 - چينهايي كه در اثر پديده پيري در سنين 25 تا 30 شروع به ظاهر شدن ميكنند، مانند عميقتر شدن خطوط خنده، خطوط اخم و خطوط افقي پيشاني. 3 - چين و چروكهايي كه بعد از دههپنجم زندگي و عمدتاً در اطراف لبها يا روي گونهها پديدار ميشوند. چروك فوري عوامل متعددي پيري سلولهاي پوست و در نتيجه ايجاد چروك را تسريع ميكنند.اين عوامل را ميتوان به دو دسته كلي تقسيم كرد: الف) عوامل داخلي: اين عوامل همان ژن يا واحدهاي وراثتي است.برخي نژادها ديرتر دچار چروك پوست ميشوند. افزايش خطاهاي ژنتيكي در طول زمان همراه با افزايش سن، باعث تجمع اثرات تخريبي ميشود و پيري در سلولها بروز ميكند. در زنان، عوامل هورموني هم بر اين موارد اضافه ميشود و فرآيند پيري را تسريع ميكند. اختلالات ارثي در توليد كلاژن نيز منجر به چروكهاي زودرس ميشوند. در بيماران نشانگان مارفان نيز پوست بهعلت نقص در كلاژنسازي دچار افتادگي زود رس ميشود. افراد عـصبي و اخـمو بهعـلت اسـتفاده زياد از عضلات صورت دچار چروك زود رس ميشوند. افرادي كه قـبلا چاق بوده ولي دچار لاغري ميشوند بهعلت از دست دادن چربي زيرپوستي دچار افتادگي پوست ميشوند و چروك بوجود ميآيد. ب) عوامل خارجي: مهمترين آنها اشعه ماورايبنفش آفتاب است. نور خورشيد، اگرچه مفيد و حياتبخش است، اما داراي اثرات زيانباري نيز هست. پوست انسان عضوي حساس است و آسيبها و صدمات وارده بر آن در اثر تابش نور خورشيد پيري زودرس اين عضو را به دنبال دارد. آفتابسوختگي، خشك و كدر شدن پوست، بروز ضايعات پيشسرطاني، پيدايش چروك ريز و درشت پوستي و حتي ابتلا به بدخيميهاي پوستي از عوارض تابش پرتو فرابنفش نور خورشيد است. امروزه با مصرف ضد آفتابها ميتوان تا حدودي از بروز اين عوارض جلوگيري كرد. سيگار هم از مخرب ترين عوامل پوست است. پوست سيگاريها بيشتر از غير سيگاريها با همان نوع پوست ، گرايش به چروك شدن دارد آلودگي هوا يكي ديگر از عوامل تخريب كننده پوست صورت است.آلوده كنندههاي هوا مخصوصا ازن، هميشه در اين كار دخيل هستند. اين باور وجود دارد كه راديكالهاي آزاد اكسيژن ، به غشاهاي سلولي آسيب ميرسانند، حتي با مواد ژنتيكي فعل و انفعال داشته و پيري پوست را تسريع مي كنند. مبارزه با چروك درمانهاي مختلفي براي از بين بردن چين و چروكهاي پوستي وجود دارد.طيف اين درمان ها از داروهاي موضعي تا جراحي متغير است . مناسب ترين روش براي هر كس با توجه به وضعيت پوست او ، بودجه و نتيجه دلخواهي كه مايل است به دست آورد، تعيين مي شود. برخي از شيوههاي عمده عبارتند از: مشتقات ويتامين: A رتينول يكي از مشتقات ويتامين A است كه از نظر علمي ثابت شده است در صورت مصرف موضعي طولاني مدت اثر ضد پيري دارند. ترتينوئين ديگر ماده مهم اين گروه است. مصرف موضعي اين ماده كه از مشتقات ويتامين A است اثرات ضد چروك و ضد پيري روي پوست دارد. ترتينوئين سبب كاهش چين و چروك پوست و خشونت پوست ميشود. ضخامت اپيدرمي پوست را افزايش داده و رسوب كلاژن را تحريك ميكند. اما استفاده از اين ماده خالي از خطر نيست. معموليترين اثرات جانبي ترتينوئين روي پوست تحريك پوست است. همچنين در هنگام استفاده از اين ماده پوست نسبت به آفتاب بسيار حساس ميشود. استفاده از سم بوتولينيوم (بوتوكس) سم خطرناك بوتولينيوم اينك به مادهاي مهم در بر طرف كردن چروكهاي پوست تبديل شده است. اين روش براي بهبود و برطرف كردن خطوط اخم و خطوط خنده نيز استفاده ميشود.اين ماده يك انتخاب عالي براي خطهاي پيشاني و اخم است كه با يك سوزن باريك به ناحيه مورد نظر تزريق ميشود. واكنش آلرژيك به اين ماده بسيار نادر است. در مورد خطر فلج عضلات مجاور كه ممكن است سبب آشفتگي بينايي موقت شود و يا اثرات آرايشي ناخواسته داشتهٌ باشد، بايد با يك متخصص پوست صحبت بشود. ميزان كمي از پائين افتادن ابرو نيز ممكن است اتفاق بيفتد. استفاده از امواج راديويي روش ديگر موسوم به كابليشن يا درمان توسط امواج راديويي است كه دوام آن به مراتب كمتر از جراحي است و براي كاهش لايه فوقاني پوست، كاهش خطوط و چروكها و آسيب ديدگيهاي ناشي از اشعه آفتاب به كار ميرود. اگرچه اين روش پوست را تازهتر و جوانتر نشان ميدهد، اما كارآيي آن از ليزر كمتر است. اين روش ايمن تر، اما در عين حال كم دوامتر است. پركننده هاي قابل تزريق كلاژن براي چينهاي دور لب استفاده ميشود. جائي كه بوتوكس كارآيي ندارد، كلاژن يا ساير پركنندهها كاربرد پيدا ميكنند. پركنندههاي بافتي بهترين درمان چروكهاي زير پلك چشم است. اين پركننده ها ممكن است به تنهايي يا در تركيب با روشهاي سطحي پوست نظير درمان ليزري يا روشهاي ديگر استفاده شوند. اثرات جانبي كه در اين روش ديده ميشود، واكنش آلرژيك به كلاژن است. براي اجتناب از اين موضوع انجام تست پوستي چهار هفته قبل از انجام عمل الزامياست. برداشتن سطحي پوست (درم ابريژن ) برداشتن سطحي پوست ميتواند در برطرف ساختن چين و چروك، جاي جوشهاي سطحي و لكه هاي صورت كمك كند. طي عمل درمابريژن، پوست با كمك مواد زبر و خشن تراش داده و ساييده ميشود. پس از بهبودي زخم ناشي از اين عمل، پوست جديد تشكيل ميشود كه بهمراتب جوانتر و زيباتر از پوست قبلي خواهد بود. در اين روش از كريستال هاي كوچك آلومينيوم اكسيد براي پاك كردن پوست و برطرف كردن لايه هاي سطحي و بينظميهاي سطحي پوست استفاده ميشود. اين روش درد ندارد اما در پي استفاده از اين روش معمولا در عرض چند دقيقه يا چند ساعت، پوست قرمز ميشود. ليزر درماني استفاده از ليزر نيز به عنوان يكي از روشهاي رايج درمان چين و چروك پوست شناخته شده است.در برداشتن پوست به كمك ليزر ، ليزر كربن دي اكسيد براي برطرف كردن نواحي آسيب ديده استفاده مي شود . اين روش معمولا براي خطوط نواحي دهان و چشم به كار برده مي شود . اثرات جانبي اين روش شامل تورم و ناراحتي موقت است. همچنين ممكن است حساسيت به نور، صورتي شدن پوست و خطراتي شامل سوختگي يا جراحات جاي جوش و عفونت ويروسي و ديگر عفونت ها ايجاد شود. لايه برداري شيميايي در اين شيوه به كمك مواد شيميايي چين و چروكهاي پوست را برطرف كرده و رنگدانهها را تغيير ميدهند.در خفيفترين شكل لايه برداري شيميايي آلفاهيدروكسي اسيدها استفاده ميشود كه اغلب براي درمان آسيبهاي خفيف پوستي در اثر آفتاب كاربرد دارد. در حالي كه براي چين و چروكهاي عميق تر و تيره تر و دانه هاي ناشي از تابش آفتاب از فنل يا TCA استفاده ميشود. عوارض اين روش شامل حساسيت ،عفونت و تغييرات رنگدانهاي پوست است. ليفتينگ يكي از مهمترين درمانهاي چروك و ضايعات ناشي از پيري پوست جراحي است كه اصطلاحاً به آن ليفتينگ ميگويند. در اين شيوه، جراح پوست صورت را برش ميدهد و پوست را به سمت عقب و خارج ميكشد، سپس لبههاي پوست را در محلي كه از پيش طراحي شده ثابت ميكند و ميدوزد. ضمن عمل كشيدن پوست و ثابت كردن آن در محل جديد، عضلات و بافتهاي نگهدارنده زيرين هم اصلاح و ترميم ميشوند. هيچكدام از روشهاي درماني ضد پيري را نميتوان جايگزين روش جراحي ليفتينگ كرد. در طي عمل ليفتينگ، ظاهر چروكها بهبود مييابد و فرد جوانتر بهنظر ميرسد؛ ولي اين عمل باعث توقف شلشدگي و سستي پوست نميشود و با تشخيص جراح شايد پس از گذشت چند سال نياز به عمل جراحي تكميلي يا عمل مجدد باشد. عمل ليفتينگ زماني انجام ميشود كه فرد احساس كند نياز به چنين عملي دارد، ولي سن استاندارد براي آن 35 تا 45 است، يعني درست زماني كه چروكهاي دور لب هنوز ايجاد نشدهاند. malekanphc.tbzmed.ac.ir
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 503]