واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: از فناوري.نانو در صنعت غذايي مي.توان به شكل.هاي مختلفي استفاده كرد. اين كاربردها مي.تواند شامل استفاده از فناوري.نانو در مواد بسته.بندي، كشاورزي، فرايندهاي توليد غذا و خود غذا باشد. ابزارها يا روش..هاي فناوري.نانو که طي كشت، توليد، فرآوري يا بسته.بندي غذا استفاده مي.شوند؛ را نانوغذا (nanofood) مي.نامند. اين تعريف از نانوغذا را نانوفروم (NanoForum) ارائه داده است.
بسته.بندي
امروزه استفاده از فناوري.نانو در صنايع بسته.بندي غذا امري عادي است. اين بسته.بندي.ها را مي.توان به دو دسته مختلف تقسيم نمود: دسته اول بسته.بندي.هاي فعال كه حاوي موادي با عملكردي خاص هستند (شبيه به بسته.بندي.هايي كه از ورود اكسيژن و فساد غذا جلوگيري مي.كنند)؛ اما دسته دوم بسته.بندي.هاي هوشمند است كه به تغييرات محيط واكنش نشان مي.دهند (مثل شناسايي پاتوژن.ها). در حال حاضر برخي شركت.ها در ظروف بسته.بندي مقوايي از نانومواد استفاده مي.کنند. اين نانومواد شامل چسب.هايي مبتني بر نانوذرات نشاسته است که از منابع تجديدپذير تهيه و جايگزين چسب.هاي مبتني بر مواد نفتي مي شوند. همچنين در ظروف بسته.بندي. مقوايي، نانومواد جايگزين پلي.وينيل استات (PVA) و پلي.وينيل الكل. مي.شوند. از ديگر نمونه.هاي كاربرد فناوري.نانو در صنايع بسته.بندي مي.توان به موارد زير اشاره نمود:
استفاده از بطري.هاي پلاستيكي ساخته شده از مواد نانوكامپوزيت و استفاده از لايه.هاي پلاستيكي ضد قارچ و ضدباكتري كه داراي طول عمر بيشتري نيز هستند.
كاربرد در مراحل زراعت
استفاده از فناوري.نانو در صنعت كشاورزي، آينده روشني در شكل.گيري فرآيندهاي كشاورزي و افزايش دقت در اين كار، ترسيم نموده است؛ به عنوان مثال نانوحسگرهاي پراكنده شده در يك مزرعه مي.توانند همه موارد مربوط به آن را، از مواد مقوي و ميزان آب گرفته تا وجود بيماري.ها، قارچ.ها و آفت.هاي ديگر، اندازه.گيري كنند. اين حسگرها مي.توانند براي رساندن مقدار مشخص و دقيقي از يك آفت.كش يا كود، با نانوذرات يا نانوكپسول.ها برهم.کنش داشته باشند. اين كار مي.تواند منجر به كاهش هزينه و ميزان پراكندگي اين مواد شيميايي در محيط.هاي كشاورزي شود. علاوه بر اين موارد، به كمك نانوتراشه.ها در مزرعه.ها، مي.توان حيوانات مضر را شناسايي و رديابي كرد و از آنها تصويربرداري نمود. چنين تراشه.هايي مي.توانند در رساندن ميزان مشخصي از داروهاي واكسيناسيون و مواد درماني ديگر نيز مورد استفاده قرار گيرند.
زراعت براي فناوري.نانو
از ديگر زمينه.هاي جذاب كه در فناوري.نانو مطرح است مي.توان به استفاده از گياهان در توليد مستقيم مواد اوليه در صنعت فناوري.نانو اشاره نمود. به عنوان نمونه.اي از اين كاشت ذرات مي.توان به توليد نانوذرات طلا به وسيله گياه يونجه اشاره نمود. در اين فرايند، گياه يونجه را در خاك غني .شده از طلا رشد مي دهند و بدين ترتيب طلا در بافت.هاي گياهي رسوب مي.كند و بعد از اين مرحله مي.توان نانوذرات طلا را از طريق روش.هاي مكانيكي از اين گياه جداسازي نمود.فرآوري غذاهااز نانوذرات و نانوكپسول.ها براي منظورهاي مختلف در مواد خوراكي استفاده مي.شود. از كاربردهاي آنها مي.توان به افزايش ماندگاري غذا، تغيير خواص، افزايش ارزش غذايي و تغيير مزه اشاره نمود.
به عنوان مثال امروزه نانوكپسول.هاي پر شده از روغن ماهي تونا (يک منبع اسيدهاي چرب اُمگا 3) را به برخي از انواع نان اضافه مي.كنند. شكست كپسول.ها در بدن، باعث رها شدن روغن مورد نظر مي.شود، اين در حالي است كه هيچ مزه ناخوشايندي از اين روغن احساس نمي.شود.
آينده نانوغذا
در حال حاضر منظور از اصطلاح نانوغذا، غذاهايي نيست كه مستقيماً از روش.هاي فناوري.نانو به دست آمده.اند. اما در آينده اتفاقات زيادي رخ خوهد داد. مثلاً ممكن است روزي نانوماشين.هايي توليد شود كه توانايي توليد مولكول. به مولكول غذاها را داشته باشند (اما اين كار سال.ها به طول خواهد انجاميد). اما برخي از پيشرفت.هايي كه در آينده.اي نه چندان دور در اين زمينه قابل دستيابي هستند، عبارتند از: توليد بسته.بندي.هايي كه توانايي بازتاب گرما از يك بستني يخي را داشته و مي.توانند آن را از ذوب شدن در يك محيط گرم حفظ كنند؛ توليد بسته.بندي.هايي كه مي.توانند خود را ترميم كنند و بسته.بندي.هايي که مي.توانند در شرايط خاص، خواصشان را تغيير دهند، به عنوان مثال بسته.بندي.هايي كه بتوانند فاسد شدن شير را با تغيير رنگ نشان دهند. مانوئل مارکويز-سانچز، از دانشمندان كرافت فود (kraft foods)، طرح.هايي براي نوشيدني مبتني بر فناوري.نانو ارائه کرده است و در آنها اين ايده را مطرح مي.كند كه همه افراد يک نوشيدني را بخرند، اما هر کس پس از خريدن نوشيدني بتواند رنگ، طعم و غلظت آن را تغيير دهد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 146]