روستای داماش رودبار

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: گردشگری ازمهمترین فعالیتهای انسان معاصراست که همراه بابه وجودآوردن تغییراتی شگرف درسیمای زمین ،اوضاع سیاسی ،اقتصادی،فرهنگی ،منش وروش زندگی انسانهارادگرگون ساخته ودرسالهای اخیربه عنوان راهکارجدیدی برای رهایی ازشرایط گوناگون ازجمله فقر،بیکاریو..می باشد.
گردشگری سرمایه ای ارزشمند است که می توان با صرف هزینه معمول آغازین، بهره وری پر سود دائمی را از آن انتظار داشت.هرچند گردشگری صنعتی پایدار است بر طبق آمارهای ارائه شده از سوی سازمان جهانی جهانگردی، در فاصله سال های 1950 تا 2005 گردشگری بین المللی، شاهد رشد فزاینده ای شد و حجم اقتصادی آن از 1/2 میلیارد دلار آمریکا، به بیش از 622 میلیارد دلار افزایش یافت. همچنین گردشگری در سال 2007 توانسته است 10/3 درصد از تولید ناخالص ملی جهان را به خود اختصاص دهد.
در همان سال وضعیت ایجاد اشتغال در این صنعت با حدود 234 میلیون شغل، به بیش از 8/2 درصد از کل شاغلان به کار در سطح جهان ارتقا یافت. اهمیت اقتصادی صنعت گردشگری و سفر همچنان با افزایش وسیع تعداد مسافران از 25 میلیون نفر در فاصله سال های1950 به783 میلیون در سال 2006 با میانگین رشد سالانه آن بالغ بر 5/6 درصد افزایش یافت.
بر طبق همین گزارش ها، رشد گردشگری در بسیاری از کشور های در حال توسعه، منبع تولید درآمد و مشاغل تازه ای شد. این صنعت همچنین نتایج مثبت غیر مستقیمی در برداشت که دولت ها را به گسترش و ایجاد زیر ساخت های مناسب برای ارتقای این صنعت تشویق می کرد. و با شتاب جهان به سوی زندگی ماشینی، اهمیت خود را در زندگی فردی و اجتماعی بشر نمایان می سازد.
گردشگری روستایی
گردشگری روستایی منبع با ارزش اشتغال زایی و ایجاد در آمد است و می تواند وسیله مهمی برای توسعه اجتماعی- اقتصای جوامع روستایی باشد و در بسیاری از کشورها با سیاستهای کشاورزی در ارتباط است و غالباً وسیله ای در جهت حمایت از محیط زیست و فرهنگ روستایی می باشد بنا براین می تواند نقش اساسی در توسعه و حفظ روستا می باشد.(ریچارد و شارپلی، 1380،ص 8)
گردشگری روستایی می تواند به ازدیاد سرمایه های جغرافیایی، کیفیت مناظر طبیعی و حفظ فرهنگ روستایی کمک کند. وجود برخی معضلات مانند میزان زاد و ولد بالا، کمبود آب و خاک، کمبود منابع اشتغال و درآمد روستاییان و در وضعیت موجود نیز بیکاری و مهاجرت نیروهای فعال به شهرهای بزرگ، کمبود و نارسایی امکانات و خدمات زیر بناهی و رفاهی، بهداشت و غیره موجب شده است تا روستاها با توجه به تغیر و تحولات امروزه از هدفهای توسعه انسانی عقب مانده و جهت رسیدن به سطحی مطلوب از توسعه نیازمند برنامه ریزی های کاربردی و کارآمد باشند.
بنابراین همسو بودن، در یک راستا قرار گرفن گردشگری روستایی و توسعه روستایی موجب می شود بحث بازنگری در فراهم نمودن هر چه بهتر زمینه های افزایش پتانسیل گردشگری و کیفی نمودن عوامل زیربط در نتیجه ساماندهی نواحی روستایی مورد توجه پژوهشگران، کارشناسان، مسئولان برنامه ریزی و خط مشی گذران کشور قرار گیرد.
گردشگری روستایی یکی از زمینه های نسبتاً موثر در توسعه روستایی است که میتواند فرصتها و امکاناتی را بویژه برای اشتغال و درآمد روستایی فراهم سازد و نقش موثری در احیاء و نوسازی نواحی روستایی ایفا کند. نقش و اهمیت گردشگری در فرآیند توسعه روستایی در بسیاری از کشورها به اثبات رسیده هم اکنون گردشگری روستایی به عنوان صنعتی که بالقوه دارای پایداری است قلمداد می شود.(محمدرضا،1383ص 264)
موقعيت و تاريخچه
روستاي داماش از توابع بخش عمارلو شهرستان رودبار، با مختصات جغرافيايي 49 درجه و 48 دقيقه طول شرقي و 36 درجه و 44 دقيقه عرض شمالي، در 48 کيلومتري جنوب شرقي رودبار و 130 کيلومتري رشت قرار دارد.
اين روستا از شمال به روستاي صيقلي ده، از جنوب به اراضي مرتعي و روستاهاي گزنه چاک و قوشلانه، از شرق و از غرب به اراضي جنگلي و مرتعي محدود مي‏شود. آب و هواي آن در نيمه اول سال معتدل در نيمه دوم سرد است.
روستاي داماش از سطح دريا، در حدود 1750 متر ارتفاع دارد و ميزان بارندگي ساليانه آن 850 ميلي‏متر گزارش شده است.
تا چند دهه پيش، روستاي داماش ييلاق مردم جيرنده فاراب بود که امروزه به سکونت‏گاه دائمي تبديل شده است. آب معدني چشمه داماش و گل سوسن چلچراغ، دو عامل مهم اشتهار اين روستاست. فصل رويش و شکوفايي گل زيباي سوسن چلچراغ در اواخر بهار و اوايل تابستان است.
مردم روستاي داماش به زبان تاتي سخن مي‏گويند، مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري هستند.
الگوي معيشت و سکونت
در سال 1385، جمعيت روستاي داماش 1000 نفر گزارش شده است.
درآمد اکثر مردم روستاي داماش از فعاليت‏هاي باغداري، دامداري و پرورش طيور تأمين مي‏شود. گروهي از مردم در امور خدمات و صنايع دستي فعاليت مي‏نمايند. روستاي داماش، در يک محدوده کوهستاني استقرار يافته و فاقد اراضي هموار براي کشت محصولات زراعي است؛ از اين رو بيشتر فعاليت‏هاي مردم اين روستا بر دامداري متمرکز گرديده و محصولاتي از قبيل حبوبات و سيب‏زميني و پياز نيز در آن به عمل مي‏آيد. فندق و گردو از محصولات سردرختي آن است.
از سوي ديگر، بسته‏بندي چشمه آب معدني، موجبات اشتغال تعدادي از مردم روستا را فراهم آورده است. عمده‏ترين فعاليت‏هاي خدماتي روستا، پذيرايي از مسافران و گردشگران در نيمه اول سال است. زنان روستا نيز، در فصل زمستان با بافتن جوراب و گليم در تأمين هزينه‏هاي خانوار روستايي نقش بسزايي ايفا مي‏کنند.
روستاي کوهستاني داماش با بافت مسکوني متمرکز گرداگرد چشمه آب معدني داماش گستردش يافته است؛ به عبارت ديگر چشمه عامل اصلي شکل‏گيري اين روستا است.
واحدهاي مسکوني در روستاي داماش، به دو بخش سنتي و مدرن تقسيم مي‏شود؛ خانه‏هاي سنتي به اقشار کم درآمد روستا تعلق دارد. خانه‏هاي نوساز متناسب با شغل و موقعيت اجتماعي احداث شده‏اند.
مصالح به کار رفته در ساخت خانه‏هاي سنتي غالباً چوب، گل، سنگ و خشت است. در حالي که در ساخت خانه‏هاي جديد از مصالح سيمان، گچ، آجر و تيرآهن استفاده شده است. سقف تمامي خانه‏ها شيرواني است که ضمن مقاومت در برابر بارندگي‏هاي شديد، زيبايي خاصي به روستا بخشيده است.
پيرامون روستا را ارتفاعات و بيشه‏زارهاي سلسله جبال البرز فرا گرفته‏اند و چشم‏اندازهاي بسيار زيبايي را پديد آورده‏اند. هر ساله، در فصول بهار و تابستان گردشگران بسياري به اين روستا سفر مي‏کنند.
چشمه آب معدني داماش داراي انواع املاح معدني کلسيم، منيزيم، سديم و پتاسيم است. شاخه‏اي از آب چشمه به حوضچه‏اي در مرکز روستا هدايت مي‏شود و مورد استفاده مردم روستا قرار مي‏گيرد؛ مابقي آن، از طريق بسته‏بندي در کارخانه آب معدني داماش به ساير نقاط کشور ارسال مي‏گردد.
گل سوسن چلچراغ از جمله گل‏هاي نادر و کميابي است که تاکنون، فقط در دو نقطه جهان شناسايي شده است؛ يکي در روستاي داماش و ديگري در منطقه لنکرن جمهوري آذربايجان.
اين گل زيبا نخستين بار توسط يک محقق انگلسي به نام «لدر بودي» کشف گرديد و در سال 1354، از طرف اداره کل محيط زيست استان گيلان زيستگاه اين گل کمياب به عنوان اثري طبيعي ملي به ثبت رسيد.
قامت این گل حدوداَ یک مترمی باشدوازآن جاکه گلهای آن به طرزخاصی به پایین برگشته است ،نام سوسن چلچراغ رابه خوداختصاص داده است.
در گذشته، در هفت نقطه روستا (در حدود شش هکتار) اين گل به عمل مي‏آمد، ولي متأسفانه امروزه، فقط در يک نقطه (در حدود دو هکتار) به عمل مي‏آيد و از طرف اداره محيط زيست شهرستان رودبار مورد حفاظت قرار مي‏گيرد.
هر ساله، در نيمه دوم خرداد ماه، هنگامي که سوسن چلچراغ به گل مي‏نشيند، از طرف سازمان محيط زيست يک روز به نام روز طبيعت و گلگشت تعيين مي‏شود و جشنواره باشکوهي در اطراف داماش برگزار مي‏شود؛ اهالي منطقه عمارلو با لباس‏هاي محلي زيبا در آن شرکت مي‏کنند و با شادي و نشاط به رقص و پايکوبي و انجام ورزش‏هاي بومي مي‏پردازند.
کشتي گيله مردي، طناب‏کشي، خرپشتک، چوب بازي (رقص چوب)، تيش بازي (نوعي بازي محلي، چرخ و فلک، هلولک، گلفا و دور بچرخان، شور خاصي به فضاي جشنواره مي‏بخشند.
همچنين در اين روز، بازارچه‏هاي محلي برپا مي‏شوند و نغمه‏هاي شورانگيز و ترانه‏هاي دلنشين روستايي با همراهي سازهاي ني، تنبک، تنبور، کمانچه و سنتور به گرمي جشنواره سوسن چلچراغ مي‏افزايند.
مردم روستاي داماش باورها و اعتقادات مشترک فراواني با ساير مردم استان گيلان دارند. آن‏ها اعياد ملي و مذهبي نوروز، فطر قربان و غدير را به جشن و سرور و ايام محرم و وفات و شهادت ائمه را به عزاداري مي‏پردازند.
پوشاک غالب مردم روستاي داماش همان لباس محلي است؛ پوشيدن لباس محلي به خصوص در مراسم و جشن‏هاي روستا مانند مراسم عروسي و جشنواره گل سوسن چلچراغ عموميت بيشتري يافته است.
صنايع دستي روستاي داماش مشتمل بر بافت جوراب و گليم است.
غذاهاي محلي روستاي داماش، شامل سياه قاتق يا فسنجان (ترکيبي از گردوي کوبيده، گوشت مرغابي يا انواع ديگر مرغ‏ها و گاهي گوشت قرمز، رب انار و غيره)، قيمه پلو و انواع کباب مانند کباب ششليک، کباب کوبيده، کباب برگ و کباب چنجه مي‏باشد که در خانه‏ها و رستوران‏هاي روستا تهيه و به مشتريان عرضه مي‏شوند.
دسترسي: اين روستا از طريق شهرهاي لوشان و رودبار با جاده‏اي مناسب و آسفالت قابل دسترسي است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 997]