قيمت نفت به پايين تر از 70 دلار رسيد زنگ خطر براي اقتصاد هاي نفتي به صدا درآمد

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: قيمت نفت به پايين تر از 70 دلار رسيد زنگ خطر براي اقتصاد هاي نفتي به صدا درآمد
گروه اقتصادي، رويا خالقي؛ «قيمت نفت ديگر به پايين تر از 100 دلار نخواهد رسيد، چون عواملي كه دست اندركار بازار نفت هستند، به راحتي نمي توانند چنين اقدامي را انجام دهند و چنين كاري موجب دگرگوني مناسبات اقتصادي جهان خواهد شد.» اين تفسير و پيش بيني محمود احمدي نژاد رئيس دولت نهم از آينده قيمت جهاني نفت بود. اين پيش بيني، نه پارسال بلكه 25 تيرماه امسال صورت گرفت؛ يعني درست سه ماه پيش.اما 90 روز طول كشيد تا پيش بيني احمدي نژاد نقش برآب شود و قيمت نفت 50 درصد سقوط كند. اكنون قيمت نفت ايران به زير 65 دلار در هر بشكه رسيده است.كاهش قيمت نفت خام كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) به زير 70 دلار باعث شد تا وزراي 13 كشور توليدكننده نفت با تغيير برنامه خود يكصد و پنجاهمين اجلاس را 25 روز زودتر از موعد مقرر در سوم آبان ماه (24 اكتبر) برگزار كنند. قيمت سبد نفتي اوپك كه به 68 دلار و 58 سنت رسيد زنگ خطر كاهش درآمدهاي نفتي را براي توليدكنندگان اوپك به صدا در آورد تا زمزمه كاهش توليد اوپك پيش از برگزاري اجلاس به گوش برسد. اعضاي اوپك كه طي دو ماه اخير كاهش 40 درصدي قيمت نفت را تحمل كردند در اجلاس گذشته و با پيشنهاد ايران 500 هزار بشكه سقف توليد خود را كاهش دادند. اگرچه اين تصميم در كوتاه مدت تاثيرگذار بود اما بحران مالي جهان و به تبع آن كاهش رشد اقتصادي، افزايش نرخ بيكاري در امريكا و كاهش تقاضاي اين كشور و افزايش ارزش دلار حلاوت كاهش توليد را به كام اعضاي اوپك تلخ كرد و قيمت نفت باز هم به روند نزولي خود ادامه داد تا اعضاي اوپك براي برگزاري نشست راغب تر از گذشته شوند. وزير نفت قطر در اين باره مي گويد؛ نشست هفته آينده فرصت مناسبي براي بررسي تحولات قيمت نفت است.عبدالله العطيه پيش بيني كرد سقف توليد اوپك بيش از يك ميليون بشكه در روز كاهش خواهد يافت.در همين حال وزير نفت ايران نيز ضمن ابراز نگراني از سير نزولي قيمت نفت اعلام مي كند؛ كاهش قيمت نفت سرمايه گذاري در پروژه هاي توسعه يي نفت را مختل خواهد كرد.نوذري در گفت وگو با رويترز مي گويد؛ نفت كم بها به آينده توليد آسيب خواهد رساند و اوپك بايد در نشست فوق العاده يي كه قرار است در ماه آتي برگزار شود، تمام تلاش خود را براي ايجاد تعادل ميان بازار عرضه و تقاضا به كار گيرد.نوذري در خصوص قيمت كنوني نفت در بازار اظهار مي كند؛ وضعيت كنوني اقتصاد جهاني دليل اصلي كاهش قيمت نفت است كه هيچ كس از آن راضي نيست.او تصريح مي كند؛ چنانچه در آينده بازار به نفت بيشتري نياز داشته باشد ما به عنوان كشورهاي توليدكننده با مشكل روبه رو خواهيم شد.

شكنندگي اقتصادهاي نفتي

كاهش قيمت نفت به شدت اقتصادهاي وابسته به نفت را تهديد مي كند. ايران به عنوان يكي از اين كشورها كه بيش از 80 درصد اقتصاد آن به درآمدهاي نفتي وابسته است با مشكل روبه رو است، اگرچه به گمان بسياري از كارشناسان سيل عظيم درآمدهاي نفتي در دو سال اخير مي توانست ايران را به يكي از اقتصادهاي برتر دنيا تبديل كند اما نه تنها اين گونه نشد بلكه تورم در كشور به مرز 30 درصد رسيد و نقدينگي به مدد درآمدهاي نفتي افزايش يافت، از اين رو برخي از كارشناسان به جاي اينكه از نفت به عنوان «نعمت» ياد كنند آن را «نقمت» مي شمارند، چون معتقدند افزايش درآمدهاي نفتي موجب افزايش واردات شده است. در دو سال اخير شاهديم بخش عمده يي از درآمدهاي نفتي كشور به جاي سرمايه گذاري، صرف واردات انگور، پرتقال، سيب و گلابي و كالاهاي لوكس شده است و دولت نهم در واقع نتوانسته از اين فرصت طلايي استفاده كند، هرچند سومين عضو اوپك از نظر حجم درآمدهاي نفتي باشد. نشريه تخصصي پتروليوم اكونوميست طي گزارشي حجم درآمدهاي نفتي ايران را طي شش ماه نخست امسال 54 ميليارد دلار اعلام كرد. (علي اصغر عرشي چندي پيش درآمدهاي نفتي را تا پايان مردادماه 43 ميليارد دلار عنوان كرد.)اين نشريه نوشت؛ افزايش درآمدهاي نفتي به نفع اقتصاد ايران است. رشد اقتصادي ايران امسال به بيش از 5/6 درصد خواهد رسيد. اين رقم سال گذشته به 2/6 درصد رسيده بود.اين رشد در حالي صورت مي گيرد كه برنامه چهارم توسعه رشد هشت درصدي اقتصاد را براي ايران در اين سال پيش بيني كرد اما طبق آمار بانك مركزي ايران نتوانست در سال جاري رشدي بيش از 8/6 درصد را اجرايي كند، اگرچه رئيس دولت نهم رشد اقتصادي سال جاري را 6/7 درصد عنوان كرد كه اگر حتي اين گونه باشد باز ايران نتوانسته به اهداف برنامه چهارم توسعه دست يابد به ويژه آنكه در بودجه سال آينده نيز رشد 7 درصدي پيش بيني شده است تا فاصله با اهداف چشم انداز 20 ساله بيش از پيش به چشم آيد.

نفت 60 دلاري و كسري بودجه

قيمت نفت خلاف عقربه هاي ساعت و برخلاف پيش بيني نفت 150 دلاري حركت مي كند و اين كاهش در حالي صورت مي گيرد كه ايران در آستانه فصل تصويب بودجه قرار دارد. رويترز طي گزارشي در مورد قيمت نفت در بودجه امسال مي نويسد؛ ايران قصد دارد بودجه سال مالي 1388 خود را براساس نفت 55 تا 60 دلاري تنظيم كند كه اين رقم نسبت به قيمت نفت در بودجه سال جاري رشد چشمگيري نشان مي دهد.

اين خبرگزاري معتقد است با توجه به ركود اقتصادي جهان در نظر گرفتن چنين رقمي براي نفت ايران چندان منطقي به نظر نمي رسد.صندوق بين المللي پول نيز در گزارش ماه آگوست خود نسبت به كسري بودجه ايران هشدار داد. براين اساس اگر قيمت نفت ايران به كمتر از 75 دلار در هر بشكه برسد، مازاد تجاري و مازاد بودجه ايران به كسري تبديل خواهد شد.حساب ذخيره ارزي همان گونه كه از نام آن پيداست براي ذخيره درآمدهاي نفتي تشكيل شده اما در حال حاضر علاوه بر اينكه اعلام موجودي حساب ذخيره ارزي محرمانه ذكر شده و ابهامات زيادي پيرامون آن وجود دارد، برداشت از حساب ذخيره ارزي نيز روند رو به افزايشي در پيش گرفته است. هيات وزيران در جديدترين دستور، برداشت بيش از يك ميليارد دلار از حساب ذخيره ارزي براي تامين كسري اعتبار گازرساني روستاهاي كشور را صادر كرد و اين در حالي است كه دولت پيش از اين مصوبه، براي افزايش سرمايه و پرداخت بدهي اش به بانك ها 15 ميليارد دلار در طول سه سال و 3 ميليارد دلار براي كسري اعتبارات دستگاه هاي آموزش و پرورش و وزارت بهداشت درخواست كرده بود و به عقيده بسياري از كارشناسان به زودي 8 ميليارد دلار براي واردات بنزين نيز پيشنهاد خواهد داد. بدين ترتيب و به گفته داود دانش جعفري وزير سابق امور اقتصادي دولت نهم برآورد براي قيمت نفت در سال 87 بيش از 60 دلار بوده و اين در حالي است كه قيمت نفت در بودجه روي 55 دلار بسته شده است.اگرچه رئيس دولت نهم موضع وزير سابق خود را قبول ندارد اما گزارش نظارتي برنامه چهارم نيز حاكي از آن است كه آثار مستقيم نفت بر بودجه بيش از 60 درصد است كه بيشترين رقم در سال هاي اخير بوده است. براساس اين گزارش اكثر بخش هاي اقتصادي به جز نفت و ارتباطات از رشد پيش بيني شده عقب هستند. بنابراين بي دليل نيست كه روي حساب ذخيره ارزي مهر محرمانه مي خورد.

پيش بيني كاهش قيمت نفت

موسسه تحقيقات انرژي برن اشتاين در تازه ترين گزارش خود پيش بيني كرد، قيمت جهاني نفت طي سال 2009 ميلادي به كمتر از 70 دلار در هر بشكه خواهد رسيد. بن دل كارشناس ارشد اين موسسه تصريح مي كند؛ قيمت جهاني نفت تا پايان امسال نيز بين 75 تا 80 دلار خواهد بود. موسسه برن اشتاين پيش از اين، قيمت نفت طي سال 2009 را بيش از 90 دلار اعلام كرده بود. كاهش تقاضاي جهاني انرژي موجب افت 45 تا 50 دلاري قيمت نفت نسبت به اواسط جولاي شده است.بر اساس اين گزارش، موسسه اعتباري كرديت سوئيس نيز طي گزارشي، پيش بيني خود نسبت به قيمت نفت طي سال هاي 2008 و 2009 را كاهش داد. بر اين اساس، قيمت هر بشكه نفت سبك امريكا طي سال 2008 با 35 دلار كاهش نسبت به گزارش قبلي به كمتر از 75 دلار خواهد رسيد و اين رقم براي سال 2009 نيز با 40 دلار كاهش به كمتر از 70 دلار مي رسد. ويل فوربس كارشناس ارشد موسسه كرديت سوئيس نيز اظهار مي كند؛ در حالي كه اوپك و سازمان بين المللي انرژي پيش بيني خود نسبت به تقاضاي جهاني نفت را كاهش داده اند، بايد نسبت به وضعيت عرضه نفت در كوتاه مدت و ميان مدت به شدت نگران بود. افزايش هزينه هاي توليد و كاهش قيمت جهاني نفت، موجب كاهش سرمايه گذاري در پروژه هاي توليد خواهد شد. اگر قيمت نفت به روند نزولي خود ادامه دهد، توليد نفت در امريكا، روسيه، انگليس و نروژ به شدت كاهش خواهد يافت.او تصريح مي كند؛ با توجه به اينكه اكثر كشورهاي عضو اوپك با مازاد قابل توجه درآمدهاي ارزي روبه رو هستند، كاهش قيمت نفت فشار زيادي بر آنها وارد نمي كند.
شنبه 27 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 176]