واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: جهان - آيا ليوني ماير دوم است؟
جهان - آيا ليوني ماير دوم است؟
ايليا جزايري:«من ماير دوم نيستم، ليوني اول هستم». اين جمله را «تزيپني ليوني» وزير امور خارجه اسرائيل و رهبر جديد حزب كاديما هنگامي بر زبان آورد كه او را با «گلدماير» نخستوزير سالهاي پيشين يعني اواخر دهه 60 و اوايل دهه 70 قرن گذشته اسرائيل، مقايسه كردند اما با پيروزي ليوني در بهدست گيري رهبري كاديما و آغاز تلاشهاي او براي تشكيل دولت ائتلافي اسرائيل و نشستن بر كرسي نخستوزيري، آوردن نام او خالي از مقايسه با مشهورترين زن اسرائيلي در جهان نبود و اين زن كسي نيست جز گلدماير، اولين زني كه سمت نخستوزير اسرائيل را اشغال كرد.
با وجود اينكه ماير به نداشتن ويژگيهاي زنانه شهرت داشت اما ليوني در اين زمينه درست در نقطه مقابل او قرار دارد. ابعاد مقايسه ميان اين دو تنها به سمت و جنسيت منتهي نشد، بلكه صفات شخصيتي را نيز شامل شد. ماير سومين زني بود كه در تاريخ جهان بر كرسي نخستوزيري تكيه ميكند، پيش از او باندرا نايكه نخستوزير سيلان (سريلانكاي كنوني) و ايندرا گاندي نخستوزير هند، به اين سمت دست يافته بودند. ماير اما همچون دو نخستوزير زن پيشين، سمت را به ارث نبرد، بلكه يك زندگي سياسي و حزبي پرتجربه را پشت سرگذاشت و خود را بر روند سياسي در اسرائيل تحميل كرد. اين گونه بود كه در محافل اسرائيل به او لقب «زن آهنين» و «تنها مرد دولت» دادند. بدين ترتيب پس از مرگ ناگهاني لوي اشكول، نخستوزير سابق اسرائيل در سال 1969، ماير مناسبترين گزينه براي جانشيني او نزد اسرائيليها بود.
اينجاست كه يكي از وجههاي تشابه ميان ليوني و ماير مشخص ميشود. شخصيت ليوني بهگونهاي است كه اعضاي كاديما را متقاعد كرد تا براي پشت سر گذاشتن چالشهاي ناشي از متهم شدن رئيس سابقش ايهود اولمرت به فساد مالي و پيش از آن سوءمديريت در جريان جنگ 33 روزه سال 2006 با حزبالله لبنان به او پناه ببرند.
ماير در سال 1898 در اوكراين به دنيا آمد. هنگامي كه هشت ساله بود به همراه خانواده به ايالاتمتحده آمريكا مهاجرت كرد. در 23 سالگي به گروهي به نام «كارگزاران صهيونيست» پيوست، گروهي كه براي برپايي دولت اسرائيل فعاليت ميكرد و به همراه همسر به فلسطين رفت.
با تاسيس اسرائيل او جزء فعالان مشهور اتحاديههاي كارگري شد و سپس در تاسيس حزب كار اسرائيل مشاركت كرد. بدينترتيب با جناح چپ اسرائيل و دولتهاي آن كه تا هنگام اوجگيري موج راستگرايي، دولت را در دست داشت، ارتباط پيدا كرد. اولين دولت راستگراي اسرائيل را مناخيم بگيم در سال 1977 تشكيل داد. ليوني اما در سال 1950 يعني پس از برپايي رژيم اسرائيل رژيمي كه ماير تجربههاي خود را در خدمت بناي آن قرار داده بود، در لهستان متولد شد. خانواده او راستگراي افراطي بودند.
پدر او استين ليوني يكي از فعالان جنبش يهودي مخفي مسلحانه «آرگون» بود. اين جنبش پيش از برپايي رژيم اسرائيل، با نيروهاي بريتانيايي در فلسطين ميجنگيد. از مشهورترين عمليات اين گروه انفجار هتل ملك داوود در سال 1946 است كه به كشتهشدن 91 نفر انجاميد.
تزيپني ليوني فارغالتحصيل رشته حقوق است. او براي اولين بار در سال 1996 مسووليتي را در دولت اسرائيل برعهده گرفت و آن رياست اداره فروش شركتهاي دولتي به بخش خصوصي بود. در سال 1999 به نمايندگي از حزب راستگراي ليكود، وارد كنست اسرائيل شد. او از حمايت آريلشارون، نخستوزير وقت اسرائيل برخوردار بود كه او را به سمت وزير توسعه منطقهاي در سال 2001 برگزيد. پس از آن نيز عهدهدار وزارتخانههاي امور مهاجران، اسكان، دادگستري و امورخارجه در دولت اسرائيل شد. با خروج شارون از حزب لكود در پي اختلاف بر سر عقبنشيني نيروهاي اسرائيل از نوار غزه و تاسيس حزب كاديما، ليوني نيز از كساني بود كه به شارون پيوست.
ليوني پيش از پايان يافتن دوره تحصيلات دانشگاهي براي مدتي كارمند سازمان جاسوسي خارجي اسرائيل (موساد) بود. آن هنگام در پاريس پايتخت فرانسه اقامت داشت. ماير اما اكثر فعاليتهايش يهودي بود چه آن هنگام كه رئيس كميته سياسي آژانس يهود بود چه هنگامي كه براي برپايي رژيم اسرائيل، از ايالاتمتحده كمك جمع ميكرد. فعاليتي را كه ماير مخفيانه انجام داد، تلاشي بود براي قانع كردن يا مجبور كردن ملك عبدالله اول پادشاه وقت اردن براي حمله نكردن به اسرائيل. عبدالله فرماندهي ارتش نجات عربي را برعهده داشت. ماير كه آن هنگام عضو دولت موقت اسرائيل به رياست ديويد بنگورين بود، با بر تن كردن لباس عربي، موفق به ديدار محرمانه با عبدالله شد. ماير و ليوني هر دو پيش از آغاز تلاش براي تشكيل دولت ائتلافي اسرائيل، سمت وزرات امور خارجه اين رژيم را برعهده داشتند. ماير كه از اشكول دولت وحدت ملي را به ارث برده بود، ديري نپاييد كه اين دولت به دليل اختلاف بر سر پايبندي به معاهده آتشبس با مصر فروپاشيد. ليوني نيز اكنون ميراثدار پرونده مذاكرات با فلسطينيها، كه خود با روش ماكياوليسم ويژهاي عهدهدار آن بود، شده است.
ايلي يشاي، رهبر حزب راستگراي شاس كه سرنوشت ائتلاف دولت جديد در اسرائيل به او وابسته است، اولين كسي است كه شرطهايي براي شركت در دولت ليوني قرار داد. اولين شرط او نبودن هر گونه مذاكره درباره آينده بيتالمقدس است. شايد اختلاف نظر محافل اسرائيلي بر سر مذاكرات با تشكيلات خودگردان فلسطيني، نقطه تشابه ميان دولتهاي ليوني و ماير باشد.
يکشنبه 31 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 232]