مصرف گاز در كشور به گونه اي لجام گسيخته رو به افزايش است اعمال قدرت قيمتي راهي براي كنترل مصرف گاز؟!

واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: مصرف گاز در كشور به گونه اي لجام گسيخته رو به افزايش است اعمال قدرت قيمتي راهي براي كنترل مصرف گاز؟!
به نظر مي رسد با موثر نبودن تلاش هاي انجام شده براي گسترش فرهنگ مصرف بهينه حامل هاي انرژي دركشور به ويژه در بخش گاز طبيعي و از سوي ديگر احتمال مشكل شدن تامين گاز زمستاني درصورت تكرار سرماي سال گذشته، با وجود اين كه مسئولان شركت ملي گاز در ماه هاي گذشته تاكيد مي كردند شيوه محاسبه قيمت گاز همچون سال پيش خواهد بود، سرانجام به تازگي طرح افزايش پلكاني جرايم مشتركان پر مصرف تا سقف قيمت گاز صادراتي مورد بررسي قرار گرفته است. به گزارش ايسنا، آمارها نشان مي دهد كه مصرف گاز ايران در سال 1386 نسبت به سال قبل از آن (1385) 3.12 درصد رشد داشته كه بخش خانگي، تجاري و صنايع كوچك با 2.17 درصد دارنده بيشترين رشد، صنايع عمده با رشد مصرف 4.13 درصد در جايگاه دوم و نيروگاه ها با 8.3 درصد در مرتبه سوم رشد مصرف قرار داشته اند. اين درحاليست كه رشد توليد در اين مدت فقط 6.12 درصد بوده است; به طوري كه در زمستان گذشته همه صنايع و نيروگاه ها از سوخت دوم استفاده كردند و به دليل وسعت، شدت و مدت زياد سرماي هوا در برخي نقاط كشور به خصوص در سرشاخه ها افت فشار گاز و قطعي هاي پراكنده وجود داشت.
رشد شدت مصرف انرژي در ايران
همچنين به گفته كارشناسان روند شدت انرژي (نسبت مقدار مصرف انرژي برحسب تن نفت خام به توليد ناخالص ملي) و به تبع آن روند مصرف گاز در كشور به گونه اي لجام گسيخته رو به افزايش است كه اگر به همين منوال ادامه يابد، با قيمت هاي كنوني، خسارتي بيش از 200 ميليارد دلار را در سال 1404 بر كشور تحميل خواهد كرد كه از هم اكنون بايد براي كنترل آن برنامه ريزي شود. درحالي كه شدت مصرف انرژي در ژاپن معادل 1.0، اروپا حدود 2.0، چين حدود 8.0، مالزي و كشورهاي آسياي شرقي حدود 6.0 است، اين عدد در ايران حدود 7.1 اعلام مي شود كه مقايسه اين آمار نشان مي دهد شدت مصرف انرژي در كشور ما 17 برابر كشوري همچون ژاپن است. حال اگر مصرف انرژي در ايران با رويه كنوني ادامه پيدا كند، در افق سند چشم انداز شدت انرژي به عدد 2 خواهد رسيد، ولي اگر مصرف انرژي به روش هاي مختلف مديريت صحيح شود، اين شدت همانند كشور چين به 8.0 خواهد رسيد.
شيوه قيمت گذاري تعرفه گاز مصرفي مشتركان
دولت در سال 1385 مكلف شد در مورد مشتركان گاز خانگي در دو دهك پايين مصرف كنندگان، هزينه گاز را با تخفيف كامل حساب كند و براي پنج دهك بعدي نرخ گاز ثابت و معادل قيمت سال 1383 يعني 80 ريال براي هر مترمكعب محاسبه شود و براي سه دهك بالاي مصرف كنندگان، قيمت گاز به صورت پلكاني افزايش پيدا كند; به گونه اي كه چنانچه الگوي مصرف پيش بيني شده را رعايت نكنند، مشمول جريمه شوند. به اين منظور مناطق كشور براي محاسبه نرخ گازبها به گرمسير، سردسير، سرد و معتدل تقسيم شد كه دامنه مصرف در چهار استان گرمسير، هفت استان سردسير و 19 استان سرد و معتدل مشخص شد. پس از تصويب پيشنهاد، قيمت گاز براي دو دهك پايين 25 ريال به ازاي هر مترمكعب، پنج دهك بعدي 80 ريال و سه دهك بعدي به صورت پلكاني 120 ريال، 160 ريال و 240 ريال در هيات دولت، اين دستورالعمل براي اجرا ابلاغ شد. همچنين به منظور مديريت مصرف اين حامل انرژي در كشور در سال گذشته الگوي مصرف گاز و نرخ گازبها براساس تقسيم بندي استان ها به پنج دسته سرد 1، سرد 2، سرد 3، معتدل و گرمسير تقسيم بندي شد كه دراين تقسيم بندي ها تهران در زمره استان هاي سرد 3 قرار گرفت كه دهك هاي هشتم، نهم و دهم به ترتيب به چهار، شش و 10 پله تقسيم شدند و مطابق اين تقسيم بندي جرايم به صورت پلكاني افزايش پيدا مي كرد.
برنامه افزايش شديد تعرفه گاز مشتركان پرمصرف
در اين زمينه در روزهاي گذشته مديرعامل شركت ملي گاز ايران از محاسبه گازبهاي مشتركان پرمصرف تا نرخ سقف گاز صادراتي خبر داد و تشريح كرد كه سقف قيمت هر مترمكعب گاز صادراتي در آخرين پله دهك دهم، سه هزار و 600 ريال پيشنهاد داده شده كه در صورت موافقت، تصويب و اجراي اين طرح، خانوارهاي پرمصرفي كه خارج از الگوي تعيين شده، مصرف مي كنند بايد جريمه بيشتري بپردازند; در اين راستا برخي منابع از 15 برابر شدن نرخ جرايم پلكاني در دهك هاي هشتم، نهم و دهم خبر مي دهند. سيدرضا كسايي زاده درباره جزييات اين طرح در آخرين اظهارات به ايسنا گفته است كه براساس طرح جديد، قيمت گاز براي دهك هاي هشتم، نهم و دهم جرايم افزايش چشمگير پيدا مي كند; يعني كساني كه خارج از الگو مصرف مي كنند جرايمشان افزايش پيدا مي كند كه پيش بيني مي شود كاهش مصرف را در پي داشته باشد. به گفته او اين طرح همچنين موجب مي شود گاز در زمستان به همه مردم برسد، زيرا مصرف در زمستان هفت برابر تابستان است; به طوري كه برآورد مي شود براي زمستان امسال روزانه 420 ميليون متر مكعب گاز دربخش خانگي مصرف شود. اين در حالي است كه هم اكنون مصرف گاز بخش خانگي حدود 60 ميليون متر مكعب است. او با بيان اين كه دراين زمينه سال گذشته كه نرخ پلكاني جرايم وجود داشت، به طور كلي حدود 10 درصد خانواده ها بيشتر از الگو مصرف كرده اند، افزود: به عبارت ديگر در هفت ماه نخست سال حدود هفت درصد و در پنج ماه پاياني حدود 17 درصد خانواده ها كه بيشتر در سه دهك آخر بودند، افزايش مصرف داشته اند. وي با تاكيد بر اين كه در حال حاضر قرار شده كه قيمت گاز براي دو دهك اول بدون تغيير معادل هر متر مكعب 45 ريال، پنج دهك بعدي 100 ريال محاسبه شود، خاطرنشان كرد: از دهك هشتم به بعد به ميزان رعايت نكردن الگو، جرايم افزايش پيدا مي كند كه اين افزايش قيمت نسبت به سال گذشته قابل توجه است; به گونه اي كه سقف جرايم در دهك 10 معادل 360 تومان براي هر متر مكعب گاز خواهد بود.
فرهنگ سازي لازمه افزايش قيمت گاز
اگرچه هميشه مديريت مصرف با استفاده از الگوهاي قيمتي يكي از اصلي ترين راه كارهاي چنين مشكلاتي بوده است، ولي تاكنون به دلايل مختلف اعمال اين روش به ويژه درباره حامل هاي انرژي فسيلي و حتي تاحدودي فرآورده هاي نفتي با استقبال كم مسئولان تصميم گير مواجه بوده است. به نظر مي رسد مروري بر تاكيد مكرر مديران گازي بر ثابت ماندن شيوه محاسبه قيمت و درنتيجه طرح اين پيشنهاد در آستانه ماه هاي سرد سال 1387 از كم نتيجه بودن اقدامات انجام شده در زمينه فرهنگ سازي حكايت مي كند كه شايد با اعمال طرح افزايش جرايم پلكاني، مصرف كنندگان ملزم به بهينه كردن مصرف گاز طبيعي در كشور شوند; البته با اميد به اين كه با اعمال قدرت قيمت براي كنترل مصرف گاز، فرهنگ سازي كه لازمه آموزش به ويژه در نسل آينده است فراموش نشود.
جمعه 29 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابتکار]

[مشاهده در: www.ebtekarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 331]