واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > کثیریان، کیوان - کیوان کثیریان در روزهای اخیر که فهرست نامزد های داوران انجمن منتقدان در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر اعلام شد، برخی از همکاران علم مخالفت برافراشتند و ایرادهایی بر این فهرست وارد کردند و در نهایت، به کلی آرای داوران را مبتنی بر لجبازی با جشنواره فجر، مخدوش، سفارشی و سیاسی دانستند. جدا از اینکه این ادعاها با کمترین اطلاعات ابراز می شود و نشانه عصبانیت عجیب برخی دوستان و کم اطلاعی شان از روند داوری در انجمن است، بیشتر به تهمت هایی ناروا می ماند که در مقابل آنها معمولا در دو سه دوره اخیر انجمن، بنایمان را بر سکوت گذاشته ایم.اما بد نیست یک بار هم پاسخی کوتاه داده شود نه از باب دفاع از آرای داوران که برای روشن شدن اذهان عموم همکاران ومنتقدان گرانقدر. پس در قالب 5 سوال جلو می رویم.سوال اول: داوران انجمن چگونه انتخاب می شوند؟در برخی اوقات ما درباره چگونگی انتخاب داوران مورد سوال قرار می گیریم و برخی هم ما را به عملکرد باندی و قس علی هذا متهم می کنند. از این رو ملاک های انتخاب داور در انجمن را در 10 بند اعلام کردیم که در وبلاگ انجمن و سایت های خبری و خبرگزاری ها در دسترس است.(anjomanmontaghedan.persianblog.ir) اسامی داوران 4 سال اخیر- که بالغ بر 75 نفر می شوند - را هم همانجا اعلام کردیم. در تاریخ 15 ساله انجمن، تعداد کسانی که در 4 سال اخیر در داوری مشارکت کرده اند چندین برابر 11 سال قبل از آن است. این جای تامل ندارد؟ تازه مروری بر این اسامی موید آن است که بسیاری از چهره هایی که صلاحیت داوری داشته اند در جشنواره های گوناگون به کار گمارده شدند. در میان آنان از منتهی الیه این طیف تا منتهی الیه آن یکی طیف دیده می شوند. نام نمی برم که خودتان در وبلاگ انجمن بخوانید. پس انتخاب های ما سیاسی نیست و فقط صنفی است. تا حد ممکن تلاش کرده ایم از تکرار اسامی پرهیز کنیم که البته این محدودیت را درباره جشنواره های بسیار مهم یا منتقدان رده اول رعایت نمی کنیم. طبعا به علت محدودیت جشنواره ها، تعدادی از دوستان صالح برای داوری هنوز باقی مانده اند که به تدریج از وجود آنان نیز استفاده خواهد شد.البته ما از قوانین اصلی و اساسنامه انجمن نمی گذریم. دوستانی که سال تا سال سراغی از انجمن نمی گیرند، نه حق عضویت سالانه شان را پرداخت می کنند، نه در مجامع عمومی حضور می یابند و نه در فعالیت های صنفی کوچکترین مشارکتی می کنند، و تنها به هنگام کارت جشنواره فجر یادشان می آید که انجمنی هم هستف چرا باید توقع داشته باشند در داوری، مشارکت داده شوند؟ در جایی که منتقدان قدیمی و سرشناس، حق عضویت می دهند و کاملا با انجمن خودشان همراهی می کنند و ما هم به این همراهی افتخار می کنیم، چرا برخی دوستان، مدعی و طلبکارند و خود را تافته جدا بافته می دانند؟ آنها احتمالا شان خود را از انجمن اجل می دانند که در آنصورت ما را با آنها و آنها را با ما کاری نیست. ما در انجمن منتقدان - مثل تمام انجمن های دیگر - تنها برای همکارانی می میریم که برای انجمن منتقدان تب کنند!سوال دوم: چرا همه دویست سیصد نفر اعضا داوری نکنند؟ چرا فقط هفت نفر؟از 4 سال پیش به قبل در غالب مواقع، انجمن تنها در جشنواره فجر داور معرفی می کرد ولی در 4 ساله اخیر ما در 25 نوبت جشنواره در 14 عنوان داوری کرده ایم. در تمامی طول تاریخ فعالیت انجمن در جشنواره فجر و سایر جشنواره ها، به یک تیم داوری مسوولیت و ماموریت قضاوت داده می شد و تاکنون مورد غیر از این دیده نشده. فدراسیون جهانی منتقدان - فیبرشی - نیز چنین عمل می کند. البته داوری کردن تمام اعضا، پیشنهاد قابل تاملی است اما نکات مهمی دارد که محل بحث است. جدا از مشکلات اجرایی و جمع بندی، فکرش را بکنید الان که رای هفت داور که هم نامشان معلوم است و هم در دسترسند، از سوی برخی دوستان،"مخدوش" خوانده می شود، ما چطور امانتداری مان را در باره آرای 200 - 300 نفرمنتقد عضو، اثبات کنیم؟ در آن صورت ناچار خواهیم شد، ریز آرای تمام دوستان را اعلام عمومی کنیم. جدا از اینکه شاید بسیاری از کسانی که رای دادند راضی به این کار هستند یا خیر، آیا نتایج جمع بندی آراء نهایی، همه را راضی خواهد کرد؟ چه تضمینی در این باره وجود دارد؟ آیا این دوستان همیشه معترض، باز ما را به دستکاری در آرا و باند بازی متهم نمی کنند؟ آن وقت نمی گویند که فلانی صلاحیت رای دادن نداشته و بهمانی چرا در این نظرخواهی نبوده؟ مسلما خواهند گفت. آن وقت این بحث تازه پیش خواهد آمد که ما پای اساسنامه و قوانین انجمن را پیش می کشیم و یاداوری می کنیم که تنها کسانی از نظر ما عضو انجمن هستند و مجاز به شرکت در داوری، که پرونده شان از نظر کمیته عضویت انجمن کامل باشد. در میان دوستان همیشه معترض نام هایی دیده می شود که معمولا در لیست اعضای فعلی انجمن جایی ندارند و سال هاست پرونده شان را تکمیل نکرده اند. به گذشته و کسوت آنها احترام می گذاریم ولی برای اساسنامه انجمن مان بیش از این دوستان احترام قائلیم. منتقدان با رای شان به ما، ما را موظف و مکلف به رعایت و اجرای اساسنامه کرده اند و ما اگر جز این کنیم به همکارانمان خیانت کرده ایم. طبق اساسنامه انجمن، هر عضو باید هرسال عضویتش را تمدید کند و عضویت هیچ منتقدی مادام العمر نیست.نکته مهم تر آنکه وقتی مجمع عمومی انجمن منتقدان، به یک شورای مرکزی رای می دهد و به آنها اعتماد می کند و این اعتماد را تکرار می کند یعنی از روند کلی کار آنان راضی است . ضمن آنکه انتخاب داور برای جشنواره ها یا تشخیص صلاحیت اعضا برای عضویت بر عهده شورای مرکزی و کمیته های آن است. انتخاب شورای مرکزی یعنی همین "توکیل". ضمن آنکه نمی دانم چرا برخی از این دوستان معترض هیچوقت خود را در معرض کاندیدا شدن و رای آوردن برای شورای مرکزی قرار نمی دهند؟ شرکت در مجمع عمومی کارسختی است؟ رای آوردن کار سختی است؟ یا کارکردن در شورای مرکزی؟ البته از همه اینها کم دردسر تر بیرون نشستن و اعتراض کردن است. سوال سوم: داوری انجمن چطور انجام می شود؟ما پیش از شروع جشنواره اسامی داوران را اعلام می کنیم. فرم های مقدماتی را به آنان تحویل می دهیم تا در هر رشته کاندیداهای خود را در طول جشنواره یادداشت کنند. سپس این نظرات اولیه جمع آوری و جمع بندی می شود. تا در جلسات حضوری مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد. معمولا در باره جشنواره فجر این مباحثات تا مرحله نتیجه گیری نهایی با دو جلسه جمع می شود. در جلسات، هرکس نظراتش را طرح می کند و در فضایی حرفه ای و آزاد، تلاش می کند سایرین را با استدلال قانع کند. بعدش هم همه نامزد ها و آرا صورتجلسه می شود و به امضای داوران می رسد وتمام. تا روز جشن که آرا اعلام وجوایز اهدا شود این آرا محرمانه می ماند. سوال چهارم: آیا داوری های انجمن لج و لجبازی و سیاسی و سفارشی است؟در 4 سال گذشته که کمیته فرهنگی انجمن تشکیل شده و پیشنهاد داوران به شورای مرکزی نیز یکی از مسوولیت های این کمیته است، هیچ سفارشی از جایی نرسیده است. نه از شورای مرکزی به داوران و نه از خانه سینما و جاهای دیگر. این یک ادعا نیست. اسامی 75 داور این چهارساله معلوم است هرکدام آنان می توانند شهادت دهند که اینگونه بوده است.به هرحال ظاهرا در برخی جشنواره ها روال است که سفارش از بالا بیاید و لیست به داوران داده شود و برخی دوستان گمان می کنند که در انجمن هم همین رویه وجود دارد ولی خوشبختانه داوری های انجمن همواره در سلامت کامل و بی هیچ دخالتی انجام می شود و این از افتخارات انجمن منتقدان است. شاید به همین دلیل است که روز به روز بر اعتبار جوایز داوران منتقدان افزوده می شود و برخی جشنواره های بزرگ راه معکوس این را می پیمایند.البته کدام تیم داوری در تاریخ این سرزمین از این ترکش ها و تهمت ها در امان بوده که ما دومی باشیم؟ بخشی از این ماجرا طبیعی است اما نسبت دادن صفاتی مثل سفارشی، سیاسی، مخدوش و از این دست توهین مستقیم به همکارانی است که بی مزد و مواجب بالای 60 فیلم را داوری کردند و با سلامت و آزادی کامل رای دادند.ما هرگز قصد نداریم آرای انجمن را با هیچ جای دیگر قیاس کنیم. لزومی ندارد. جشنواره فجر داوران خودش را دارد جشن خانه سینما جوایز خودش را و ما نیز و سایر صنوف هم همچنین. همین تنوع نگاه ها و تکثر دیدگاه ها و رویکردها جذابیت دارد. تعداد کاندیدا های مشترک ما با فجر کم نیست. 23 مورد از 61 کاندیدای ما با داوران فجر مشترک است. ولی اصلا مگر می شود نتایج یک داوری مستقل و منتقد با داوران جشنواره فجر- که محترم هم هست - یکی باشد؟ اصلا اگر قرار باشد تفاوتها نادیده گرفته شود چه نیازی هست به داوری منتقدان و دیگران؟ این نگاه تیزبین و متفاوت منتقدان است که موجب این تفاوت معنادار می شود واتفاقا این نگاه مستقل وسالم وبه دور از مصلحت اندیشی منتقدان است که داد بعضی ها را در می آورد.اما هیچ لجبازی هم در کار نیست. اگر قرار بر لجبازی بود ما حالا باید فیلم "گزارش یک جشن" را مورد توجه ویژه قرار میدادیم که ندادیم. همه مان سینمای حاتمی کیا را بسیار دوست داریم و سال گذشته هم او جایزه بهترین کارگردانی را از داوران انجمن گرفت، اما ما با خود فیلم کار داریم و به خود فیلم واکنش نشان می دهیم نه چیز دیگر. سوال پنجم: چرا "جرم" و "آسمان محبوب" نیستند و "یه حبه قند" و "اسب حیوان نجیبی است" هستند؟مسعود کیمیایی و داریوش مهرجویی همواره مورد علاقه منتقدان بوده اند و همواره تحسین آنها را با خود داشته اند و ما سال ها از تماشای آثار ماندگارشان لذت برده ایم و در بهترین های عمرمان از آثار آنها نام برده ایم. اما در دو سه سطر بالاتر گفتم که ما به کیفیت اثر واکنش نشان می دهیم و اجازه نداریم مرعوب نام خالق آن شویم. به هر حال باید پذیرفت که برخی از بزرگان سینمای ما امسال فیلم های خوبی نساختند. این بدین معنا نیست که فیلمسازان خوبی نیستند یا ما آنها را قبول نداریم. به هیچ وجه. آنها باز فیلم می سازند و فیلم های خوبی هم می سازند . ولی امسال نظر "این هیات داوران" بر انتخاب این فیلم ها نبود هرچند در باره "جرم" برخی داوران، نگاه مثبتی داشتند ولی این نگاه در اکثریت نبود.درباره "اسب حیوان نجیبی است" هم همین روند حاکم بود. برخی داوران روی فیلم - برای قرار گیری در میان نامزد ها- نظر نداشتند ولی این نگاه در اقلیت قرار گرفت ونهایتا فیلم، نامزد شد. هیچ نگاه لجبازانه و سیاسی هم درمیان نبود.اینکه برخی دوستان به حضور "اسب..." به دلیل حاشیه های محتوایی اش دارند را می توانم درک کنم ولی اعتراض برخی به "یه حبه قند" را نه. به گمانم با هر متر و معیاری که بسنجیم باید "یه حبه قند" به مذاق دوستانی که خود را هوادار سینمای سالم و دینی و ارزشی وانسانی و .. می دانند خوش بیاید. حالا چرا در مقابلش جبهه گرفته اند نمی دانم. اتفاقا نگاه سیاسی و فرا سینمایی برخی دوستان همین جا خودش را نشان می دهد و دم خروس بیرون می زند! عضو هیات داوران انجمن منتقدان در بیست و نهمین جشنواره فجر و دبیر پنجمین جشن منتقدان این یادداشت در شماره 3 خرداد 90 روزنامه شرق با تیتر"با سلامت و آزادی کامل رای دادیم" به چاپ رسیده است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 705]