كندوكاو مشكلات حمل و نقل ريلى در گفت و گو با مدير عامل «رجا» نگه داشتن بخش خصوصى روى ريل

واضح آرشیو وب فارسی:ايران ورزشی: كندوكاو مشكلات حمل و نقل ريلى در گفت و گو با مدير عامل «رجا» نگه داشتن بخش خصوصى روى ريل
[سياوش رضايى]
با ابلاغ و اجرايى شدن سياست هاى كلى اصل،۴۴ قرار است روند واگذارى ها شتاب بيشترى به خود بگيرد. در بخش حمل و نقل ريلى بخصوص بخش مسافرى آن اين حركت چند سالى است كه آغاز شده است. در حال حاضر با واگذارى ۶۳۰ دستگاه واگن مسافرى شركت رجا به بخش خصوصى ۲۲ درصد جابه جايى مسافر از طريق ريل بر عهده بخش خصوصى گذاشته شده است و تا پايان سال جارى قرار است اين عدد به ۴۰درصد افزايش يابد. اما وقتى با محمود جعفرى، مدير عامل شركت قطارهاى مسافرى رجا در خصوص عملكرد خصوصى سازى در اين شركت به گفت وگو نشستيم با مشكلاتى آشنا شديم كه باعث كندى روند واگذارى ها شده است. مشكلاتى كه عمده ترين آن تعرفه هاى تكليفى حمل و نقل ريلى است. در حال حاضر هزينه تمام شده هر كيلومتر- نفر در شركت رجا ۱۱۵ ريال است كه براساس تعرفه تصويب شده تنها ۲۹‎/۲ريال آن از مسافر دريافت مى شود و فاصله اين دو رقم توسط يارانه هاى دولتى پر مى شود. اما اينكه آيا بخش خصوصى نيز از اين يارانه مى تواند برخوردار شود و چه راهكارهايى براى حضور بيشتر بخش خصوصى در صنعت ريلى انديشيده شده از مواردى است كه در گفت و گوى مديرعامل رجا به آن پرداخته ايم.
در زمينه واگذارى واگن هاى خود به بخش خصوصى عملكردتان چگونه بوده است
با توجه به اينكه واگذارى واگن بخصوص واگن مسافرى نيازمند ايجاد زيرساخت هاى مناسب است، پيش از واگذارى بايد تمهيداتى انديشيده شود. وقتى واگن مسافرى به بخش خصوصى واگذار مى شود، بخش خصوصى مى خواهد بداند كه آيا در تعيين نرخ بليت و تعيين ميسر قطار آزاد است يا خير
بر اين اساس بايد هنگام واگذارى اين خواسته ها را نيز در نظر بگيريم. اين مسائل دغدغه هايى است كه كميسيون خصوصى سازى راه آهن و هيأت مديره رجا دنبال حل آنها هستند. از سوى ديگر هنگامى كه بخش خصوصى سرمايه خود را وارد بخش ريلى كشور مى كند انتظار دارد كه بيش از بخش هاى اقتصادى ديگر يا حداقل هم سطح آنها سود به دست آورد. از اين رو براى اينكه زمينه هاى حضور بى دغدغه بخش خصوصى در حمل و نقل ريلى فراهم شود بايد زيرساخت هاى آن را فراهم كنيم كه براى اين مهم جلسات بسيارى در سطوح مختلف در مورد پيش بينى قيمت بليت قطار پس از واگذارى، تعيين مسير حركت قطارهاى واگذار شده و مسائل ديگرى كه در حال بررسى هستند.
موضوع ديگر كمك سيستم بانكى براى تأمين ۶۰درصد قيمت هر واگن از محل وجوه اداره شده است. به دليل اينكه بخش ريلى نيازمند سرمايه گذارى سنگينى است از اين رو بايد تسهيلاتى براى ورود بخش خصوصى به اين صحنه ايجاد كرد كه مهمترين آن تأمين بخشى از هزينه ها به صورت تسهيلات است. بنابراين مذاكراتى را با سيستم بانكى آغاز كرده ايم تا بتوانيم مشكلات موجود را حل كنيم.
يعنى تاكنون هيچ واگنى واگذار نشده است
واگذارى در سالهاى گذشته انجام شده. ولى بخش خصوصى كه وارد اين عرصه شده دچار مشكلاتى شده است كه بايد آنها را حل كرد. تا علاوه بر ماندگارى شركت هاى خصوصى كه از قبل وارد اين كار شده اند زمينه حضور ساير شركت ها را فراهم كرد. همانطورى كه اشاره شد مهمترين مشكل سياست تثبيت قيمت بليت از سوى دولت است كه باعث كاهش رغبت اين بخش شده است.
اين در حالى است كه قيمت تمام شده خدمات ارائه شده توسط بخش خصوصى هر سال با افزايش دستمزدها و قطعات مورد نياز آن، افزايش مى يابد. اگر ما نتوانيم متناسب با اين افزايش ها، قيمت بليت قطار را افزايش دهيم بايد خلأ موجود را با يارانه پر كنيم كه در اينجا اين سؤال پيش مى آيد كه آيا صلاح است به بخش خصوصى نيز يارانه بدهيم در مجموع اين ها مسائلى هستند كه راه آهن و رجا به دنبال حل آنها هستند.
با اين وجود تاكنون ۲۲درصد حمل و نقل مسافرى توسط بخش خصوصى انجام مى گيرد. 630 واگن به اين بخش واگذار شده كه اين بخش از اين واگذارى ها گله هايى دارد كه به دنبال حل آنيم.
جداى از واگذارى واگن ها، بخش هاى ديگرى مانند واگذارى ۱۰۰درصد راهبرى قطارها به بخش خصوصى و تعميرات لكوموتيو و واگن ها به اين بخش انجام گرفته است. اعتقاد مسئولين اين است كه رجا نبايد رقيب بخش خصوصى باشد و نبايد واگنى داشته باشد.
برنامه شما براى واگذارى تا پايان سال چيست
برنامه ما اين است كه تا پايان سال جارى حداقل ۴۰ درصد واگن ها را واگذار كنيم.
۲۰۰ واگن پارسى را قيمت گذارى كرده ايم كه جلسات واگذارى با بخش خصوصى در حال برگزارى است.
واگذارى هاى گذشته با چه شرايطى انجام شده است
شرايط مختلفى داشته است. بعضاً در قيمت ها و پيش پرداخت ها تفاوت وجودداشت. برخى به صورت دلارى و برخى به صورت وجوه اداره شده واگذار شده اند.
براى واگذارى هاى جديد چه تسهيلاتى به بخش خصوصى داده مى شود
پيش بينى ما ۱۵ درصد به صورت نقد، ۶۵ درصد از محل وجوه اداره شده و ۲۰ درصد به صورت وام بدون بهره از طريق رجا خواهد بود.
با توجه به سياست هاى انقباضى سيستم بانكى، فكر مى كنيد جريان اعطاى تسهيلات بانكى بدون توقف انجام شود.
اميدواريم سخت گيرى بانك ها مشمول رجا نشود و ما بتوانيم به موقع بخش خصوصى را با اعطاى تسهيلات يارى دهيم. اگر امكان اخذ وام به صورت وجوه اداره شده وجود نداشته باشد بايد نوع قرارداد واگذارى را به شكل اجاره به شرط تمليك يا واگذارى به شكل اجاره را دنبال كنيم.
با شرايط فعلى استقبال بخش خصوصى چطور بوده است
نمى توانيم اين را اعلام كنيم چون هنوز واگن ها را در معرض فروش نگذاشته ايم و قراردادها پنهان نشده است. از سوى ديگر با سيستم بانكى هنوز به توافق نرسيده ايم. پس از به قطعيت رسيدن اين موارد بايد آگهى فروش را اعلام كنيم.
پس از واگذارى واكنش ها به بخش خصوصى نحوه اداره خدمات به مسافران چگونه خواهد شد
به طور قطع وقتى بخش خصوصى وارد عرصه شود، با توجه به رقابتى كه بين شركت هاى مختلف ايجاد خواهد شد، هر روز نحوه خدمات رسانى به مردم مطلوبتر خواهد شد.
شما بارها اعلام كرده ايد كه رجا زيان ده نيست، با توجه به يارانه اى كه رجا از دولت مى گيرد، نحوه سوددهى آن چگونه است
ما ناچاريم كه نرخ تعرفه تكليفى سازمان حمايت مصرف كنندگان و توليدكنندگان را به عنوان يك شركت دولتى رعايت كنيم. از سوى ديگر اين نرخ در چهار سال گذشته كه براى هر كيلومتر ۲۹‎/۲ ريال تعيين شده تغييرى نداشته است. هرچند كه در اين مدت در بخش هاى بسيارى با افزايش هزينه ها مواجه بوده ايم. در مجموع اين تعرفه در حال حاضر جوابگوى هزينه ها نيست. در سال گذشته مجموع هزينه هاى رجا براى هر كيلومتر سفر ۱۱۵ ريال بوده كه فاصله اين رقم با تعرفه تكليفى به عنوان زيان محسوب مى شود.
ما در سال گذشته ۱۳ ميليارد و ۹۰۰ ميليون كيلومتر مسافر جابه جا كرده ايم. هر چند كه در شركت رجا توانسته ايم با افزايش بهره ورى هزينه تمام شده هر كيلومتر صفر را از ۱۱۹ به ۱۱۵ ريال كاهش دهيم. ولى با اين وجود بايد از كمك هاى دولتى بهره مند شويم.
اگر قيمت هاى تكليفى براساس واقعيت هاى اقتصادى روز تعيين شود من فكر مى كنم كه رجا زيان ده نخواهد بود بلكه به سوددهى هم خواهد رسيد.
برنامه هاى آتى شما براى ايجاد مسيرهاى جديد و خدمات مناسب چيست
طى يك سال اخير از ۱۳ مركز استان قطار مستقيم به مقصد مشهد مقدس راه اندازى شد كه در آينده نيز اين اقدام ادامه خواهد يافت.
براى خريد واگن هاى جديد چه اقدامى كرده ايد
ما سعى كرده ايم از قطارهاى مطلوب و روز دنيا استفاده كنيم. براى خريد ۱۲۰ واگن مشتمل بر ۳۰ رام قطار ريل بالى اقدام كرديم كه تاكنون چهار رام آن وارد ناوگان شده است. دو رام در مسير قطعى و دو رام در مرحله آزمايشى قرار گرفته است و اميدواريم تا پايان سال جارى سه رام ديگر به ناوگان اضافه شود. همچنين قرارداد خريد ۱۲۰ دستگاه واگن ساخت مشترك شركت واگن پارس و زيمنس آلمان را منعقد كرديم كه از اين تعداد تاكنون ۶ رام آن وارد مسير شده است كه رام ۷ و ۸ آن نيز در آينده اى نزديك وارد ناوگان مى شود و تا رام دوازده نيز تا پايان سال تحويل گرفته مى شود.
همچنين قراردادهايى نيز براى خريد واگن در آينده منعقد شده است كه يكى از آنها قرارداد خريد ۲۲۰دستگاه واگن با شركت كلاهدوز و كلر ايتالياست كه درصدد هستيم از محل وجوه ارزى داخلى منابع آن را تأمين كنيم. براى خريد ۱۱۰ دستگاه واگن از شركت واگن پارس در مرحله مذاكره هستيم. 200 دستگاه نيز قرارداد آن نهايى و ۸۵ دستگاه آن گشايش اعتبار شده كه با شركت پلور سبز منعقد شده است.
در مجموع ۸۰۰ واگن جديد طى سال هاى آينده وارد ناوگان رجا خواهد شد. تا پايان سال جارى نيز چهار رام قطار، دو رام از واگن پارس و دو رام از پلور سبز به مجموعه ناوگان افزوده مى شود. اميدواريم تا پايان برنامه چهارم توسعه، بتوانيم پيش بينى آن را كه جابه جايى ۳۳ميليون مسافر است را محقق كنيم. تاكنون موفق شده ايم ۹۸ درصد از برنامه هاى برنامه چهارم را محقق كنيم. به طور متوسط در سال هاى برنامه چهارم ۱۲ درصد رشد داشته ايم. در سال گذشته ۱۵ درصد رشد و در سال جارى تاكنون ۱۱درصد افزايش در جابه جايى مسافر داشته ايم.
ما سال گذشته نسبت به سال قبل از آن ۳ ميليون و ۲۰۰هزار نفر مسافر بيشتر جابه جا كرديم كه صرفه جويى اقتصادى آن از محل كاهش مصرف سوخت ۸۰ ميليارد تومان است. علاوه بر آن ايمنى سفر با قطار چندين برابر سفر جاده اى است.
براى پاسخگويى به نيازهاى موجود به چه تعداد واگن نياز داريد
براى پاسخگويى به نيازها، تنها واگن كافى نيست بلكه زيرساخت مناسب هم مى خواهد. در حال حاضر از يك شبكه ۸ هزار و ۵۰۰ كيلومترى ريل هم براى جابه جايى مسافر و هم بار استفاده مى كنيم. اگر بخواهيم به مسافر توجه بيشترى كنيم، بار كمترى جا به جا مى شود و صدمات اقتصادى زيادى به بار خواهد آورد. لازمه اين كار توسعه همه جانبه زيرساخت ريلى است.
اگر براساس چشم انداز سال ،۱۴۰۴ ۱۸ هزار كيلومتر ريل داشته باشيم در آن صورت بايد ناوگان مسافرى را از ۱۶۵۰ واگن امروزى به ۳۳۰۰ واگن افزايش دهيم تا پاسخگوى نيازهاى فعلى باشيم. اما اگر بخواهيم سهم جابه جايى ريلى را در مقايسه با جاده افزايش دهيم اين موضوع نيازمند توجه بيشتر به بخش ريلى كشور است. اگر سال ۱۳۹۱ را به عنوان هدف كمى مد نظر قرار دهيم تقريباً به ۵ هزار واگن نياز داريم. همان طورى كه گفته شد طى سال هاى آتى ۸۰۰ دستگاه واگن جديد به ناوگان اضافه مى شود.
اعتبار خريد اين ۸۰۰ دستگاه واگن چقدر است
اعتبار آن بستگى به آن دارد كه در چه سالى خريدارى صورت بگيرد. در سه سال پيش يك دستگاه واگن را با قيمت جهانى در حدود ۵۴۰ ميليون تومان خريدارى مى كرديم كه در حال حاضر همان واگن را بايد ۸۰۰ ميليون تومان بخريم. قيمت واگن براساس كشور سازنده ، امكانات و سرعت آن متغير است. آخرين قرارداد ما با شركت كلاهدوز و كلر ايتاليا براى هر دستگاه واگن يك ميليارد تومان است.
سرعت اين واگن ها چقدر است
۱۶۰ كيلومتر در ساعت.
شركت هاى داخلى سازنده واگن در رعايت زمانبندى تحويل واگن مشكلى ندارند
شركت هاى داخلى در انجام تعهدات خود مشكلات متعددى دارند. با توجه به اين كه اغلب اين شركت ها دولتى هستند ، نيروى متخصص و نقدينگى مورد نياز را در زمان مشخص در اختيار ندارند به همين دليل در اجراى پروژه عقب مى افتند و اين عقب افتادگى باعث افزايش هزينه ها مى شود. اميدواريم كه با اجراى سياست هاى كلى اصل ۴۴ اين شركت ها واگذار شوند و با مديريت بخش خصوصى مشكلاتشان را حل كنند.
ريل باس هاى خريدارى شده متعلق به چه شركتى است
شركت روتم كژ و ايليكوى ايران كه مشاركتى كار ساخت را انجام مى دهند قرار است ۶ رام در داخل كژ ساخته شود و مابقى با انتقال دانش فنى درداخل ساخته شود.
در حال حاضر چند درصد از نيازهاى كشور را پاسخگو هستيد
آمار دقيقى در اين مورد وجود ندارد و در فصول مختلف متفاوت است. در برخى از فصول مانند تابستان و بهار از هر ۳ تقاضا به يكى پاسخ داده مى شود و در فصل زمستان ما به دنبال مسافر هستيم.
جايگاه رجا بين كشورهاى منطقه چگونه است
شرايط كشورهاى منطقه فرق مى كند. ما در منطقه از نظر نفر- كيلومتر طى شده در سطح بالايى قرار داريم.
ميانگين نفر - كيلومتر در ايران چقدر است
اين ميانگين در ايران ۵۸۰ كيلومتر است. يعنى هر فردى كه به رجا مراجعه مى كند ۵۸۰ كيلومتر مسافرت مى كند. اين عدد در كشورهاى مختلف متفاوت است. در كشور ما به دليل وجود بزرگراه هاى مناسب مردم ترجيح مى دهند از جاده استفاده كنند كه براى رفع اين نقصان ما بايد خدمات ايستگاهى و مسيرهاى حومه اى خود را افزايش دهيم.
مهم ترين چالشى كه رجا با آن مواجه است ، چيست
ما چالش هاى مختلفى داريم. مهم ترين آن كمبود منابع مالى و زيرساخت هاى مناسب است. از سوى ديگر حمل و نقل مسافرى ريلى براى بخش خصوصى ناشناخته است.
سه شنبه 19 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايران ورزشی]

[مشاهده در: www.iran-varzeshi.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 297]