به بهانه پيدا شدن متروپليس/كشف شاهكارهاي تاريخ سينما دور از انتظار نيست

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: به بهانه پيدا شدن "متروپليس"/كشف شاهكارهاي تاريخ سينما دور از انتظار نيست
اگر حلقه‌هاي گمشده "متروپليس" فريتس لانگ بعد از 80 سال پيدا مي‌شود، اين احتمال وجود دارد كه ديگر شاهكارهاي سينمايي جايي در انتظار ما باشند.

به گزارش خبرنگار مهر، گاردين اعلام كرد پيدا شدن حلقه‌هاي گمشده فيلم كلاسيك لانگ سينمادوستان سراسر دنيا را به ديگر كشف‌هاي معجزه‌آسا اميدوار كرده است. يكي از بزرگترين يافته‌ها مي‌تواند فيلم "دشت بژين" سرگئي آيزنشتاين باشد.

از زماني كه "دشت بژين" سال 1937 در شوروي توقيف شد، اين فكر كه نسخه كامل آن همچنان جايي محفوظ باشد، هميشه دل مورخان سينمايي را آب كرده است. "دشت بژين" مانند بسياري از "هنرمندان ناراضي" و "ضدانقلاب" شوروي تحت حكومت استالين در دهه 1930 در شرايطي اسرارآميز ناپديد شد. اما چه بر سر آن فيلم آمد؟

نمايي از فيلم گمشده "دشت بژين"

ظاهر قضيه اين است كه ايستر توباك، دستيار تدوينگر آيزنشتاين يك شب حلقه‌هاي "دشت بژين" را به يكي از رانندگان وزارت سينما تحويل داد و از اينجا به بعد ديگر هيچ نشاني از آن وجود ندارد. توباك ادعا كرد آيزنشتاين به او گفته نسخه‌اي ديگر از فيلم را در اختيار دارد كه آن را جايي دور از دسترس همه پنهان كرده است. توباك احتمال مي‌داد آيزنشتاين حلقه‌هاي فيلم را در زمين خانه ويلايي خود در نزديكي مسكو دفن كرده باشد.

آنچه بيش از همه محتمل به نظر مي‌رسد اينكه كپي نهايي "دشت بژين" به دستور وزارت سينما سوزانده شد و نگاتيوهاي توقيف شده آن تا پيش از آسيب ديدن استوديوهاي مسفيلم در حملات هوايي آلمان‌ها در جنگ جهاني دوم در گاوصندوق‌هاي اين استوديو نگهداري مي‌شد. اين تصور وجود دارد كه يك بمب جايي نزديك گاوصندوق برخورد كرد و محتويات آن در جريان تلاش ماموران آتش‌نشاني براي خاموش كردن حريق از بين رفت.

البته آيزنشتاين هنگام فيلمبرداري، شايد به خاطر پيش‌آگاهي از سرنوشت فيلم خود، از هر حلقه چند فريم جدا كرد كه حدود 1000 فريم از آن اوايل سال‌هاي 1950 پيدا و بعدها اين فريم‌ها به شكلي ماهرانه تدوين شد. ديدن "دشت بژين" به اين شكل شبح‌وار بيش از پيش بر حس فقدان اين فيلم دامن مي‌زند. زيبايي نماهاي نزديك از چهره‌ها تنها با آثار كارل دراير پهلو مي‌زند و چشم‌اندازهاي درخشان روزانه و شبانه، كلاسيسم آثار كلود لورين را تداعي مي‌كند.

از ديگر شاهكارهايي كه انتظار پيدا شدن آنها مي‌رود مي‌توان به فيلم 1937 "من كلاديوس" جوزف فون استرنبرگ توليد اشاره كرد كه تمام تصاوير بازمانده آن در فيلم مستند "حماسه‌اي كه هيچ وقت نبود" توليد 1965 شبكه بي‌بي‌سي نشان داده شد. همين طور فيلم ناتمام "يك روز بيرون از شهر" ژان رنوار كه سال 1936 ساخته شد و 10 سال بعد به نمايش درآمد. ضمن اينكه چه مي شد اگر به آيزنشتاين اجازه مي‌دادند خودش در 1931 فيلم "زنده‌باد مكزيك!" را تدوين كند؟

تفكرات آرزومندانه طرفداران سينما تنها شامل حلقه‌هاي مفقود شده نيست. آنها به نسخه‌اي فكر مي‌كنند كه اريك فون استروهايم از فيلم سال 1923 "حرص" در ذهن داشت و براي آن 10 ساعت فيلم گرفته بود، اما در نهايت قرباني خواسته‌هاي استوديو شد و يا آن 40 دقيقه مفقود شده فيلم "خانواده باشكوه آمبرسن" كه اورسن ولز در 1942 ساخت.

در اين بين تكليف ديگر پروژه‌هايي كه مي‌توانستند شاهكارهاي سينمايي باشند چيست؟ فيلمنامه‌اي كه آيزنشتاين بر مبناي رمان "يك تراژدي آمريكايي" نوشت و استوديو پارامونت آن را رد كرد، بسيار بهتر از اقتباس‌هاي سينمايي استرنبرگ و جرج استيونس از رمان تئودور درايزر بود و ا‌ي كاش آيزنشتاين پروژه‌هاي "سرمايه" كارل ماركس و "اوليس" جيمز جويس را كه قصد ساخت آن را داشت، به سرانجام مي‌رساند.

حلقه‌هاي گمشده "متروپليس" فريتس لانگ اخيرا پس از 80 سال كشف شد

لوكينو ويسكونتي بهترين گزينه براي اقتباس از رمان حماسي مارسل پروست بود (فيلم در مرحله پيش‌توليد متوقف شد) و چه مي‌شد اگر اينگمار برگمان "بيوه شادان" را با بازي باربارا استرايسند مي‌ساخت و گرتا گاربو نقش اصلي فيلم "تصوير دوريان گري" را بر مبناي رمان اسكار وايلد بازي مي‌كرد؟ شايد بهترين فيلم‌ها، فيلم‌هايي هستند كه هيچ گاه ساخته نشدند و تنها در تخيلات ما وجود دارند.

* سه حلقه گمشده فيلم افسانه‌اي علمي "متروپليس" ساخته فريتس لانگ حدود 80 سال پس از ساخت اين فيلم در آلمان، آوريل امسال در آرشيو موزه سينما در بوئنوس آيرس آرژانتين كشف شد و پنجشنبه پيش براي اولين بار به نمايش درآمد.
جمعه 21 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 270]