كمبود اعتبار و ضعف پژوهش چالش پيش‌روي رشته‌هاي انساني

واضح آرشیو وب فارسی:برنا نيوز: كمبود اعتبار و ضعف پژوهش چالش پيش‌روي رشته‌هاي انساني
به جرات مي توان ادعا كرد 50 درصد كل دانشجويان كشور را دانشجويان علوم انساني تشكيل مي دهند كه اگر پذيرفته شدگان دانشجويان دانشگاه هاي دولتي و غير دولتي حوزه علوم انساني و تعداد فارغ التحصيلان را كنار هم بگذاريم، مشخص مي شود كه اين نسبت هيچ سنخيتي با اعتبارات تخصيص يافته نخواهد داشت... بي توجهي به اعتبارات بخش پژوهش به عنوان موضوع مهمي كه به صورت مكرر در كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس قبلي مطرح شد نيز علتي شده بر اين زخم ناسور كه...

به گزارش سرويس دانشگاه و تشكل برنا، رشته علوم انساني طي چند سال اخير با مشكلات و دغدغه هاي بسياري دست و پنجه نرم كرده است كه حتي بسياري از مسئولان كشور بر آن اذعان دارند و رسيدگي به وضعيت موجود را در راس برنامه هاي آموزش عالي كشور و ضروري مي دانند.
"ما در بخشى از رشته‏هاى علوم انسانى، قرن ها جلوتر از دنيا هستيم. خيلى جلوتر از كسانى هستيم كه امروز در اين رشته در دنيا سرآمد به حساب مى‏آيند. چرا اينها را دنبال نكنيم؟
در رشته‏هاى گوناگون علوم انسانى؛ ادبيات، فلسفه، تاريخ، هنر، ما خيلى سابقه داريم. بعضى از علوم انسانى ديگر هم هست كه اگرچه از غرب آمده، اما اگر درست دقت كنيم، خمير مايه‏ آن كه عبارت از عقلانيت و تجربه‏گرائى است، از تفكر و روح ايرانى - اسلامى است.
اروپاى خرافاتى نمي توانست زيست‏شناسى و اقتصاد و مديريت و روانشناسى و جامعه‏شناسى را به اين شكل تنظيم كند. اين، سوغات تفكر علم‏گرايى و تجربه‏گرائى شرق و عمدتاً ايران اسلامى بود كه رفت در آنجا و به اين تحول منتهى شد.

به هر حال، در اين چيزهائى كه عقب هستيم، بايد خودمان را جلو ببريم و خودمان ابداع كنيم؛ ترجمه نكنيم. ترجمه‏گرائى زيان هاى بسيار بزرگى براى ما دارد. "

اين ها تنها بخشي از بيانات رهبر فرزانه انقلاب در ديدار با نخبگان جوان در 12 شهريور ماه 86 است كه علوم انساني هم، به عنوان يكي ديگر از دغدغه هاي ايشان و نخبگان در اين نشست مطرح شد.

تئوري هاي پوسيده تنها رهاورد علوم انساني غرب

به گزارش برنا، علوم انساني اي كه به عنوان مبنا و اصل همه علوم ايراني بر پايه علوم اسلامي قرار گرفته، اما حالا علوم اقتصادي، سياسي، روان شناسي و... حتي جامعه شناسي كه هيچ انطباقي بر جامعه ما ندارد و تنها دستاورد آن محصور كردن دانشجو در يادگيري و از بر كردن تئوري هاي پوسيده اين دسته رشته هاست كه جز اتلاف دوران تحصيلي و صرف هزينه هاي نجومي حاصل ديگري ندارد.

اما آنچه كه در اين باره قابل تامل است اينكه مطابق آخرين آمارها، مجموع دانشجويان علوم انساني در بخش دولتي و خصوصي چيزي بيش از 243 هزار نفر است؛ و اين به معناي اينست كه تعداد كل دانشجويان پذيرفته شده در علوم انساني با تعداد پذيرفته شدگان در ساير رشته ها برابري مي كند.

نابرابري اعتبارات با تعداد دانشجويان علوم انساني
به گزارش سرويس دانشگاه و تشكل برنا، به استناد همين آمار به جرات مي توان ادعا كرد 50 درصد كل دانشجويان كشور را دانشجويان علوم انساني تشكيل مي دهند. كه اگر پذيرفته شدگان دانشجويان دانشگاه هاي دولتي و غير دولتي حوزه علوم انساني و تعداد فارغ التحصيلان را كنار هم بگذاريم، مشخص مي شود كه اين نسبت، هيچ سنخيتي با اعتبارات تخصيص يافته به اين تعداد نخواهد داشت.

يعني بي توجهي به اعتبارات بخش پژوهش به عنوان موضوع مهمي كه به صورت مكرر در كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس قبلي مطرح شد نيز علتي شده بر اين زخم ناسور، كه بارها و بارها به چاره اش نشسته اند و نشسته ايم؛ اما هنوز نمي دانيم نقطه شروع درمان از كجاست؟

كاهش سه درصدي بودجه پژوهش
به طوري كه در سال 86 عملاً بودجه بخش تحقيقات، كاهش 45 درصد به 42 درصد را تجربه كرد. ضمن اينكه در بند (و) تبصره 9 قانون بودجه سال 86 ، دستگاه ها ملزم شده اند كه يك تا چهار درصد از كل اعتباراتشان را به امر تحقيقات اختصاص دهند و اين كاهش نشان دهنده عدم رعايت ميزان مصوب از سوي دستگاه هاست.

و تاسف بر انگيزتر اينكه در مواد 42 و 106 قانون برنامه پنج ساله چهارم هم بر تجديد ساختار علوم انساني به خصوص در حوزه تحقيقات تاكيد شده است.

اما شوراي بررسي متون و كتب علوم انساني نيز به عنوان متولي رسيدگي به چالش هاي اين رشته، از 13سال گذشته يعني سال 74 در حوزه آموزش عالي سابق و وزارت علوم فعلي در چهار محور شكلي، آموزشي، علمي و ارزشي تشكيل شد.

به گزارش برنا، از همان ابتدا اين شورا بررسي كتب اصلي، ايجاد بانك اطلاعات از اساتيد و بانك اطلاعات درباره دروس در حال تدريس را در اولويت امور كاري خود قرار داد و برنامه هاي خود را بر اساس اين موضوعات تدوين كرد.

و حالا دستگاه هاي مربوطه كه همه تلاش خود را بر پذيرش دانشجو و به اصطلاح پاسخگويي به نيازهاي آموزشي جامعه قرار داده اند، اكنون بايد ديد برنامه هاي آنان براي بازتوليد اين گستره فزاينده علم چيست؟
رشته اي كه در ايران در انحصار نهضت ترجمه تحديد شده و رشدش در برابر همه علوم انساني سراسر دنيا كه "خميرمايه آن عبارت از عقلانيت و تجربه‏گرائى و متاثر از تفكر و روح ايرانى - اسلامى است" قابل قياس نيست.

***
سه شنبه 11 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: برنا نيوز]

[مشاهده در: www.bornanews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 106]