کوک پیانو چیست؟ هر چند وقت یکبار باید پیانو خود را کوک کنیم؟

ساز پیانو که از آن به عنوان ساز مادر نیز یاد می شود یکی از پرطرفدار ترین ساز ها در کشور ما به شمار می رود. پیانو سازی است که باید در سرویس های دوره ای کوک شود و یکی مهمترین نکاتی که برای نگهداری و استفاده درست از این دستگاه باید مورد توجه قرار دهیم کوک درست سازهای آن است.

در واقع این دستگاه نیز همانند هر دستگاه مکانیکی دیگری به نگهداری و سرویس های دوره ای نیاز دارد. در ادامه مطلب تصمیم داریم در رابطه با اینکه کوک پیانو چیست و نحوه  کوک آن  صحبت کنیم. اگر شما نیز جزو علاقه ‌مندان به ساز پیانو هستید و اکنون می خواهید در رابطه با نحوه کوک آن اطلاعات خود را کامل تر کنید حتماً تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

کوک پیانو چیست؟

کوک پیانو که از آن به عنوان تیونینگ نیز یاد می ‌شود، اقدامی است که طی آن می‌ توانیم عملکرد پیانو خود را بهینه سازی کنیم. به عبارت دیگر اگر کشش سیم های ساز پیانو در فرکانس مطلوب قرار نداشته باشد، روی کیفیت عملکرد دستگاه تاثیر منفی می ‌گذارد. در واقع ماکزیمم کشش استاندارد پیانو زمانی تنظیم است که در فرکانس ۴۴۰ قرار گرفته باشند.

به طور معمول سیم های پیانو زمانی که در معرض استفاده مکرر قرار می‌ گیرند از ماکزیمم کشش استاندارد خارج می شوند و از این رو باید به صورت دوره ‌ای تنظیم شده و به حالت استاندارد برگردند. با توجه به توضیحات ارائه شده می‌ توان نتیجه گرفت که منظور از کوک پیانو همان کشش سیم ها است که جهت رساندن آنها به فرکانس مطلوب صورت می گیرد.

آیا همه پیانوها در فرکانس یکسانی کوک می شوند؟

همانطور که در مطلب قبلی به این نکته اشاره کردیم برای قرار دادن سیم های پیانو در ماکزیمم کشش استاندارد باید آنها را در فرکانس ۴۴۰ هرتز تنظیم کرد. اما ناگفته نماند که ماکزیمم کشش استاندارد همه دستگاه‌ های پیانو در فرکانس ۴۴۰ هرتز تنظیم نمی‌ شود و برخی از پیانوها بنابر دلایلی قادر به نگهداری فرکانس بالا نیستند و برای کوک آنها باید فرکانس های پایین تر را در نظر بگیریم.

به همین دلیل باید گفت که کوک سیم های پیانو یک تخصص است و تا زمانی که ما بر اصول کلی این تخصص، تسلط نداشته باشیم نمی ‌توانیم فرکانس مطلوب برای کشش سیم های پیانو خود را تشخیص دهیم. به همین دلیل برای پیشگیری از خرابی دستگاه و جهت فرکانس گیری مطلوب بهتر است این کار را به تکنسین ها و کارشناسان وارد در این حوزه واگذار کنیم. خلاصه کلام آنکه هر پیانو با توجه به شرایطی که دارد باید در فرکانس مخصوص به خودش کوک شود.

به طور کلی عواملی که سبب می‌ شود سیم های پیانو نتواند فرکانس استاندارد را نگه دارد شامل موارد زیر است.

·         بالا بودن سن پیانو و فرسوده شدن سیم ها

·         وجود مشکل در پین بلاک پیانو

·         عدم توجه به سرویس‌های منظم و دوره‌ای کوک ها

نحوه کوک پیانو

برای آنکه بتوانیم برای کوک پیانو عملکرد درستی داشته باشیم باید قبل از هر چیزی با ساختار این دستگاه آشنا باشیم. در ساختار همه پیانوها حدود ۲۲۰ عدد سیم به کار رفته است و سیم ها از نظر جنس طول و ضخامت با یکدیگر متفاوت هستند.‌ به طور کلی سیم ها در ۳ قسمت سیم های پایین، وسط و بالا قرار می ‌گیرند که هر کدام از قسمت های نامبرده برای ایجاد صدای بم و یا زیر عملکرد متفاوتی دارند.

همچنین برای آنکه قسمت های مختلف پیانو ساز مناسب و مورد انتظار ما را داشته باشد باید سیم های آن تحت کشش قرار بگیرند. منتهی نکته مهمی که در این رابطه باید همیشه به آن توجه داشته باشیم این است که برای تحت کشش قرار دادن سیم های پیانو یک استاندارد تعریف شده است که از آن به عنوان فرکانس یاد می شود. برای تشخیص فرکانس استاندارد در هر پیانو یک الگوی خاصی وجود دارد که فرد متخصص در این حوزه باید بر اساس همان الگو پیانو را کوک کند.‌

در گذشته برای کوک پیانو ۴۳۲ هرتزی یک ضربه چکش بر روی سیم های مربوط به نت A4 وارد می شد. به این ترتیب سیم مورد نظر در هر ثانیه ۴۳۲ ارتعاش پیدا می ‌کرد. اما در حال حاضر و در دنیای موسیقی مدرن فرکانس استاندارد پیانو در هر ثانیه به ۴۴۰ رسیده است.

هر چند وقت یکبار باید پیانو خود را کوک کنیم؟

به طور کلی اهل فن این حوزه معتقد هستند که هر پیانو باید ۶ ماه یکبار کوک شود. اما عواملی وجود دارند که بر تعیین زمان کوک پیانو آکوستیک تاثیر گذار هستند. به عنوان مثال زمانی که ما از پیانو خود بیشتر استفاده می کنیم باید در بازه های زمانی کوتاه تری برای کوک آن اقدام کنیم. به طور کلی مهمترین عواملی که برای تعیین زمان مناسب برای کوک پیانو باید در نظر بگیریم شامل موارد زیر هستند.

جابجایی پیانو

زمانی که پیانو خود را جابجا می کنیم و یا به عبارت دیگر محل آن را تغییر می دهیم لازم است که اقدامات لازم برای کوکو آن را نیز تدارک ببینیم. زیرا جابجایی پیانو ممکن است فرکانس استاندارد سازهای آن را برهم بزند.

تغییرات آب و هوایی

دیگر از عوامل مهمی که موجب می شود پیانو‌ نا کوک شود رطوبت محیط و تغییرات دما است. افزایش رطوبت هوا شرایطی را فراهم می‌ کند که بوش های پین بلاگ رطوبت بیشتری را جذب کرده و منبسط شوند. در نتیجه سازها کشش استاندارد خود را از دست می دهند.