آشنایی با انواع محتوای آموزشی در آموزش آنلاین

امروزه دیگر برگزاری کلاس آنلاین واژه‌ی غریبی نیست. حتی دانش‌آموزان دبستانی نیز با آن آشنا بوده و تجربه‌ی شرکت در آن را دارند. علی‌رغم این آشنایی عمومی، بسیاری از موسسات و مدرسان هنوز از محتواهای سنتی و شناخته‌شده در آموزش خود استفاده می‌کنند. این در حالی است که انواع محتوای آموزشی در این روش، تنوع بیشتری یافته و می‌توانند کلاس و فرآیند آموزش را جذاب‌تر کنند.

در این مقاله به معرفی مهم‌ترین انواع محتوای آموزش مجازی می‌پردازیم. اگر در این صنعت فعال بوده یا قصد فعالیت دارید با ما همراه شده و با به‌کارگیری فرمت‌های جدیدتر محتوا، بازدهی مالی و علمی آن را برای خود و فراگیران‌تان افزایش دهید.

انواع محتوای آموزشی ویدئویی

استفاده از ویدئو در آموزش سنتی و حضوری نیز صورت می‌گیرد؛ اما آموزش مجازی، فرصت به‌کارگیری آن به شکل گسترده، آسان و با جذابیت ببشتر را فراهم کرده است. مطالعات نشان می‌دهند که استفاده از این نوع محتوا سبب افزایش یادگیری، سهولت آموزش و کاهش خطا در انتقال مطلب می‌شود. انواع محتوای آموزشی ویدئویی را در ادامه بررسی می‌کنیم.

پخش زنده یا وبینار

وبینار امروزه یکی از محبوب‌ترین روش‌های آموزش محسوب شده و می‌تواند آنلاین یا آفلاین باشد. در یک وبینار آنلاین، شاهد حضور سخن‌ران و مدرس به‌صورت زنده هستیم؛ اما وبینار آفلاین از‌پیش‌ضبط‌شده است و از طریق وب‌سایت یا سیستم ال‌ام‌اس مدرسه آنلاینیا موسسه آموزشی، قابلیت تماشا دارد.

دوره آموزشی ویدئویی

فیلم‌ها یا دوره‌های آموزشی نیز یکی از محبوب‌ترین انواع محتوای آموزشی آنلاین هستند. تفاوت این نوع محتوای ویدئویی با وبینار این است که مدرس یا تهیه‌کننده‌ی آن، کل فرآیند آموزش را با آ‌ن‌ها پیش می‌برد. این در حالی است که وبینار بیشتر به‌عنوان یک محتوای اموزشی تک‌ یا چندجلسه‌ای و کمکی کاربرد دارد.

به اشتراک گذاری صفحه نمایش

یکی از خاص‌ترین انواع محتوای آموزش مجازی ، محتواهای ویدئویی هستند که با ضبط صفحه‌نمایش تهیه می‌شوند. به‌ویژه در آموزش نرم‌افزار از این شیوه استفاده شده و می‌تواند بسیار کارآمد باشد. به اشتراک‌گذاری تخته وایت‌برد مجازی نیز زیرمجموعه‌ی همین نوع محتواست. 

رفع ملزومات فیلم‌برداری و نورپردازی مزیت مهم این نوع محتوای آموزشی است. با‌این‌حال درصورت اهمیت صوت در انتقال مطلب باید حتما میکروفون خوبی تهیه کنید؛ چراکه حذف چهره‌ی شما، امکان درک مطلب با توجه به حالت چهره و پیام‌های تصویری را از بین می‌برد. همچنین امکان به اشتراک‌گذاری وب کم خود در گوشه‌ای از تصویر را نیز خواهید داشت. به این محتوا اسکرین‌کست (Screencast) نیز گفته می‌شود.

بسیاری از پلتفرم‌های آموزش مجازی و نرم‌افزارها، امکان ضبط محتوای آموزشی با ضبط صفحه‌نمایش را فراهم کرده‌اند. به‌عنوان‌مثال، پلتفرم آموزش مجازی الوکام به شما امکان به اشتراک‌گذاری صفحه‌نمایش و ضبط آن در سه حالت زیر را می‌دهد:

• به اشتراک‌گذاری تب گوگل‌کروم
• به اشتراک‌گذاری یک نرم‌افزار خاص
• به اشتراک‌گذاری کل صفحه‌نمایش

پلتفرم الوکام، همچنین امکان به اشتراک‌گذاری انواع فایل و پخش آن‌ها بدون نیاز به بارگذاری را نیز دارد. تخته وایت‌برد با امکان یادداشت‌گذاری و رسم شکل، قطع صدا و تصویر به‌منظور حفظ نظم و مصرف کمتر اینترنت و سرعت و کیفیت مطلوب پخش ویدئو از دیگر ویژگی‌های این پلتفرم هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی این نرم‌افزار به وب‌سایت alocom.co مراجعه کنید.

ویدئوهای آموزشی تدوین شده

به اشتراک‌گذاری صفحه‌نمایش، وبینار و ارائه‌ی تصویری، تنها روش‌های آموزش ویدئویی دیجیتال نیستند. برای این منظور می‌توانید کل محتوای درسی را به‌صورت یک ویدئوی جذاب، تدوین و کارگردانی کرده و تدریس کنید. 

به‌ویژه در آموزش مجازی به کودکان، انواع محتوای آموزشی کارتونی بسیار موثر هستند. بااین‌حال باید به یاد داشته باشید که این محتوا باید کاملا منحصربه‌فرد و تهیه‌شده توسط خود شما یا موسسه‌تان باشد. درغیر‌این‌صورت فراگیر به‌تدریج دلیلی برای شرکت در کلاس‌های شما نخواهد دید.

بازی های دیجیتال؛ واقعیت مجازی و واقعیت افزوده 

بحث استفاده از بازی در آموزش دیجیتال، مدت‌هاست که به راه افتاده و مزایای آن رفته‌رفته آشکار شده است. در هر زمینه‌ی آموزشی اعم از زبان‌های خارجی تا مهارت‌های فردی، دروس رسمی مدارس و غیره، بازی‌هایی طراحی شده‌اند که می‌توانند به‌عنوان یک ابزار کمک‌آموزشی استفاده شوند.

در سال‌های اخیر واقعیت مجازی و واقعیت افزوده نیز به آموزش راه یافته‌اند. به‌ویژه با پیدایش پلتفرم‌های متاورس، این موضوع جدی‌تر شده و امروزه برخی از موسسات آموزشی در ایران مانند دانشگاه تهران نیز از آموزش در متاورس استقبال کرده‌اند. برای استفاده از محتواهای واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده باید به تجهیزاتی مانند هدست و انواع سنسورها مجهز باشید. تجهیزاتی که می‌توانند هزینه‌های راه‌اندازی موسسه یا مدرسه آنلاین را افزایش دهند. طراحی و تولید یک پلتفرم متاورس و حتی استفاده از پلتفرم‌های موجود نیز می‌تواند هزینه‌بر باشد. محیط‌های شبیه‌سازی‌شده در پلتفرم‌های متاورس آموزشی به‌همراه کاراکترهای‌شان از جدیدترین انواع محتوای آموزشی آنلاین محسوب می‌شوند. ترکیب آموزش و بازی‌های متاورس مبتنی بر بلاک چین را نیز شاید بتوان جدیدترین نوع از انواع محتوای آموزشی آنلاین به‌حساب آورد. 

محتواهای گرافیکی، صوتی و متنی

انواع محتوای آموزشی ویدئویی ، عالی هستند و اثرگذاری بالایی دارند؛ اما سه دغدغه‌ی زیر لزوم استفاده از دیگر انواع رایج محتوا در آموزش را نیز ایجاب می‌کنند:

• سرعت پایین اینترنت در دانلود و آپلود محتوا
• دشواری تهیه‌ی محتوای ویدئویی
• عدم امکان استفاده‌ی همیشگی از محتوای ویدئویی

به همین دلیل، محتواهای گرافیکی ترکیب‌شده با متن یا اینفوگرافی‌ها در آموزش آنلاین جایگاه ویژه‌ای دارند. سرعت انتقال مطلب آن‌ها بالاست و قابلیت به اشتراک‌گذاری آسان‌تری نیز دارند. در سال‌های اخیر محتواهای صوتی نیز به‌ویژه در قالب پادکست، محبوبیت فراوانی یافته‌اند. حجم اندک و قابلیت استفاده حتی هنگام حرکت و کار، از مزایای انواع محتوای آموزشی آنلاین صوتی هستند.

آموزش بدون محتوای متنی نیز معنایی ندارد. بااین‌حال این شکل از محتوا در آموزش آنلاین، جذابیت بیشتری یافته است. قابلیت جستجو در متن و یادداشت‌گذاری در فایل‌ها ازجمله مزایای استفاده از محتوای متنی در آموزش آنلاین هستند.

سخن آخر

آموزش مجازی فرصتی عالی برای تنوع‌بخشی به محتواهای آموزشی فراهم کرده است. انواع محتوای آموزشی ویدئویی، صوتی، گرافیکی، بازی‌های دیجیتال و محتواهای در دسترس در پلتفرم‌های واقعیت مجازی و افزوده در کنار محتواهای متنی معمول در این روش آموزشی استفاده می‌شوند. بهره‌مندی صد درصد از مزایای چنین تنوعی با استفاده از یک پلتفرم حرفه‌ای آموزش مجازی میسر می‌شود. الوکام، یک نمونه موفق از این پلتفرم‌ها در کشور ماست که توسط متخصصان ایرانی و متناسب با فضای آموزشی ایران طراحی و توسعه یافته است.