چگونه بیماری های قلبی را تشخیص می دهند؟

در این مطلب به آزمایش های رایجی می پردازیم که پزشکان جهت تشخیص بیماری های قلبی، برای بیمار تجویز می کنند. نوع آزمایش های تشخیصی به نظر پزشک، علائم، عوامل خطر و سابقه پزشکی بیمار بستگی دارد. برخی از این آزمایش ها به شرح زیر هستند:

آنژیوگرافی کرونری

آنژیوگرافی کرونری را می توان در حین و پس از یک حمله قلبی یا آنژین انجام داد. این آزمایش گاهی اوقات با نام کاتتر گذاری قلبی نیز شناخته می شود. در آنژیوگرافی کرونری، بیمار تحت بی حسی موضعی قرار گرفته و یک لوله پلاستیکی کوچک به نام کاتتر در شریانی از کشاله ران، بازو یا مچ دست او وارد می شود. این کاتتر با استفاده از آزمایش های تصویر برداری، به محل مناسب در قلب هدایت شده و بیمار دردی را احساس نخواهد کرد. 

قبل از تصویر برداری با اشعه ایکس، یک رنگ مخصوص به درون شریان کرونری تزریق می شود تا پزشک بتواند محل و میزان تنگی شریان و همچنین نحوه عملکرد قلب بیمار را مشاهده کند. در هنگام تزریق این رنگ، بیمار به مدت چند ثانیه احساس گرما و گر گرفتگی خواهد داشت. آنژیوگرافی های کرونری در تعیین بهترین درمان به پزشک کمک می کنند. گاهی اوقات، در هنگام آنژیوگرافی بهترین کار انجام آنژیوپلاستی است. پزشک متخصص قلب قبل از انجام فرایند، این گزینه درمانی را با فرد در میان گذاشته و رضایت او را کسب می کند.

سی تی آنژیوگرافی قلب

سی تی آنژیوگرافی قلب نوعی آزمایش تصویر برداری است که در تشخیص بیماری شریان های کرونری به پزشک کمک می کند. این آزمایش، تصویری 3 بعدی از حفره های قلبی و شریان های کرونری خون رسان به قلب را به پزشک ارائه می دهد. سی تی آنژیوگرافی قلب یک آزمایش غیر تهاجمی است که برای افراد مبتلا به علائم قلبی غیر متداول تجویز می شود.

آزمایش های خون

هنگامی که عضله قلب در مواقعی همچون حمله قلبی آسیب می بیند، بدن موادی را به درون جریان خون آزاد می کند. آزمایش های خون می توانند مقدار این مواد را در خون سنجیده و علاوه بر احتمال سکته، وسعت آسیب قلبی را نیز شناسایی کنند. 

رایج ترین آزمایش پس از حمله قلبی، بررسی سطح ماده ای به نام تروپونین در جریان خون است. آزمایش های خون مواد دیگری همچون چربی های خونی و مواد معدنی را نیز می توانند سنجش کنند. کلسترول و تری گلیسرید ها از جمله چربی های موجود در جریان خون هستند.

پایش فشار خون

امکان دارد پزشک از بیمار بخواهد تا به مدت 24 ساعت حتی در هنگام خواب یا انجام فعالیت های روزمره، یک دستگاه فشار سنج را به خود وصل کند. این پایشگر سبک و راحت، در دریافت اطلاعات دقیق فشار خون فرد به پزشک کمک خواهد کرد. همچنین، پزشک سنجش و ثبت مقادیر فشار خون در خانه را به بیمار توصیه خواهد کرد. پزشک، با بررسی فشار خون فرد در این بازه زمانی، طیفی از بیماری های احتمالی را می تواند تشخیص دهد.

تصویر برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس

تصویر برداری اشعه ایکس تصاویری از ساختار ها و اندام های داخل قفسه سینه همچون قلب، ریه ها و عروق خونی تهیه می کند. این تصاویر می توانند علائم نارسایی قلبی را آشکار کنند.

آزمایش اکوی قلب (اکوکاردیوگرام)

اکوی قلب یک آزمایش رایج است که با استفاده از امواج فرا صوت تصاویری از قلب به دست می آورد. در این آزمایش یک دستگاه بر روی قفسه سینه یا گاهی اوقات در انتهای مری قرار گرفته و تصاویری زنده از قلب مشاهده می شود. با استفاده از این آزمایش، پزشک می تواند مشکلات دریچه ها و حفره های قلب را مشاهده کرده و قدرت قلب در پمپاژ خون را سنجش کند.

اکوکاردیوگرام انجام شده در قبل و بعد از ورزش نیز روشی جهت تشخیص نواحی قلبی است که جریان خون رونده به آن ها کاهش یافته است.

نوار قلب (الکتروکاردیوگرام)

در نوار قلب، پالس های الکتریکی قلب خوانده می شوند. جهت انجام نوار قلب، پزشک یا دیگر اعضای کادر درمان تعدادی برچسب و صفحه فلزی کوچک را بر روی سینه، بازو ها و پا های بیمار قرار می دهد. این لید ها به یک دستگاه نوار قلب متصل شده و پالس های الکتریکی حین خوانده شدن، بر روی یک کاغذ چاپ نیز می شوند. پزشک می تواند با استفاده از نوار قلب وجود بیماری قلبی یا ریتم های غیر طبیعی قلب (آریتمی) را تشخیص دهد.

آزمایش های الکتروفیزیولوژی

آزمایش های الکتروفیزیولوژی، با استفاده از یک کامپیوتر ضربان های غیر طبیعی قلب به نام آریتمی را شناسایی می کنند. در این آزمایش ها یک کاتتر از طریق ورید دست یا پا وارد و تا قلب هدایت می شود. سپس، کاتتر یاد شده فعالیت الکتریکی قلب را ثبت و پاسخ آن به محرک های مختلف را بررسی می کند. پاسخ الکتریکی قلب به این محرک ها، در تعیین نوع و علت آریتمی به پزشک کمک می کند.

تصویر برداری با تشدید مغناطیسی (MRI)

آزمایش ام آر آی یا تصویر برداری با تشدید مغناطیسی، با استفاده از یک آهنربای بسیار قدرتمند و امواج رادیویی، تصاویری دقیق از قلب را بر روی یک کامپیوتر ایجاد می کند. ام آر آی توانایی ایجاد تصاویر ثابت و متحرک را از قلب دارد. در این آزمایش از اشعه ها استفاده نشده و تنها موردی که به گوش بیمار می رسد صدای دستگاه در هنگام تصویر برداری خواهد بود.

گاهی اوقات، جهت آسان تر شدن مشاهده برخی قسمت های قلب یا شریان های کرونری، از یک رنگ مخصوص نیز استفاده می شود. این آزمایش ساختار های قلب و نحوه عملکرد آن را به پزشک نشان داده تا بتواند بهترین درمان را برای بیمار تجویز کند.

تست استرس

تست استرس با استفاده از دستگاه های تمرینی همچون تردمیل، در تشخیص نحوه عملکرد قلب در هنگام فعالیت فیزیکی، به پزشک کمک می کند.

تست تیلت

تست تیلت احتمال بروز ضربان های غیر عادی قلب در حالت های مختلف بدن را به پزشکان نشان می دهد. این آزمایش به طور ویژه برای افرادی مفید است که دچار غش کردن های بدون علت می شوند.

نکته: افراد می توانند درباره آزمایش های تجویزی خود، علت تجویز و همچنین رویداد های حین و بعد از آن از پزشک خود سوال کنند.