همه چیز در مورد سیم افشان!

سیم افشان

سیم ها از نظر شکل ظاهری هادی مطابق استاندارد ISIRI 3084 و ISIRI 607-3 به 4 دسته مفتول، نیمه افشان، افشان و سوپر افشان تقسیم می‌شوند که هرکدام به علت ویژگی‌های مختلف، کاربرد متفاوتی دارند.

در میان انواع سیم‌های نامبرده " سیم‌های افشان" رایج ترین و پرکاربردترین هستند که در ادامه به بررسی ویژگی و مقایسه آن با سایرین می‌پردازیم.

هادی از جنس مس انیل شده و یا مس قلع اندود و لایه‌ی پلیمری به عنوان عایق، به ترتیب اجرا تشکیل دهنده انواع سیم‌ها هستند. هادی سیم‌های افشان یا قابل انعطاف از رشته‌های نازک مسی بهم تابیده شده تشکیل شده‌است که به سبب آن دارای انعطاف پذیری بیشتری نسبت به انواع مفتول‌ها هستند.

مطابق استاندارد در هادی‌های افشان، قطر رشته‌های نازک مسی و مقاومت الکتریکی نباید از حداکثر مقدار تعیین شده بیشتر باشد لذا بر این اساس ساختار هادی و تعداد رشته‌ها تعیین می‌گردد.

به یاد داشته باشید تعداد رشته‌های مسی در هادی افشان، ملاک تعیین کیفیت بالاتر نیست، چون خیلی از سودجویان با افزایش تعداد رشته و کاهش سطح مقطع آن‌ها، درصدد انحراف باورهای عموم و مرغوب نشان دادن کابل‌های تقلبی و غیراستاندارد هستند. لایه‌ی عایقی به کار رفته در سیم افشان اغلب از جنس پلی وینیل کلراید (PVC) گریدC می‌باشد که دمای کاری برای آن‌ها ℃15- تا ℃70+ است .

انواع سایز و سطح ولتاژ نامی سیم‌های افشان :

سطح مقطع سیم‌های افشان به طور کلی مطابق استاندارد 3-(607) از 5/0 تا 240 میلی متر مربع می‌باشد که براساس مشخصه‌ی ولتاژ نامی به دو دسته تقسیم بندی می‌شود :

دسته اول سیم افشان با ولتاژ نامی 500/300 ولت برای سطح مقطع، 5/0 ، 75 /0 و 1 میلیمتر و دسته دوم سیم‌های افشانی هستند که دارای ولتاژ نامی 450/750 ولت برای سطح مقطع بالاتر از 1 میلیمتر به کار می‌روند.

کاربرد سیم‌های افشان :

سیم‌های افشان دارای قابلیت انعطاف پذیری بالایی هستند لذا بدیهی است که به دلیل کاربری و نصب آآسان‌تر، این نوع محصول بیشتر مورد استقبال کاربران قرار می‌گیرد.

کاربرد این محصول بیشتر در مصارف ساختمانی است اما در تابلوهای برق صنعتی و لوازم خانگی هم مورد استفاده می‌گیرند.

کد مشخصه سیم‌های افشان :

برای نام گذاری سیم‌ و کابل‌ها به عنصر یا اجزای تشکیل دهنده‌ای مانند نوع عایق سیم و کابل, جنس هادی, شکل هادی و … حروف‌هایی نسبت داده‌اند که از کنار هم گذاشتن این حروف راحت می‌توان به نوع سیم و کابل‌ها و موارد مصرف آن پی برد.

طبق استاندارد VDE  آلمان، کد مشخصه سیم‌های افشان NYAFمی‌باشد که باید روی مارک سیم علاوه بر مشخصات و علامت تجاری سازنده، علامت استاندارد، سایز و کد ده رقمی پروانه تولیدی درج گردد.

شاخص های کیفی سیم‌های افشان :

بررسی ضخامت متعارف عایق نسبت به سطح مقطع هادی

توجه داشته باشید که زیاد بودن قطر عایق سیم، دلیلی بر با کیفیت بودن و مرغوبیت آن نیست. برخی از تولید کنندگان با کاستن از وزن هادی و قطور کردن عایق، سعی در فریب دادن خریداران دارند.

مرکزیت سطح مقطع هادی در عایق

عدم مرکزیت (سنتر بودن) هادی در سیم موجب عدم توازن سطح مقطع و کاهش ضخامت عایق نقطه‌ای در سیم شده که حتی با چشم غیرمسلح هم قابل تشخیص است. این امر موجب بیرون زدگی رشته‌ها، ایجاد پارگی در عایق و یا به مرور زمان با عبور جریان و گرم شدن هادی باعث از بین رفتن عایق و بروز آتش سوزی یا برق گرفتگی می‌شود.

اکسید شدن هادی

با توجه به این نکته که اکثر هادی‌ها در مجاورت رطوبت دچار اکسید شدن می‌شوند و این پدیده باعث کاهش استقامت و افزایش مقاومت الکتریکی می‌گردد که به دنبال آن جریان الکتریکی کمتری را از خود عبور می‌دهند.

عایق و روکش نامرغوب از جنس pvc

رایج‌ترین نوع عایق و روکش در صنعت سیم وکابل pvc می‌باشد از دلایل عمده آن می‌توان به توان مقاومت عایقی بالا و خاصیت خودخاموش شوندگی ذاتی آن به دلیل نوع ساختار مولکولی، اشاره کرد.

یکی از نشانه‌های عایق نامرغوب، استقامت کم آن است که اغلب به هنگام سیم‌کشی و یا تنش مکانیکی دچار پارگی و یا زدگی می‌شود که این امر موجب آتش سوزی، برق گرفتگی و یا اتصالی و آسیب به تجهیزات می‌شود.

هادی در سیم وکابل

رایج‌ترین و پرکاربردترین نوع فلز به دلیل میزان رسانایی بالا در صنعت سیم وکابل، مس می‌باشد. به خاطر داشته باشید، در رابطه با سیم‌‌های مسی، هادی مس باید دارای شرایط ذیل باشد :

- از مس خالص نرم شده (آنیل شده) تهیه شده‌باشد.
- سطحی کاملاً شفاف و براق داشته‌باشد.
- اکسید نشده‌باشد (رشته‌های مس سیاه نباشند).
- قابل انعطاف باشد (با خم و راست شدن سیم، رشته‌های هادی دچار شکستگی نشوند)

متاسفانه امروزه با توجه به افزایش قیمت فلزات از جمله مس عده‌ای سود جو در تولید سیم و کابل تقلبی از فلزاتی مانند مسوارCCA (آلومینیوم یا آهن با روکش نازکی از مس) استفاده می‌کنند که برای تشخیص آن می‌توان از دو روش استفاده کرد.

روش اول: می‌توان سطح رشته‌های سیم را تراشید و یا قسمتی از سطح مقطع را برش زده و رنگ مغزی رشته‌های هادی را بررسی کرد. (نکته: مغزی رشته‌های هادی نباید به رنگ سفید باشد.)

روش دوم: با شعله‌ور کردن هادی به وسیله فندک، اگر سیم تقلبی باشد به دلیل ضریب تحمل گرمایی بسیار پایین مسوار نسبت به مس، هادی خاکستر می‌شود.

تفاوت سیم افشان و سیم مفتولی

1-انعطاف پذیری: سیم با هادی افشان با توجه به ساختار رشته‌ای آن انعطاف پذیری بیشتری نسبت به سیم مفتولی دارد که این از مهمترین تفاوت سیم افشان و مفتولی می‌باشد.

2- مقاومت اهمی: مقاومت اهمی مطابق استاندارد ISIRI3084 در نمونه سیم هادی افشان بیشتر از مفتول است. این مقاومت‌ها ناشی از پیچش رشته‌ها است.

3- قیمت: هزینه تمام شده برای سیم مفتولی بیشتر از افشان است.

تمام موارد مذکور سبب می‌شود تا سیم‌های افشان و مفتولی، هریک در قسمت کاربرد با یکدیگر متفاوت باشند. به عنوان مثال سیم افشان به علت انعطاف پذیری بیشتر، می‌تواند عملکرد بهتری برای ماشین آلات و تابلوهای فرمان داشته‌باشد ولی با توجه به مقاومت کمتر سیم مفتولی، استفاده از این نوع سیم در سطح مقطع‌های بزرگ‌تر، ارجحیت دارد زیرا هرچه مقاومت کمتر باشد جریان بیشتری عبور می‌کند.

به طور کلی خرید سیم افشان مانند خرید سایر لوازم الکتریکی مربوط به انتقال جریان برق اهمیت بسیار زیادی دارد. متأسفانه این محصول در کیفیت‌های بسیار مختلفی در بازار وجود دارد که خیلی از این نمونه‌ها کیفیت لازم برای استفاده در محصولات برقی را ندارند. عدم دقت به این موضوع ممکن است چالش‌های بسیار زیادی را برای تولید کنندگان این محصولات و کاربران به دنبال داشته باشد. در افلاک الکتریک تنها به دنبال معرفی بهترین محصولات در هر رده‌ای هستیم. سیم افشان ارائه شده نیز از جمله با کیفیت‌ترین مدل‌های موجود در بازار است که به راحتی می‌توان از آن برای کاربردهای مختلف استفاده کرد.

برای خرید سیم افشان می توانید از سایت افلاک الکتریک به نشانی زیر بازدید فرمایید.

https://aflakelectric.com