چگونه افراد مبتلا به افسردگی پنهان را تشخیص دهیم و به آنها کمک کنیم؟

افسردگی پنهان

افسردگی همیشه آشکار نیست. در حقیقت، گاهی افراد مبتلا به افسردگی تمام تلاش خود را می‌کنند تا علایم افسردگی خود را از اطرافیان خود پنهان کنند. آنها این علایم را به قدری خوب پنهان می‌کنند که خودشان نیز گاهی به ندرت متوجه مشکلشان می‌شوند.

به همین دلیل است که گاهی افسردگی پنهان را «افسردگی خندان» می‌نامند. فرد مبتلا به افسردگی پنهان ممکن است خوشنود، خوشحال و فعال به نظر برسد. زندگی کاری و ارتباطات آنها در ظاهر خوب به نظر می‌رسد. ولی از درون، علایم افسردگی، افکار، احساسات و سلامت جسمی آنها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و این علایم از بین نمی‌روند.

دانستن اینکه علایم افسردگی تا چه حد گوناگون هستند، بسیار مهم است. افسردگی تشخیص داده نشده و درمان نشده می‌تواند بهبود یابد به شرطی که این افراد کمک بگیرند. در مورد اینکه این بیماری چگونه تشخیص داده شده و درمان می‌شود، بیشتر بیاموزید.

علایم کلاسیک و غیر معمول (یا اتیپیک) افسردگی

یکی از دلایل سختی در فرآیند درمان افسردگی پنهان این است که علایم این بیماری می‌تواند از فردی تا فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. ممکن است شما از قبل با بعضی علامت‌های معروف افسردگی آشنا باشید:

۱- غمگینی که بیش از دو هفته طول بکشد.

۲- گریه کردن‌های مداوم.

۳- کاهش واضح اعتماد به نفس.

۴- بی‌علاقگی نسبت به چیزهایی که قبلا برای ما مهم بوده است.

ولی بقیه علایم ممکن است به سختی تشخیص داده شوند، مانند موارد زیر:

۱- دردهای بدنی یا دردهای شکمی که مرتبط به بیماری دیگری نباشد.

۲- خستگی و کمبود انرژی

۳- تغییرات الگوی خواب

۴- افزایش وزن، کاهش وزن، تغییر در اشتها

۵- تغییر در مصرف مواد

۶- تحریک‌پذیری یا بیش از حد حساس بودن

۷- احساس ناامیدی یا بی‌ارزش بودن

۸- به سختی تمرکز یا توجه کردن و مشکلات حافظه.

۹- بی‌علاقگی به روابط جنسی

یکی از راه‌های تشخیص اینکه فرد مبتلا به افسردگی می‌باشد یا خیر، این است که فرد برای چه مدت علایم را داشته است. به طور کلی اگر علایم بیش از دو هفته باقی بماند، باید با یک متخصص روانشناس خوب در حوزه سلامت روان مشورت کرد.

افسردگی پنهان چگونه به نظر می‌رسد؟

بسیار مهم است که به هر گونه تغییری در رفتار توجه کنیم. وقتی فردی مبتلا به افسردگی است، ممکن است نسبت به گذشته متفاوت رفتار کند، اگرچه ممکن است ناراحت به نظر نرسد. وجود یک یا دو تغییر الزاما به این معنی نیست که آنها افسردگی خود را پنهان می‌کنند، ولی وجود موارد متعددی که همزمان رخ دهد، می‌تواند نگران کننده باشد.

وقتی کسی علایم افسردگی را تجربه می‌کند ولی در موردشان با کسی صحبت نمی‌کند، اطرافیان آنها ممکن است متوجه تغییراتی مانند موارد زیر در وی شوند:

۱- تغییرات شخصیتی

تغییر در شخصیت افراد می‌تواند نشانه‌ای از افسردگی باشد. مثلا فرد مبتلا به افسردگی ممکن است به انسانی ساکت تبدیل شود، در حالی که در گذشته خوش‌بین، اهل معاشرت و امیدوار به آینده بوده است.

۲- تغییرات شدید وزن

تغییرات ناگهانی در عادت‌های خوردن مانند بی‌علاقگی به خوردن یا پرخوری هنگام قرار گرفتن در موقعیت‌های هیجانی، ممکن است نشانه افسردگی باشد.

۳- تغییرات در نحوه مصرف مواد مخدر

تغییر در الگوی مصرف الکل یا مصرف مواد که در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند، می‌تواند نشانه‌ای از افسردگی باشد.

۴- تغییر در الگوی خواب

دیر به خواب رفتن یا بیش از حد خوابیدن، یا بیدار ماندن در ساعت‌های غیر معمول می‌تواند نشانه افسردگی باشد.

۵- بیش از حد جدی شدن

افراد مبتلا به افسردگی پنهان ممکن است نسبت به قبل عمیق‌تر، جدی‌تر و فیلسوفانه‌تر صحبت کنند.

۶- تغییرات در تعاملات اجتماعی

افراد مبتلا به افسردگی پنهان ممکن است تبدیل به انسان‌هایی خوش مشرب و سرزنده شوند که رفتارهایشان غیر واقعی به نظر می‌رسد، انگار که ادای انسان‌های خوشحال را در می‌آورند. و یا ممکن است از فعالیت‌های اجتماعی دور شوند و برای نپیوستن به جمع‌های خانوادگی و دوستان، بهانه‌های مختلفی بتراشند.

۷- تغییرات در کار کردن

بیش از حد کار کردن و یا کاهش شدید آن، هر دو می‌توانند دلالت بر افسردگی داشته باشد.

۸- ترک تفریحات یا کارهایی که زمانی برایشان مهم بوده است

فرد مبتلا به افسردگی  پنهان ممکن است نسبت به کارهایی که قبلا دوست داشته، بی‌علاقه شود یا کارها را با بی‌علاقگی انجام دهد.

۹- گفتگوهای منفی با خود

فرد ممکن است چیزهای منفی را در مورد خود در قالب شوخی بگوید تا ذهن دیگران را از درد اصلی خود منحرف کند. احتمال وقوع رفتارهای مخاطره‌آمیز مخصوصا در بالغین افزایش می‌یابد. این حالت ممکن است به صورت آسیب به خود، خودش را نشان دهد.

چه کسانی نسبت به افسردگی پنهان آسیب‌پذیرند؟

هر کسی می‌تواند علایم افسردگی را پنهان کند، مخصوصا که وقتی فرد احساس کند اگر در موردش صحبت کند چیزی را از دست می‌دهد. ولی بعضی از مردم بیشتر از بقیه افسردگی را پنهان می‌کنند یا نسبت به اثراتی که افسردگی بر آنها دارد ناآگاهند.

تحقیقات نشان داده‌اند که افسردگی می‌تواند در افراد زیر پنهان، تشخیص داده نشده و درمان نشده باقی بماند:

- افراد مسن

- کودکان و نوجوانان

- مردان

- افرادی با بیماری‌های مزمن

- افرادی که در حال بهبود تجربه‌های دردناکشان هستند

- افرادی که از جامعه و روابط اجتماعی، طرد شده و محروم مانده‌اند.

درمان افسردگی پنهان

درمان افسردگی پنهان نیز مانند سایر انواع افسردگی انجام می‌شود. درمان شناختی رفتاری بهترین نوع درمان افسردگی محسوب می‌شود. 

ورزش، مدیتیشن، فعالیت‌های سازنده و مفید، معاشرت با دوستان از جمله رفتارهایی است که به بهبود افسردگی کمک می‌کند.

برای شناخت دقیق‌تر درمان افسردگی می‌توانید به سایت تخصصی روانشناسی دکتر کامیار سنایی مراجعه کنید و مقالات متعددی را درباره درمان انواع افسردگی مطالعه نمایید.