بازتاب طرح جراحي اقتصاد

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: بازتاب طرح جراحي اقتصاد
آيا جراحي اقتصاد فقط يك ايده است يا اينكه طرح مكتوبي وجود دارد؟دنياي اقتصاد، علي ميرزاخاني: با گذشت چند روز از اعلام محتواي طرح تحول اقتصادي از سوي رييس‌جمهور به نظر مي‌رسد كه كارشناسان و صاحب‌نظران اقتصادي ديدگاه‌هاي بسيار متفاوتي نسبت به اين طرح دارندالبته اين ديدگاه‌هاي متفاوت عمدتا ريشه در برداشت متفاوت آنها از ايده رييس‌جمهور براي يارانه‌ها دارد.
بر اساس برداشت برخي، اين ايده معطوف به نقدي كردن يارانه‌ها و توزيع مستقيم آن بين همه ايرانيان است، ولي برداشت برخي ديگر از كارشناسان آن است كه طرح جديد به دنبال هدفمند كردن يارانه‌ها است و طبيعي است واكنش كارشناسان و صاحب‌نظران اقتصادي به هر كدام از اين دو ايده متفاوت باشد. به اعتقاد صاحب‌نظران اقتصادي، اگرچه حركت به سمت هر يك از دو ايده جديد (توزيع هدفمند يا توزيع مستقيم بين همه ايرانيان) بهتر از روش فعلي يعني توزيع غيرهدفمند يارانه‌ها است، ولي هر يك از اين دو مقصد جديد با محدوديت‌ها و نيز تبعات مختلفي روبه‌رو است. اين صاحبنظران اعتقاد دارند كه در روش فعلي توزيع يارانه‌ها، سهم اقشار مستمند و مستحق دريافت اين يارانه‌ها بسيار پايين‌تر از اقشار مرفه است و به همين دليل نقض غرض محسوب مي‌شود. ضمن اينكه روش فعلي باعث پايين نگه داشته شدن قيمت‌هاي نسبي شده و از يك سو باعث مصرف تبذيرآميز و اسراف‌آلود منابع ملي شده و از سوي ديگر باعث انتقال فشار تورمي به سمت كالاهاي غيريارانه‌اي مي‌شود.
نتيجه چنين تبادلاتي در اقتصاد اين خواهد بود كه نهايتا در سبد هزينه زندگي اقشار آسيب‌پذير، ارزاني كالاهاي يارانه‌اي با گراني بيش از حد كالاهاي غيريارانه‌اي خنثي شده و نتيجتا امتياز خاصي به اين اقشار انتقال نيابد و تقريبا همه عوايد يارانه‌ها به اقشار مرفه انتقال يابد، چرا كه دارايي‌هاي اقشار مرفه در نتيجه چنين تبادلاتي روز به روز گران‌تر مي‌شود كه از يك طرف به مفهوم ثروت بيشتر براي صاحبان دارايي‌ها و از طرف ديگر به مفهوم فقر افزون‌تر براي ندارها است.
بنابراين صاحبنظران اقتصادي هيچ‌كدام ترديدي در ضرورت عبور از اين نظام تبعيض‌آميز و غيركارآمد ندارند. اما در اين ميان دو نكته بسيار مهم وجود دارد؛ نكته اول اينكه حركت براي اصلاح نظام ناكارآمد توزيع يارانه‌ها در چارچوب يك «بسته سياستي» براي مسائل مختلف اقتصاد كشور باشد چرا كه نگاه جزيره‌اي به بخشي از مشكل و ناديده گرفتن بقيه مشكلات مي‌تواند كلاف سردرگم فعلي را پيچيده‌تر كند. اين نكته را به اين دليل بايد جدي گرفت كه در گزارش رييس‌جمهور بسياري از معضلات فعلي اقتصاد ايران غايب بود. نكته دوم اينكه برداشت متفاوت از مقصد ايده جديد، اين پرسش را مطرح مي‌كند كه آيا واقعا طرح مكتوبي براي عبور از نظام فعلي يارانه‌ها وجود دارد يا اينكه آنچه اعلام شد تنها در حد يك ايده است كه تاكنون بارها و بارها در دولت‌هاي پيشين نيز گفته شده است؟
صفحه 8 را هم بخوانيد
پنجشنبه 6 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 250]