- نشست بررسي و نقد ترجمه‌هاي قرآن كريم به زبان‌هاي خارجي برگزار شد

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

راسخون : حجت‌الاسلام والمسلمين راغبي در نشست «بررسي و نقد ترجمه‌هاي قرآن كريم به زبان‌هاي خارجي» كه در خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا) برگزار شد؛گفت: بنابر آيات سوره مباركه «الرحمن» آنچه موجب كمال و هدايت انسان شده، تعليم قرآن كريم است و به همين خاطر خداوند متعال تعليم قرآن را در آيه «عَلَّمَ الْقُرْآنَ» به خود نسبت مي‌دهد . به گزارش راسخون به نقل از روابط عمومي و امور بين الملل سازمان اوقاف و امور خيريه به نقل از روابط عمومي دانشگاه علوم و معارف قرآن کريم،وي افزود: زماني كه مشركان از پيامبر(ص) درباره اينكه «الرحمن» كيست، سؤال مي‌كنند، حضرت محمد(ص) پاسخ مي‌دهد «الرَّحْمَنُ. عَلَّمَ الْقُرْآنَ. خَلَقَ الإِنسَانَ. عَلَّمَهُ الْبَيَانَ؛ كسي كه قرآن را به شما تعليم داد، انسان را خلق كرد و بيان را به وي آموخت»؛ البته نبايد فراموش كرد كه «بيان»، همان قدرت درك و فهم است كه گاهي با قدرت نطق لساني اشتباه مي‌شود، بيان، قدرتي است كه خداوند به انسان عطا مي‌كند و ممكن است در كتابت و نوشتار هم خود را نمايان كند و تنها مختص زبان نيست. رئيس دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم در ادامه سخنانش تصريح كرد: در حديثي از امام صادق(ع) آمده است: «خداوند بر خلق خويش در كلام خودش تجلى كرده است، ولى آنان خدا را نمي‌بينند»؛ پس مرحله اول براي دريافت اين جلوه، داشتن قدرت فهم و درك كلام الهي است و غيرعرب، زماني مي‌تواند اين كلام را درك كند كه بتواند زبان و لسان قرآن را بفهمد. وي اضافه كرد: بنابراين با توجه به ضرورت انتقال مفاهيم قرآني و قابل درك كردن آن براي غيرعرب، گام اول ترجمه و قابل‌فهم‌تر كردن معناي آيات است؛ لذا در اين مرحله ترجمه و انتقال مفاهيم و معاني كلمات و آيات الهي مهم‌تر از تفسير به شمار مي‌رود و همين امر دليلي بر صحت نظر علماي شيعه مبني بر جايز بودن ترجمه قرآن كريم است. حجت‌الاسلام راغبي در پايان سخنانش عنوان كرد: با توجه به اينكه ترجمه‌هاي قرآن به صورت كامل نمي‌توانند مفاهيم عميق و الهي كلام‌الله را به زبان‌هاي ديگر انتقال دهند؛ گفت: برخي از علماي اهل سنت به همين دليل، ترجمه را جايز ندانسته و فقط تفسير را صحيح دانسته‌اند ولي علماي شيعه اين نظريه را قبول ندارند؛ ترجمه قرآن براي تبليغ و گسترش تعاليم الهي ضروري است هرچند گاهي در ترجمه‌ها شاهد برخي اشتباهات و يا ترجمه‌هاي سليقه‌اي نيز هستيم. در ادامه اين نشست، سالار منافي اناري، دكتراي روش تدريس زبان انگليسي و استاد گروه زبان انگليسي دانشگاه علامه طباطبايي، ضمن تبيين مفهوم ترجمه از ديدگاه علمي و ارائه نظرات كارشناسان در اين‌باره، به بيان رابطه ترجمه و بيان وحي پرداخت و گفت: ترجمه انتقال مفهوم از متن مبدأ به مقصد است، براي ترجمه متن ابتدا آن را مي‌خوانيم كه خوانش متن، خود سه مرحله دارد؛ تحليل و تجزيه متن، انتقال مفهوم به ذهن مترجم، ساختن دوباره متن در زبان مقصد. در مرحله دوم خوانش متن يعني انتقال مفهوم به ذهن مترجم، اگر مترجم متعهد نباشد، ممكن است مفهوم اصلي با توجه به ذهنيات، فرهنگ و نوع ديدگاه وي دچار دگرگوني شود كه اين امر در ترجمه متون مقدس به‌ويژه قرآن كريم غيرقابل قبول است. وي افزود: در همين زمينه است كه برخي علما و انديشمندان، يكي از دلايل امي بودن پيامبر(ص) را به بحث تأثيرپذيري از محيط انساني ربط داده‌اند؛ به عقيده آنان اگر پيامبر(ص) به مكتب مي‌رفت و معلومات بشري در ذهن وي جاي مي‌گرفت، اين امكان وجود داشت كه وحي با معلومات بشري اختلاط پيدا كند. اين استاد دانشگاه در ادامه سخنانش تصريح كرد: ترجمه قرآن كريم با ترجمه ديگر متون تفاوت زيادي دارد؛ قرآن كريم از نظر سبك، محتوا و صورت، «الهي» است؛ اين الهي بودن متن قرآن، خصوصيتي است كه «سيدحسين نصر»، از آن با عنوان «حضور الهي» ياد مي‌كند. اين حضور الهي، قدرت ويژه‌اي به قرآن كريم مي‌دهد كه در هيچ متن ديگري وجود ندارد، در ترجمه قرآن، مترجم معني را از صورت قرآن مي‌گيرد و آن‌ را در يك صورت ديگر كه زبان مبدأ است، قرار مي‌دهد، در حقيقت صورت جديد ساخته و پرداخته بشر است و متن ترجمه‌شده با اينكه محتواي الهي دارد، اما صورتي انساني به خود گرفته است؛ بنابراين قداست الهي در متن اصلي مي‌ماند و حضور الهي به ترجمه انتقال پيدا نمي‌كند. حسين ملانظر، دكتراي تخصصي مطالعات ترجمه از دانشگاه «واريك» انگلستان و استاد دانشكده زبان‌هاي خارجي دانشگاه علامه طباطبايي، ديگر مهمان اين نشست بود كه به بررسي موضوع ترجمه‌پذيري قرآن پرداخت و اظهار كرد: يكي از اصول مهم حقوق بشر در جهان امروز اين است كه همه مردم حق دارند بنابر صفت رحمانيت خداوند، به متن قرآن دسترسي داشته باشند و راه هدايت خويش را پيدا كنند؛ بنابراين اگر علماي شيعه ترجمه قرآن را مجاز دانسته‌اند، در مسير رحمانيت خداوند گام برداشته‌اند و وظيفه همه مسلمانان براي ترجمه تعاليم ديني به زبان‌هاي مختلف را تبيين كرده‌اند. وي اضافه كرد: خداوند متعال حافظ قرآن است و حتي اگر ترجمه‌اي هم مشكل داشته باشد، اين اشتباهات آسيبي به قرآن كريم وارد نمي‌كند، بايد به اين نكته توجه داشت كه تفاوت قرآن با انجيل در همين آسيب‌پذيري است؛ متون به‌جاي مانده از انجيل كه ادعا مي‌شود متن اصلي اين كتاب هستند، همگي ترجمه‌هايي به زبان‌هاي لاتين و يوناني‌اند و مسيحيان ترجمه انجيل را با خود انجيل يكسان مي‌دانند در حالي‌كه قرآن از ابتداي نزول، تاكنون به زبان عربي بوده و هيچ مسلماني ترجمه قرآن را با خود قرآن يكي نمي‌داند؛ يعني اينكه كلام الهي ثابت و تغييرناپذير است، ولي ترجمه‌ها تغييرپذير هستند. در بخش ديگري از اين نشست تخصصي، محمدجواد گوهري، استاد دانشگاه آكسفورد انگلستان و مترجم قرآن به زبان انگليسي، طي سخناني با تأكيد بر ضرورت ترجمه قرآن عنوان كرد: در قرآن كريم آيات متعددي وجود دارد كه كلام الهي را مختص همه جهانيان معرفي مي‌كند، قرآن براي همه مردم است و اين تحقق پيدا نمي‌كند؛ مگر اينكه مردم معناي عميق آيات الهي را درك كنند، پس اگر بخواهيم همه از منافع قرآن استفاده كنند، بايد آيات الهي را به زبان‌هاي مختلف ترجمه كنيم. وي توضيح داد: البته ترجمه لزوماً ضرورت يادگيري زبان عربي براي مسلمانان را منتفي نمي‌كند و اگر امروز زبان عبري هنوز هم پابرجاست؛ به دليل حساسيتي بود كه يهودي‌هاي ارتدوكس براي آموزش زبان عبري به پيروان يهودي داشتند و هميشه بر اين امر تأكيد مي‌كردند كه بايد متون ديني به زبان عبري خوانده شوند، در حال حاضر نيز، اگر مسلمانان متحد هستند به دليل درك يكساني است كه از آيات قرآن در ذهن دارند و زماني كه آيه‌اي براي يك مسلمان سني و يا شيعه قرائت مي‌شود، صرف‌نظر از تفاسير متفاوت، هر دو نفر مفهوم يكساني دريافت مي‌كنند. شما مي توانيد آخرين اخبارايران و جهان رادر"واحداخبارواطلاع رساني راسخون"مشاهده نماييد. 997

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 424]