واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: داوران ديجيتالي در خدمت ورزش
ورزش هر روز حرفهايتر ميشود و دستاندركاران اين عرصه تلاش ميكنند تا...
نویسنده : شيوا نوروزي
ورزش هر روز حرفهايتر ميشود و دستاندركاران اين عرصه تلاش ميكنند تا به هر شكل ممكن اشتباهات داوري را به حداقل كاهش دهند. با توجه به اينكه داوران نيز مثل ساير انسانها جايزالخطا هستند به كارگيري فناوريهاي نوين اين امكان را به آنها ميدهد تا با قضاوتي عادلانهتر تصميمگيري كنند و حقي از تيم يا ورزشكاري ضايع نشود. در اين ميان چند رشته پرطرفدار بيش از سايرين از تكنولوژي بهره گرفتهاند.
واليبال
براي اولين بار ايرانيها نام «ويدئوچك» يا همان «چلنج سيستم» را زماني شنيدند كه تيم ملي واليبالمان به ليگ جهاني راه يافت. از آن موقع به بعد تأثير پيشرفت تكنولوژي در ورزش را بيش از پيش احساس كرديم. اصولاً فدراسيونهاي جهاني در رشتههاي مختلف تلاش ميكنند تا با به كارگيري تكنولوژي به داوران در جهت قضاوتهاي عادلانهتر كمك كنند. واليبال نيز از جمله اين رشتههاست كه انصافاً به بهترين شكل ممكن از آن استفاده كرده است. حال آنكه در رشته توپي چون واليبال سرعت جابهجايي توپ در زمين گاهي به قدري بالا ميرود كه حتي بهترين داوران نيز مرتكب اشتباهات فاحش ميشوند. همين اشتباهات هم بود كه FIVB را مجاب كرد تا در مسابقات بينالمللي و حتي مسابقات داخلي كشورها از ويدئوچك استفاده شود. در اين روش دوربينهاي حرفهاي در سالن برگزاري مسابقات تعبيه شدهاند به گونهاي كه هيچ صحنهاي از ديد آنها پنهان نميماند. در صورتي كه صحنه مشكوكي رخ داد و يكي از دو تيم به تصميم داور اعتراض داشت ظرف 5 ثانيه كاپيتان يا سرمربي تيم اجازه دادن درخواست بازبيني فيلم بازي را دارند. در اين صورت داور دوم صحنه مورد نظر را بازبيني ميكند و در حين اين كار نيز فيلم بازي از طريق تلويزيون بزرگ نصب شده در سالن براي عموم به نمايش در ميآيد. در ايران نيز سالن 12 هزار نفري آزادي با 26 دوربين به سيستم ويدئوچك مجهز است و در مسابقات ليگ جهاني كه به ميزباني كشورمان برگزار شد صحنههاي زيادي مورد بازبيني قرار گرفتند. با اين وجود پس از گذشت چند سال سيستم «چشم شاهين» جايگزين «ويدئوچك» سابق شد. در اين روش دوربينهاي حرفهايتر مجهز به سنسورهاي دقيقتر از تكنيك شبيهسازي استفاده ميكنند. چشم شاهين تفاوتهايي با ويدئوچك دارد؛ به كارگيري تبلتهاي حرفهاي براي ثبت تعويضها و درخواستهاي بازبيني از جمله اين تغييرات بوده است. چشم عقاب براي اولين بار در جامجهاني 2015 استفاده شد و پس از آن نيز مسابقات انتخابي المپيك 2016 ديگر رويداد مهمي بود كه چشم عقاب به كمك داوران آمد.
فوتبال
پرطرفدارترين رشته ورزشي دنيا - فوتبال- همواره با چالشي به نام سوتهاي اشتباه دست به گريبان بوده است؛ تا جايي كه در رقابتهاي مهمي چون جام جهاني اشتباهات تأثيرگذاري از سوي داوران بازيها رخ داده و نتيجه يك بازي به كل تغيير كرده است. در سالهاي اخير فدراسيون جهاني فوتبال تلاش كرده تا با كمك گرفتن از تكنولوژيهاي مختلفي كه هرلحظه در حال پيشرفت هستند به جنگ اين چالش برود. استفاده از فناوريهايي چون خط دروازه، چشم شاهين، گل كنترل، گل رف و... از جمله اين تلاشها بوده است. از بين فناوريهاي ارائه شده خط دروازه (Goal Line) بيش از سايرين طرفدار پيدا كرده است. با اين وجود اين طرحها مخالفاني هم دارد كه معتقدند فوتبال با به كارگيري تكنولوژي جذابيتهايش را از دست ميدهد. در سال 2012 اعضاي فيفا طرح استفاده از تكنولوژي تشخيص عبور توپ از خط دروازه را تأييد كردند. بيش از همه طرحهاي GoalRef System (استفاده از ميدان مغناطيسي) و Hawk Eye System(استفاده از دوربينهاي حرفهاي) مورد استقبال سران فيفا قرار گرفتند. در روش اول تراشههاي ويژهاي در توپ جاسازي ميشود كه با عبور توپ از خط دروازه ميدان مغناطيسي دستگاه فرستنده امواج در پشت دروازه قطع شده و در كمتر از يك ثانيه هشداري به ساعت مچي داور مسابقه ارسال ميكند، اما روش دوم بر دوربينهاي حرفهاي نصب شده در نقاط مختلف زمين تأكيد دارد. با اين حال فيفا تاكنون از سيستم Goal Control كه توسط يك شركت آلماني طراحي شده در چند رويداد مهم كمك گرفته است؛ جام كنفدراسيونهاي 2013 و جام باشگاههاي جهان 2013. در نهايت هم در جام جهاني 2014 تمامي بازيها با اين سيستم انجام شد؛ كاربرد گل كنترل در يكي از بازيهاي مرحله گروهي حسابي به چشم آمد. در ديدار فرانسه و هندوراس در گروه E با شوت كريم بنزما توپ وارد دروازه هندوراس شده بود و گل خروسها به ثبت رسيد.
تكواندو
تكواندو رشتهاي رزمي است كه طرفداران زيادي هم دارد، اما كرهايها كه خود را مهد تكواندو ميدانند اصولاً در مسابقات مهم از ناداوري عليه ورزشكاران ساير كشورها هيچ ابايي ندارند. با اين وجود از وقتي پاي تكنولوژيهاي پيشرفته به تكواندو باز شده اعمال نفوذها به حداقل كاهش يافته، هرچند باز هم شاهد برخي ناداوريها در جريان تورنمنتهاي معتبر هستيم. هوگوهاي الكترونيكي شناختهشدهترين تكنولوژي به كار گرفته در اين رشته است. در صورتي كه تكواندوكاران ضربهاي به هوگوي حريف وارد كنند به سرعت امتياز كسب شده در تابلوي امتيازها ثبت ميشود و داوران نيز نميتوانند دخالتي در امتيازدهي داشته باشند. علاوه بر اين پاشنه بندها (به همراه جورابهاي الكترونيكي استفاده ميشوند) و كلاههاي ورزشكاران تكواندو نيز اخيراً به هفت سنسور ديجيتالي مجهز شدهاند تا ضربات وارده را به سرعت ثبت كنند.
شمشيربازي
شمشيربازي از جمله ورزشهايي است كه مدتهاست از تكنولوژي بهره گرفته است. شمشيربازان مدتهاست كه در مسابقات خود طعم امتيازدهيهاي الكترونيكي را چشيدهاند. در شمشيربازي ورزشكاران توسط يك سيم به سيستم الكترونيكي متصل شدهاند و در صورتي كه نوك شمشيرهايشان به حريف برخورد كند امتياز لازم را كسب ميكنند. البته اسلحههاي مختلف شمشيربازي (سابر، اپه و فلوره) از تجهيزات تخصصي خود نيز بهره ميگيرند.
كشتي
در هر دو رشته كشتي آزاد و فرنگي مربيان در صورتي كه به رأي صادر شده از سوي داوران معترض باشند اين حق را دارند تا با پرتاب يك مكعب نرم به داخل تشك اعتراض خود را نشان دهند. بر اساس قوانين اتحاديه جهاني كشتي داوران بايد صحنه مورد نظر مربي معترض را بازبيني كرده و پس از آن اقدام به امتيازدهي كنند. البته در كشتي خبري از دوربينهاي ويژه ويدئوچك نيست و فيلمي كه توسط دوربينهاي اطراف تشك ضبط شده مورد بازبيني قرار ميگيرند.
ساير رشتهها
به غير از ورزشهاي اشاره شده، برخي رشتههايي كه امكان اشتباهات داوري در آنها زياد است نيز از تكنولوژيهاي جديد استفاده ميكنند؛ رشتههايي چون تنيس، كريكت، بدمينتون، راگبي، بيسبال و هاكي.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۳۰ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۹:۴۹
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]