واضح آرشیو وب فارسی:نما: این کاری که ترکیه اکنون دارد انجام میدهد، در حقیقت کم کردن توجه و علاقه خود به غرب و در مقابل، تشدید علاقه به شرق نیست. بلکه دارد یک نوع بالانس بین دو طرف برقرار میکند، تا چنانچه نتوانست از یک طرف استفاده کند، از طرف دیگر به عنوان اهرم استفاده کند و امتیاز بگیرد.ترکیه پس از کودتای ناکام، رفتار جدیدی از خود به نمایش گذاشته است. ظاهر این رفتار، اینگونه نشان میدهد که این کشور قصد دارد تا روابط خود را با کشورهایی نظیر روسیه، ایران، عراق و سوریه بهبود بخشد و در طرف مقابل، روابط پررنگ خود با غربی ها بویژه آمریکایی ها را کمرنگ کند. از طرفی دیگر، ما شاهد سابقه رفتار اینچنینی از ترکیه هستیم؛ رفتاری که پایدار نمانده است و تغییر رویه داده است. پس از اینکه آنها در سالهای گذشته، چهرهای ضد صهیونیستی از خود نشان دادند، اما اخیراً شاهد عادی سازی روابط با این رژیم بودیم. اینکه آیا رفتار کودتای پس از ترکیه، تکرار همان رفتار قبلی است، یا تغییر رویه آنها، امری جدی و مبنایی تلقی میشود، مسئلهای قابل تأمل است. برای رسیدن به پاسخ این سؤال، گفتگویی را با حسن لاسجردی؛ کارشناس مسائل بین الملل و عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی انجام داده ایم که در ادامه میخوانید. به نظر شما، آیا رفتار اخیر ترکیه در ارتباط با کشورهایی چون ایران و روسیه و سوریه و از طرفی دیگر با آمریکا، رفتاری پایدار خواهد بود؟ ببینید؛ از آنجایی که حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی ترکیه، بر مبنای عملگرایی و فرصت سازی قرار دارد، بنابراین، درباره همین نوساناتی که از خود بروز میدهد، نه میتوان خوشحال بود، نه ناراحت؛ چرا که ترکیه- بویژه در دوران اردوغان- تلاش میکند تا اولاً؛ یک موقعیت مناسب منطقهای پیدا کند، دوما؛ عضو فعال در تحولات باشد و سوم اینکه علاقه مند است که دست برتر را در تحولات داشته باشد. لذا این فراز و نشیب ها و تغییرات، ماحصل چنین نگاهی است. در ارتباط با سؤال شما؛ ببینید؛ این کاری که ترکیه اکنون دارد انجام میدهد، در حقیقت کم کردن توجه و علاقه خود به غرب و در مقابل، تشدید علاقه به شرق نیست. بلکه دارد یک نوع بالانس بین دو طرف برقرار میکند، تا چنانچه نتوانست از یک طرف استفاده کند، از طرف دیگر به عنوان اهرم استفاده کند و امتیاز بگیرد. لذا اینکه ترکیه ارتباط خود را با روسیه، عراق، ایران و کشورهای دیگری که تا چند مدت پیش به عنوان مخالف آنها ایفای نقش میکرد، دارد اصلاح میکند، به این خاطر نیست که از طرف مقابل بریده است؛ بلکه به نظر من به این خاطر است که دارد دست به جرح و تعدیل میزند تا بتواند فضای جدیدی را برای امتیازگیری فراهم می کند. نکتهای که خیلی مهم تر است، این است که اردوغان و تیمش- بویژه در دوره دوم حیات سیاسیشان که با نخست وزیری اوغلو همراه بوده است- خط مشی را پیش گرفته بودند و اقداماتی انجام دادند که در مجموع به ضرر ترکیه بوده و نتوانسته این کشور را در نقطه اوجی که در دوران «گُل» داشته، حفظ کند و به نظر میرسد که آنها، دارند مرحله سومی را با هدف تجدید نظر و جبران آن دوران طراحی میکنند و همانگونه که عرض کردم، این خود ماحصل بازی بین قدرتهای غربی و شرقی، یا قدرت های غربی از یکطرف و بقیه قدرتها در طرف دیگر است، تا هم بتوانند از غربیها امتیاز بگیرند و هم از غیرغربیها. یعنی شما معتقدید که رفتار اخیر ترکیه، نوعی تاکتیک سیاسی است و اصالت ندارد؟ ببینید؛ آنچه که مسلم است این است که ترکیه نمیتواند از سازوکارهای غرب بیرون بیاید؛ به خاطر اینکه در این خصوص تعهدات رسمی داده است. اول اینکه ترکیه خود را کشوری میداند که میان آسیا و اروپا است و به نوعی علاقههایی از قبل به این موضوع داشته است. بر اساس قانون اساسی هم، چنین نگاهی در ترکیه ترویج میشود. دوم اینکه ترکیه عضو ناتو است و چون عضو رسمی هم محسوب میشود، نمیتواند تعهدات ناتو،که حفظ فضای امنیتی غرب و داشتن روابط با دیگر کشورهای غربی است، را از دست بدهد و به نوعی بی تعهدی انجام دهد. نکته سوم این است که پیوندهایی که ترکیه تاکنون- لااقل در قرن بیستم و همچینن چند سال ابتدایی قرن بیست و یکم- با غربیها داشته است، بیشتر از شرقیها بوده است. اردوغان و تیمش از چهارپنج سال گذشته، اصطلاحا بر روی پاشنه آشیل کشورهای غربی فعالیت میکردند؛ با آمریکاییها چفت بودند، تلاش میکردند که به اتحادیه اروپا بپیوندد و در منطقه هم در پی دستیابی به قدرت برتر بودند؛ اما چون نتوانستند به این اهداف برسند، اکنون دست به ترمیم زدهاند و به نظر میرسد که این، یک بازی میان غرب و شرق است.
پنجشنبه ، ۲۸مرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نما]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]