واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: همه چيز جز ماشين ظرفشويي بهش داده ها... اما دريغ از يک ذره سليقه! اون از وضع جهازيه دادنشون که نصف جنسها رو خواهر و برادر و فاميلاش توي مراسم پاتختي هديه دادن؛ اون هم از وضع جنس و مارک و چيدمان. به پسرم گفتم اين فرشه که خالش بهتون کادو داده را بندازين جلوي در، خودم يک تخته فرش شيک زمينه گل بهي برات مي گيرم. من که اين همه خرج مراسم عروسيت کردم... فرش هم اضافه بشه. جهيزيه جشن عقد، حنابندان، مراسم عروسي، پاتختي و .. همه و همه در گذشته بهانه اي بود تا اعضاي يک فاميل بيشتر در کنار هم باشند و فارغ از هر نوع حرف و نقل و چشم و هم چشمي براي جشن ازدواج دو جوان بيشتر خوشحالي و پايکوبي کنند. البته هر يک از اين مراسم، رسم و رسومات خاص خود را داشته و هر بخش از هزينه ها را يکي از طرفين ازدواج بايد بر عهده مي گرفت. مثلا جشن عقد جز مراسمي بوده که عمدتا در منزل دختر خانم و با هزينه پدر دختر تامين مي شد. اما از طرف ديگر هزينه هاي پذيرايي مانند ميوه و شيريني و .. توسط خانواده داماد آورده مي شده. و يا جهيزيه جز مسئوليتهايي است که خانواده دختر تامين آن را برعهده دارند اما هزينه و مسئوليت انتقال اين کالاها برعهده خانواده داماد بوده است. از آنجا که در هر حال تشکيل يک زندگي نوپا با هزينه هاي زيادي همراه است، از يک طرف اقوام عروس سعي داشتند بخشي از جهيزيه را براي کمک بيشتر به پدر دختر خانم، به صورت هديه از دواج به وي بدهند و از سوي ديگر اقوام داماد نيز براي کمک به تامين هزينه هاي مراسم ازدواج، سعي داشتند که از پول براي هديه ازدواج استفاده کنند تا کمک خرج داماد و خانواده وي شود. اين مسايل کاملا طبيعي بود و هيچ حرف و بحثي نيز به دنبال نداشت.اما به مرور زمان و با اينکه هزينه هاي زندگي هر روز بيشتر و بيشتر مي شود ، مراسم ازدواج و اقدامات جانبي آن هم پر خرج تر و پر خرج تر شده و هر يک از خانواده هاي عروس و داماد به نوبه خود بار سنگيني را متحمل مي شوند. يکي از اين مسئوليت هاي پر هزينه،تهيه جهيزيه از جانب خانواده دختر است. مسلما از جمله مقدمات شروع زندگي مشترک هر زوج جوان، تهيه ي لوازم و اسباب خانه است . اين لوازم که شامل کليه ي اثاث مورد نياز منزل، وسايل اساسي منزل و جزييات اسباب رفاهي مي باشد، غالبا به تناسب عرف خاص هر منطقه، از حداقل ضروريات تا حد بسيار تجملي متغير است و البته هزينه و مسؤوليت تهيه ي اين لوازم به تبع آداب و رسوم هر منطقه به عهده ي داماد و يا عروس مي باشد . در عرف غالب جامعه ي ايراني اين مسؤوليت به عهده ي دختر - و به عبارت بهتر - پدر دختر مي باشد و هزينه آن، که مي تواند بسيار قابل ملاحظه و اغلب براي خانواده ها سنگين باشد ، عموما بر دوش خانواده ي عروس، سنگيني مي کند به خصوص که به مرور زمان که چشم هم چشمي، گرايش به تجملات و خيل گسترده اجناس شيک و لوکس وارداتي بيشتر شده و مسلما چشم هر بيننده زيبا پسندي را به خود خيره مي کند ، گويي رسم و رسومات قديمي ما ايرانيان هم رنگ باخته و مساله جهيزيه و تامين مايحتاج اوليه زندگي تبديل به يک پروسه سخت و ملال آور براي خانواده دختر شده و آن را تبديل به مانعي براي ازدواج جوانان کرده است. جهيزيه امري است که در ايران و برخي از کشورها معمول است و عبارتست از تامين و فراهم نمودن اسباب و وسايل براي زندگي جديد که معمولا از طرف خانواده عروس به خانه داماد برده مي شود. مسلما دختر و پسري که قصد دارند زندگي مشترک خود را آغاز کنند، در ابتداي زندگي بايستي حداقل وسايل مورد نياز براي زندگي را داشته باشد. چرا که در غير اين صورت مجبورند سر بار ديگران بوده و از همان ابتدا استقلال از خود نداشته باشند. اما توجه داشته باشيد که صحبت از حداقل ها و از طرف ديگر توانايي مالي خانواده دختر است و اصلا قرار نيست از هر وسيله اي چندين و چند نمونه با مارکها و مدلهاي خاص وجود داشته باشد، در حاليکه شايد خيلي از اين وسايل و کالاها واقعا قابل استفاده نبوده و يا تا سالهاي طولاني نيازي به استفاده از آنها نشود. جهيزيه جهيزيه امري است که در ايران و برخي از کشورها معمول است و عبارتست از تامين و فراهم نمودن اسباب و وسايل براي زندگي جديد که معمولا از طرف خانواده عروس به خانه داماد برده مي شود. اصولا تشريفات آنچناني و جهيزيه هاي پربها موانع مهمي را در راه ازدواج فراهم مي کنند و گاه ديده شده زن و مرد به خاطر هزينه هاي فراوان با کوله باري از قرض و بدهکاري وارد خانه بخت شده و پس از چند روز که از آغاز زندگي مشترکشان نمي گذرد، ناسازگاري هايي ناشي از مشکلات مالي و هزينه هاي زندگي آغاز مي گردد. در طي مشاوره هايي که در اين زمينه داشته ام، با يک مورد قابل توجه مواجه شده ام که در آن جواني در طي مراسم خواستگاري رسمي به توافق لازم با طرف مقابل رسيده و کار به مراحل پيشرفته تر کشيده شد. اما از شروط مهم خانواده عروس براي اين وصلت اين بوده است که چهار کالاي بزرگ خانه از جمله يخچال و فريزر سايد باي سايد، ماشين ظرفشويي، ماشين لباسشويي و مايکروويو بايد توسط آقاي داماد تامين شود. نکته قابل توجه در اين ميان ان بود که حتي خانواده عروس نوع مارک اجناس را هم مشخص کرده بودند. با بررسي بيشتر در مورد علل اين شرط، متوجه شديم که خانواده اين دختر خانم داراي چهار دختر در شرف ازدواج بودند و مسلما تامين هزينه هاي جهيزيه همه آنها براي اکثريت خانواده اي ايراني ( آن هم با اين همه تجملات و چشم و هم چشمي) بسيار سخت و هزينه بر است و خانواده اين خانم به جاي اينکه به فکر تهيه جهيزيه مختصر و با سليقه اي براي فرزندانشان باشند، به خاطر تجملات و شکل گيري رسومات غلط ميان اعضاي جامعه، چنين راه حلي را انتخاب کرده اند. اما غافل از اينکه اينگونه اقدامات در بهترين وضعيت هزينه هاي زندگي دو جوان نوپا را بسيار بالا برده و دو جوان را در ابتداي زندگي متحمل هزينه هاي بسيار سنگين و کمر شکن مي کند. از طرف ديگر بسياري از خانواده ها نيز زير بار چنين شروطي نرفته و مساله ازدواج دو جواني که تقريبا در همه زمينه ها به توافق رسيده اند، منتفي مي شود. اين بار کمرشکن بر دوش هر که باشد، کل جامعه را با بحران افزايش سن ازدواج، افزايش تعداد پسران و دختران مجرد، فشارهاي رواني و . . . رو به رو خواهد ساخت. در نهايت ذکر اين نکته مهم به نظر مي رسد که از جمله پيامدهاي جهيزيه به شکل کنوني بالا رفتن سن ازدواج و افزايش تعداد دختران مجرد است . به علت عدم آماده بودن جهيزيه در حد قابل قبول، يعني کليه وسايل اعم از اساسي و غير اساسي، ضروري و غيرضروري و به صورت افراطي توام با تجمل گرايي و البته هر کدام از اين تبعات منفي خود ريشه ي بسياري ناهنجاري هاي ديگر در جامعه خواهند بود . هم چنين آثار منفي رواني مسؤوليت تهيه ي جهيزيه، آن هم از نوع کامل و با شاخ و برگ فراوان آن و بحث چشم و هم چشمي ها، در بسياري جهات به صورت جدي قابل تامل است و اگر جهيزيه بخواهد روند تجملي خود را پيش ببرد ، اين بار کمرشکن بر دوش هر که باشد، کل جامعه را با بحران افزايش سن ازدواج، افزايش تعداد پسران و دختران مجرد، فشارهاي رواني و . . . رو به رو خواهد ساخت. جهيزيه اين معضل وقتي رنگ فاجعه به خود مي گيرد که بدانيم متاسفانه همين جهيزيه معيار انتخاب همسر براي برخي خانواده ها تلقي مي گردد و شخصيت دختر را به «قياس به جهيزيه اش » به شدت مورد سؤال قرار مي دهد . البته ما قصد نداريم به يک باره اين عرف را با پيشينه ي تاريخي و ريشه ي عميقش در جامعه کنار بگذاريم و اصولا اين انتظار منطقي نخواهد بود، اما توجه به اين مساله ضروري به نظر مي رسد که منظور از تهيه جهيزيه تنها تامين مايحتاج و مقدمات يک زندگي براي دو جواني است که تازه مي خواهد زندگي خود را آغاز کنند و اصلا دليلي وجود ندارد که خانواده دختر بخواهد براي تامين لوکس ترين، آخرين مدل ترين و گران قيمت ترين اجناسي که در بازار وجود دارد خود را به زحمت انداخته و دچار مشکل شوند. در حقيقت خود اين دو جوان هستند که بايد به مرور زمان و مطابق با توانايي مالي خود زندگي شان را شکل داده و لوازم زندگي را مطابق با سليقه و توان مالي شان بسازند و اصلا قرار نيست که تمام بار اين مساله بر دوش خانواده دختر بيفتد. توجه به اين مساله حتما از بسياري تبعات منفي رواني و فشارهاي وارد بر زن و خانواده ي وي مي کاهد و کار کرد رواني اين اصلاح، موفقيت کوچکي نخواهد بود و بر روند تجمل گرايي جهيزيه نيز تاثير مثبت خواهد داشت و مي تواند از ميزان آن بکاهد . گروه خانواده و زندگي سايت تبيان- نويسنده : عطاريان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3090]