واضح آرشیو وب فارسی:مهر: یک پژوهشگر هنر:
سينما در ایران ابزار روشنفكران برای به رخ کشیدن مظاهر مدرنیته است
شناسهٔ خبر: 3051736 - یکشنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۱:۲۰
دین و اندیشه > اندیشکده ها
محمدحسن شاهنگی، نویسنده کتاب «تاریخ سینمای ایران» گفت: سينما در ايران غالبا ابزار و تريبون روشنفكران بوده تا به وسیله آن با نفوذ در لايه های عمومی جامعه، مظاهر مدرنيته به رخ کشیده شود. به گزارش خبرگزاری مهر، «تاريخ سينماي ايران»، عنوان پژوهشي است که به تازگی توسط محمد حسن شاهنگی در گروه ادب و هنر مرکز پژوهش های جوان پژوهشگاه سامان یافته و آماده انتشار است. از این رو گفت و گویی با محقق اين كتاب، انجام شده است که متن کامل آن به شرح زیر است: *موضوع پژوهش «تاريخ سينماي ايران» چیست؟ درون مايه هاي آن از چه مواردي تشكيل شده است؟ در كتاب تاريخ تحليلي سينماي ايران اين رويكرد وجود دارد كه سينما از همان سال هاي اوليه حضورش در كشور در جهت مطامع و ترويج انديشه هاي جريان هاي استعماري، استبدادي و امانيستي، برنامه ريزي هاي بلند مدت و هدفمندانه اي بر روي آن صورت گرفته است. يكي از اصلي ترين اهداف در اين كتاب آن است كه به مخاطب گفته شود، سينما در ايران غالبا ابزار و تريبون روشنفكران بوده تا به واسطه آن و از طريق نفوذ در لايه هاي عمومي جامعه، مظاهر مدرنيته به رخ سنت گرايان كشيده شود. *انگيزه اصلی نگارش اين كتاب چه بوده است؟ واقعيت اين است كه سينما آن طور که باید و شاید به رخداد های بزرگ جامعه خود در ايران توجه نکرده است، قيام هاي مردمي در برابر استبداد داخلي و خارجي را به تصوير نكشيده و ایثارها و فداکاری های انقلاب اسلامی در پيروزي انقلاب اسلامي در سال۵۷ را بازخوانی نکرده و در برابر زیباییها و جذابیتهای نهفته در دفاع مقدس به استفاده حداقلی اکتفا نموده است. سیری در تاریخ سینمای ایران موید این نکته است که «تعهد به فرم» و «تعهد به مضمون» به صورت توامان کمتر به منصه ظهور رسیده است؛ چه بسیار آثار ارزشی که فرم را به کناری نهاده و وجهه سینمایی خود را از دست داده اند و در مقابل چه بسیار آثار خوش ساختی که فقر ایده و فقدان محتوای ناب را همراهی کرده اند و هر دو دسته زمین گیر شده اند . در اين كتاب بنا بر اين است كه اين مولفه ها و موضوعات براي مخاطب جوان بيان شود. *تاريخ سينما تاريخ گسترده اي است؛ دامنه بحث در اين كتاب به چه شكل است؟ وقتی صحبت از تاریخ سینما می کنیم به پيشينه دسته های متنوع کارگردانان، بازیگران، عوامل فنی، سینما دارها، مخاطبان سینما، منتقدان، شوراها و سندیکاهای سینمایی، نهادهای حکومتی و دولتی سینما، مجلات و نشریات سینمایی، جشنواره های داخلی و خارجی سینما، انتشارات مکتوب درباره سینما و... برمي خوريم؛در كتاب حاضر با رعايت اصل اولويت مندي عوامل اصلي سازنده فيلم ها، رويكرد آثار و مديريت سينماي ايران در گذر تاريخ مورد توجه قرار گرفته و به فراخور بحث به ساير محور ها اشاره شده است. نكته ديگر اينكه در اين اثر تمركز بر آثار بلند سينمايي توليد شده در كشور است و به همين دليل به سينماي فيلم كوتاه و مستند پرداخته نمي شود. در اين كتاب تاریخ سینما، روند شکل گیری و پیشرفت آن در ايران بررسی مي گردد؛ بدون شك ارتباطي تنگاتنگ بین تحولات اجتماعی مقاطع مختلف زماني با سینما برقرار است و اين دو حوزه بر یکدیگر تأثیر گذارند كه در حد امكان و با توجه به محدوديت هاي حجمي به آنها پرداخته مي شود. *بخش هاي اصلي كتاب حاوي چه مطالبي است؟ اين كتاب در ۳ بخش كلي سامان يافته است؛ در بخش نخست از ورود سينما به كشور و شرايط اجتماعي مملكت در آن ايام، شكل گيري پديده فيلم فارسي، رسوخ جريان روشنفكري در قاب سينما، زنان فيلمساز ايراني از ديروز تا امروز و سينما در گذر جشنواره ها سخن گفته مي شود. در بخش دوم فراز و فرود گونه ها و ژانر هاي مختلف سينمايي در ايران از ابتدا تا كنون مرور مي شود و در بخش سوم پيشينه مديريت سينما در ايران به تفكيك قبل و بعد از انقلاب اسلامي بازخواني مي گردد. *مهمترین تفاوت کار شما با دیگر کارهایی که در این حوزه انجام شده چیست؟ مروري بر تاريخ سينماي ايران مويد اين نكته است كه مديران سینمایي، سینما را به مثابه رسانه ای که ماهیتا می تواند منشاء تحولات فرهنگی باشد، باور نکرده اند و به همين دليل بخش قابل توجهي از آثار توليد شده درسینمای ایران متاسفانه هویت قابل دفاعي ندارد چراكه مردم مسلمان ايران را مخاطب خویش نمی داند و فقط در ظاهر و در حیطه اشیاء و فضاها، بومي است و در باطن ماهیتی کاملا غربزده و توریستی دارد. در اين كتاب تلاش شده است تا اين نگاه بر فضاي كلي كار حاكم باشد كه سینما می تواند نسل کشور را نسلی پیشرونده، امیدوار، پرشوق، معتقد به خود و معتقد به ارزشهای اسلامی و ملىِ خود بار بیاورد؛ و از اينكه آنها را نسلی شرمنده، پشیمان و زیر سوال برندهی افتخارات گذشته روايت كند، فاصله بگيرد. *چنانچه نكته خاصي در خصوص اين اثر لازم مي دانيد مطرح شود، بفرمائيد. در لابه لاي متن كتاب سعي كرده ام از نمودارها، جداول و اينفوهاي متعددي استفاده كنم تا بر جذابيت كار افزوده شود همچنين در انتهاي هرفصل منابع و كتبي جهت مطالعه بيشتر به مخاطبان جوان معرفي مي شود. از جمله ويژگي هاي كتاب حاضر پيوست هايي است كه در انتهاي آن قرار دارد؛ يكي از اين پيوست ها تقويم فشرده سينماي ايران است كه از سال۱۲۷۹ آغاز و تا سال ۱۳۹۴ را در بر مي گيرد. پيوست ديگري كه در انتهاي كتاب تعبيه شده است تصاوير برگزيده از پشت صحنه و روي صحنه فيلم هاي شاخص سينماي ايران همراه با توضيحات يك خطي براي آنهاست . گفتنی است کتاب «تاريخ سينماي ايران» به قلم محمد حسن شاهنگی به زودی توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر خواهد شد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 56]