واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: در طول دوران پرفراز و نشيب تاريخ روابط دو كشور، به خصوص از زمان ملي شدن صنعت نفت و كودتاي ٢٨ مرداد در ايران، موضوع بود و نبود، چگونگي و عمق و گستره مناسبات تهران و لندن از معدود مواردي است كه هم منتقدان جدي ايراني و غيرايراني از داخل نظام سياسي حاكم بر دو كشور دارد...
چرا باید سفر ظریف به لندن را جدی گرفت؟مجید تفرشی انگيزه اوليه اين سفر، شركت در يك نشست جهاني براي جمعآوري كمك مالي و تداركاتي جامعه بينالمللي به جنگزدگان و آوارگان سوري در داخل و خارج از آن كشور بود.ولي ظريف در اين سفر از فرصت گفتوگو با چندين مقام سياسي و ديپلماتيك، از جمله همتايان بريتانيايي و امريكايي خود و همچنين حضور در چند نشست مهم پژوهشي و سخنراني استفاده كرد. بيش از دو سده است كه عمق و گستره روابط تهران و لندن، در ابعاد مختلف، آميخته با اتهام، سوءظن، ابهام، شكايت و سرزنش از هر دو طرف ماجرا است. در اين مورد، به دلايل مختلف و البته بديهي كه از حوصله اين بحث خارج است، به دليل جنس و رويكرد خاص مناسبات دوجانبه، ميزان بدگماني و انتقاد از سوي ايران به مراتب بيشتر از طرف مقابل بوده و هست.
در طول دوران پرفراز و نشيب تاريخ روابط دو كشور، به خصوص از زمان ملي شدن صنعت نفت و كودتاي ٢٨ مرداد در ايران، موضوع بود و نبود، چگونگي و عمق و گستره مناسبات تهران و لندن از معدود مواردي است كه هم منتقدان جدي ايراني و غيرايراني از داخل نظام سياسي حاكم بر دو كشور دارد و هم منتقدان جدي در خارج از نظام و در بين گروههاي مخالف هر دو كشور.
بيش از چهار سال از قطع روابط ديپلماتيك دو كشور در آذر ١٣٩٠، به دليل حمله نابخردانه و غيرقابل توجيه عوامل ظاهرا خودسر به سفارت بريتانيا در تهران، به دنبال پيروزي تاريخي حسن روحاني در انتخابات رياستجمهوري و سپس آغاز دوباره، توفيق تدريجي در مذاكرات هستهاي ميان ايران و شش قدرت بزرگ جهاني و سفر فيليپ هاموند، وزير خارجه بريتانيا، روابط تهران و لندن نيز به تدريج بهبود يافت. اكنون با سفر ظريف به لندن و اعلام آغاز به كار قريبالوقوع صدور رواديد در دو كشور، ميتوان آماده رسيدن روابط دوجانبه به حد بالاي ظرفيت و امكان خود بود.
چنان كه گفته شده، در سالهاي اخير، دلايل جدي و قابل توجهي براي نگراني از مداخله بريتانيا در ايران و رفتار غيرمنصفانه و ظالمانه دولتهاي مختلف لندن در قبال ايران وجود داشته است. سواي دلايل تاريخي، در دوران هشت ساله تحريم، در موارد متعددي لندن پيشگام و آتش افروز اصلي اعمال فشار بر ايران بود. اعمال چندين مورد تحريم ضدانساني و ضدايراني از سوي بريتانيا، بدون هيچ گونه مصوبه داخلي، اروپايي و بينالمللي، از جمله تحريم ارايه سوخت به هواپيماهاي مسافربري و تحريم بانك مركزي ايران، از مواردي بودند كه با ابتكار انفرادي بريتانيا انجام شد و پس از اجراي حكم، لندن با لابيگري منطقهاي و جهاني سعي كرد تا به اقدام خود مشروعيت و وجاهت قانوني ببخشد.
در دو سال و نيم اخير و پس از تغيير بنيادين در نگرش و رويكرد در هر دو سوي پرونده هستهاي ايران، به مرور روش بريتانيا در قبال ايران نيز تا حدي اصلاح شد و تغيير كرد. از آن زمان به بعد، لندن در مجموع موضع نسبتا سازنده و مثبتي در تلاش براي رسيدن اروپا و امريكا به يك توافق نسبتا منصفانه و بازي برد- برد با ايران در موضوع هستهاي در پيش گرفت.
واقعيت اين است كه در حال حاضر، بريتانيا از چند جهت براي ايران و منافع ملي ايران مهم و غيرقابل اغماض است. بريتانيا از يك جهت يكي از كشورهاي اصلي غربي است كه با دارا بودن امكانات مالي، بانكي، اعتباري، سرمايهگذاري، آكادميك، فناوري، علمي و صنعتي ميتواند در دوران بازسازي اقتصادي و گسترش اقتدار و اعتبار سياسي و راهبردي ايران مهم تلقي شود. در اتحاديه اروپا نيز بريتانيا يكي از سه قدرت اصلي منطقه محسوب ميشود كه ضمن اهميت اين قدرت، امكان تاثيرگذاري بر ديگر اعضاي كوچكتر اتحاديه اروپا را نيز دارد. اين در حالي است كه لندن در مناسبات راهبردي گوناگون مثبت، تاثيرگذار و ديرينه خود با كشورهاي مختلف مناطق خاورميانه، خليج فارس، آسياي مركزي و شمال آفريقا در ارتباط با ايران بسيار موثر و تعيين كننده بوده و طبعا داشتن روابطي آرام و متعادل با بريتانيا ميتواند در ميان مدت و دراز مدت در رابطه ايران با كشورهاي اين مناطق نيز تاثيرگذار و مثبت تلقي شود.
از سوي ديگر، مناسبات ويژه و ناگسستني و راهبردي لندن با واشنگتن و تاثيرگذاري سياست بريتانيا بر امريكا نيز عامل تشديد كننده اهميت وجود روابط آرام، متعادل و گسترده بين تهران و لندن تلقي ميشود.
به اين مجموعه عوامل بايد حضور حدود ٣٠٠ هزار ايراني اغلب نخبه و تاثيرگذار در بريتانيا را افزود كه سرمايههاي بالقوه و بالفعل غيرقابل چشمپوشي در جهت منافع كوتاهمدت و راهبردي ايران محسوب ميشوند. سفر ظريف به لندن، گفتوگوهاي روزهاي گذشته او با مقامات مختلف بريتانيايي از نخست وزير گرفته تا وزير خارجه و وزير خزانه داري آن كشور و همچنين تعامل و سخنرانيهاي متعدد و فشرده او در مجامع مختلف نخبگان بريتانيايي و همچنين در جمع شماري از نخبگان ايراني مقيم بريتانيا بسيار حايز اهميت بوده و بايد منتظر نتايج مثبت آن در جهت منافع ملي ايران بود. نشست سخنراني و پرسش و پاسخ درخشان و دقيق پنجشنبه شب دكتر ظريف در موسسه سلطنتي امور بينالمللي (چتم هاوس) در لندن، يكي از نمونههاي درخشان صلابت علمي و شعور عميق او از يك سو و درايت و كارآمدي ديپلماسي نوين ايران در عرصه بينالمللي از سوي ديگر بود.
در اين سخنراني ظريف همچنين با مهارت و دقت نظر به پرسشهاي متعدد نخبگان و انديشمندان غربي و غيرغربي حاضر در اين نشست در قبال ايران و جامعه بينالمللي پاسخ داد. ظريف همچنين در جلسه بسيار دوستانه و دلنشين با شماري از ايرانيان نخبه در بريتانيا نشان داد كه دولت تدبير و اميد در جهت تعامل واقعي و راهبردي با ايرانيان مقيم خارج از كشور مصمم است و روي حمايت اين گروه از ايرانيان به خصوص در دوران پسابرجام حساب كرده است. با اين همه دولت ايران هنوز فاصله بسياري با شناخت و استفاده واقعي از اهميت انكارناپذير ديپلماسي فرهنگي و ديپلماسي مردم محور و نقش تلاشهاي غيررسمي و غيردولتي در جهت تحقق راستين و دراز مدت منافع ملي ايران در غرب و فتح قلوب و اذهان جامعه بين المللي در اين مسير دارد.
سفر كنوني ظريف به لندن را بايد جدي گرفت و منتظر تبعات تدريجي و مثبت آن ماند. در برخورد با روابط ايران و بريتانيا گاهي سخن از بخشش يا فراموشي رفتار ناشايسته يا مظالم بريتانيا در ايران ميشود. من اما معتقدم كه ايران در برخورد با بريتانيا، نه لازم است ببخشد و نه لازم است فراموش كند. با اين همه، به صراحت بايد گفت كه امروزه با وجود خيل بدخواهان منطقهاي و جهاني عليه ايران، منافع ملي و مصالح جمهوري اسلامي ايران حكم ميكند كه بايد بهبود و گسترش روابط دو كشور را جدي گرفت و اجازه نداد تا بدخواهان در هر دو سوي ماجرا، مانع ادامه و گسترش اين مناسبات شوند. منبع: خبرآنلاین
محمد جواد ظریف
زیر مجموعه: خبر دسته: گزارش
بازدید: 22
منتشر شده در 1394/11/17
1394/11/17
###12##12###
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]