به آدامس معتاد نشويد؟

واضح آرشیو وب فارسی:ایران اسپورت: به آدامس معتاد نشويد؟
محمد سرابىتا به حال كسى را ديده ايد كه به آدامس اعتياد داشته باشد خيلى ها به آدامس، پاستيل يا انواع جويدنى ها عادت دارند ولى اخيرا ماده اى به عنوان خوشبوكننده دهان به بازار آمده است كه خواص اعتيادآور دارد. سر و كله پان پراگ از يكى دو سال قبل پيدا شد و در اين مدت توانست بيمارى هاى بسيارى را روانه دندان ها، دهان و تمام جسم كسانى كند كه با مصرف آن به خود مى قبولاندند كه احساس شادى و سرخوشى مى كنند. پان مخدرى براى نوجوانان است. پان به مواد گوناگونى گفته مى شود كه از ساليان بسيار دور در آسياى جنوبى و جنوب شرقى از پاكستان تا برمه توليد و مصرف مى شده است. به طور كلى پان مخلوطى از تركيبات گياهى فرآورى شده است كه در برگ هاى گياه بتل Betel به شكل بسته هاى مثلث مانند پيچيده مى شود. در دوران قديم پان يك محصول اشرافى و مخصوص طبقه ثروتمند بود كه توليد و مصرف آن تشريفات خاصى داشت.مى دانيم كه تنباكو پس از آغاز دوران استعمار وارد هندوستان شده است. از اين رو آنچه در قرن هاى گذشته به عنوان پان ناميده مى شد مسلما فاقد توتون بوده است. امروزه در هندوستان ۳ نوع اصلى از پان يافت مى شوند. نوع تنباكويى كه به نام هاى پان سوپارى، پان ماسالا و ساواپان شهرت دارد و از تركيب توتون با دانه و ميوه بتل به دست مى آيد. نوع ميوه اى به نام متاپان كه ظاهرا فاقد توتون و دانه بتل است و طعم شيرين دارد و نوع معطر كه با اسانس نعناع و نام اولارنوپان شناخته مى شود. دو نوع آخر بيشتر شباهت اسمى با پان دارند و معمولا هرگاه از پان نام برده مى شود مقصود كالايى است كه تنباكو و بتل را با هم داشته باشد. در بنگلادش پان جزيى از فرهنگ و اقتصاد به حساب مى آيد كمابيش مشابه همان نقشى كه كوكا در اكوادور بازى مى كند. كشاورزان گياه بتل بيشتر از قبيله خاسيا هستند و در اين كار مهارت زيادى دارند. محصولات بتل كه اغلب در مزارع مرتفع كاشته مى شود به خاورميانه، اروپا و حتى آمريكاى شمالى نيز صادر مى شود. شهريور ماه سال گذشته پان پراگ در اعلاميه ستاد مبارزه با مواد مخدر خود را نشان داد و رسانه ها متوجه رواج اين ماده در شرق كشور شدند. از همان زمان هم مشخص نبود كه پان پراگ همان پان هندوستانى است يا از انواع مدرن شده ناس به دست آمده است. در گذشته ناس كم و بيش در نواحى شرقى هم مرز با افغانستان رايج بود. البته هر بلايى كه سيگار بر سر ريه مى آورد، ناس بر سر دندان ها و لثه مى آورد طورى كه معتاد به ناس از روى دندان هايش و همين طور از روى تف كردن هاى پياپى شناخته مى شود. هنوز هم ناس در ميان برخى از كارگران ساختمانى و خدماتى به خصوص كسانى كه از آن سوى مرزهاى شرقى آمده اند رواج دارد و كيسه هاى پلاستيكى كوچك كه با خمير سبزرنگ چرك پر شده اند را مى توان در دست اين افراد ديد. طبيعى است كه ماده اى با اين مشخصات نمى تواند در ميان نسل جديد گسترش پيدا كند و براى استقبال آنها حتما بايد از بسته بندى مناسب و تبليغات كافى استفاده كرد. Kothari پان پراگ هم در واقع نه يك نام عاميانه بلكه يك عنوان و برند تجارى است كه به شركت Paan parag هندوستان تعلق دارد. روى تمام محصولات اين شركت اعم از آدامس، پاستيل، پودر، آب نبات و. . . عبارت فاقد تنباكو به چشم مى خورد. بسته بندى ها از قوطى هاى بزرگ تا پاكت هاى بسيار كوچك هستند و اسامى و طعم هاى متفاوتى دارند. نمونه هايى از محصولات اين شركت در ايران مشاهده شده اند ولى آنچه با نام پان پراگ در شرق ايران رايج است نه محصولات اين شركت است و نه ناس سنتى. شهريورماه سال قبل جانشين دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر در نشستى خبرى گفت كه پان پراگ يك ماده مخدر صناعى است و عوامل سودجو آن را به عنوان خوشبوكننده دهان و با نام هاى راجا، گوتكا، چاليا، نبسوار، پان عربى، پان هندى، پان پاكستانى، ويتامين، ملوان زبل، پان اسفناج و ناس خارجى به جوانان و نوجوانان مى فروشند. محمدرضا جهانى محل توليد اين مواد را پاكستان و تركيبات آن را تنباكو، آهك، خاكستر، ادويه، ساخارين و اسانس اعلام كرد. او ايجاد دلبستگى و اعتياد را مهم ترين عارضه مصرف اين ماده مخدر دانست و تاكيد كرد كه از ۱۱ نوع پان موجود در استان سيستان و بلوچستان ۶ نوع آن حامل مواد مخدر افيونى بوده است. فرمول هاى ديگرى نيز براى توليد اين ماده از تركيب گياهان آركا و وين با برگ گياه بتل وجود دارد. به نظر مى آيد هم در طول تاريخ و هم در دوران كنونى توليدكنندگان دائما به فكر ساختن تركيبات جديد و متنوعى از پان بوده اند طورى كه تعريف شكل يگانه اى از پان ناممكن شده است ولى شباهت همه اين تركيبات در پى داشتن ابتلا به سرطان دهان و بيمارى هاى مشابه است. تحقيقات آژانس بين المللى تحقيقات سرطان (IARC) نيز اين عوارض را تاييد كرده است. گفته مى شود پان به عنوان چهارمين ماده پر مصرف در جهان در كنار تنباكو، الكل و كافئين قرار دارد و حداقل ۱۰درصد از جمعيت آسياى جنوب شرقى و شبه قاره هند از پان استفاده مى كنند. اگرچه اين آمار چندان دقيق نيست ولى آثار تف كردن هاى متعدد كه با مصرف پان اتفاق مى افتد روى پياده روهاى پاكستان، هند، بنگلادش، برمه و. . . نشان مى دهد كه معتادان به پان نبايد از اين تعداد كمتر باشند. فروردين ماه امسال مديركل درمان و بازپرورى ستاد مبارزه با مواد مخدر در مصاحبه با خبرگزارى حيات گفت: مصرف محدود پان پراگ مى تواند وابستگى روانى ايجاد كند و تركيبات آن موجب سرطان دهان و لثه خواهد شد. وى همچنين تصريح كرده است: پيگيرى موضوع پان پراگ به وزارت بهداشت و درمان واگذار شده است. رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر هم در اواخر فروردين ماه پان رايك تهديد بهداشتى ناميد و اعلام كرد وزارت بهداشت بايد پيگير اين موضوع باشد. وزير بهداشت نيز اظهار داشت كه نامه اى به ستاد مبارزه با قاچاق براى جمع آورى پان پراگ ارسال شده است علاوه بر اينكه جمع آورى محصولات قاچاق نياز به مجوز ندارد. پان بيشتر از همه در استان سيستان و بلوچستان ديده مى شود جايى كه مشكلات بى شمار زندگى جوانان را هدف گرفته است. رئيس اداره بهزيستى چابهار پان پراگ را مخدر رايج در شهرهاى جنوبى چابهار خواند و در اين باره تصريح كرده است: به دليل كاربرد آهك در ساخت اين ماده، سرطان هاى دستگاه گوارش و تنفس بين افرادى كه از اين مخدر استفاده مى كنند ديده مى شود. با توجه به اينكه مواد اوليه نظير گياه بتل فرآورى شده گران قيمت هستند و محصولات موجود در ايران بسيار ارزان قيمت، پس پان موجود در ايران بايد از تركيباتى بدتر از نوع زيانبار اصلى ساخته شده باشد. مديركل دفتر سلامت روانى و اعتياد وزارت بهداشت مى گويد: آنچه ما متوجه شده ايم اين است كه پان محتوى تنباكو است شبيه چيزى كه قبلا به عنوان ناس شناخته مى شد. اينها به دليل وجود موادى مانند آهك براى سلامتى بسيار مضر هستند و علاوه بر اينكه تمام عوارض سيگار را دارند به دليل تهيه شدن در مكان هاى غيربهداشتى و روش هاى نادرست و همين طور نوع مصرف جويدنى، موجب بيمارى هاى مختلف حفره دهانى مانند سرطان هاى مخاط دهان و تخريب دندان ها مى شوند. محمد صابرى ظفرقندى مى افزايد نوع عرضه محصول در ايران به صورت آدامس، پاستيل يا اجناس مشابه است كه براى جذب جوان ها بسته بندى هاى جذابى هم دارند. اگرچه توليدكنندگان به دلايل تجارتى ادعا كنند كه اين مواد فاقد تنباكو يا هر ماده زيانبار ديگر هستند، تا وقتى كه يك پژوهش علمى و آزمايشگاهى سنديت گفته هاى آنها را تاييد نكند ما بر اين باور هستيم كه اين نوع مواد، مصرف كننده را در معرض خطر قرار مى دهد. پان، پان پراگ يا هر نام ديگرى كه براى اين ماده استفاده مى شود چه يك خوشبوكننده كثيف باشد و چه يك مخدر، اعتيادآور است و به دليل قيمت پائين و تاثير آرام دقيقا قشر نوجوان و جوان را هدف گرفته است.
يکشنبه 12 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایران اسپورت]

[مشاهده در: www.iransport.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 311]