واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری پانا: توصیه جلال الدین کزازی به کاربران زبان و ادبیات فارسی؛ ابزارهای بیگانه را با برابرهای فارسی خودی کنیم جلال الدین کزازی استاد برجسته و پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی درباره انتخاب معادل های فارسی برای ابزارها و واژه های بیگانه گفت: اگر برای ابزارهای خارجی برابرهای پارسی بیابیم، دست کم زبان بیگانه را خودی کرده ایم و اشکالی ندارد.
۱۳۹۴ شنبه ۷ آذر ساعت 10:51
دکتر جلال الدین کزازی استاد دانشگاه، نویسنده، مترجم و پژوهشگر برجسته ایرانی با آسیب شناسی وضعیت زبان و ادبیات فارسی مورد استفاده میان نسل نوجوان و جوان امروزی گفت: باید در کتاب های آموزشی به ویژه برای کودکان، زبان و ادبیات فارسی را آنطور که شایسته است، آموزش داد. چراکه پایه های دانش و توانش زبانی هرکس در سالیان کودکی شکل می گیرد و اگر او زبان را به گونه ای درست و به آیین صحیح نیاموزد، کاستی و کژی زبانی به آسانی در سالیان بعد دست از گریبان او برنخواهد داشت. از این رو برای آموزش زبان فارسی، کودکی و دوران دانش آموزی برترین سن آموزش حتی نسبت به آموزش دانشگاهی است. زیرا شالوده های زبانی فرد در سنین دانش آموزی شکل می گیرد و همه آموزه ها بعد از آن بر این شالوده استوار خواهد شد. وی افزود: متاسفانه نگرش فعلی این است که آموزش دبستانی و پیش دبستانی ارج و ارزش آموزش های دیگر را نمی تواند داشته باشد. اگر بخواهیم فراخ بنگریم، دانشجویان و فرهیختگان کشورمان حتی دانش و توانش زبانی کافی را ندارند. حتی در نوشتن یک متن ساده هم می مانند و حاصل کارشان متنی آکنده از غلط های زبانی است. متون کتب دبستان باید از سوی زبان دانان و سخن سنجان نوشته شود تا متن نوشته شده از سوی آن ها هزاران نوآموز را به خوبی تعلیم دهد و آن ها پایه استواری بر شناخت زبان و نحوه به کار گیری آن به دست آورند.
این استاد برجسته ادبیات درباره نوآوری های نگارشی برخی از کاربران زبان پارسی توضیح داد: مثلا اگر ما واژه حتی را به جای حرف "ی" با "الف" پایان بدهیم،به زبان و ادبیات فارسی آسیبی نخواهد زد. بلکه خواندن متن را آسان تر خواهد کرد. اما آنچه در نگارش زبان فارسی به زبان آسیب می زند، کژ نویسی های دیگر است. برای نمونه به جای آن که در نگارش واژه "دقیقا" تنوین به کار رود، با حرف "نون" آن را به پایان ببریم. این نوعی ناهنجاری در نگارش است. اما چاره کار این نیست که واژه ای را که از زبان دیگری ستانده ایم در زمان نگارش دیگرگون کنیم. بلکه چاره در این است که بکوشیم واژه هایی که ساختار نگارشی آن ها چندان با زبان پارسی سازگار نیست، به کار نبریم. و برابرهای زیبا و سنجیده دلپذیر فارسی برای آن ها بیابیم. اگر اینگونه باشد دشواری نگارشی خود به خود از بین خواهد رفت.
کزازی درباره چگونگی نگارش برخی واژه ها همچون قلیان که بعضا غلیان نوشته می شود، بیان کرد: کسانی این واژه را شکلی از غلیان می دانند. زیرا آب در آوند بلورین هنگام دود کردن جنبش و جهشی دارد. به هر روی در میان ابزارهای دود قلیان هم در روزگار صفویان و هم در روزگار پس از آن همچون زندیان و افشاریان کاربرد گسترده ای داشته است. در میان زنان هم رواج داشته است و مردانی نشسته بر اسب قلیان می کشیدند. حتی تا چند دهه پیش نیز به یاد دارم که در سوگ ها و مهمانی ها هم یکی از بایسته های پذیرایی قلیان بوده است و پس از چای نوشیدن مهمان آن را تعارف می کرده اند.
وی درباره کیفیت معادل های انتخابی فرهنگستان زبان پارسی برای واژه های بیگانه نیز ادامه داد: به نظرم دراز آویز زینتی یا کش لقمه و قطار سریع السیر شهری جز زبان نیست؛ اگر هم باشد زبان پریان است و ما آدمیان با آن بیگانه هستیم! اما به هر روی اگر برای ابزارهای خارجی برابرهای پارسی بیابیم، دست کم زبان بیگانه را خودی کرده ایم و اشکالی ندارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری پانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]