واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: حضور مهمانی ناخوانده به نام «سنبل آبی» که ریشه در جان میزبان دوانده و همچون ماری خوش خط و خال کمر به قتل وی بسته، این روز ها جان تالاب های گیلان را تهدید می کند. به گزارش مهر، گیاه سنبل آبی (water Hyacinth) یا ارکیده آبی گیاهی آبزی شناور چند ساله از خانواده غلافیان بومی مناطق گرمسیری و زیر گرمسیری آمریکای جنوبی به خصوص حوضه آمازون است که در آب های شیرین زندگی کرده و در خارج از زیستگاه خود به عنوان گیاهی مهاجم شناخته می شود. این گیاه با برگ های گسترده، ضخیم، براق و تخم مرغی شکل 10 تا 20 سانتی متری که به اندازه یک متر در ارتفاع بالا تر از سطح آب رشد می کند، دارای ریشه های ارغوانی سیاه آزاد و ساقه راست است که 8 تا 15 گل جذاب را بر روی خود دارد. سنبل آبی به دلیل رشد سریع در محیط های آبی (رشد دو برابری در عرض دو هفته) و مصرف مقادیر زیادی از اکسیژن آب، یکی از خطرناک ترین گونه های گیاهان آبزی است که در جهان شناخته شده و در عرض مدت کوتاهی قادر خواهد بود تا اکوسیستم منطقه را نابود کند. هرچند اطلاعات موثقی درباره چگونگی ورود این گیاه به ایران و تالاب های گیلان وجود ندارد اما گمان می رود حضور ناخوانده سنبل آبی در زیست محیط های آبی گیلان به دلیل گل های زیبایی که داشته و شناور بودن آن در آب، از طریق پرورش دهندگان گیاهان آکواریومی بوده است. سنبل آبی تهدید جدی برای تالاب های گیلان به گفته یکی از کار شناسان پژوهشکده آبزی پروری انزلی، گیاه سنبل آبی خطرناک ترین و جدی ترین تهدیدی است که تا امروز زندگی در تالاب های گیلان را به خطر انداخته و توجه نکردن به حضور اینگونه مهاجم به طور حتم عواقب جبران ناپذیری را به بار می آورد. علیرضا میرزاجانی درباره حضور سنبل آبی در تالاب های گیلان و خطری که از جانب این گیاه جان تالاب ها را تهدید می کند به مهر توضیح می دهد: متاسفانه سنبل آبی گل های زیبا و ظاهری فریبنده داردکه بسیاری از علاقه مندان به طبیعت و پرورش گیاه از آن به عنوان گیاهی تزئینی استفاده می کنند. وی ادامه می دهد: اطلاعات دقیقی از چگونگی ورود این گیاه به تالاب های گیلان وجود ندارد اما می توان حدس زد برخی افراد که از آن به عنوان گیاه زینتی استفاده کرده اند، به دلیل رشد سریع، از نگهداری آن عاجز شده و این گیاه را در آبگیر ها یا مجاری آبی رها کرده اند. البته رد سنبل آبی را در گلخانه ها نیز می توان جستجو کرد. میرزاجانی تصریح می کند: متاسفانه حضور این گیاه مهاجم و خطرناک در کوچک ترین محیط آبی باعث می شود تا از حالت کنترل خارج شده و با گسترش سریع در اکوسیستم، حیات گونه های مختلف جانوری منطقه را از بین ببرد. وی با اشاره به خطرات ناشی از حضور گیاه سنبل آبی در تالاب ها و مجاری آبی می گوید: مصرف بالای اکسیژن آب توسط سنبل آبی از یک سو و گسترش طولی و عرضی این گیاه از سویی دیگر باعث می شود تا علاوه بر اینکه هیچ کدام از گونه های جانوری موجود در تالاب قادر به ادامه زندگی نباشند، تردد در تالاب ها و دسترسی به آن ها نیز به دلیل گسترش ریشه های این گیاه در آب با مشکل مواجه شود. میرزاجانی هشدار می دهد: در صورتی که به موقع با این گیاه برخورد شود می توان امیدوار بود که گسترش آن را کنترل و با اقدامات موثر گیاه را ریشه کن کرد در غیر اینصورت شاهد فاجعه ای زیست محیطی درست شبیه آنچه که در بخشی از تالاب عینک رشت رخ داده خواهیم بود. سنبل آبی سرطان زا است این کار شناس محیط زیست در ادامه با اشاره به قدرت بالای سنبل آبی در پالایش محیط اطراف خود می گوید: این گیاه به دلیل قدرت خود پالایی بالا و امکان سازگاری فوق العاده با محیط می تواند حتی فلزاتی سنگین مثل جیوه و سرب که از طریق فاضلاب کارخانه های صنعتی به آب ها وارد می شوند را به خود جذب کند از این رو تجمع سنبل آبی در محیط به شدت خطرناک بوده و می تواند عامل مهمی برای بروز بیماری هایی از جمله انواع سرطان باشد. میرزاجانی با هشدار نسبت به خطرناک بودن جابجایی این گیاه مهاجم تاکید می کند: متاسفانه دیده شده که در برخی از شهرهای استان مثل شهر رشت این گیاه به عنوان گیاهی زینتی فروخته شده و در بین مردم رد و بدل می شود در حالیکه جابجایی این گیاه باعث رشد و تکثیر آن در تمام محیط های آبی استان شده و خطری هم ردیف استنشاق گاز خردل برای محیط زیست و به تبع آن ساکنان استان دارد. راه های مبارزه با سنبل آبی وی با تاکید بر لزوم مقابله سریع تر با این پدیده مهاجم به تالاب های گیلان تصریح می کند: در حال حاضر رودخانه بهمبر به سمت سیادرویشان و رودخانه روستای چکوور شهرستان صومعه سرا که دو مدخل مهم ورودی رودخانه به تالاب انزلی هستند، به صورت تقریبا گسترده ای به این معضل دچار شده اند که به دلیل اهمیت موضوع و حساس بودن نقاط درگیر باید اقدامات سریع و موثری در این باره انجام شود. میرزاجانی ادامه می دهد: روش هایی از قبیل برخورد مکانیکی (از جا در آوردن) با این گیاه، استفاده از سموم، و مبارزه بیولوژیک از طریق دو گونه شپشک و یک گونه شب پره مهم ترین راه های مبارزه با این پدیده است. وی در خصوص استفاده از ماهی آمور برای مقابله با گسترش این گیاه می گوید: به طور حتم ماهی آمور نمی تواند گزینه خوبی برای مبارزه با این گیاه باشد چرا که ریشه گیاه برای ماهی آمور جذابیت خوراکی ندارد ولی آنچه که مسلم است، مقابله با این پدیده باید در گستره ای وسیع و با سرعت انجام شود چرا که جان تالاب های گیلان در خطر است. گسترش سنبل آبی در مناطق غربی تالاب انزلی همانطور که میرزاجانی اعلام کرده بود رودخانه بهمبر به سمت سیادرویشان و رودخانه روستای چکوور شهرستان صومعه سرا دو منطقه بسیار مهم هستند که این روز ها میزبان سنبل آبی در ابعاد گسترده است. رئیس اداره حفاظت محیط زیست صومعه سرا در خصوص حضور سنبل آبی در این مناطق به مهر توضیح می دهد: در حال حاضر حضور سنبل آبی در دو منطقه مهم از شهرستان صومعه سرا که مدخل ورود رودخانه های بهمبر و چکوور به تالاب انزلی است مشاهده شده که به دلیل خطری که این مناطق را تهدید می کند، مبارزه مکانیکی با این گیاه مهاجم در این مناطق آغاز شده است. حمزه عشوری با بیان اینکه سنبل آبی موجب افزایش تعرق آب تا 80 درصد می شود، می افزاید: به دلیل اهمیت موضوع مامورین اداره حفاظت محیط زیست شهرستان صومعه سرا تا کنون توانسته اند طی یک عملیات پاکسازی در مدت پنج روز رودخانه بهمبر را از وجود سنبل آبی پاکسازی کنند. وی توانایی زنده بودن این گیاه را 15 تا 30 سال عنوان کرده و می گوید: سنبل آبی با کوچک ترین ذخیره آبی تکثیر می یابد از این رو لازم است تا با اجرای برنامه های پایشی برای جلوگیری از ورود مجدد این گیاه به سطح مناطق پاکسازی شده، از هجوم این گیاه به سایر نقاط جلوگیری شود. عشوری بیشترین حجم مشاهده شده از این گیاه را در روستای چکوور شهرستان صومعه سرا اعلام کرده و تصریح می کند: این گیاه در شهرستان صومعه سرا برای نخستین بار در تابستان امسال رویت شد ولی در حال حاضر تالاب عینک منبع اصلی این گیاه در استان گیلان است که متاسفانه به دلیل نا آگاهی مردم از خطر این گیاه و خرید و فروش آن به صورت گیاه تزئینی، به سایر نقاط استان نیز منتقل شده است. وی می افزاید: خوشبختانه در مناطق درگیر در شهرستان صومعه سرا با استفاده از راهکار جمع آوری فیزیکی و با کمک جوامع بومی این مناطق توانسته ایم رودخانه بهمبر روستای سیادرویشان را بطور کامل و مناطق منتهی به تالاب در روستای چکوور را جمع آوری کنیم ولی متاسفانه هنوز بخش اعظمی از بخش روستای چکوور باقیمانده که محیط بانان و جوامع بومی در حال کار هستند ولی به دلیل هزینه بر بودن، اندکی با مشکل مواجه هستیم. رئیس اداره حفاظت محیط زیست صومعه سرا نبود شناخت کافی در مورد این گونه گیاهی را یکی از مشکلات بر سر راه برخورد با آن عنوان کرده و خاطر نشان می کند: بسیاری از کشورهای دنیا درگیر مقابله با این گیاه بوده و حتی در ایالت فلوریدای آمریکا نیز سالانه 100 میلیون دلار برای مقابله با این گیاه هزینه می شود. وی با اشاره به مخالفت سازمان محیط زیست برای برخورد با این گیاه از طریق سموم تصریح می کند: سازمان محیط زیست مخالف ورود هرگونه سم به داخل رودخانه ها و تالاب انزلی است و فعلا بهترین روش برای نابودی این گیاه جمع آوری فیزیکی با کمک محیط بانان و سازمان های مردم نهاد و همچنین آگاهی و هشدار دادن به مردم برای پرهیز از هرگونه خرید و فروش و تکثیر این گونه گیاه است. هرچند سرعت رشد و تکثیر سنبل آبی بسیار بیشتر از سرعت اقدامات مقابله ای با این پدیده مهاجم است اما امید این است تا مسئولان امر با پیگیری این خصوص و جدیت در مقابله با آن از وقوع فاجعه ای دیگر مانند آنچه که در تالاب عینک رشت رخ داده در سایر تالاب های استان جلوگیری کنند.
شنبه ، ۳۰آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مردم سالاری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]