واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: مصاحبه نشریه آذرپیام با مداح پیشکسوت تبریزی حاج فیروز زیرک کار نشریه آذرپیام در شماره 503 در آستانه فرا رسیدن ماه محرم مصاحبه ای با حاج فیروز زیرک کار " فخرالذاکرین " مداح پیشکسوت تبریز انجام داده است.
اشــاره؛ به خیلی ها لقب " فخرالذاکرین " داده اند؛ اصلا در همین روز و روزگار به هر کسی که چند کلمه می خواند جمعی از سر ندانم کاری یا خدایی ناکرده با انگیزه های دیگر فخرالذاکرین می گویند؛ اما مهم آن است که مردم به فخر بودنش ایمان داشته باشند. حاج فیروز "فخرالذاکرین" ما تبریزی هاست. به قول خودش هشتاد سال است که ساکن این درگاه است. شغل خودش روفه گری فرش را حفظ کرده و مداحی را شغل و محل درآمد نمی داند. بفرمایید از چه زمانی شروع به مداحی کردید؟از 18 سالگی شروع به مداحی کردن نموده ام و الان هم که 74 سال دارم همچنان مداحی می کنم. مداحی را از هیئت محله خودمان که بعدها بنام هیئت عزاداران شهدای کربالا شهرت یافت آغاز کرده ام. آن زمان آقای حاج حسن شفیع پور مداح هیئت بود و بعدها آقای غلامرضا شیعه خلص نیز در همان هیئت تقریبا حضور یافتند.اساتید شما در مداحی چه کسانی بودند؟اولین استادم حاج حسن شفیع پور بود. همچنین از محضر حاج علی شبابی بهره برده ام. بعدها نیز سالیان دراز محضر استاد عابد استفاده کرده ام.از شعر کدام شاعران بیشتر استفاده می کنید؟در بین شعرای فارسی گو از اشعار نی کرمانی، عمان سامانی و استاد محمد عابد و در نوحه های ترکی از اشعار شعرایی مانند حسین سعدی زمان، ذهنی، ذهنی زاده، شهاب، صافی و صحاف.ســبک کدام یک از مداحان را می پســندید و سرلوحه و سرمشق خود قرار داده اید؟هر کدام از سـبک ها در جای خود زیبا و دلپسند هستند اما من سبک حاج حســن فراهتی را بیشتر می پسندم و در حقیقت هم سبک ایشان را الگوی خود قرار داده ام.مداحی ترکی چه تفاوتی با مداحی فارسی دارد؟با توجه به تفاوت زبان و فاصله مکانی یکسری تفاوت هایی با هم دارند. سـبک مداحی تبریز یک جور اسـت و سبک مداحی تهران و مناطق فارس زبان یک جور دیگر. هر کدام زیبایی های خاص خودشان را دارند. اما روی هم رفته مداحی فارسی با توجه به آهنگ و وزن مداحی و صدای مداحان در تعریف و این قبیل چیزها شیرین تر است و مداحی ترکی نیز سوزناک است و از این لحاظ ارزشمند می باشد.هیات های عزاداری امروز تبریز چه فرقی با هیئت های عزاداری دوران گذشته دارند؟به عقیده من در گذشته هیئت های عزاداری از لحاظ معنوی پر بارتر بودند اما امروز شرایط دیگری حاکم است. یکسری مشکلات در هیئت ها داریم که بایستی روی شان کار شود. یکی از این مشکلات پرداخت اندک به مسایل شرعی و حقیقی است. البته این مشکل بیشتر ریشه در حضور کمتر علما در هیئت های عزاداری دارد. بنابراین روحانیون بایستی با حضور فیزیکی خود در مجالس عزاداری برای مداحان و عزاداران ارایه طریق نمایند. در هیئت عزاداری محله ما یعنی سینه زنان محله شتربان زمانی حاج آقا انزابی حضور می یافتند و تا آخر مجلس می نشستند و سخنرانی هم می کردند. زمانی هم حاج آقای میرمحمود همین طور حضور داشتند. امروز هرچند روحانی ثابتی در هیئت نداریم با این حال آقای محمدتقی عبادی به عنوان سخنران و مفسر قرآن همچنان وظایف روحانیون قبلی را بر عهده دارند.هیئت های عزاداری عرب و عجم چه تفاوت هایی باهم دارند؟عرب ها پوشش عربی دارند و دو دستی سینه می زنند در حالی که عجم ها با پوشش معمولی جامعه در دستجات حضور یافته و با یک دست سینه می زنند. در سبک نوحه نیز دارای تفاوت هایی هستند. البته عرب ها با زنجیر زنان نیز در پوشش دارای تفاوت های فاحشی هستند. لباس عربها از قسمت جلو باز است برای سینه زدن ولی لباس زنجیرزنان از پشت باز است. از قدیم الایام در تبریز رسم بر این است که هر محله دارای سه دسته عزاداری زنجیرزن، عرب و عجم سینه زن است. این دسته جات در ماه محرم نیز به ترتیب در بازار تبریز حضور می یابند. این سه دسته در نوع علم هایی که استفاده می کنند نیز متفاوت هستند و در حقیقت هرکدام دارای علم های مختص خود هستند.از زنجیرزنی سخن به میان آوردید، چرا زنجیرزنی کم رونق شده است؟امروزه برخی از جوانان خجالت می کشند زنجیر بزنند. از طرف دیگر عموما" مسایل نمادین مانند زنجیززنی و شبیه خوانی کم رونق شده اند. مردم امروز بیشتر طالب سخن هستند. هرچند همه اینها برای نشان دادن ارادت ما نسبت به امام حسین است اما بایستی قبول کنیم که دیدگاه جوانان امروزی با دیدگاه برخی از آنها با زنجیرزنی مــا فرق می کند و احتمالا چندان موافق نیستند.در این بین چه کاری از دست مداحان برمی آید؟بایستی به جوانان تفهیم کنند که امام حسین کیست و چگونه می توان ایشان و مکتب شان را شناخت. راه و روش هیئت آمدن چگونه بایستی باشــد. گریه کردن برای امام حسین یعنی مقابله با ظلم و دفاع از مظلوم و افشاگری ظالم. گریه برای امام حسین در دنیا ظالمان را شناساندن و به فریاد مظلومان پاسخ دادن اســت. اگر برای گریه ثوابی هست برای این گریه است نه برای مشکلات خود گریه کردن. گریه بایستی وسیله ای برای رسیدن به آرمان ها باشد. الزام است در تمام هیئت ها ابتدا مداحان مسائل اخلاقی را به مردم برسانند و بعد مسائل توحیدی و خداشناسی عرضه شود و آنگاه اهداف و آرمان های حضرت اباعبدالله الحسین مطرح شود. اینکه امام برای چه شهید شده اند؟ در یک کلام مداح بایستی نخست خود بر این موارد آگاه باشد تا بتواند نسل جوان را نیز روشن کند. در حقیقت ما با گریه کردن بر مصائب اهل بیت (ع) حس شیعه بودن خود را نشان می دهیم.هیئت های عزاداری ما امروز با چه آسیب هایی مواجه هستند؟متأسفانه امروزه اغلب مداحان فکرشان را بر گریه کردن حضار تمرکز می کنند و این مشکل بزرگی است. مداح بایستی ائمه اطهار را بشناساند، مسائل توحیدی و شرعی را بیان کند، فلسفه گریه بر سیدالشهدا را مطرح نماید و به حاضران در مجالس عزاداری این نکته را تفهیم کند که گریه برای امام حسین برای این است که بر نماز خود پایبند بوده و در عمل به واجبات دینی خود پیشرو باشیم.در بین شعرای نوحه، اشعار کدام شاعر را بیشتر می پسندید؟در فارسی اشعار عمران سامانی تا اندازه ای جهت دار، عرفانی و انقلابی هستند و اشعار نیر و عابد نیز هکذا. در بین شعرای ترکی نیز اشعار آقای حسین سعدی زمان، ذهنی زاده، شهاب و شأنی برایم بیشتر جذاب هستند.در یک جمله مداحی را تعریف کنید.مداحی احیاگری مقام سیدالشهدا، ایستادن در مقابل ظلم و ســتم، افشا کردن چهره ظالمان و تفهیم کردن گریه بر سیدالشهدا برای مردم است. هرکس که توانایی و استعداد گریاندن مردم را داشته باشد مالک بر قلوب آنها خواهد بود و این خود یک هنر است. فرقی نمی کند که این هنرمندی با شعر خواندن اتفاق افتد یا با صدا و آهنگ زیبا. هیئت ها امروزه واقعا مشکلات زیادی را از دوش مردم بر می دارند. جهیزیه می دهند، از نیازمندان دستگیری می کنند و از بدهکاران حمایت می نمایند. چه توصیه ای برای شرکت کنندگان در هیئت های عزاداری دارید؟به عقیده من نسل جوانی که در هیئت ها حضور می یابند سعی کنند حضورشان فقط به خاطر حضرت سیدالشهدا باشد. بعضاً شاهد برخی مرید بازی ها هستیم از این کارها نکنند. قبل از هر چیز سیدالشهدا و رضایت خداوند را مدنظر قرار دهند. در برگزاری مجالس عزاداری، هیئت رفتن و نذری دادن هدف بایستی سیدالشهدا و خدا باشد. شهرت بازی وارد نشود که آدمی دست خالی می ماند. اگر با بصیرت کامل در هیئت های عزاداری حضور یابند بدون شک نتیجه می گیرند.3038/518
18/07/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 139]