تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1833050023
آسیب و زیان؛ تنها ره‌آورد حسادت
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
فرد حسود نگاهی بدبینانه و غیرواقعی به اطراف خود دارد آسیب و زیان؛ تنها ره‌آورد حسادت حسد و حسادت به این معناست که شخصی خواستار برطرف شدن و رفع نعمت نزد دیگری باشد یعنی دلش بخواهد آرزو یا دعا و نفرین کند که نعمتی، ثروتی یا امکاناتی که فرد دیگری دارد از او سلب یا زایل شود؛ یعنی صرف طاقت نداشتن و تحمل نکردن دیدن نعمت و امکانات و دارایی برای دیگران حسد نامیده می‌شود.
اهمیت و محور اصلی حسادت، آرزو یا تلاش برای از دست رفتن نعمت شخص دیگر است؛ خواه به خودش برسد یا نه و خواه به صلاح دیگری باشد یا خیر. حال اگر بدون آرزوی سلب از دیگران، برای خودش نیز بخواهد، «غبطه» است؛ اگر تلاش کند بدون ضرر زدن به دیگران خودش را به آنها برساند «منافسه» است. همچنین احساس غمی نومیدانه که هنگام از دست دادن امتیازی یا موقع کسب نعمتی توسط دیگران برای انسان عارض می شود، «حسرت» نامیده می شود که از نشانه های حسد است. مفهوم مقابل حسد، نصیحت و خیرخواهی است؛ یعنی خواستن دوام نعمت خداوند بر برادر مسلمان که صلاح او در آن است. این یکی از فضایل معروف است که آیات و روایات به آن اشاره کرده اند. امام محمد باقر(ع) به نقل از پیامبر(ص)ˆ می فرماید: هر یک از شما همان گونه که برای خود خیرخواهی می کند، باید برای برادرش خیرخواهی کند. معیار در نصیحت و خیرخواهی این است که آنچه را برای خود می خواهی، برای برادر خود نیز بخواهی و آنچه را برای خود نمی خواهی و نمی پسندی، برای او نیز نخواهی و نپسندی؛ ولی معیار در حسد این است که آنچه را برای خود نمی خواهی، برای او بخواهی و آنچه را برای خود می خواهی، برای او نخواهی. نشانه های رفتاری، عاطفی و شناختی حسادت حسادت هم نشانه های رفتاری، هم عاطفی و هم شناختی دارد. نشانه های عاطفی حسادت آن است که فرد حسود همیشه نسبت به فرد یا افرادی که نسبت به او حسد می ورزند، تمایلات منفی دارد مثلا فرض کنید از او نفرت دارد و از او خوشش نمی آید حتی حالت های خشم برای او ایجاد می شود و دوست دارد آن شخص را نبیند. این حالت های منفی به صورت پنهان و عاطفی در وجود شخص حسود به وجود می آید. در بعد رفتاری شخص حسود در حدی که برای او مقدور باشد سعی می کند زمینه هایی را به وجود بیاورد که به آن فرد ضرر بزند. مثلا فرض کنید از او بدگویی و غیبت می کند، اگر امکانش باشد حتی به او تهمت می زند و به دروغ درباره او صحبت می کند و چیزهای ناپسندی را به او نسبت می دهد. سعی می کند زمینه هایی را به وجود آورد که آن فرد دچار ناکامی شود و شکست بخورد. علائم شناختی حسادت این است که نوعی منفی نگری در وجود شخص حسود حاکم می شود که باعث می شود نتواند مسائل اطراف خود را بدرستی ارزیابی و تحلیل کند؛ به جای این که خوش بینی و واقع بینی داشته باشد دچار بدبینی می شود یعنی شناختش واقع گرایانه نیست بخصوص درباره فردی که درباره او حسادت می کند. فکر می کند حتی احساس می کند در وقایع ناخوشآیندی که برای خودش اتفاق می افتد، مقصر آن فردی است که نسبت به او حسادت می کند و اوست که می خواهد به او ضربه بزند. یعنی کم کم فکر می کند همان شناختی که خودش نسبت به دیگری دارد، آن فرد هم برای او همین احساس، شناخت و بدبینی را دارد. حسد در قرآن حسادت یکی از صفات منفی و رذایل اخلاقی محسوب می شود و بصراحت در سوره فلق به آن اشاره شده است. یکی از آیات سوره فلق، شر بودن و پلید بودن عمل حسود را تصریح می کند و می فرماید: «وَ مِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ» یعنی من از شر آدم حسود، وقتی می خواهد حسادت خود را اعمال کند و به کار ببرد به خدا پناه می برم. با تدبر در این آیه مشخص می شود حسادت عمل پلیدی است که خداوند آن را مذمت می کند و می فرماید باید از شر این گونه افراد به خداوند پناه ببرید و در حقیقت حسادت را در ردیف اعمال شیطانی دیگر محسوب و قلمداد می کند. یا آیه 54 سوره نساء «بلکه به مردم برای آنچه خدا از فضل خویش به آنان عطا کرده رشک میورزند در حقیقت ما به خاندان ابراهیم کتاب و حکمت دادیم و به آنان ملکی بزرگ بخشیدیم» اشاره می کند به مواردی که افرادی به نعمت نبوت پیامبر اکرم(ص) حسادت داشتند. یهودی ها و کفار که نمی توانستند این نعمت را تحمل کنند، حسادت می کردند و تحمل دیدن این نعمت الهی را برای پیامبر اسلام(ص) نداشتند. خداوند در آیه دیگر می فرماید: «بسیاری از اهل کتاب پس از این که حق برایشان آشکار شد از روی حسدی که در وجودشان بود آرزو میکردند که شما را بعد از ایمانتان کافر گردانند.» (بقره: 109) بعضی از مردم می خواهند شما را حتی از ایمانتان به سمت کفر برگردانند، ریشه روانی این مسأله این است که آنها حسد دارند و نمی توانند نعمت ایمان را در وجود افراد با ایمان ببینند. حسد در روایات حسادت در روایت اسلامی هم بسیار مذمت و در منابع اخلاق اسلامی هم یکی از رذایل اخلاقی شمرده شده است. در مجموع روایات اسلامی ما بیان می کند پیامدهای حسد برای فردی که حسود است بسیار ناپسند است و عواقب بسیار بدی دارد از جمله این که برای خودش ناکامی می آورد. «الحسود لا یسود» به معنای این است که حسود سیادتی پیدا نمی کند و در کارش موفق نمی شود یا در روایت دیگری داریم که به میزانی که خود حسد به فرد حسود ضرر می زند و مانند آتشی به جان خودش می افتد، نسبت به فردی که به او حسادت می شود تأثیر ندارد. فرد حسود به اصطلاح «آب می شود» و از بین می رود و پلیدی های زیادی برایش به وجود می آید و موجب نفرت مردم از خودش می شود و..... شیوه های درمان حسادت در مجموع چند شیوه برای درمان حسادت بیان شده که به اجمال آنها را عرض می کنم؛ اولین شیوه این است که شخص حسود باید از نظر معرفتی و شناختی، شناخت خود را تغییر دهد و بداند که نعمت ها متعلق به خداست. نعمت و عزت و آبرو و موقعیت و مقام دست خداست و اگر خدا بخواهد به کسی نعمتی بدهد به او می دهد و اگر هم نخواهد، نمی دهد، کارهایی که ما انجام می دهیم بیشتر زمینه سازی است. ما هیچ وقت علت تامه و کامل و سبب ساز کامل نیستیم. هرچه در این زمینه معرفت بیشتری پیدا کنیم و باور و اعتقادات و توکل ما بیشتر شود و همه چیز را از طرف خدا بدانیم این زمینه ذهنی باعث می شود شناخت ما تغییر کند و اگر پست و مقامی به ما نرسید و به همکار دیگر ما رسید، به اوحسادت نداشته باشیم، بدانیم که اگر بنا بود به من برسد خداوند زمینه هایش را برای من فراهم می کرد، حال که به فرد دیگری رسیده است خداوند خواسته که به او برسد. اگر این نگاه و شناخت را داشته باشیم نوع نگرش ما بسیار تغییر می کند. دوم این که پیامدهای حسادت را مطالعه کنیم؛ در آیات و روایات، داستان ها و کتاب های اخلاقی در این باره بحث شده است. یکی از بهترین کتاب ها «جامع السعادات» از ملامهدی نراقی است که با عنوان اخلاق اسلامی ترجمه شده است. این کتاب بحث مفصلی درباره حسد دارد. افرادی که علاقه مندند می توانند به این کتاب مراجعه و آن را مطالعه کنند. در کتاب «گناهان کبیره» مرحوم آیت الله دستغیب ونیز در کتاب های اخلاقی دیگر هم کم و بیش بحث هایی در این باره مطرح شده است. با بررسی پیامدها و آثار منفی حسد در زندگی فردی و خانوادگی، در مجموع به این نتیجه می رسیم که حسد جز ضرر برای فرد حسود چیز دیگری ندارد. علاوه بر این فرد حسود برای از بین رفتن این حالت در خود باید در ابعاد رفتاری هم کار کند یعنی از جهت رفتاری بر ضد این نگاه خودش عمل کند یعنی مثلا اگر نسبت به شخصی حسد می ورزد و حسادت دارد که نعمتی یا موقعیتی برای او نباشد برعکس به او هدیه دهد، از او تعریف کند و.... این کار نوعی مبارزه نفسانی با حسدی است که در درون او وجود دارد و با این کار حسادت ضعیف تر می شود. این روند باید ادامه یابد تا بکلی حسادت از بین برود. دوم این که خود را تقویت کند مثلا فرض کنید اگر احساس می کند موقعیتی را در سازمان و محل کارش باید به او می دادند اما به دیگری دادند، بررسی یا حتی با مشاوری مشورت کند تا مشخص شود چه ضعف هایی در او هست. مثلا اگر در زمینه مهارت های ارتباطی ضعف دارد، سعی کند در برقراری ارتباط با دیگران (کلامی و غیرکلامی و خوب صحبت کردن) خود را تقویت کند یا اگر مهارت های مدیریتی در او پایین است سعی کند اطلاعات خود را بالا ببرد وبا مطالعه کتاب های مدیریتی، خودش را تقویت کندتا زمینه های رشد او هم فراهم شود و در نگاه و چشم و دل دیگران جاذبه ای پیدا کند تا موقعیت های مناسب برای او مهیا شود. حجت الاسلام دکتر مسعود آذربایجانی / عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
چهارشنبه 20 خرداد 1394 ساعت 02:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 175]
-
گوناگون
پربازدیدترینها