واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: درخواست شفاعت در میان صحابه پیامبر گرامی اسلام

به هنگام بررسی تاریخ، موارد پرشماری از درخواست شفاعت صحابه پیامبر مشاهده می گردد که به نمونه هایی از آنها اشاره می کنیم:الف. در منابع اهل سنت، از انس ابن مالک، چنین نقل شده است:سالت النبی ان یشفع لی یوم القیامه فقال انا فاعل قلت فاین اطلبک فقال علی الصراط1از پیامبر خواستم که در روز قیامت در حق من شفاعت کند. وی پذیرفت و گفت: شفاعت خواهم کرد . گفتم : کجا تو را بیابم؟ فرمود: کنار صراط.تقاضای انس از پیامبر(ص) و این که پیامبر، او را از اینگونه درخواست، نهی نمی کند و بلکه به او نوید عمل می دهد، نشان از آن دارد که شفاعت، اصل پذیرفته شده ای در عصر رسول خدا بوده است. ب. سواد ابن عاذب، از یاران پیامبر(ص) است.او در ضمن اشعاری از پیامبر(ص) در خواست شفاعت می کند و می گوید: ای پیامبر گرامی، روز رستاخیز شفیع من باش؛ روزی که شفاعت دیگران برای سواد ابن عازب سودی نخواهد داشت.2 ج. مردی به نام تبعاز قبیله حمیر، پیش از تولد پیامبر(ص) شنیده بود که به همین زودی پیامبری از سرزمین عربستان از سوی خدا برانگیخته خواهد شد. وی پیش از مرگ، نامه ای نوشت و از نزدیکان خود خواست اگر ورزی چنین پیامبری به رسالت برخاست، نامه مرا به او برسانید. او در آن نامه چنین نوشته بود: اگر عمرم وفا نکرد و پیش از درک تو در گذشتم، در آخرت مرا شفاعت کن و فراموشم مکن. هنگامی که نامه به دست پیامبر رسید، سه مرتبه فرمود: آفرین بر تبع، برادر صالح.3بنابراین اگر درخواست شفاعت از پیامبر شرک بود، هرگز رسول گرامی اسلام، او را برادر خود نمی خواند و بر او آفرین نمی گفت. د. ابن تیمیه که از مخالفان سرسخت درخواست شفاعت از شافعان راستین است،در کتاب زیارة القبور حدیثی از پیامبر گرامی به شرح زیر نقل می کند:عرب بیابانی حضور رسول خدا رسید و گفت: جان ها به لب آمده و گرسنگی ما را فرا گرفته و چهارپایان نابود شده اند. سپس این دو جمله را گفت: فادع لنا فانا نستشفع بالله علیک؛ برایمان دعا کن، خدا را به سوی تو شفیع می آورم. و بک علی الله؛ و تو را نیز شفیع خود به درگاه الهی قرار می دهم.رسول الله(ص) پس از تسبیح خداوند فرمودند: و یحک ان الله لا یستشفع به علی احد من خلقه شان الله اعظم من ذلک4؛ وای بر تو، شان خداوند بالاتر از آن است که پیش کسی شفیع قرار داده شود.بطور کلی هر چیزی که در دنیا موجب مغفرت انسان و قرب او بسوی حق تعالی می شود، آن شفیع است که بین بنده و حضرت حق واسطه می شود.از این پیامبر(ص) دریافته می شود که پیامبر گرامی تنها جمله نخست تخطئه کرده، ولی جمله دوم را که از پیامبر(ص) خواست در حق او شفاعت کند، درست و پای بر جا دانسته است؛ چرا که معنا ندارد خداوند را نزد پیامبر شفیع قرار دهیم ؛ زیرا هرگز خداوند چیزی از بندگان خود درخواست نمی کند، بلکه باید مخلوق خدا را شفیع خود به درگاه الهی قرار دهیم. ه. در منابع اهل سنت، از عثمان ابن حنیفصحابی پیامبر(ص)، نقل است که مردی مبتلا به درد چشم بود و به حضور پیامبر رسید. درخواست دعا کرد و به پیامبر چنین گفت: از خدا بخواه مرا عافیت بخشد.پیامبر(ص) او را میان دعا و صبر بر بلا مخیر ساخت و به او دستور داد که وضوی درستی بگیرد و با دعای مخصوص خدا را بخواند. او انجام داد و گرفتاریش بر طرف گردید.5اگر درخواست دعا از پیامبر جایز نبود، نباید پیامبر در برابر گفتار اعرابی سکوت کند. این بخش از احادیث، حاکی از آن است که درخواست شفاعت از شفیع راستین در دوران زندگانی او اشکالی ندارد. از یک رشته روایات و احادیث استفاده می شود که صحابه پیامبر پس از وفات اشان، از روح پاک او درخواست شفاعت می کردند. در زیر نمونه های از این روایات آمده است.

1. هنگامی که امیر مومنان(ع) از غسل و کفن پیامبر(ص) فارغ گردید، چشم به چهره او دوخت و گفت: بابی انت و امی طبت حیا و طبت میتا... واذکرنا عند ربک...،6 پدر و مادرم فدای تو، در دوران زندگی و پس از مرگ، پاک و پاکیزه هستی...، از ما نزد پروردگار خود یاد کن.2. پس از درگذشت رسول گرامی اسلام(ص) ابوبکر پارچه از چهره او کنار زد و صورت مبارکش را بوسید و گفت: پدر و مادرم فدای تو باد، در دوران زندگی و پس از مرگ، پاک و پاکیزه هستی از ما نزد پروردگار خود یاد کن و ما را به خاطر داشته باش.7اینها همگی بیانگر آن است که در شفاعت خواهی، فرقی میان وضعیت زندگی و مرگ شفاعت کننده نیست و اگر درخواست شفاعت از او، پس از مرگ شرک باشد، باید در دوران زندگی نیز شرک شمرده شود. گذشته از این، عالمان بزرگ اسلام در کتاب های آداب زیارت پیامبر یادآور می شوند که بگوییم: جئناک لقضاء حقک... والاستشفاع بک فلیس لنا یا رسول الله شفیع غیرک فاسغفرلنا واشفع لنا8،ای پیامبر خدا، به زیارت تو شتافتیم تا حق تو را ادا کنیم... و از تو شفاعت بخواهیم. ای رسول خدا، ما شفاعت گری جز تو نداریم، پس برای ما آمرزش بخواه و در حق ما شفاعت بنما.با توجه به این آیات و روایات، و با توجه به سنت جاری در میان مسلمانان در تمام دوران ها، موضوع درخواست شفاعت، امری روشن است و شک و تردیدی در آن راه ندارد. منبع : کانون اندیشهگروه دین و اندیشه - مهدی سیف جمالی1- کشف الارتباب، ص263، نقل از : سنن ترمذی2- الاصابه، ج2، ص963- تفسر قرطبی،ج16، ص1464- زیارة القبور فی الکتاب و السنه، ص1555- مسند احمد،ج4، ص138؛ صحیح ترمذی، کتاب دعوات،ص1186- نهج البلاغه، خطبه 237- کشف الارتباب، ص2658-همان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 375]