تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836727403
دو مجموعهي نفيس وقفي و اهدايي در دانشگاه اصفهان
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
دو مجموعهي نفيس وقفي و اهدايي در دانشگاه اصفهان نويسنده: مرتضي تيموري مقدمهدر کتابخانهي مرکزي دانشگاه اصفهان چهار کتابخانهي شخصي نگاهداري ميشود که در نوع خود از مجموعههاي بسيار ارزشمند و کمنظير به شمار ميروند. اين چهار مجموعه عبارتند از کتابخانهي شخصي شادروان محمد باقر الفت، کتابخانهي شخصي شادروان سيد محمد صدر هاشمي، کتابخانهي شخصي شادروان دکتر امير سيد حسن يزدگردي و کتابخانهي شخصي شادروان بدرالدين کتابي.کتابخانهي الفت در سال 1343 ه ش به صورت وقف و کتابخانههاي صدر هاشمي، يزدگردي و کتابي به ترتيب در سالهاي 1365، 1344 و 1370 ه ش به صورت اهدايي به دانشگاه اصفهان واگذار گرديده است.از آنجا که اين کتابخانهها، چه از نظر دارا بودن کتابهاي خطي نفيس و بينظير، و چه از نظر شمول بر کتابهاي چاپي ارزشمند و کمياب، از کتابخانههاي شخصي معتبر، و گردآورندگان آنها همه از ادبا و فضلا و بزرگان علم و ادب دوران معاصر اصفهان و ايران به شمار ميروند و نيز هر کدام از ايشان در جمعآوري کتابهاي کتابخانهي خود تلاش و کوشش فراوان نموده و مجموعهي نفيس و ارزشمندي از خود به يادگار گذاشتهاند، در اين نوشتار به معرفي دو مجموعه از اين کتابخانههاي شخصي پرداخته ميشود.کتابخانهي الفتمحقق فرزانه و عارف عامل روشن ضمير، شادروان محمد باقر الفت (تولد شب اول جماديالاولي 1301 ه ق، وفات چهاردهم مرداد ماه 1343 ه ش برابر با بيست و ششم ربيعالاول 1384 ه ق) از بزرگان دين و دانش اصفهان در دوران معاصر بود که در دانش و آزادگي و دين و مروت سرآمد بزرگان و در فضل و کمال و عرفان و جامعيت و صفات عالي انسان از نوادر دوران به شمار ميآمد و حقيقتا در ميان معاصرين از علما و دانشمندان کمتر کسي را به جامعيت و کمال آن زنده ياد ميتوان نام برد.شادروان الفت تحصيلات خود را در علوم ديني ودانشهاي ديگر در اصفهان و نجف به پايان رسانيد و بيشتر عمر پربار خود را به مطالعهي کتاب و تحقيق در سرگذشت ملل و نحل و علوم جديد گذرانيد که حاصل اين مطالعات تأليفات مفيد و ترجمههاي ارزشمندي است که از خود به يادگار گذاشته است. محضر شادروان الفت همواره مجمع فضلا و دانشمندان و طالبان علم و کمال و دانش پژوهان و حقيقت جويان بود. کتابخانهي معتبر وي بويژه از لحاظ کيفيت، قابل توجه ميباشد. اعتبار و ارزش عمدهي کتابخانهي الفت بيشتر به جهت کتابهاي خطي نفيس و کميابي است که تعداد آنها به دويست جلد ميرسد و در بين آنها نسخههايي ناياب و نسخههايي به خط مؤلف نيز فراوان ديده ميشود.از ويژگيهاي مجموعهي مرحوم الفت، دفتر فهرست کتابها ميباشد. او براي کتابخانهي خود دفتر ثبتي تهيه نموده و فهرست اسامي کليهي کتابهايش را بر اساس طبقهبندي موضوعي در آن يادداشت کرده است. و بيشتر کتب چاپي کتابخانه را با سليقه و روش خاص خود صحافي و جلد کرده و شمارهي دسته و رديف و طبقهي مخصوص کتابها را در کتابخانهاش، بر عطف کتابها چسبانده است. و همين امر موجب آسانيابي آنها به هنگام مراجعه است. در بين کتابهاي چاپي کتابخانهي الفت، کتب چاپ اول و نيز کتابهاي چاپ دارالکتب المصريه و چاپ بولاق وجود دارد که بر اعتبار و اهميت اين مجموعه افزوده است. در حاشيهي برخي از کتابها تعليقات ارزشمندي نگاشته شده است.مرحوم الفت در دفتر ثبت کتب، با عباراتي همچون «بديعه، چيده، غتيقه، مذهبه، نفيسه، مهمه و نفيسهي عزيزه» ارزش هر کتابي را مشخص کرده است.طبق وصيت آن بزرگوار، همهي کتابهاي چاپي و خطي عربي و فرانسهي او که بايد وقف يکي از کتابخانههاي اصفهان ميشد، تا مورد استفادهي علاقهمندان و طالبان علم قرار گيرد، توسط وارثان آن زندهياد پس از مرگش به کتابخانهي دانشکدهي ادبيات دانشگاه اصفهان واگذار گرديد.در پايان اين نوشتهي مختصر بيمناسبت نيست که توصيف دانشمند فرزانه، شادروان بدرالدين کتابي را - که مدت سي سال انيس و مونس مرحوم الفت و از تربيت يافتگان مکتب آزادگي و وارستگي وي بود - از مقدمهي ديوان الفت عينا نقل نماييم؛ تا ضمن باز شناختن ارزش و اعتبار کتابخانهي الفت، از دانشمند آزاده و انسان وارسته که همچو برادر و مرشد خويش، الفت، مهر آفرين بود و محبت آيين، نيز يادي کرده باشيم:... مرحوم الفت در مدت شصت سال از عمر خود در عتبات عاليات، بيروت، دمشق، طهران، مشهد و اصفهان تعدادي کتاب تهيه کرده بود که مخصوصا از لحاظ کيفيت بسيار حائز اهميت است. کتابهاي خطي بسيار ارزنده و نفيس در ميان آنها موجود و بيشتر کتابهاي چاپي هم نسخههاي گرانبها و بسياري از آنها کمياب و برخي ناياب است. در اين کتابخانه به روي همهي دانشمندان و دوستان آن مرحوم باز بود و با آنکه در انتخاب و جمعآوري سعي و کوشش فراوان مبذول داشته و رنج بسيار برده بود، همواره ميل داشت هر چه بيشتر مردم از آنها استفاده کنند و به همين سبب همهي کتابهاي عربي و فرانسه خود را وقف کرد و دستور داد پس از وفاتش هر چه زودتر به يکي از کتابخانههاي شهر اصفهان منتقل کنند تا بيشتر مورد استفاده و مطالعهي دانشپژوهان قرار گيرد. تعداد کتابهاي وقفي او بيش از هزار جلد کتاب نفيس و با ارزش است که در ميان آنها بيش از 200 جلد کتاب خطي گرانبها وجود دارد. اين کتابها در نتيجهي تصميم دوستان آن مرحوم به کتابخانهي دانشکدهي ادبيات منتقل گرديد و اکنون مورد استفادهي استادان و دانشجويان آن دانشکده است (1)کتابخانهي صدر هاشميشادروان سيد محمد صدر هاشمي (تولد 1284 ه ش، وفات 30 / 1 / 1344 ه ش) از فرهنگيان فاضل و دبيران دانشمندي بود که يک عمر با صداقت و جديت به فرهنگ اصفهان خدمت کرد. نخست در حوزههاي علميهي اصفهان، فقه و اصول و فلسفه و حکمت آموخت؛ سپس به يادگيري علوم جديد پرداخت و پس از آن براي ادامهي تحصيلات عاليه به تهران رفت و از دانشکدههاي معقول و منقول و دانشسراي عالي فارغ التحصيل شد. آن گاه به اصفهان مراجعت کرد و به عنوان دبير در دبيرستانهاي اصفهان به خدمت مشغول شد و سالهاي زيادي رياست دبيرستان فرهنگ اصفهان را برعهده داشت و با جديت و کوشش تمام در اين سمت انجام وظيفه نمود.شادروان صدر هاشمي از نخستين روزهاي تأسيس دانشکدهي ادبيات اصفهان در سال 1337 ه ش با علاقه و دقتي زائدالوصف به تدريس سخن سنجي و سبک شناس در آن دانشکده همت گماشت و تا آخرين روزهاي حيات خود، آن را مهمترين وظيفهي ادبي خود ميدانست. زنده ياد صدر هاشمي تا آخرين روزهاي زندگي دست از مطالعه و تحقيق برنداشت و علاوه بر تدريس، با نوشتن مقالاتتحقيقي و ترجمه و تأليف کتاب، آثاري پر ارزش از خود به يادگار گذاشت.از تأليفات آن مرحوم کتاب ارزشمند تاريخ جرايد و مجلات ايران و شعر و شاعري در عصر صفوي و از ترجمههايش تاريخ کربلا و... تأليف دکتر عبدالجواد مکينهدار، نويسندهي عرب، تاريخ تمدن اسلام و عرب تأليف جرجي زيدان و عشاق قندهار تأليف کنت دوگوبينو را ميتوان برشمرد.تاريخ جرايد و مجلات ايران، مهمترين تأليف مرحوم صدر هاشمي و مستندترين کتابي است که در زمينهي روزنامهها و مجلات ايران تا سال 1320 ه ش به رشتهي تحرير درآمده است و با وجود انتشار تأليفات متعدد ديگر در اين زمينه، هنوز هم از اعتبار و ارزش والايي برخوردار است. آن مرحوم اين مجموعهي چهار جلدي را که يک سند تاريخي معتبر محسوب ميشود، بين سالهاي 1327 تا 1332 ه ش در اصفهان چاپ و منتشر کرد و چاپ دوم اين کتاب ارجمند، در سال 1362 ه ش به سرمايهي انتشارات کمال انتشار يافت. کار با ارزش ديگر مرحوم صدر هاشمي، انتشار روزنامهي چهلستون بود که از سال 1321 ه ش به مدت پنج سال متوالي در صد و نود شماره به مديريت او منتشر گرديد و از اين جهت که حاوي مقالات تاريخي و تحقيقي بود از روزنامههاي معتبر آن زمان محسوب ميشود.شادروان صدر هاشمي به کتابخانهي شخصي خود که از دوران طلبگي ايجاد کرده بود، تا پايان عمر توجه داشت و در تهيهي کتابهاي فارسي و عربي، کوششهاي فراوان مبذول ميکرد و تا پايان عمر خود کتابهاي با ارزشي گردآوري کرد که اگرچه از لحاظ کميت، بيش از دو هزار جلد نيست؛ اما از لحاظ کيفيت بسيار با ارزش است. کتابها در همهي زمينههاي علوم و معارف انساني است. اما سهم کتابهاي ادبي و تاريخي و جغرافيايي در اين مجموعه، بيش از کتابهاي ساير رشتههاست. تعداد پنجاه و سه جلد نسخهي خطي نيز در مجموعهي صدر هاشمي وجود دارد که مخصوصا کتاب قصص الخاقاني در ميان آن کتابها اعتبار و ارزش فراوان دارد. از اين کتاب که در مورد مختصر حالات صفويه و داستان محاصرهي قندهار، تأليف وليقلي شاملو است، يک نسخه در کتابخانهي ملي فرانسه در پاريس، يک نسخه در کتابخانهي مجلس شوراي اسلامي و يک نسخه نيز در کتابخانهي بريتانيا در لندن موجود است. و شادروان دکتر سيد حسن سادات ناصري در تصحيح و چاپ کتاب قصص الخاقاني - با تهيهي نسخهي عکس از آن توسط کتابخانهي مرکزي دانشگاه اصفهان - از اين نسخه نيز استفاده نمود. همان گونه که قبلا ذکر شد،آن مرحوم تا روزهاي آخر عمر دست از تهيه و خريد کتاب براي کتابخانهي خود برنداشت و هر کتاب تازهاي که منتشر ميشد چنانچه مورد علاقهي او بود، تهيه مينمود. نگارندهي اين سطور در مورد علاقهي شادروان صدر هاشمي به کتابهاي تازه انتشار يافته، خاطرههاي فراواني دارد. چرا که در مدت استراحت آن مرحوم به خاطر کسالت در منزل شخصي که بسيار نزديک دانشکدهي ادبيات اصفهان در محلهي شاهزاده ابراهيم بود، بنده هر هفته و گاهي هر دو هفته يکبار به عيادت ايشان ميرفتم و هر بار نخستين سؤال مرحوم از من اين بود که: چه کتاب جديدي منتشر شده است؟ در يکي از اين ديدارها در آغاز بيماري مرحوم صدر هاشمي، ايشان که خبر انتشار کتاب النهايه شيخ طوسي را به تصحيح استاد فرزانه شادروان، سيد محمد تقي دانش پژوه، توسط دانشگاه تهران فهميده بودند و از تهيهي آن توسط کتابفروشي ثقفي - که بيشتر کتب خود را از آن کتاب فروشي تهيه ميکردند و در همين جا ياد خيري از زنده ياد ثقفي که خدمات ارزندهاي در چاپ و انتشار کتاب در اصفهان داشتند، مغتنم است - مأيوس شده بودند، از من خواستند که به خاطر آشنايي نزديکم با استاد دانش پژوه، با نامه از ايشان بخواهم تا کتاب النهايه را براي استاد صدر هاشمي بفرستند و قيمت را نيز معين کنند تا مرحوم صدر هاشمي آن را براي ايشان حواله نمايند. و اين نمونهاي از عمق کتاب دوستي و علاقهمندي صدر هاشمي به جمعآوري کتاب است که تا آخرين لحظات حياتش بدان پايبند بود.از ديگر نکات قابل توجه کتابخانهي شادروان صدر هاشمي که بر ارزش و اعتبار مجموعهي آن مرحوم افزوده است، وجود مجموعهي گرانبها و نفيسي از روزنامهها و مجلات مهم قديمي است؛ که احتمالا مرحوم صدر هاشمي به خاطر نگارش کتاب تاريخ جرايد و مجلات ايران، ناگزير و يا علاقهمند شده بود که براي توصيف و بيان مشخصات روزنامهها و مجلات در کتاب خود، آنها را شخصا براي کتابخانهي خويش تهيه کند.در هر صورت تعداد قابل توجهي روزنامه و مجله - چه به صورت کامل يا ناقص و گاه حداقل يک شماره - در مجموعهي آن مرحوم وجود دارد؛ که امروزه جزو روزنامهها و مجلههاي ناياب و کمياب محسوب ميشود و همانگونه که قبلا گفته شد، بخشي از اهميت و اعتبار مجموعهي صدر هاشمي بسته به وجود آن روزنامهها و مجلههاست که کمتر در مجموعههاي شخصي يافت ميشود. اسامي برخي از اين روزنامهها به اين قرار است:آتشگاه، آفتاب شرق، اتحاد، اتحاد اسلام، اتفاق اسلام، اختر مسعود، اخگر، ارژنگ، اصفهان، اطلاع، انجمن اصفهان، انجمن بلديه، انجمن مقدس ملي اصفهان، ايران، باختر امروز، پارس، تجدد ايران، تربيت، ثريا، جهاد اکبر، چهرهنما، چهلستون، حبل المتين، دحو، دعوة الاسلام، راه نجات، روزنامهي رسمي دولت ايران، زايندهرود، زبان زنان، سپاهان، سپنتا، سرنوشت، شرق، شفق سرخ، صبح صادق، صداي اصفهان، صور اسرافيل، طوفان، عرفان، عصر جديد، قانون، مساوات، معرفت، ميهن، ناقور، ناهيد، نداي وطن، نسيم شمال، نقش جهان، نهضت شرق، وطن و وقايع اتفاقيه.از نمونه مجلههاي معتبر موجود در مجموعهي مذکور به اين عناوين بايد اشاره کرد:آفتاب، آموزش و پرورش، ارمغان، ايرانشهر، بهار، تحفة الادبا، تعليم و تربيت، دانش، دانشکده، راهنماي کتاب، سخن، علم و هنر، کاوه، مهر، نوبهار، وحيد، هنر و مردم، يادگار و يغما.اهداي کتابخانهي شادروان الفت به دانشکدهي ادبيات دانشگاه اصفهان در سال 1343 ه ش يعني يک سال قبل از وفات شادروان صدر هاشمي، آن مرحومم را نيز علاقهمند به اهداي کتابخانهي خود به دانشکدهي ادبيات نموده بود؛ با وجود اين در وصيتنامهي خود کليهي کتابهايش را به برادرانش، آقايان مهندس علي صدر هاشمي، مهندس صدر هاشمي و دکتر حسن صدر هاشمي واگذار کرد تا به هر نحوم که صلاح بدانند از آن نگهداري نمايند و برادران آن مرحوم نيز از سر توجه به دانش دوستي و معرفت طلبي وي و همچنين براي حفظ نام و آثار نيک برادر دانشمند خود، کتابخانهي نفيس آن مرحوم را به دانشکدهي ادبيات دانشگاه اصفهان اهدا نمودند.مجموعهي شادروان صدر هاشمي اکنون در کتابخانهي مرکزي دانشگاه اصفهان نگهداري ميشود و مورد استفادهي دانشجويان و دانش پژوهان قرار دارد.پي نوشت : 1-ديوان الفت، به اهتمام بدرالدين کتابي، اصفهان، انتشارات ثقفي، 1347 ه ش، مقدمه، ص پنجاه و پنج - پنجاه و شش.منبع: ميراث جاويدانمعرفي سايت مرتبط با اين مقاله تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 333]
-
گوناگون
پربازدیدترینها