محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1846390932
ادبيات ايران 3 چهره متفاوت را از دست داد
واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: جام جم آنلاين: تير ماهي كه گذشت ماهي تلخ براي اهل ادبيات و دوستداران شعر و داستان معاصر بود، چراكه در اين يك ماه 3 چهره ارزشمند ادبي پس از مدتي بيماري، دارفاني را وداع گفتند و به رحمت حق پيوستند. اگرچه مرگ چهره‌هاي ادبي هميشه و همواره خسارتي براي ادبيات كشور است، درگذشت اين 3 چهره خاص كه در ادامه درباره ويژگي‌هاي آثار آنان خواهيم گفت به دليل تمايز آنان از جريان كلي و مسلط ادبيات، تاثيرگذاري ويژه‌اي نيز بر ادبيات كشور داشتو جالب اين است كه درباره زندگي و آثار هر 3 تن نيز نقاط اشتراكي هست كه در ادامه خواهيد خواند. دست تقدير بازي‌هاي جالبي دارد. در فاصله‌اي كمتر از يك ماه شاهد درگذشت 3 چهره ادبي بوديم كه هر يك در حوزه‌اي از ادبيات تاثيرگذاري زيادي داشتند: شعر، داستان‌نويسي و ادبيات كودك و نوجوان. به عبارت ديگر 3 حوزه مهم ادبي كشور در تير ماه گذشته يكي از چهره‌هاي موثر خود را كه عمري بر سر ادبيات و كلمه گذاشته بودند، از دست دادند. چهره‌هايي كه اهل خلوت گزيني و كار جدي و پيگير در حوزه خود بودند و بي‌اعتنا به قيل و قال‌هاي رايج در عرصه‌هاي روشنفكري و جدال‌هاي ميان اهل ادب، به كاري جدي و سختگيرانه پرداختند و حاصل اين تلاش و جديت، آثاري ماندگار بود كه از قلم اين چهره‌ها به جامعه ادبي كشور عرضه شد. نكته مهم ديگر اين بود كه اين 3 چهره، هر كدام در حوزه‌اي كه در آن كار مي‌كردند برخلاف جريان ادبي رايج و موج‌هاي روز حركت كردند. چنان كه خواهيم گفت عملكرد و تلاش اين 3 شخصيت فقيد حوزه‌هايي را در ادبيات ايران پوشش داد و خلا‡هايي را پر كرد كه تا پيش از آن به چشم كسي نيامده بود و جاي خالي تلاش در آن فضاها به شدت احساس مي‌شد. مردي كه جنگ اصفهان را كامل كرد هر كسي با تاريخ ادبيات معاصر ايران آشنايي دارد، با تاثيرگذاري حلقه‌اي از نويسندگان و اهل ادب كه از شهر اصفهان برخاستند و به نام جنگ اصفهان شناخته شده‌اند؛ آشناست. جنگ اصفهان با داشتن چهره‌هايي چون زنده‌ياد هوشنگ گلشيري و ابوالحسن نجفي در حوزه‌هاي داستان‌نويسي و ترجمه ادبي تاثيرگذاري بسياري در ادبيات داستاني آن سال‌ها و سال‌هاي بعد ايران داشت، اما پيوستن محمد حقوقي حلقه ياد شده را در شعر و نقد شعر نيز صاحب چهره‌اي صاحب سبك و تاثيرگذار شد. محمد حقوقي در سال 1316 در اصفهان زاده شد و در هشتم تير ماه گذشته در همين شهر نيز درگذشت. حقوقي خود شاعري مدرن بود و از او اين كتاب‌هاي شعر منتشر شده است: زوايا و مدارات (1348) ، فصل‌هاي زمستاني (1348)، شرقي‌ها (1351)، با شب، با زخم، با گرگ (1357)، گريزهاي ناگريز، (1357)، خروس هزاربال (1368) و شب، مانا، شب (1370) كه مهم‌ترين و معروف‌ترين مجموعه شعر او خروس هزاربال است. عمده‌ترين دليل شهرت و تاثيرگذاري حقوقي به شعرهاي او ربطي نداشت، چراكه حقوقي در جايگاه يك شاعر جايگاه بلندي در نزد اهل ادبيات نداشت، بلكه آنچه جايگاه او را در ادبيات معاصر ايران تثبيت و ماندگار كرد نقدهايي بود كه بر شاعران معاصر ايران نوشت. حقوقي در سكوت و فارغ از قيل و قال به بازنگري و دقت در آثار شاعران همدوره خود پرداخت و سعي كرد، دليل شهرت و محبوبيت آنها را براي مخاطبان بازتاب دهد. مجموعه نقدهاي او تحت عنوان شعر نو از آغاز تا امروز در كنار كتاب‌هايي مستقل كه در تحليل و بررسي شاعران مشهوري چون نيما، اخوان ثالث، احمد شاملو، سهراب سپهري و فروغ فرخزاد تحت عنوان سلسله كتاب‌هاي شعر زمان ما نوشت، جايگاه او را به عنوان يكي از حرفه‌اي‌ترين منتقدان شعر معاصر تثبيت كرد. در دوره‌اي كه حقوقي نقد شعر را جدي گرفت، چهره‌هاي ديگري نيز در اين عرصه حضور داشتند كه از جمله مهم‌ترين آنها يكي رضا براهني و ديگري يدالله رويايي بودند. آثار اين 2 منتقد بيشتر تحت تاثير نقد ادبي غرب بود و در مواردي نيز (نظير نقد براهني بر سهراب سپهري) شاعر را هدف قرار مي‌داد. حقوقي در نقدهايش سعي كرد تا حدودي زياد بي‌طرفي را رعايت كند و حتي به چهره‌هايي كه در فضاي رسانه‌اي زمان خود امكان مطرح شدن چنداني نداشتند، پرداخت چنان كه او در معرفي ويژگي‌هاي شعر مدرن طاهره صفارزاده نقش مهمي بازي كرد. نقد حقوقي با اتكا بر ادبيات گذشته ايران و سعي در واكاوي لايه‌هايي از شعر سنتي ايران كه داراي رگه‌هاي درخشان شعري بود نوشته مي‌شد و او سعي مي‌كرد اين گذشته را با تجربه ادبيات ايران پس از ظهور نيما يوشيج پيوند دهد. اگر اخوان در بدايع و بدعت‌ها و عطا و لقاي نيما يوشيج بيشترين خدمت را در شناخت و تثبيت صورت شعر ايران پس از نيما به كار برد، حقوقي در نوشته‌هايش بيشترين فعاليت را در نشان دادن تمايز محتوا و نوع نگاه شاعران به مقوله ادبيات پس از پيرمرد يوشي انجام داد. نوشته‌هاي او كه برخلاف بسياري از منتقدان زباني روشن و ساده داشت نشان داد كه اهميت انقلاب ادبي نيما چه بود و نيما چه دريچه‌هاي تازه‌اي در برابر شاعران ايران و خوانندگان ادبيات نوين اين سرزمين گشود. نقدهاي حقوقي بخصوص مجموعه كتاب‌هاي شعر زمان ما براي كساني كه نگاهي پيگير و حرفه‌اي به شعر معاصر دارند و به دنبال كشف‌هاي تازه در شعرهاي بخشي از مهم‌ترين شاعران روزگار ما هستند، مانند كلاسي آموزشي پر است از مطالب تازه و نگاه‌هاي بديع و نكته‌هاي ظريف اگرچه در پاره‌اي موارد حقوقي در اين نقد‌ها بيش از اندازه به سليقه شخصي متكي بوده است، اما مهم‌ترين ويژگي نقدهاي او اين است كه برخلاف براهني به نقد متن مي‌پردازد و كاري با شاعر و خاستگاه‌هاي فكري و شخصي او ندارد. نامي بزرگ در ادبيات كودك و نوجوان ادبيات كودك و نوجوان بي‌هيچ شكي برآمده از آشنايي اهل ادبيات ما با ادبيات مدرن و دانش جديد است. ما در ادبيات كهن اگرچه شاخه‌اي به نام ادبيات كودك و نوجوان نداشته‌ايم، اما بسياري از بزرگان ادبيات اين سرزمين حكايت‌ها و نوشته‌هايي در آثارشان دارند كه براي اين گروه سني مناسب است، اما مشكل در اين ميان زبان اين گونه آثار است كه براي كودكان و نوجوانان ايراني امروز سخت و غيرقابل درك است. مهدي آذريزدي كه در سال 1301 در يكي از روستاهاي يزد متولد شد و در 18 تير امسال در تهران درگذشت و در يزد به خاك سپرده شد؛ مردي خودساخته بود كه سرانجام راه خود را پيدا كرد و تصميم گرفت ادبيات گذشته ايران را براي كودكان و نوجوانان ايراني بازنويسي كند. آذريزدي با نوشتن مجموعه كتاب‌هاي قصه‌هاي خوب براي بچه‌هاي خوب راهي تازه در ادبيات كودك و نوجوان گشود كه به بازنويسي ادبيات كهن معروف شد. اين نويسنده كم‌سر و صدا اما پركار در تمام عمر خود از جنجال‌هاي پيرامون ادبيات روز كناره گرفت و در سكوت و آرامش كاري كرد كه بسياري از جوانان و حتي ميانسالان امروزي خود را وامدار او مي‌دانند چرا كه به واسطه نوشته‌هاي او با ادبيات ايران و سرمايه‌هاي كهن اين ادبيات ثروتمند آشنا شدند. آذريزدي در نوشته‌هايش 2 كار مهم كرد يكي اين كه حوزه ادبيات كودك و نوجوان را با جدي گرفتن بازنويسي ادبيات كهن به سابقه ادبي ايران نزديك كرد و نشان داد كه در ادبيات كشور ما ظرفيت‌هاي نهفته‌اي براي بهره‌برداري محتوايي براي اين گروه سني وجود دارد و اگر نويسندگان ايراني دست از سر نويسندگان غربي بردارند آنقدر اثر قابل استفاده در ادبيات كهن موجود است كه تا سال‌ها مي‌توان اين معدن نامكشوف را استحصال كرد و حتي ادبيات جهان را از اين ثروت برخوردار كرد. نكته دومي كه حاصل كار اين نويسنده بي‌ادعا اما پركار بود توانايي او در ايجاد اتصال بين نسل جديد ايران با ريشه‌هاي كهني بود كه در اين سال‌ها به واسطه ضعف‌هاي نظام آموزش و پرورش كشور دچار گسست شده بود. اين اتصال باعث شد علاوه بر نوجوانان؛ خانواده‌هاي ايراني در يافتن منابعي براي تربيت ايراني و اسلامي فرندانشان در سال‌هاي سخت حاكميت نهضت ترجمه و ادبيات بشدت اروپايي و آمريكايي شده، منبعي قابل اعتماد و اصيل را پيدا كنند كه نيازهاي زمانه را بازتاب مي‌داد. اجتماعي‌نويسي كه در اجتماع غايب بود اما سومين مسافر تير ماه 88 هم داستان‌نويسي بود كه از قيل و قال‌هاي زمانه دوري كرده بود و در عرصه تظاهرات اجتماعي غايب بود، اما اجتماعي‌ترين و سياسي‌ترين داستان‌هاي دهه‌هاي اخير را نوشت. فصيح در سال 1313 در تهران زاده شد و در 25 تير در همين شهر درگذشت. او انساني منضبط، تحصيلكرده و آرام بود كه به جاي حضور در بحث‌هاي هميشگي محافل روشنفكري در خلوت خود منظومه‌هايي داستاني را به ادبيات معاصر تقديم كرد. فصيح هم يكي از حوزه‌هاي مغفول مانده در ادبيات ايران را با پشتكار خود پر كرد: رمان‌هاي سريالي كه در آنها شرايط و وضعيت يك خانواده نيمه فئودال در بستر شرايط اجتماعي مختلف و حوادث سياسي كشور دنبال مي‌شود. از جمله مشهورترين داستان‌هاي فصيح ثريا در اغماء و زمستان 62 است كه در كنار رمان‌هايي چون كليدر، سمفوني مردگان، خانه ادريسي‌ها، مدار صفر درجه و... در زمره مهم‌ترين كتاب‌هاي داستاني دهه 60 قرار گرفت. فصيح در رمان‌هاي به هم پيوسته خود، بدون درغلتيدن به شعارهاي اجتماعي و سياسي با استفاده از ظرفيت داستان و ادبيات توانست بخشي از رمان سياسي و اجتماعي دوره خود را شكل دهد، كه اگرچه با رئاليسم اجتماعي مورد توجه نويسندگاني چون محمود متفاوت بود، نشان‌دهنده توجه او به شرايط پيراموني خود بود. او كه سخت تحت تاثير همينگوي و نسل نويسندگان دوران پس از جنگ بود، مدلي بومي شده از رمان‌هاي سلسله‌وار را ارائه كرد كه براي خوانندگان پرحوصله دهه 60 كه اولا بيشتر كتاب مي‌خواندند و ثانيا از رمان‌هاي قطور مربوط به دوران انقلاب كبير فرانسه به ترجمه زنده‌ياد ذبيح‌الله منصوري خسته شده و به دنبال مدلي ايراني از اين‌گونه رمان‌ها بودند؛ بدلي مناسب و پركشش ارائه داد و با برجسته كردن يك خانواده ايراني و شخصيت‌هاي آن در چندين رمان، زندگي اين شخصيت‌ها را پي گرفت. اتفاقي كه در ادبيات داستاني ايران كم‌سابقه بود، اگرچه زنده‌ياد احمد محمود با خلق شخصيت‌هايي مشترك در چند رمان خود به شكلي كمرنگ آن را تجربه كرده بود. مرگ فصيح در حقيقت پايان يافتن زندگي يك هنرمند قانع، جنجال‌گريز و حرفه‌اي بود كه او نيز بخشي از خوانندگان گريزان از داستان ايراني را ادبيات ايران با تلاشي خستگي‌ناپذير آشتي داد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 288]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها