گزارش مهر/تويسركان خلوتگاه عاشقان صافي ضمير و بهشت غرب ايران

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش مهر/تويسركان خلوتگاه عاشقان صافي ضمير و بهشت غرب ايران
تويسركان خلوتگاه عاشقان صافي ضمير و بهشت غرب ايران
همدان - خبرگزاري مهر: تويسركان سرزميني محصور بين دره هاي سرسبز و با صفا و چشمه هاي جوشان و هواي دلپذير است و درختان ستبر گردكان كهنسال از گذشته از وجود ميررضي الدين آرتيماني، حبقوق نبي، عمارت مسعودي و اقتداري و كاروانسراي شاه عباسي فرسفج و كوه خان گرمز و ده ها ابنيه تاريخي فرهنگي در دامن خود، به خود مي بالد.

به گزارش خبرنگار مهر، بهشت غرب ايران، ديرينه دياري است در دامنه جنوبي الوند كوه با قدمتي هم پايه لاله هاي سرخ طبيعت زيبا.

تويسركان خلوتگاه عاشقان صافي ضمير و جولانگاه مردمان دلير خفته در دامنه الوند دلبند از گذشته هاي دور است.

قدمت منطقه تويسركان به دوران قبل از ميلاد مسيح (ع) مي‌ رسد

قدمت منطقه تويسركان به دوران قبل از ميلاد مسيح (ع) مي‌ رسد و شهرستان تويسركان با در‌ه‌هاي پر از گردوي خود يكي از مهم‌ترين شهرستان‌هاي استان همدان را تشكيل مي‌دهد.

تويسركان از شمال به شهرستان‌هاي همدان و اسدآباد، از خاور به شهرستان ملاير، از جنوب به شهرستان نهاوند و از باختر به شهرستان كنگاور محدود مي‌شود و اساس اقتصاد اين ناحيه را كشاورزي، باغداري، دامداري و صنايع دستي تشكيل مي‌دهد.

اين منطقه به لحاظ صنايع از رونق نسبي برخوردار بوده و نجاري، منبت‌كاري، صابون سازي، قالي بافي و گليم بافي و گيوه‌بافي را شامل مي‌شود.

تويسركان گنجينه اي از آثار تاريخي و طبيعي

پل‌تاريخي فرسفج، قلعه اشتران، دره سركان، دره آرتيمان، امامزاده شاه‌زاده ناصر، پير كمر بسته سركان، قلعه دختر (قز قلعه سي)، مسجد جامع تويسركان، درخت چنار كهنسال مسجد باغوار، كاروانسراي شاه‌عباسي فرسفج، دره‌ گزندر، دره‌ فاران، دره‌ شهرستانه، شهر بازي و بوستان نبوت و بازار سنتي سرپوشيده مهمترين ديدني‌هاي شهرستان تويسركان را تشكيل مي‌دهند.

در خصوص وجه تسميه اين شهرستان چنين عنوان شده كه شهر قديمي "رودآور" داراي سه بخش " توي"، "سركان" و "شكان" بود كه پس از حمله مغول اهميت خود را از دست داد و مردم آن به بخش توي روي آوردند و به تدريج آن جا را آباد كردند.

بخش شكان در اثر زلزله خراب شد‌ اما سركان به فاصله 10 كيلومتري شمال غرب تويسركان هنوز پابرجاست و اكنون يكي از شهرهاي شهرستان تويسركان است.

تويسركان فعلي كه از تركيب دو كلمه " توي" و "سركان" ساخته شده است، همان بخش "توي" قديمي است.

وجود آرامگاه حضرت حيقوق نبي (ع) در تويسركان قدمت آن را تاييد مي كند

از سوي ديگر وجود آرامگاه حضرت حيقوق نبي (ع ) در مركز توي و نزديك " رود آور " سابق با توجه به زمان زندگي آن حضرت در حدود 700 سال قبل از ميلاد و كاوش هاي باستان شناسي اطراف بقعه، نشانگر قدمت و وجود آباداني منطقه در آن عصر است.

تويسركان در دوره هاي صفويه و قاجاريه نيز مورد توجه بوده است و از اين دو دوره آثاري در شهر به جا مانده كه مي توان به بازار دوره قاجاراشاره كرد.

اين شهرستان به دليل كوهستاني بودن و مرتفع بودن داراي آب و هواي معتدل كوهستاني است و با در‌ه‌هاي پر از گردوي خود؛ يكي از مهم‌ترين شهرستان‌هاي استان همدان را تشكيل مي‌دهد.

تويسركان سرزميني باستاني است كه در گذر روزگاه حوادث تلخ و شيرين بسيار ديده و سرافزار بر بلنداي تاريخ ايران زمين ايستاده و بيرق دودمان گذشته را همچنان با غرور در اهتراز نگه داشته است.

كوه خانگرمز در ميان 16 روستا احاطه شده است

كوه و منطقه خانگرمز در ميان 16 روستاي احاطه شده و از شمال به روستاهاي قلقل، گنبله، بهارآب، ترميانك، هوش و از شرق به روستاهاي حاجي آباد، سوتلق، قلي لاله بالا و از طرف غرب به روستاهاي مين آباد، تقي آباد، سازيان، كنجوران سفلي و از طرف جنوب به روستاهاي كنجوران عليا و وسطي، قلي لاله پايين و لاشجرد محدود مي شود.

اين منطقه داراي صخره ها و پرتگاههاي مرتفع و صعب العبور است كه در معرض فرسايش شديد ناشي از بارندگي و يخبندان قرار دارند و در ضلع جنوبي نيز وجود صخره هاي سنگي و غارهاي متعددي چون غار بهرامي، غار مر لرستاني، غار عبدالله خان بر زيبايي آن افزوده است.

همچنين در اين منطقه دره هاي عميق و طولاني چون دره تقي آباد، دره كفتاران و دره وزم در وجود دارد كه آب ناشي از بارندگي و ذوب برفهاي منطقه را به پايين دست منطقه هدايت مي كند.

پير كمر بسته در ميان انبوهي از درختان چنار قرار دارد

بر اساس كتاب معروف مرآت البلدان نوشته اعتماد السلطنه و گنج دانش اثر محمد تقي حكيم ابوالمحجن ثقفي يكي از سرداران سپاه اسلام بوده كه ابتدا در جبهه كفار عليه سپاهييان اسلام مي جنگيده ولي در سال نهم هجري خود و قبيله اش به اسلام گرويده اند.

وي در جريان آخرين جنگ اعراب با ايران معروف به جنگ نهاوند به عنوان يكي از سرداران سپاه اسلام حضور داشته كه پس از مجروح شدن در حاشيه رود سركان در كنار دره سر سبز و با صفا دفن مي شود كه درحال حاضر اين محل به پير كمر بسته شهرت دارد.

اين مكان در ميان انبوهي از درختان چنار تبريزي، نارون، گردو و سروقرار گرفته و از لحاظ لطافت هوا و چشم اندازهاي طبيعي بسيار جالب توجه است.

آرامگاه حيقوق نبي در تويسركان جا گرفته است

حيقوق نبي بين سال‌هاي 600 تا 650 قبل از ميلاد مي‌زيسته و مقبره وي هم اكنون در جنوب غربي شهرستان تويسركان واقع شده است و موضوع جالب توجه در خصوص اين پيامبر آن است كه تصوير وي هم‌اكنون در موزه واتيكان وجود دارد.

در كتاب ها آمده كه حيقوق به معني در بغل كشيده شده، است و اين نام را به اين دليل براي آن پيامبر برگزيدند كه در كودكي و به علت بيماري از دنيا مي رود و حضرت الياس (ع) او را در آغوش مي گيرد و از خداوند، حيات دوباره وي را طلب مي‌كند و او زنده مي‌شود.

وي كه نگهبان معبد سليمان در اورشليم بوده، پس از شعباي نبي به رسالت مبعوث شده است.

اين پيامبر سال‌هاي زيادي در اسارت بخت النصر بوده و پس از فتح بابل به دست كوروش، به همراه دانيال نبي به ايران آمده و در تويسركان ساكن شده است.

بقعه حيقوق نبي از قديمي‌ ترين آثار تاريخي ايران است

بقعه اين پيامبر، يكي از قديمي‌ ترين آثار تاريخي ايران در استان همدان و داراي ارزش تاريخي بسياري است به طوري كه بناي برجي شكل آرامگاه حيقوق نبي، آجري و گنبدي شكل و پوشش داخلي آن مدور و پوشش خارجي آن مخروطي شكل است.

يكي از طاق‌نماهاي اين بنا به در ورودي بقعه اختصاص دارد و مابين طاق نماها نيز قسمتي ساده و بدون تزئينات مشاهده مي شود.

ساختمان اين مقبره، قبل از استيلاي اعراب بنا شده و در برهه ‌اي از زمان نيز تخريب مي‌شود، ولي بعدها عده ‌اي از خيرخواهان شهر به تعمير آن همت مي‌گمارند و در حفاري‌هاي سال 1368 نيز بقاياي حصار مربع شكل با چهار برج در اطراف آن مشخص شده كه به نظر مي‌رسد از خود بنا قديمي‌تر باشد.

كاروانسراي شاه عباسي فرسفج يادگاري از دوره صفويه

بناي تاريخي فرهنگي كاروانسراي شاه عباسي فرسفج در 15 كيلومتري مسير تويسركان - اسدآباد و كرمانشاه و در كنار شهر فرسفج احداث شده است.

اين كاروانسرا در سالهاي 1038 تا 1065 به سبك معماري دوره صفويه با پلاني تقريبا مستطيل شكل و مساحت 4000 متر مربع ساخته شده است.

اين بنا با كوشش ميراث فرهنگي از سال 1370 در حال مرمت و احيا است و به شماره 1970 در سال 1376 به ثبت آثار ملي رسيده است.

چنار باغوار با دو هزار سال عمر از كهنسالترين درختان در ايران است

درختي 2000 ساله در كنار مسجدي از اواخر دوره زنديه از ديگر جاذبه هاي گردشگري شهرستان تويسركان است.

مسجد باغوار از مساجد قديمي و نزديك به 200 سال قدمت دارد و از حيث سبك بنا و كيفيت ساختماني به مانند مساجد دوره صفويه است.

مسجد باغوار با ستون هاي سنگي و طاق هاي ضربي و سقف هاي گنبدي در كنار بازار سر پوشيده ساخته شده است.

درخت كهنسالي با بيش از 2000 سال قدمت كه يكي از كهنسال ترين درختان ايران است در كنار اين مسجد وجود دارد.

محيط آن 15 متر است و از فاصله چهار متري به دو شاخه قطور تقسيم مي شود.

پل فرسفج تويسركان بر قلقل رود واقع است

اين پل در روستاى فرسفج تويسركان، در منتهى‌‌اليه جنوب غربى روستا و بر روى يكى از شعبه‌هاى پرآب قلقل رود واقع شده و محور ارتباطى چندين روستاست.

پل فرسفج از نظر قدمت به دورهٔ‌ صفويه مربوط است و با توجه به كاروانسرايى كه در نزديكى آن قرار دارد، به نظر مى‌رسد اين محل هم منزل‌گاه و هم مسير كاروان‌رو بوده است.

طول و عرض پل بسيار كم و داراى سه دهانهٔ‌ بزرگ آب ‌رو با قوس جناغى است كه در حد فاصل آن‌ها دو طاق‌نماى كوچك به چشم مى‌خورد.

مصالح اصلى پل از سنگ و آجر است و از قسمت تحتانى تا شروع پاكار، قوس‌ها از سنگ ‌و از اين قسمت به بالا از آجر و ملات گچ و خاك است.

قلعه اشتران قطعه اي نظامي در تويسركان بوده است

قلعه اشترن 200 سال پيش توسط حاج مراد خان اردلان جد بزرگ خاندان اردلان در روستاي اشتران احداث شده است.

اين بنا يكي از قلعه هاي به جاي مانده از دوران قاجاريه در شهرستان تويسركان است و به لحاظ موقعيت جغرافيايي و وسعت يكي از قلعه هاي نادر در استان همدان حسوب مي شود.

در چهار كنج اين قلعه چهار برج مدور وجود دارد كه هنگام جنگ دفاع از قلعه را آسان مي كرده است.

در ديوارهاي قلعه از چينه و خشت استفاده شده و در نماها از آجر، كه آجر كاريها بيشتر حالت تزئيني دارد.

اين بنا در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده و مي توان از آن به عنوان موزه محلي براي جذب توريست استفاده كرد.

بازار سر پوشيده تويسركان 370 سال پيش ساخته شده است

بازار سر پوشيده تويسركان از آثار به جاي مانده از دوران صفويه در شهرستان تويسركان است كه حدود 370 سال پيش ساخته شده و در زمان قاجاريه توسط ميرزارضاخان كلانتر و ابدال خان مرمت شده است.

اين بازار مشتمل بر يك راسته اصلي و چهار راسته فرعي كه انتهاي هركدام از اين راسته ها به يك بناي تاريخي ديگر مانند حمام خان، مدرسه شيخ عليخان زنگنه، مسجد باغوار و مسجد جامع ختم مي شود.

اين بازار ها هر كدام در گذشته مختص صنف خاص بوده و به همان نام معروف و شهرت داشته اند.

ساختمان بازار يك طبقه و به صورت يكسان است كه با آجر به صورت گنبدي شكل منظم و تقريباً به فاصله چهار متر احداث شده است.

آرامگاه مير رضي الدين آرتيماني از شعرا و عرفاي عصر صفوي

از ديگر مشاهير مدفون در تويسركان ميررضي الدين آرتيماني است كه از شعرا و عرفاي عصر صفوي به شمار مي آيد كه در آرتيمان به دنيا آمده است.

وي در۳۰ سالگي به دربار شاه عباس صفوي راه مي يابد و داراي عزت و احترام بوده است تا آنجا كه داماد خاندان صفوي شده اما تشريفات درباري به مذاقش سازگار نيامد و دم و دستگاه شاهنشاهي را رها كرد و به وطن برگشت و در شمال شهر تويسركان خانقاهي براي خود رو به راه كرد كه هم اكنون هم مزار و مقبره او مورد زيارت اهل دل و عشاق دل سوخته است.

آرامگاه مير رضي در دامنه كوهي مشرف به شهر جايي بسيار باصفا به نام همينه يا هيمنه قرار گرفته و سال هاي دور مقبره آن كه به نحو بسيار تاثر انگيزي رو به ويراني نهاده بود، مرمت شد.

ديوان اشعار اين شاعر نامي به كوشش محمدعلي امامي يكي از فرهنگيان چاپ و منتشر شده است. وي علاوه بر ديوان شعر، ساقي نامه معروفي نيز دارد.

مسجد جامع تويسركان بنايي تاريخي در دل بازار

اين مسجد، در ضلع غربى بازار سرپوشيده و در حاشيه خيابان شهيد باهنر واقع شده و بيش از 1000 متر مربع وسعت دارد.

بناى اصلى آن همزمان با مدرسه شيخ عليخان زنگنه، در عصر صفويه ساخته شده و در سال 1271 هجرى توسط مرحوم ميرزا همايون امامى، امام جمعه وقت تويسركان تجديد بنا شده است.

آرامگاه وى نيز در مقابل درب غربى مسجد قرار دارد.

گذشته از بناهاي نام برده شده در اين گزارش بناهايي زيبا در جاي جاي اين خطه وجود دارد كه بازديد از آنها سرگرمي جالبي براي مسافران اين ديار خواهد بود.

© 2003 Mehr News Agency .

يکشنبه|ا|28|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 459]