در گفت‌وگو با مدير امور بورس‌هاي «سازمان» مطرح شد:همه چيز در تيررس نگاه ناظران

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: در گفت‌وگو با مدير امور بورس‌هاي «سازمان» مطرح شد:همه چيز در تيررس نگاه ناظران
گروه بورس- عليرضا باغاني- اعظم شريفي: «سفته‌بازان وارد سهام فلان گروه شده‌اند»، «با عارضه سفته‌بازي در بورس برخورد مي‌شود»، «بورس روي سهام اين صنعت حساس شده است» و ... عبارت‌هايي است كه اين روزها در بورسي كه بازدهي كمتر از ده درصدي را در سال 90 براي سرمايه‌گذاران رقم زده است، در گوشه و كنار زمزمه مي‌شود.

اين روزها اهالي تالار شيشه‌اي به دنبال كم‌فروغي نمادهاي بزرگ در جست‌وجوي كورسوي رونقي هستند كه در سهام كوچك بازار متمركز شده است.
قندي‌ها، كاشي‌سازان و اخيرا ساختماني‌ها از جمله سهامي هستند كه اين روزها در گير و دار ركود بازار و كم‌رونقي نمادهاي بزرگ خوش درخشيده‌اند، اما از آنجا كه در پي رونق هر بازاري سوداگران، سفته‌بازان و نوسان‌گيران، نيز فرصت مناسب براي عرض‌اندام را پيدا مي‌كنند، اخيرا نهاد نظارتي بازار سرمايه حساسيت‌هاي خود را در رابطه با رشد بي‌رويه سهام كوچك دوچندان كرده است.
از اين رو به سراغ مدير نظارت بر بورس‌هاي سازمان بورس رفته و آخرين اقدامات نظارتي سازمان در بازار سرمايه به ويژه در سهام قندي‌ها كاشي‌سازان و ساختماني‌ها را جويا شديم.
محمودرضا خواجه‌نصيري در اين گفت‌وگوي تفصيلي ضمن ترسيم شمايي كلي از اقدامات نظارتي واحد تحت مديريت خود از ورود جدي‌تر سازمان بورس به حوزه نظارت دادوستدهاي سهام خبر مي‌دهد و از بررسي موضوع مهم تضاد منافع در نهادهاي مالي به عنوان يكي از اقدامات جديد نظارتي بورس براي سال 91 ياد مي‌كند.اين گفت‌وگو را در ادامه بخوانيد:
مديريت نظارت بر بورس‌هاي سازمان بورس چه جايگاهي در اين سازمان دارد و داراي چه واحدهايي است؟
اين مديريت يكي از بخش‌هاي حوزه نظارت بر بورس‌ها و ناشران است كه تمركز آن نظارت بر فرآيند اصلي بازارها است.
اين مديريت داراي دو اداره اصلي است؛ اداره نظارت بر بازار و اداره امور بورس‌ها‌ و بازار‌ها.
قدمت اداره نظارت بر بازار به سال 84 مي‌رسد هرچند قبل از آن هم در سازمان كارگزاران بورس هيات نظارتي وجود داشت كه من دبير آن بودم.
اداره نظارت بر بازار يك حوزه تخصصي براي رصد كردن بازار سرمايه است كه تمركزش بر روند و تغيير روزانه قيمت سهام مي‌باشد.
دامنه نظارتي اين واحد چقدر وسيع است؟
اين اداره حد و اندازه‌اي براي انجام عمليات نظارتي ندارد، بدان معني كه هرچه كه به تغييرات قيمت سهام منتج شود، حتي اگر به حوزه‌هاي ديگر مربوط باشد، در آن ورود پيدا خواهد كرد حتي صدور سفارشات خريد و فروش‌ها.
يكي از كارهايي كه در اين اداره به خوبي انجام شد، طراحي نرم‌افزار «سمپا» بوده است كه به وسيله آن رصد همه اتفاقاتي كه در بازار سرمايه رخ مي‌دهد، ميسر شد.
جالب است بدانيد كه در نرم‌افزار سمپا امكاناتي تعريف شده كه در لحظه رخ دادن اتفاقات خاص در معاملات بازار هشدارهايي را مي‌دهد. در واقع به كمك سمپا مرحله اول نظارت اين اداره اعمال مي‌شود و آن چيزي نيست جز كشف نوسانات ناهنجار و مشكوك در بازار.
پس از اين مرحله كارشناسان اداره نظارت بر بازار به سراغ چك‌ ليست‌هايي مي‌روند كه تغييرات حجم و قيمت، جابه‌جايي‌هاي غيرعادي، هماهنگي‌هاي غيرعادي، حجم كم‌معامله و تغيير قيمت بالا و اتفاقاتي از اين دست را بررسي مي‌كنند.
اين چك ليست‌ها چه كمكي به كارشناسان شما مي‌كنند؟
در واقع اين چك ليست‌ها كمك مي‌كند كه تشخيص دهيم اتفاقاتي كه بر روي يك سهام خاص رخ داده ناشي از وضعيت غيرعادي و تحركاتي خاص است يا در گذشته هم سهم دچار چنين نوساناتي شده است.
البته يادآوري اين نكته ضروري است كه برخي از اين اتفاقات شايد ناشي از ذات بازار و تلاطمات آن باشد كه آن نيز به كمك اين چك ليست‌ها مشخص مي‌شود. بدان معني كه هر تفاوتي در روند معاملات لزوما يك ناهنجاري نيست، اما خوشبختانه سيستم جامع نظارتي كنوني به ما كمك مي‌كند كه هر ناهنجاري ولو اينكه عادي باشد، را بررسي كنيم و به راحتي از كنار رخدادهاي بازار نگذريم.
در نهايت اگر اتفاق غيرعادي در سهام شركتي رخ داد بايد هم خريداران و هم فروشندگان سهم بررسي شوند؛ علاوه بر اين، سوابق نحوه جابه‌جايي‌هاي سهم، اطلاعات مالي و سهامداران آن بررسي مي‌شوند. در واقع چك ليست‌هاي ما خلاصه‌اي هستند از اطلاعات اساسي سهم و تحليل سريع ديروز و امروز سهم به طور جامع.
خب، اداره نظارت بر بازار بعد از كشف ناهنجاري چه مي‌كند؟
بعد از اينكه با پر كردن چك ليست‌ها به اين نتيجه رسيديم كه يك ناهنجاري رخ داده است، تذكرات اداري به كارگزار يا معامله‌گران مربوطه آغاز مي‌شود و بعضاً اگر سرمايه‌گذاران حقوقي در ماجرا دخيل باشند، غير از مكاتبه جلساتي هم در اين خصوص برگزار مي‌شود. پس از اتمام اين مكاتبات، جلسات و بررسي‌ها، موضوع به مراجع رسيدگي‌كننده ارجاع مي‌شود و ما در واقع به مرجع رسيدگي‌كننده اعلام مي‌كنيم كه اتفاق رخ داده در سهم تخلف و عدول از مقررات بوده يا داراي مصداق مجرمانه يا دستكاري در قيمت است.
جناب خواجه‌نصيري! اين كارهاي نظارتي همه زمان‌بر است و به نظر مي‌رسد كه با توجه به ذات لحظه‌اي بودن معاملات بازار نظارت آنلاين هم بايد وجود داشته باشد. اين طور نيست؟
به نكته خوبي اشاره كرديد. در اداره نظارت بر بازار براي رصد لحظه‌اي و آنلاين بازار هم راهكارهايي انديشيده شده است. در واقع در اين اداره يك گروه واكنش سريع داريم كه در لحظه، اتفاقات غيرعادي را رصد و گزارش كرده و همان لحظه طي تماس‌هاي تلفي و مكاتبات اداري با موضوع برخورد مي‌كنيم.
غير از همه اينها هر زمان كه احساس نياز كنيم، گزارش‌هايي را تهيه مي‌كنيم و با پيشنهادهاي نظارتي نمادهاي مربوطه را متوقف مي‌كنيم (نظير توقف اخير قندي‌ها). در واقع ما چشم سازمان بورس و اوراق بهادار براي نظارت بر بازار هستيم. حتي در برخي اوقات اگر بازار نياز به حمايت داشته باشد، در هر بخشي ورود پيدا كرده و كمك مي‌كنيم. بررسي فرصت‌ها و تهديدها، دلايل منفي بودن و مثبت بودن بازار و ارائه راه‌حل‌ها از جمله اقدامات ماست، چرا كه خود را پل ارتباطي بين بازار و سياست‌گذاران مي‌دانيم.
برگرديم به بحث نظارت بر بازار و رسيدگي به تخلفات، بعد از كشف تخلف، موضوع در چه واحدي رسيدگي مي‌شود؟
در سازمان بورس و اوراق بهادار موضوع در كميته رسيدگي به تخلفات بررسي مي‌شود. اين كميته سه عضو دارد؛ يك عضو از بورس مربوطه، يك عضو گزارش‌دهنده يعني نظارت بر بازار و يك عضو هم دبير كميته است.
در اين كميته پس از مطالعه و استماع گزارش‌ها و نظارت راي پيشنهادي به هيات مديره سازمان بورس و در موارد لزوم به امور حقوقي براي رسيدگي در مراجع قضايي اعلام مي‌شود.
برويم به سراغ اداره دوم تحت نظارت شما يعني اداره امور بورس‌ها و بازارها، لطفا تصويري از فعاليت‌هاي اين اداره ارائه فرماييد.
بخش عمده‌اي از فضاي توسعه بورس‌ها در اين اداره اتفاق افتاده است. ما در اين اداره بورس اوراق، كالا و... را تاسيس كرديم. فيوچرز سهام و سكه را راه‌اندازي كرديم، سلف نفتي را طراحي كرديم و ضمن اينكه طراحي‌هاي جديدي هم در راه است كه در زمان خود اعلام مي‌شود.
در واقع در بازار سرمايه ايجاد بورس‌ها و ابزارهاي جديد مالي توسط اداره امور بورس‌ها و بازارها انجام مي‌شود و اساسا مديريت نظارت بر عملكرد بورس تهران، سپرده‌گذاري مركزي، فرابورس، بورس كالا و بورس تازه متولد شده انرژي از سوي اين اداره انجام مي‌شود. ضمن اينكه دبيرخانه كميته مبارزه با پولشويي هم در اين اداره مستقر است.
در اداره نظارت بر بازار گروه‌هاي نظارتي براساس صنايع و تنوع آنها شكل مي‌گيرند، در حالي كه در اداره امور بورس‌ها، به تفكيك بورس‌ها كار نظارتي صورت مي‌گيرد. در مجموع كمتر از 20 نفر همكار ما در اين اداره هستند كه كار پايش اطلاعات و نظارت بر بازار بزرگ سرمايه ايران را انجام مي‌دهند.
تاكنون چند پرونده نظارتي شما در دو اداره به كميته تخلفات ارسال شده است؟
ما سالانه بين 30 تا 50 پرونده را به كميته تخلفات ارسال مي‌كنيم و تاكنون براي 4 پرونده هم حكم گرفته‌‌ايم و پرونده‌هايي هم در حال بررسي است.
در مجموع در اداره نظارت بر بورس‌ها، طراحي راه‌اندازي بورس‌ها و بازارهاي جديد، تاييد صلاحيت مديران، رسيدگي به تخلفات در قالب اخطار، توبيخ و تعليق انجام مي‌شود.
ارتباط شما با دو ناظر بازارهاي بورس و فرابورس يعني آقايان صحرايي و هاموني چگونه است؟
با آنها هر روز در تماس هستم و در واقع آنها هر تصميم مهمي كه بخواهند بگيرند، نظر ما را جويا مي‌شوند كه البته اين تصميمات غير از اقدامات معمول آنها است مثل عرضه اوليه خاص، توقف نمادهاي خاص و ... . به ويژه در بخش‌هايي كه مقررات شفاف نيست و آنها خود نياز مي‌بينند كه با ما مشورت كنند. در مجموع تعامل ناظران اين دو بازار با ما خوب و مطلوب است.
بهتر است به سراغ قندي‌هاي بازار برويم و دلايل توقف دسته‌جمعي آنها...؟
همان طور كه قبلا هم گفته‌ام قندي‌ها دچار عارضه سفته‌بازي شده بودند، اما اميدوارم كه با تكميل فرمت جديد شفاف سازي اطلاعات توسط شركت‌هاي قندي تا قبل از پايان سال جاري معاملات اين صنعت در بازار سرمايه ايران از سر گرفته شود.
آقاي خواجه‌نصيري اگر سازمان بورس به افزايش قيمت سهام قندي مشكوك بود؛ چرا زودتر از اينها اقدام به توقف گسترده و درخواست شفاف سازي دقيق از اين گروه نكرد و زماني اين كار انجام شد كه سهامداران حقيقي وارد سهام اين شركت‌ها شده بودند؟
به طور معمول در سهام كوچك بازار سه دسته ورود پيدا مي‌كنند؛ نخست سهامداراني هستند كه بر مبناي تحليل‌هاي خود و بر اساس بنيه قوي تحليلي كه دارند اقدام به ورود جدي مي‌كنند و باعث رشد قيمت مي‌شوند. در اين زمان جريان صعودي قوي ايجاد شده سبب مي‌شود تا گروهي كه من آنها موج دومي‌ها مي‌خوانم و اغلب نيمه‌حرفه‌اي‌ها هستند به خريداران بپيوندند. وقتي آنها درگير سهام مزبور مي‌شوند 24 ساعته در تالارهاي گفت‌و‌گو و رسانه‌ها سهام شركت‌هاي مزبور را تبليغ كرده و اكازيون خطاب مي‌كنند و البته اين موج دومي‌ها به سودهاي بقيه نگاه كرده و خرده سفته باز هستند. اما خطر از زماني آغاز مي‌شود كه موج سوم يعني حقيقي‌ها و افراد غير‌حرفه‌اي درگير سهام مزبور مي‌شوند كه نهاد نظارتي بازار در اين مواقع حساسيت خود را دو چندان مي‌كند.
خوب است بدانيد كه منافع سهامداران حقيقي و غير حرفه‌اي بيش از هر چيز براي سازمان بورس مهم است و اين كه گفته مي‌شود اگر رشد سهام قندي‌ها منطقي بود چرا بورس با رسيدن «پي بر ‌اي» سهام برخي از اين شركت‌ها به 40 مرتبه اقدام به توقف دسته‌جمعي كرد؟ اظهار نظر كارشناسي نيست؛ چرا كه فرض ما اين است كه سهامداران حرفه‌اي و سهامداران فعال براي ورود و يا خروج به هر سهمي تحليل خاص خود را دارند و ذات بازار هم اين است كه سهامداران حرفه‌اي بتوانند بر مبناي تحليل‌هاي كارشناسي خود وارد سهام مختلف شوند، اما زماني بورس لازم ديد به ماجراي قندي‌ها وارد شود كه گروهي از حقيقي‌ها بدون تحليل و بر اساس پيروي از ديگر گروه‌ها وارد سهام قندي شده بودند؛ آن هم سهامي كه گرفتار عارضه سفته بازي شده بود و نياز به درمان بلكه جراحي داشت.
متاسفانه سهامداران موج دومي و موج سومي تحليل درستي از سهام قندي نداشتند و ريسك سهام قندي به طور فزاينده‌اي افزايش پيدا كرده بود در حالي كه اين دو گروه از سهامداران، ارزيابي دقيقي از ريسك‌هاي موجود نداشتند.
ضمن اينكه سازمان بورس هيچ گاه راضي به توقف سهام قندي نبود و هيچ گاه هم لازم نمي‌داند كه در بازار تعيين‌كننده جهت باشد، اما در سهام قندي پس از تذكرات فراوان و توصيه‌هاي متعدد شرايط به سمتي پيش رفت كه بايد از ابزار كنترلي همچون توقف نماد استفاده مي‌شد.
در بازار برخي از سهامداران مي‌گويند كه سازمان بورس به دليل عدم افت شاخص و از رونق نيفتادن بازار در دي ماه و بهمن ماه اقدام به توقف سهام قندي نكرد. پاسخ شما چيست؟
ما هيچ گاه نگاه نظارتي خود را فداي شاخص نمي‌كنيم و ديديم كه پس از توقف قندي‌ها سهام شركت‌هاي بزرگ داراي P/E پايين مثبت هم شدند و روندي منطقي داشتند. بر اين اساس، من به جد اعلام مي‌كنم نهاد نظارتي بازار سرمايه در نگاه نظارتي خود با هيچ كس و هيچ چيز تعارف ندارد، حتي شاخص؛ پس در مواقع لزوم به وظايف قانوني خود عمل خواهد كرد.
در واقع توقف نماد همواره يكي از آخرين راهكارهاي كنترلي بورس است و بورس به خاطر ملاحظاتي همچون كاهش نقد‌شوندگي، ارزش بازار و كاهش درآمدهاي بازيگران بازار سعي دارد تا در موارد مختلف ابتدا با تذكرات و توصيه‌ها نظارت خود را اعمال كند كه البته در مورد سهام قندي اين تذكرات و هشدارها كارساز نشد.
با اين وصف چرا بورس از همان ابتدا سهام پرريسك را به اهالي بازار معرفي نمي كند؟
بورس به دنبال بد نام كردن سهام در بازار نيست، از اين رو خود معامله گران و سهامداران بايد بر مبناي تحليل وارد بازار و صنايع مختلف شوند. اما برخورد بورس با تخلفات و پديده سفته بازي فقط در سهام قندي‌ها اتفاق نيفتاده كه اتفاق جديدي باشد؛ پيش از اين سازمان در معاملات سهام شركت‌هايي همچون صدرا، فن‌آوا، بهشت پارس و سهامي از اين دست ورود جدي پيدا كرده بود.
آيا شائبه دستكاري در سهام قندي وجود دارد و بحث اخراج برخي از اين شركت‌ها از بورس نيز مطرح است؟
شائبه دستكاري قيمت را نمي توان هم اكنون مطرح كرد، اما مي‌توان گفت كه اتفاقات اخير سهام قندي‌ها به ويژه در اواسط بهمن ماه مشكوك بود و سهام قندي به عنوان يك صنعت پرريسك در حال جذب سهامداران غيرحرفه‌اي بود و ورود جدي سازمان بورس براي حفظ حقوق سهامداران خرد لازم و ضروري به نظر مي‌رسيد. ضمن اينكه اين اطمينان را مي‌دهم كه بحث اخراج شركت يا شركت‌هايي از اين صنعت از بازار مطرح نبوده و نيست.
درباره سهام ساختماني‌ و كاشي سازان و احتمال رخ دادن اتفاقاتي مشابه براي سهام اين صنايع بورسي چه مي‌توانيد بگوييد؟
گروه ساختماني‌ اخيرا تحت نظارت شديد بورس قرار داشته كه البته تذكرات داده شده كمي كارساز شد و تا حدي عارضه سفته‌بازي در سهام ساختماني‌ها كمرنگ شد.
در سهام ساختماني‌ بورس در تماس‌هايي با دست‌اندركاران، آنها را از حساسيت خود با خبر كرديم كه خوشبختانه سهام ساختماني، وضعيت معقول تري را در بازار در پيش گرفتند و درباره سهام كاشي سازان و ديگر صنايع هم نظارت شديد وجود دارد.
در ضمن اميدوارم كه سهام قندي با شفافيت كامل به زودي و قبل از عيد نوروز به بازار برگردند و بورس نيز در خصوص تحقق اين امر تلاش مي‌كند، اما كار اصلي در خصوص تحقق اين مهم بر عهده خود شركت‌هاست كه فرمت جديد اطلاع‌رساني و شفاف‌سازي را رعايت كنند.
راه‌اندازي معاملات آنلاين به عنوان يك ابزار جديد از نظر شما تا چه اندازه به اهداف خود نايل شده است؟
معاملات آنلاين از پروژه‌هايي بود كه بازدهي خوبي داشته و در حال حاضر 10 درصد از حجم معاملات را به خود اختصاص داده است؛ براي معاملات آنلاين از ابتدا سعي كرديم تجربه جهاني را استفاده كنيم و طي بازه زماني 6 ماهه با شركت‌هاي نرم‌افزاري مذاكره كرديم تا ظرف كمتر از يك سال كار شروع شود.
در حال حاضر 4 شركت نرم‌افزاري مجوز گرفته‌اند و به نظرم از نظر ساختار و سرويس‌هاي آنلاين در وضعيت بدي به سر نمي‌بريم.
در بسياري از موارد شنيده مي‌شود كه دسترسي معامله‌گران آنلاين در عرضه‌هاي اوليه قطع شده است. اين موضوع را تا چه حد پيگيري مي‌‌كنيد؟
با در نظر گرفتن سهميه جداگانه براي معامله‌گران آنلاين اين موضوع نمي‌تواند چندان صحيح باشد. در اداره نظارت بر بازارها و بورس‌ها به دنبال آن هستيم كه كارگزاران و معامله‌گران سلامت محيط بازار را با معاملات آنلاين برهم نزنند. اما درخصوص قطع دسترسي تاكنون گزارش‌هاي چنداني دريافت نكرده‌ايم ضمن اينكه در لحظه عرضه اوليه نمي‌توانيم كاري انجام دهيم زيرا متوجه نمي‌شويم كه قطع دسترسي از سوي كارگزاران صورت گرفته است يا خير. بنابراين معامله‌گران بايد در صورت برخورد با چنين مواردي گزارشات خود را به ما منعكس كنند تا شكايت‌ها را بررسي كنيم. اين در حالي است كه وظايف نظارتي ما با راه‌اندازي معاملات آنلاين زيادتر شده است؛ ممكن است حقيقي‌ها نگرش درستي نداشته باشند و قيمت‌هاي نامناسبي را در عرضه‌هاي اوليه وارد كنند؛ به طور مثال در عرضه پتروشيمي مارون ما به 30 كارگزاري تذكر داديم. ما تمهيداتي در نظر گرفته‌ايم كه معامله‌گران آنلاين در عرضه‌هاي اوليه مظنه قيمت اول را نزنند و از بازار پيروي كنند. در واقع با اعمال اين محدوديت‌ها در عرضه‌‌هاي اوليه هيجانات معامله‌گران آنلاين را بر بازار بي‌تاثير كرده‌ايم.
باوجود تمام تلاش‌هايي كه در اداره شما براي برخورد با دستكاري قيمت‌ها صورت مي‌گيرد، چرا نتايج اين تلاش‌ها به بازار منعكس نمي‌شود؟
در اداره نظارت بر بورس‌ها و بازارها ما بايد هم تخلفات را بگيريم و هم حامي بازار باشيم تا افراد از بازار خارج نشوند. اين در حالي است كه اگر پرونده‌اي تشكيل شود به لحاظ حقوقي نمي‌توان مفاد آن را تا زمان اعلام نتيجه اعلام كرد. در بسياري موارد ما كارها را دنبال مي‌كنيم اما بازار سهام حساس است. اگر اعلام شود كه روي فلان سهم دستكاري قيمت شده است، سهم بدنام مي‌شود. در واقع بيشتر از آنكه نگران فرد متخلف باشيم، نگران بازار و سهم هستيم. خيلي وقت‌ها با مصاحبه‌ها و گزارش‌ها يا حتي پيگيري‌ها پيام خود را به بازار منعكس مي‌كنيم تا جلوي اتفاق بعدي گرفته شود اما بايد كماكان سهم را زنده نگه داريم.
توجيه كنيد تخلفات بازار سرمايه از نوع تخلفات «يقه سفيدها» است و با افراد خاصي طرف هستيم. افرادي كه در بازار دستكاري قيمت مي‌كنند به جاي حس ندامت، احساس زرنگي دارند و تنها به استفاده از موقعيت‌ها براي منافع خود فكر مي‌كنند. در كشورهاي سرمايه‌داري اين موضوع جا افتاده كه با فردي كه دستكاري قيمت انجام مي‌دهد به راحتي در ملا عام برخورد مي‌شود. اما هنوز در بازار سرمايه ما اين حس ايجاد نشده كه كسي كه از اطلاعات نهاني استفاده مي‌كند مثل كسي است كه از سرمايه‌ ديگران استفاده مي‌كند.
متاسفانه اين مورد در بازار سرمايه ما بسيار شايع شده و بر همين اساس از اطلاعات نهاني بسيار راحت استفاده مي‌شود.
اما دليل برخورد شما با سهام كوچك چيست و چرا بعد از ورود سهامداران حقيقي متوقف مي‌شوند؟
ما وظيفه قانوني براي حمايت از بازار داريم. در حالي كه نمي‌خواهيم خط و مسير بازار را تعيين كنيم. بر اين اساس حوزه نظارت را از حوزه اجرا جدا كرديم. ضمن اينكه هيچ گاه نگاه نظارتي را فداي شاخص نمي‌كنيم. اگر افزايش قيمت‌ يا رونقي در سهام بدون توجيه لازم اتفاق بيفتد، حتما اين رشد برمي‌گردد و شرايط بدي را پيش خواهد آورد. تمامي تحقيقات ما نشان مي‌دهد كه سفته‌بازي بر سهام كوچك موجب افت شاخص مي‌شود.
اين در حالي است كه اگر ورود و خروج سهامداران به همان موج اول محدود مي‌شد دخالت نمي‌كرديم اما وقتي اقدامات جدي را درخصوص يك سهم آغاز مي‌كنيم كه سهامداران عادي نيز وارد سهمي با ريسك بالا شده باشند. بر اين اساس اين پيغام را به معامله‌گران مي‌دهيم كه در كنار ريسك غيرعادي سهام كوچك، ريسك بستن و توقف طولاني‌مدت اين نماد را نيز مدنظر قرار دهند.
افزايش چند برابري وجه تضمين سكه در بازار آتي كالا كه در پي مشكلات اخير انجام شد، باعث از دست رفتن خاصيت اهرمي بازار سكه و جذابيت آن شده است. نظر شما در اين خصوص چيست؟
اين موضوع صحت دارد كه با اين اتفاقات جذابيت‌هاي بازار آتي كم شده اما براي برطرف كردن اين موضوع دامنه نوسان را از 3 درصد به 5 درصد افزايش داديم. واقعيت اين است كه طراحي اوليه بازار آتي بخشي از ريسك را به عهده كارگزاران مي‌گذاشت. اما كارگزاران نتوانستند جريان ريسك را كنترل كنند و با توجه به نوسان شديد بازار آتي ناگريز وارد عمل شديم تا جلوي فشار به بازار را بگيريم. با اقدامات صورت گرفته اثر دومينويي سرمايه‌گذاران و كارگزاران را كنترل كرديم و تصميم گرفتيم كه راهكاري را پيدا كنيم تا بازار متعادل شود. راهكار درازمدت اين است كه تا وقتي كه نوسانات قيمت طلا زياد باشد، دامنه نوسان را تا 5 درصد باز كنيم و بالطبع در كنار اين دامنه نوسان بايد وجه تضمين را نيز افزايش داد. با توجه به اينكه وضعيت بازار خيلي باثبات نيست و سياست‌هاي بانك مركزي در حوزه طلا و ارز قابل پيش‌بيني نيست فعلا فعاليت بازار آتي با اين شرايط جديد صورت مي‌گيرد.
يك ماهه شدن معاملات آتي سكه به جاي 6 ماهه با چه توجيهي انجام شده است؟
در قراردادهاي درازمدت چگونگي قيمت‌گذاري به دو عامل وابسته است: اول قيمت نقد و انتظارات آن، دوم نرخ بهره انتظاري. در حال حاضر قيمت‌هاي انتظاري سكه در آينده و چشم‌انداز نرخ سود مبهم هستند و ممكن است نوسانات به گونه‌اي باشد كه ريسك زيادي را ايجاد كند، بنابراين صلاح است كه قراردادهاي يك ماهه جايگزين دو ماهه شوند. به اين ترتيب قرارداد اسفند كه تمام شود، مرداد ايجاد مي‌شود؛ يعني دوره 4 ماهه را خواهيم داشت و تا مدتي دوره‌هاي 6 ماهه و 7 ماهه نداريم؛ در عوض سلامت بازار بيشتر حفظ مي‌شود.
معاملات آتي سهام مدت‌ها است كه عملا در تعطيلي به سر مي‌برد. براي اين بازار چه اقداماتي كرده‌ايد؟
كارگروهي را از مهرماه تشكيل داده‌ايم كه معاملات اين بازار را بررسي كنند تا براي سال آينده اين بازار متحول شود. تا آخر امسال نرم‌افزارهايي كه آخرين وضعيت تغييرات را به بازار اعلام كنند جايگزين خواهند شد تا سهامداران بتوانند كليه اطلاعات موردنياز در معاملات آتي را مشاهده كنند. همچنين با برنامه‌ريزي صورت گرفته قرار است كارمزدهاي معاملات آتي سهام كم شود.
پل ارتباطي شما و بازار سرمايه چگونه تعريف شده است؟
سهامداران فارغ از شكايت همواره مي‌توانند موارد موردنظر خود را به ما اطلاع دهند. برخي افراد به طور مستقيم تماس مي‌گيرند؛ ضمن اينكه پروژه‌هايي را هم در حال انجام داريم، كه به طور اتوماتيك پيام سهامداران در سيستم ما درج شود. اگر فردي بخواهد بازخورد پيام خود را نيز بگيرد مي‌تواند از طريق تلفن‌هاي سازمان بورس و تماس با مديريت نظارت بر بورس‌ها مطلع شود.
نظر شما درخصوص تسهيل معاملات سهام بورس و فرابورس چيست؟
تركيب سهامداري اين شركت‌ها حساسيت خاصي دارند. براي شركت فرابورس به طور خاص در روزي كه مي‌خواست عرضه شود با توجه به كنترل شرايط سهامداري و حساسيت‌هايي كه وجود داشت، عرضه سهام لغو شد و تنها امكان معامله سهام فرابورس به صورت خرد و توافقي فراهم است. همچنين براي انجام معاملات يكجا در اين نماد نيز با مكاتبه شرايطي ايجاد شده است؛ اما بازگشايي نماد معاملاتي اين شركت و نيز بورس در كوتاه‌مدت بعيد است.
جناب خواجه‌نصيري با تشكر از وقتي كه در اختيار ما قرار داديد سخن پاياني شما با فعالان بازار چيست؟
اگر از من بپرسند متداول‌ترين عارضه بازار امروز چيست؟ مي‌گويم تضاد منافع و استفاده از موقعيت توسط مديران. در 90 درصد پرونده‌هاي ما ردپايي از تضاد منافع مديران ديده مي‌شود.
در حال حاضر اين موضوع به مشكل فرهنگي تبديل شده است كه مديران رده‌هاي مختلف در شركت‌هاي سرمايه‌گذاري بدون گزارش تحليلي و بدون تحليل اقدام به خريد سهام مي كنند.
اين افراد به واسطه سمت خود در شركت‌هاي سرمايه‌گذاري يا مدير معاملات كارگزاري در جهت منافع خود عمل مي‌كنند و سهامي كه با قيمت‌هاي غيرعادي خريده‌اند را در نرخ‌هاي بالاتر به شركت‌هاي حقوقي مي‌دهند. اين موضوع كه در سطح گسترده‌اي ديده مي‌شود باعث شده افرادي كه اختيار دارند براي كسب منافع كم‌ شخصي ضربه‌هاي بزرگي را به شركت‌هاي حقوقي بزنند.
به مديران شركت‌هاي سرمايه‌گذاري و كارگزاري توصيه مي‌كنم حتما نظارت كامل بر عملكرد مديران رده‌هاي مياني خود داشته باشند؛ زيرا در خيلي از نهادهاي مالي كه مي‌توانند بالقوه سود بيشتري بسازند، منافع شركت فداي منافع شخصي مديران مي‌شود. اين رويه‌اي است كه بايد با همكاري مديران ارشد و نيز نظارت بر بازار از سوي نهادهاي مربوطه به شدت مهار شود.

يکشنبه|ا|14|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 83]