صنعت قند و شكر در مسير وابستگي‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: صنعت قند و شكر در مسير وابستگي‌

با روند فعلي واردات قند و شكر، كشور به سرعت به سوي از بين رفتن صنعت داخلي و وابستگي مطلق پيش مي‌رود. تا سال 85 حدود 63درصد نياز قندوشكر در داخل توليد مي‌شد كه در سالجاري به كمتر از 25درصد و با همين روند در سال آينده به 10 تا 15درصد كاهش خواهد يافت كه اين به معناي وابستگي مطلق در آينده‌اي نزديك است.‌

با وجود چنين شرايطي انبار كارخانه‌هاي كشور مملو از شكرهاي توليدي سال 1386 و حتي 1385 است، اين در حالي است كه طي شش ماهه نخست امسال 556 هزار و 826 تن شكر به ارزش 153 ميليون و 791 هزار و 257 دلار وارد كشور شد. مضافا اينكه بر اساس آمار رسمي گمرك در سال جاري تا پايان آبان ماه حدود 648 هزار تن شكر نيز توسط بخش خصوصي وارد كشور شده است. ‌

هم اكنون بيش از 500هزار تن قند و شكر در انبارهاي كارخانه‌هاي قندوشكر پر شده است كه به گفته دبير انجمن صنفي كارخانه‌هاي قندوشكر چنانچه دولت هرچه زودتر تصميم‌گيري و اقدام به خريد قندوشكر موجود در انبارها نكند وضعيت توليد اين محصول روز به روز بدتر شده و ممكن است سال آينده همين ميزان محصول توليد شده نيز توسط كشاورزان كشت نشود و صنعت قند و شكر كاملا به فراموشي سپرده شود.‌

آمار و ارقام در دسترس نشان مي‌دهد امسال حدود يك ميليون و 700 هزار تن چغندرقند توسط كشاورزان به كارخانه‌ها تحويل داده شده است، اگرچه بايد گفت: اين ميزان چغندر در مقايسه با سال 85 كه حدود شش ميليون و 600 هزار تن چغندرقند توليد و به كارخانه‌ها تحويل داده شده بود، حدود چهار ميليون و 900 هزار تن كاهش را نشان مي‌دهد. ‌

همچنين در بخش چغندري امسال حدود 220 هزار تن قند و شكر توليد شده است كه در مقايسه با سال 85 كه 836 هزار تن قند و شكر توليد شده بود امسال حدود 600 هزارتن كاهش داشته‌ايم. ‌

در بخش نيشكري نيز پيش‌بيني مي‌شود كه توليد شكر به 300 هزار تن نرسد كه به اين ترتيب در اين بخش نيز نسبت به سال 85 حدود 200 هزار تن كاهش توليد شكر وجود دارد. ‌

در مجموع به نظر مي‌رسد امسال ميزان قند و شكر توليدي از حدود يك ميليون و 300 هزا تن در سال 85 به حدود 500 هزار تن كاهش يافته است كه اين رقم نيز بالغ بر 800 هزار تن كاهش را نشان مي‌دهد و اين امر درحالي است كه براساس برنامه و با توجه به راه‌اندازي واحدهاي طرح توسعه نيشكر، رقم توليد بايد براي سال جاري در حد يك ميليون و700 هزار تن محقق شود. ‌

به گفته بهمن دانايي دبير انجمن صنفي كارخانه‌هاي قندوشكر ضريب خودكفايي شكر در سال 85 به ميزان 68 درصد بود، در سال جاري به كمتر از 25 درصد كاهش يافته و به عبارتي وابستگي كشور را به اين محصول چند برابر كرده است در حالي كه براساس برنامه بايد ضريب خودكفايي در سال جاري به رقم 85 درصد بالغ شود. ‌

وي همچنين مي‌گويد: هنوز نقدينگي كارخانه‌ها نيز برنگشته و بهاي چغندر خريداري شده از كشاورزان نيز پرداخت نشده است و باتوجه به اينكه كارخانه‌ها نمي‌توانند از بانك وام دريافت كنند، در حال حاضر وضعيت بسيار نامطلوبي براي آنها ايجاد شده است. ‌

در همين زمينه مديركل صنايع غيرفلزي وزارت صنايع و معادن چندي پيش گفت: 760 هزار تن از شكر كارخانه‌ها هنوز به فروش نرفته است كه اين ميزان شكر سرمايه‌اي حدود 425 ميليارد تومان مي‌شود و كارخانه‌ها از اين بابت متضرر شده‌اند. ضمن اين‌كه بدهي كارخانه‌هاي قند و شكر به بيش از 118 ميليارد تومان مي‌رسد كه تا اواخر سال جاري سررسيد مي‌شود.‌

ابويي مهريزي با طرح اين سوال كه وقتي مي‌توانيم در كشور قند و شكر توليد كنيم چرا بايد واردات اين محصول را تسهيل كنيم؟ تاكيد كرد: صفر شدن سود بازرگاني واردات شكر به معني اعدام صنعت است و در اين شرايط توليدكنندگان به هيچ عنوان توان رقابت نخواهند داشت. ‌

وي ضمن بيان اين كه چهار بخش كشاورزي، صنعت، دولت و مردم از بابت مشكلات به وجود آمده براي صنعت قند و شكر متضرر شده‌اند، توضيح داد: در اين بين فقط تجار و واردكنندگان به منفعت لازم دست پيدا كرده‌اند؛ ضمن اين‌كه متاسفانه كنترلي كه در كشور روي بخش توليد وجود دارد، در مورد كالا‌هاي توليدات نهايي به هيچ عنوان وجود ندارد. ‌

ناگفته نماند در حال حاضر 32 واحد توليدكننده شكر از چغندر و هفت واحد توليدكننده شكر از نيشكر در كشور وجود دارد و سهم اين صنعت در ارزش افزوده صنايع غذايي كشور حدود 14 درصد است كه بعد از شير و لبنيات در رتبه دوم قرار مي‌گيرد. همچنين در سال زراعي 2007-2006 در دنيا حدود 161 ميليون تن شكر توليد شد كه 154 ميليون تن آن به مصرف رسيد؛ بنابراين ذخيره شكر در دنيا بين 25 تا 30 ميليون تن است. ‌

بايد خاطرنشان كرد: شكر در بيش از 100 كشور دنيا توليد مي‌شود، كه 78 درصد از اين ميزان شكر نيشكري و 22 درصد شكر چغندري است. همچنين 68 درصد از شكر توليدي در دنيا در همان كشور‌هاي توليدكننده به مصرف مي‌رسد و بقيه داد و ستد مي‌شود.‌

البته 80 درصد از صادرات شكر در دنيا نيز توسط پنج كشور عمده يعني برزيل، تايلند، استراليا، آفريقاي جنوبي و گواتمالا انجام مي‌شود. به عنوان مثال در كشور برزيل كه مقياس بزرگي از توليد را در دنيا به خود اختصاص داده است، در كنار بحث توليد شكر توليد كالا‌هايي مانند كاغذ، نئوپان،‌MDF ، خوراك دام و طيور و الكل نيز مدنظر قرار گرفته است كه با توجه به افزايش قيمت جهاني نفت، توليد اتانول از چغندر براي مصارف سوختي مناسب به نظر مي‌رسد. ‌

در مورد قيمت جهاني شكر نيز بايد گفت: در آلمان شكر چغندري 615 دلار در هر تن، در فرانسه 485، آمريكا 480 و در انگلستان 480 دلار است. همچنين در هند شكر نيشكري 390 دلار در هر تن، آفريقاي جنوبي 375 برزيل 255 دلار در هر تن است كه تقريبا ارزان‌ترين شكر دنيا محسوب مي‌شود. ‌

گفتني است بنا بر آخرين گزارش موسسه مطالعات و پژوهش‌هاي بازرگاني، هم‌اكنون 100 كشور جهان با پرداخت يارانه‌هاي توليدي و صادراتي شكر در حالي از توليدكنندگان خود حمايت مي‌كنند كه به نظر مي‌رسد توليدكنندگان شكر در ايران از حمايتي برخوردار نيستند. ‌

هم‌اكنون كشورهاي حمايت‌كننده بعضا با كنترل عرضه شكر و اعمال تعرفه‌هاي بالا برواردات، قيمت‌هاي داخلي را به صورت مصنوعي بالا نگاه مي‌دارند. ‌

چنانكه به گفته مديركل صنايع غير فلزي وزارت صنايع و معادن در برزيل تعرفه واردات 18 درصد، در چين 75، در كلمبيا 20، كوبا 10، تركيه 138، اروپا 164، گواتمالا 20، هند 68، روسيه 50 و آفريقاي جنوبي 46 درصد همچنين تايلند كه ششمين توليدكننده بزرگ شكر در دنيا، تعرفه واردات 96 درصد است.‌

اين آمار و ارقام بيانگر اين است كه در حالي كه در هيچ كشوري تعرفه واردات شكر صفر نشده است، در سال‌هاي گذشته با صفر شدن تعرفه واردات شكر در ايران، ركورد واردات اين محصول به كشور شكسته شده و توليد داخل به شدت كاهش يافته است.

دانايي ضمن تاكيد بر تعيين هرچه سريع‌تر تعرفه بر واردات شكر و با بيان اينكه دولت بايد تعرفه‌اي براي واردات شكر قرار دهد كه با مصوبه شوراي اقتصاد در سال 84 برابري كند، خاطرنشان مي‌كند: در تاريخ 19/9/87 شوراي اقتصاد مصوب كرد كه از سال 85 هيچ مابه‌التفاوتي به صنعت قند پرداخت نشود، درعين حال وزارت بازركاني را موظف كرد كه تعرفه واردات شكر را به‌نحوي تعيين كند كه قيمت شكر وارداتي با شكر توليد داخل يكسان شود ولي متاسفانه نه تنها اين اقدام صورت نگرفت بلكه حتي تعرفه‌ها صفر شد. ‌

دبير انجمن صنفي كارخانه‌هاي قندوشكر با بيان اينكه طي دو سال گذشته دولت از منافع تعرفه‌اي خود به نفع مصرف‌كننده چشم پوشيده است، مي‌افزايد: در اين بين نه تنها مصرف‌كننده‌اي شكر را در داخل با قيمت پايين خريداري نكرده است بلكه واردات بي‌حد و حصر نيز توليدكنندگان را با مشكلات بسياري روبه‌رو ساخته و تنها سود سرشاري نصيب عده‌اي انگشت‌شمار دلال شده است. ‌

وي مي‌گويد: هر روزي كه بالابردن تعرفه واردات شكر به تاخير بيافتد اين صنعت با چالش بيشتري مواجه مي‌شود و به همين دليل درخواست ما از مسئولان اين است كه روي تعرفه‌ها تجديدنظر كنند. ‌

وي تصريح كرد:‌قيمت شكر وارداتي قيمت دمپينگ شده جهاني است و به هر حال اين قيمت‌ها تغيير و رشد مي‌كنند چراكه كشورهايي همچون برزيل كه قيمت‌هاي تمام شده توليد آن‌ها رشد يافته است، با قيمت‌هاي ارزان فعلي مخالف هستند، هرچند كه در اين بين كشورهايي كه شكر را با قيمت كيلويي 400 تومان صادر مي‌كنند از كنار اين توليد ده‌ها استفاده داشته‌اند و شكر را تنها به عنوان يك محصول ته انباري به كشورهاي ديگر مي‌فروشند. ‌

وي با تاكيد براينكه در صنعت قند نبايد تنها شكر ديده شود و با بيان اينكه آثار مخرب كاهش تعرفه‌ها و واردات بي‌رويه شكر از سال 85، كاهش شديد توليدات اصلي و فرعي صنعت قند را به‌دنبال داشته است، خاطرنشان مي‌كند: جمع توليدات صنعت قند شامل توليدات بخش توليدات بخش چغندري (چغندر، قند و شكر، تفاله خشك، تفاله تر، ملاس، برگ چغندر) و توليدات بخش نيشكري(نيشكر، شكر، ملاس، باگاس) در سال 85 بالغ بر 20 ميليون تن بود كه با 5/12 ميليون تن كاهش در سال 87 به رقم 7 ميليون و 622 هزار تن تقليل يافته است.

او مي‌افزايد: برگ چغندر كه از خوراك‌هاي تكميلي دام محسوب شده و حدود 60 درصد وزن ريشه (چغندر) را تشكيل مي‌دهد از حدود چهار ميليون تن در سال 85 به حدود يك ميليون تن در سال 87 تقليل يافته است. ‌

وي مي‌گويد: مسئولاني كه معتقدند با افزايش تعرفه واردات، قيمت شكر200 تومان در هر كيلو افزايش مي‌يابد، مطمئن باشند با كاهش توليد چغندرقند در كشور سه تا چهار برابر اين رقم را در بخش ديگر هزينه كرده‌اند چراكه با كاهش خوراك دام قيمت دام افزايش يافته است، در صورتي كه اگر علوفه حاصل از توليد چغندرقند وارد چرخه دامداران مي‌شد درحال حاضر با رشد قيمت گوشت مواجه نبوديم ولي متاسفانه بخشي فكر نشده و تبعات صفر بودن تعرفه واردات در جاهاي ديگر ديده نمي‌شود.

‌دانايي با بيان اينكه كاهش ملاس توليدي از 574 هزار تن به 220 هزار تن مشكلات عديده‌اي را جهت تامين مواد اوليه كارخانه‌هاي خميرمايه و الكل كشي ايجاد كرده است، مي‌گويد: ميزان تفاله تر و تفاله خشك كه از خوراك‌هاي اصلي دام كشور است نيز از 912 هزار تن به 197 هزار تن نازل شده است و بالغ بر 715 هزار تن كاهش را نشان مي‌دهد.

دانايي با اشاره به اينكه دلال‌ها هيچ‌گونه ماليات و بيمه‌اي پرداخت نكرده و ايجاد اشتغالي هم نمي‌كنند، اظهار مي‌دارد: باتوجه به فقدان چغندر در تعدادي از كارخانه‌ها و عدم راه‌اندازي واحدها و همچنين كم بودن چغندر در ساير كارخانه‌ها، متاسفانه اغلب شركت‌ها قادر به بكارگيري نيروهاي فصلي نشده و هزاران نفر از اين نيروها بيكار شده‌اند. ‌

او مي‌افزايد: از مجموع 32 كارخانه چغندري كه تا سال گذشته فعال داشته‌ايم امسال هشت كارخانه از گردونه توليد خارج شده‌اند و حدود هشت كارخانه نيز كمتر از يك ماه كار كرده‌اند و بهره‌برداري بقيه كارخانه‌ها به 45 روز نرسيده است.

دانايي با يادآوري اينكه عمده كارخانه‌هاي قند و شكر در مناطق محروم واقع شده‌اند، اضافه مي‌كند: اقتصاد بسياري از اين مناطق به كارخانه‌هاي قند و شكر وابسته است كه با انجام ندادن اقدام جدي درجهت رونق گرفتن اين صنعت، تلاش و پويايي شهر را از بين برده‌ايم و اقتصاد اين مناطق را فلج كرده‌ايم و به همين دليل بايد مجلس و دولت هرچه سريع‌تر تصميم‌گيري كرده و تكليف اين صنعت را روشن كنند و اين صنعت را از حالت خمودگي خارج كنند.

جمعه|ا|11|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 203]