به بهانه كسب جايزه گلدن گلا ب توسط جدايي نادر از سيمين اسكاري براي ما

واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: به بهانه كسب جايزه گلدن گلا ب توسط جدايي نادر از سيمين اسكاري براي ما
هنر سينما از اين موهبت برخوردار بوده كه در طول سال، بارها در محافل گوناگون، خود را به معرض آزمايش مي گذارد. اكثر اين محافل به صورت جشنواره هايي چند روزه و با هيات داوراني معين برگزار ميشوند. براي نمونه جشنواره هاي كن،ونيز و برلين چند مورد از مشهورترين ها هستند. فيلم هاي برنده اين گونه جشنواره ها، برطبق باوري رايج، خواسته يا ناخواسته در زمره آثاري قرار مي گيرند كه بار هنري غني تري با خود حمل مي كنند و اين منزلت هنري چنين آثاري است كه وجه تمايزشان با ديگر آثار سينمايي مي شود. از طرفي هر سال يك مراسم مهم سينمايي هم برگزار مي شود كه مي توان ادعا كرد از لحاظ شهرت و حتي محبوبيت چند پله بالاتر از مهم ترين جشنواره هاي سينمايي ساليانه قرار دارد. اين مراسم هرسال در اوايل سال جديد ميلادي، توسط آكادمي علوم و هنرهاي سينمايي آمريكا برگزار مي شود و آن را به نام اسكار مي شناسند. جوايز اسكار كه يك مراسم كاملا سينمايي است برخلاف جشنواره هاي ساليانه فقط در يك شب برگزار مي شود و مي شود گفت كه مراسمي است براي تقدير از آثار سينمايي و دست اندركاران سينماي آمريكا. اما وجه مشتركش با ديگر جشنواره ها در اين است كه اين مراسم هرسال بخشي را براي رقابت بهترين فيلم هاي غيرانگليسي زبان مقرر كرده تا ديگر كشورهاي علاقمند نيز با آثار شاخص خود به اعتبار و جهاني بودن اين مراسم بيفزايند. موردي كه هر چند از سال 1947 با دادن جايزه اي افتخاري به فيلم هاي غير انگليسي زبان آغاز شد ولي به طور رسمي از سال 1956 و همزمان با بيست و نهمين دوره برگزاري اين مراسم، به بخش رقابتي اسكار اضافه شد. ناگفته نماند كه تا پيش از سال 1956 گاه آكادمي از دادن جايزه به فيلمي خارجي امتناع مي كرد. براي نمونه در سال 1953 كه اصلا جايزه اي به اين عنوان داده نشد. در مراسم اسكار همچون ديگر جشنواره هاي سينمايي، براي كشورهاي مختلف امكان حضور وجود دارد اما برندگان جايزه اسكار، توسط جمعي مشتمل بر حدود شش هزار نفر از اعضاي آكادمي در رشته هاي تخصصي مختلف سينمايي انتخاب مي شوند و اين گستردگي سبب ايجاد اين باور شده كه برندگان جوايز اهدايي آكادمي ، حاصل باريك بيني يك جمع متخصص هستند و اصولا در تاريخ سينما ماندگارترند. چرا كه اولا محدوديت تعداد اعضاي هيات داوران و در نتيجه انتخاب سليقه اي در آن وجود ندارد يا دستكم كمتر است و از طرفي بازخورد افكار عمومي از مخاطبان عام و خاص، مانند استقبال عمومي از يك فيلم و يا نظر منتقدان سينمايي پيش از اعلام نامزدها، مي تواند زمينه داوري منصفانه اي را براي اعضاي آكادمي فراهم كند. از ديد تبليغاتي هم كه بنگريم در مي يابيم كه جوايز اسكار در بين مخاطبان عام سينمايي طرفداران فراواني دارد كه در هر گوشه جهان در صورت امكان، تماشاي زنده اين مراسم را از دست نخواهند داد. تفاوتي هم نمي كند اگر حضور شخصيت هاي مطرح سينمايي از بازيگران و كارگردان هاي مشهور ، سهم بزرگي در خلق اين جادو و جاذبه داشته باشد. به گونه اي كه مي بينيم جشنواره هاي مطرحي چون كن، ونيز و برلين كه به منزلت هنري شان مشهورند براي استفاده تبليغاتي هم كه شده در مراسم هاي افتتاحيه و اختتاميه شان از حضور بازيگران و شخصيت هاي مشهور سينمايي بهره مي برند. اما اسكار بنا به ذات خود بسنده اش و از آن جايي كه در تاريخ خود بستري براي ستاره سازي از نوع كيفي آن بوده است از منزلتي جداگانه برخوردار است. نمي توان منكر اين واقعيت شد كه پيشنهاد هاي كاري به هنرمندان پس از دريافت جايزه اسكار بسيار بيشتر از قبل از دريافت آن است يا اين كه اين جايزه چه تاثير مهمي در بالارفتن پرستيژ هنري يك هنرمند و البته افزايش خارق العاده دستمزد كاري او دارد. در اهميت اسكار همين بس كه هنوز گريه ها ، نطق ها وحركات عجيب و نامتعارف برندگان اش در حين دريافت جايزه شان را به خاطر داريم و هنوز يادمان هست كه مايكل كين با آن همه سابقه پرشكوه هنري، زماني كه توانسته بود اسكار نقش مكمل را (براي بازي در قوانين خانواده سايدر«لاسه هالستروم،1999») از رقيب نوجوان خود هيلي جوئل آزمنت (كه براي حس ششم(ام. نايت شيامالان) نامزد شده بود) بربايد خودبينانه و البته بي شرمانه به خبرنگاران گفته بود كه تا چند سال ديگر چهره اين پسرك(جوئل آزمنت) آن قدر پراز جوش خواهد شد كه نمي توانيد نگاهش كنيد. با اين اوصاف شايد بي راه نباشد كه موفقيت در اسكار را چه از جنبه هنري و چه تبليغاتي بتوان يك پيروزي بزرگ ناميد. همان طور كه گفتيم آكادمي اسكار، هر سال شرايطي را براي حضور نمايندگان ديگر كشورها در اين مراسم فراهم مي كند و اين پذيرايي از آثار خارجي ارج و قربي مضاعف را براي شان در بين سينماي كشورهاي مختلف سبب شده است. به همين دليل كشورهاي مختلف تلاش مي كنند تا شاخص ترين اثر توليد شده شان را براي شركت در بخش بهترين فيلم خارجي اين مراسم ارسال كنند. حضور در اين مراسم گاهي چنان براي كشورهاي ديگر اهميت دارد كه ممكن است بر سر مالكيت يك فيلم دعوا شود. هنوز درگيري بين كشورهاي آلمان و اتريش بر سر فيلم روبان سفيد ميشائيل هانكه را به خاطر داريم كه البته از بد روز گار فيلم هانكه در اتفاقي عجيب برنده جايزه اسكار نشد. اين اهميت فراوان اسكار سبب شده كه در ميان كشورها و حتي قاره ها رقابتي پنهان براي دريافت جايزه بهترين فيلم خارجي به وجود آيد. هر چند كه در اين ميان اروپا با 51 جايزه پيشرو بلا منازع است اما آفريقا و آمريكاي جنوبي هريك با سه جايزه رقابتي سخت و البته پنهان با يكديگر دارند. آسيا هم به لطف 4 جايزه سينماي ژاپن و البته يك اسكار تايوان، براي ببر خيزان و اژدهاي پنهان ساخته آنگ لي، با فاصله اي زياد بعد اروپا ايستاده است. حالا كه از كشورها نام برده شد بد نيست اشاره كنيم كه در اروپا نيز ايتاليا با 13 و فرانسه با 12 اسكار رقابت نزديكي با هم دارند. هرچند كه اگر صحبت از نامزدي در اسكار باشد فرانسه يدي بس طولاني تر از ايتاليا دارد. نكته جالب اين كه از 13 جايزه ايتاليا هشت جايزه توسط فقط دو كارگردان به دست آمده كه البته دوغول بزرگ كارگرداني در عالم سينما بوده اند: ويتوريا دسيكا و فدريكو فليني. سينماي ايران هم هر چند دير زماني نيست كه در اين مراسم شركت مي كند اما در اين مدت كوتاه توانسته يك بار به نامزدي در آن دست يابد. موردي كه در سال 1377 و با فيلم بچه هاي آسمان ساخته مجيد مجيدي اتفاق افتاد. اين فيلم هر چند كه در مراسم اسكار سال 1998 رقابت را به فيلم زندگي زيباست ساخته روبرتو بنيني از ايتاليا باخت اما تبليغاتي كه ميراماكس، كمپاني پخش كننده اين فيلم، جهت شناساندن آن و در نتيجه سينماي ايران به مخاطبان خارجي داشت قابل انكار نيست. درست است كه فيلم مجيدي علي رغم حضور در بين پنج نامزد بهترين فيلم خارجي، نتوانست اسكار بدست آورد اما براي مجيدي و سينماي ايران وجهه اي بين المللي پديد آورد. با اين فيلم ديگر سينماي ايران فقط مورد علاقه جشنواره هاي هنري پسندي چون كن نبود بلكه نامزدي اسكار سبب شد انبوهي از مخاطبان عام سينما هم بليت تماشاي اين فيلم را بخرند و با سينماي ايران آشنا شوند. چرا كه مجيدي روايت فيلم خود را بر بستر داستاني معصومانه و جهان شمول قرار داده بود كه چه مخاطب خاص و چه عام به راحتي با آن ارتباط برقرار مي كرد. يكي از مزاياي نامزدي اين فيلم تبديل شدن كارگردانش به چهره اي بين المللي بود كه ياري اش داد اكنون براي ساخت فيلم جديدش محمد(ص) (كه از قضا يك پروژه تاريخي- مذهبي است) از يك مدير فيلمبرداري مطرح و افسانه اي چون ويتوريو استورارو برخوردار شود. كسي كه خود براي فيلم هاي مشهوري چون اينك آخر الزمان (فرانسيس فورد كاپولا)، سرخ ها (وارن بيتي) و آخرين امپراتور (برناردو برتولوچي) برنده اسكار بوده است. امسال هم سينماي ايران با فيلمي با ديدگاهي جهاني در مراسم اسكار شركت كرده است. جدايي نادر از سيمين،فيلمي است كه دغدغه هايي در آن مطرح شده كه مي تواند براي هر فرهنگي آشنا به نظر برسد. فيلم با امتياز داشتن ساختاري شبه آمريكايي، برخوردار از عواملي است كه بخت آن را براي نامزدي و حتي برنده شدن افزايش مي دهد. هر چند كه اين فيلم شروعش با جشنواره زمستاني برلين بود اما موفقيت هايش به آن جشنواره چند روزه بسنده نشد و قرار گرفتن نام اين فيلم در تاپ تن هاي اكثر نشريات و منتقدان مطرح سينماي جهان اتفاق فرخنده اي را رقم زده است. موردي كه تا كنون براي هيچ فيلم ديگري در تاريخ سينماي ايران اتفاق نيفتاده است. حضور در بهترين هاي نشريه هاي صاحب نامي چون سايت اند ساوند و فيلم كامنت، انتخاب شدن به عنوان فيلم برگزيده توسط منتقدان لندن، نيويورك ،شيكاگو و از همه مهم تر كسب جايزه گلدن گلاب اتفاقي است كه براي هيچ فيلم ايراني تا به حال تصورش هم ممكن به نظر نمي رسيد. به اين ها اضافه كنيد حضور پيمان معادي بازيگر فيلم را در جمع بهترين بازيگران سال به انتخاب منتقدان نشريه معتبر ويليج وويس و برگزيده شدن فيلمنامه اين فيلم توسط منتقدان فيلم لس آنجلس را كه نشان مي دهد اين فيلم فارغ از رشته بهترين فيلم خارجي مي تواند در ديگر رشته هاي اسكار هم مدعي باشد. تا جايي كه يكي از روساي كمپاني معظم سوني پيكچرز نامزدي فيلم فرهادي را در رشته هاي بهترين كارگرداني و فيلمنامه هم محتمل مي داند. هرچند كه آگاهيم همان تك جايزه بهترين فيلم غير انگليسي زبان سال هم، تاثيري بس مهم در كارنامه فرهادي و البته سينماي ايران در سطح بين المللي خواهد داشت. و از ياد نبريم كه هرچند جايزه اسكار بهترين فيلم خارجي را كارگردان اثر دريافت مي كند اما اين جايزه به طور رسمي به كشور سازنده اثر تعلق دارد. پس در صورت برنده شدن جدايي نادر از سيمين، اسكار ش ، جايزه اي است براي سينماي ايران و البته همه علاقمندان به آن. يعني اسكاري براي ما.

چهارشنبه|ا|28|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مردم سالاری]

[مشاهده در: www.mardomsalari.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 266]