نتايج يك تحقيق نشان داد: افزايش ساعت درس تربيت‌بدني ضروري است

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: /ورزش دانش‌آموزي به كجا مي‌رود؟/ نتايج يك تحقيق نشان داد: افزايش ساعت درس تربيت‌بدني ضروري است
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: قهرماني - همگاني

نتايج يك تحقيق نشان داد كه افزايش ساعت درس تربيت بدني در مدارس ضروري است.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، "بررسي و مقايسه اهميت و وضعيت اجرايي درس تربيت بدني از ديدگاه مديران و دبيران تربيت بدني مدارس متوسطه دولتي شهرستان اروميه" عنوان تحقيقي است كه توسط سكينه صانعي‌فرد، ميرمحمد كاشف و مهرداد محرم‌زاده به انجام رسيده است.

در اين تحقيق آمده است: تربيت بدني در اسلام آن قسمت از نظام تربيتي و تعليمات اسلام است كه با پرورش قواي جسماني از طريق فعاليت‌هاي ورزشي سبب رشد و نمو طبيعي بدن مي‌شود؛ همچنين حفظ موازنه و تعادل و هماهنگي با ديگر ابعاد وجودي انسان را موجب مي‌شود و فرد را آماده مي‌سازد تا اهداف و رسالت انساني و الهي را بپذيرد. هدف تربيت بدني در اسلام نمي‌تواند جداي از اهداف انسان متعالي باشد. انساني كه در نظام تعليمات اسلام مجاهده مي‌كند تا انسانيت را جايگزين حيوانيت انسان سازد و با تمسك به حبل الهي، عشق نايل شدن به غايت الهي را در دل مي‌پروراند. به يقين در تربيت بدني كه يكي از شاخص‌هاي جمال آدمي است، غير از قبول قوانين و سنن الهي هيچ طريقي را شايسته تبعيت نمي‌داند و بدان وقعي نمي‌دهد؛ زيرا كه بهترين راه عبادت و بندگي خداوند رحمان، طي صراط مستقيم است كه در قرآن كريم بدان سفارش شده است.

فعاليت‌هاي جسماني براي دانش آموزان امكان رشد برنامه‌ي حركتي توسعه يافته و آموزش مفاهيم مربوطه در الگوهاي حركتي فضايي و آگاهانه را مي‌دهد. رشد فعاليت‌هاي صحيح حركتي، موجب عملكرد مناسب فرد بر اساس نوع فعاليت حرفه‌اي فردي مي‌گردد و باعث حل مشكل پايه‌اي حركتي در دانش آموزان به تناسب فعاليت حركتي بزرگسالان مي‌گردد و از طرفي اثبات شده است كه كمبود فعاليت بدني منجر به بروز بيماري‌هاي مزمن فشار خون، ديابت نوع II، بيماري‌هاي قلبي و عروقي و افزايش چربي خون، انواع سرطان‌ها، اضطراب و افسردگي مي‌شود. بلير و كانلي اظهار نموده‌اند كه ميزان مرگ و مير در افرادي كه فعاليت نمي‌كنند دو برابر بيشتر از افرادي است كه داراي حداقل فعاليت هستند.

از آنجايي كه حركت و جنبش و پويايي، رابطه‌ي مستقيم و بسيار نزديكي با سلامتي و تندرستي اقشار مختلف به ويژه دانش آموزان دارد وهدف نهايي آن، بهبود و تندرستي و حفظ سلامت آنها است، براي تامين نيازهاي حركتي نوجوانان و جوانان، تدوين يك برنامه‌ي صحيح و هدفدار مي‌تواند دانش آموزان را براي يك زندگي پرتحرك و سالم و عادت دادن آنها بر تداوم انجام فعاليت‌هاي جسماني در طول زندگي تربيت و آماده كند و قطعا سلامتي و يا عدم برخورداري از يك جسم سالم در نهايت در روند توسعه و پيشرفت مملكت، اثر مثبت و منفي بسزايي خواهد داشت. ايران با بيش از ‌١٥ ميليون دانش آموز، يكي از كشورهاي جوان منطقه و جهان به حساب مي‌آيد و لزوم توجه هرچه بيشتر به اين قشر از جامعه از جمله الزامات دولت و به ويژه وزارت آموزش و پرورش محسوب مي‌شود. بر هيچ كس پوشيده نيست كه نخبگان علمي و سياسي و فرهنگي و اقصتادي و ورزشي هر مملكتي از بستر مدارس به بار مي‌نشيند با اين اوصاف بايد ديد تا چه حد به دانش آموز و نيازهاي او پاسخ گفته م ي‌شود. ساعت درس تربيت بدني ه مواره براي دانش آموزان جزو ا وقات مفرح و شاد به حساب مي‌آيدو اين به ماهيت ورزش و بازي برمي‌گردد كه شادي و نشاط را به همراه دارد. با اين حال بايد ديد دولتمردان ما چقدر به اين موضوع بها داده‌اند و آيا راهكارهاي علمي و عملي براي آن انديشيده‌اند؟

در حال حاضر ورزشكاران بزرگ دنيا از بستر مدارس به جايگاه‌هاي رفيع جهاني رسيده‌اند. در واقع مدرسه، محل مناسبي براي شناسايي اين ورزشكاران به حساب مي‌آيد و پس از آن اصول اوليه حركات ورزشي به آنها آموخته م ي‌شود؛ ضمن اينكه نوع علاقه‌منديشان نيز مشخص مي‌شود. بنابراين مهمترين بخش وظايف كارشناسي تربيت بدني آموزش و پرورش در زمينه درس تربيت بدني است كه فعاليت اصلي و اولويت اول به شمار مي‌آيد. اهميت ندادن به درس تربيت بدني و نقش م علم، باعث گرديد مربيان دلسوز و علاقه‌مند تربيت بدني مدارس نيز همه ساله بدون داشتن برنامه‌ي آموزشي مدون و هماهنگ به انجام وظيفه (در واقع رفع تكليف) بپردازند و بيشتر فعاليت معلمان در طول سال تحصيلي صرف برگزاري مسابقات بين دانش آموزان شود و ادامه‌ي چنين روندي، حاصلي جز تضعيف درس تربيت بدني و خدشه دار شدن موقعيت آن در آموزش و پرورش دارد. كمبود امكانات و وسايل و فضاي ورزشي، نگرش نه چندان مطلوب مسوولان و خانواده‌ها نسبت به درس و تعداد زياد دانش آموزان، بخشي از موانع بر سر راه تقويت اين ماده درسي است. تحقيقات درمورد نحوه‌ي اجراي درس تربيت بدني از ديدگاه دانش آموزان و مديران و دبيران تربيت بدني نشان مي‌دهد كه دو ساعت درس تربيت بدني در هفته، پاسخگوي نيازهاي جسمي و روحي دانش آموزان نيست.

در نتايج تحقيقات ديگر، عدم وجود كتاب درس تربيت بدني و يك نظام ارزشيابي صحيح از دانش آموزان مشكل عمده ديگر است. با اين وجود انتظار مي‌رود كه تربيت بدني نيز بتواند همانند درس‌هاي ديگر در مسيري استاندارد شده حركت كند. البته در سال‌هاي اخير فعاليت‌هاي موثري در بهبود موقعيت درس تربيت بدني و برنامه‌ريزي‌هاي م فيدي جهت ارتقاي آن صورت گرفته (گسترش فضاهاي ورزشي و تجهيز مدارس به وسايل ورزشي با عنايت به تعيين و افزايش سرانه‌ي ورزشي مدارس، نگاه تخصصي به دبيران تربيت بد ني و افزايش برنامه‌هاي آموزش ضمن خدمت همكاران فرهنگي، تاكيد بر تدرس درس تربيت بدني در پايه‌هاي چهارم و پنجم ابتدايي به وسيله‌ي نيروهاي متخصص، برگزاري مسابقات آموزشگاهي و منطقه‌اي و استاني و كشوري در رشته‌هاي مختلف و...) متاسفانه كافي نيست. در اين راستا در تحقيق حاضر، وضعيت اجرايي درست تربيت بدني از نظر كيفي و كمي و اهميت آن در مدارس از ديدگاه مديران و دبيران كه بيش از ديگران از مشكلات و مسايل ‌آگاهي دارند مورد بررسي قرار مي‌گيرد تا با استفاده از نقاط افتراق و اشتراك نظر آنها، دست اندركاران را در پيش‌بيني‌هاي لازم و ضروري، تدوين طرح‌هاي مناسب و برنامه‌ريزي‌هاي اصولي و در نهايت ارتقاي كيفي و كمي درست درس تربيت بدني مدارس كمك كند و بستر مناسب و علمي در جهت انجام مطالعات مداخله‌گر در آينده فراهم گردد.

جامعه آماري اين تحقيق را مديران و دبيران تربيت بدني مدارس متوسطه‌ي شهرستان اروميه تشكيل داده‌اند. تعداد كل اين جامعه ‌١٧٥ نفر (‌٨١ مرد و ‌٩٤ زن) و كل جامعه ‌آماري تحقيق به صورت سرشماري به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند.

در اين بررسي مشخص گرديد كه زير شاخص مربوط به مشاركت بين مدير و معلم و همچنين حضور دبير تربيت بدني با لباس ورزشي در بين دانش آموزان از بيشترين امتياز برخوردار بود. همچنين مشخص گرديد كه ‌٢/٧١% از جمعيت مورد مطالعه شاخص كيفي اجراي تربيت بدني در مدارس را خوب و خيلي خوب ارزيابي كرده بودند؛ هر چند كه اين ميزان در مقايسه با مطالعه‌ي صورت گرفته به وسيله‌ي اصلان خاني و همكاران بالاتر است. يافته‌هاي تحقيق حاكي از آن است كه وضعيت كيفي اجراي درس تربيت بدني در شهرستان اروميه در سطح مطلوب قرار دارد كه اين نتيجه مي‌تواند متاثر از عواملي چون نگاه تخصصي به دبيران تربيت بدني و افزايش برنامه‌ي آموزش ضمن خدمت هماران تربيت بدني و تغيير در نگرش اوليا و مديران مدارس نسبت به درس تربيت بدني باشد. تاثير نامناسب آب و هوايي در اجراي برنامه‌هاي تربيت بدني به عنوان نخستين اولويت در بهبود و ارتقاي اين زير شاخص از ديدگاه جمعيت مورد مطالعه مطرح است كه با توجه به شرايط اقليمي استان، اهميت بسزايي دارد (كه پيش‌بيني‌هاي لازم در فصل نهم ماده‌ي ‌١١٧ توسعه‌ي فرهنگي از برنامه‌ي چهارم توسعه صورت گرفته است). نتايج حاصل از بررسي وضعيت كمي اجراي درس تربيت بدني نشان داد كه از ديدگاه ‌٧٠% جمعيت مورد مطالعه، اين شاخص، خوب و خيلي خوب ارزيابي شده بودند كه در مقايسه با مطالعات انجام يافته در سطح بالاتر است. به نظر مي‌رسد كه اين نتيجه با عنايت به تعيين و افزايش سرانه‌ي ورزشي در مدارس، گسترش فضاهاي ورزشي و تجهيز مدارس به وسايل ورزشي باشد.

نتايج حاصل نشان داد كه دو گروه جنسي از نظر وضعيت كمي اجراي درست تربيت بدني، اختلاف معني داري دارند (مرد ‌٢/٧٨% و زن ‌٦٣%) و گمان مي‌رود كه ناشي از كمبود امكانات ورزشي براي دختران باشد.

در ادامه تحقيق راهكارهاي زير براي ارتقاي اهميت درس تربيت بدني در مدارس ارايه شده است:

‌١- نظر به اهميت رفتار دبيران و مديران و تاثير آن در اصلاح رفتار دانش آموزان و نيز پيام‌هاي علمي مستتر از آن براي دانش آموزان، اجراي برنامه‌هاي ورزش همگاني در مدارس با مشاركت جدي مديران و معلمان و برگزاي اردوهاي ورزشي در روزهاي تعطيل آخر هفته،‌ راهكار مناسبي براي ارتقاي اين شاخص به نظر مي‌رسد.

‌٢- نظر به لزوم توجه علمي به تربيت بدني و ورزش براساس نياز هر يك از مدارس پس از انجام مطالعات كارشناسي، ليست كتاب‌ها و مجلات آموزشي در اين خصوص تهيه گردد.

‌٣- طرح درس و تدوين كتاب درس تربيت بدني از مهمترين ابزارهاي ضروري در ارتقاي تربيت بدني مدارس است كه خوش بختانه با نگاه ك ارشناسانه كه در اين خصوص صورت گرفته است. بهرام شريف تهراني، مدير استانداردسازي و توسعه‌ي تربيت بدني وزارت آموزش و پرورش در آذر ماه ‌١٣٨٥ گفت كه كتاب‌هاي تربيت بدني به صورت آزمايشي در پنج استان استفاده شده است كه از سال ‌٨٧-86 وارد كتاب‌هاي درسي مقاطع راهنمايي و دبيرستان مي‌شود.

همچنين اين تحقيق راهكارهايي را براي ارتقاي وضعيت كمي اجراي درس تربيت بدني مدارس به صورت زير ارايه داده است:

‌١- جهت برطرف كردن نيازهاي جسماني و حركتي و رواني دانش آموزان، افزايش تعداد ساعات درس تربيت بدني در هفته پس از كا رشناسي‌هاي مربوطه، راهكار مناسبي به نظر مي‌رسد.

‌٢- بحث درخصوص برنامه‌هاي ورزشي در انجمن اوليا و مربيان، برگزاري كارگاه‌هاي كوتاه مدت براي اولياي دانش آموزان درخصوص ارتقاي سطح آگاهي و نگرش آنان نسبت به اهميت تربيت بدني مدارس و تاثير آن در موفقيت تحصيلي دانش آموزان و افزايش همكاري بين اوليا و مربيان مدرسه.

‌٣- درخصوص ارتقاي وضعيت كمي اجراي درست تربيت بدني مدارس دخترانه كه ناشي از كمبود امكانات ورزشي براي بانوان است، افزايش سرانه‌ي ورزشي آموزشگاه‌ها و يا سهيم شدن و مشاركت چند مدرسه براي خريد وسايل و امكانات ورزشي، استفاده از فضاهاي موجود در مدرسه به صورت چند منظوره و يا اجاره نمودن مكان‌هايي براي انجام برنامه‌هاي ورزشي با مدارس ديگر و استفاده از امكانات ورزشي ساير نهادها، افزايش انگيزه‌ي معلمان تربيت بدني زن، اهتمام جدي مديران به جلب مشاركت انجمن اوليا و مربيان مدارس در بهسازي امور تربيت بدني و طرح مباحثي در خصوص ضرورت و اهميت تربيت بدني در جلسات دعوت عمومي با اوليا، موثر و ضروري است.

‌٤- فعال‌سازي مسابقات ورزشي و اهداي جوايز ارزنده به دانش آموزان و تشويق دانش آموزان از طريق اهداف جوايز و تشويق نامه كه باعث افزايش علاقه و مشاركت دانش آموزان در فعاليت‌هاي تربيت بدني مي‌شود.

انتهاي پيام

شنبه|ا|10|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 297]