سود بانكي 10‌درصد، سود خريد دلار 52 درصدرشد 670 درصدي شكاف ارزي در 9 ماه

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: سود بانكي 10‌درصد، سود خريد دلار 52 درصدرشد 670 درصدي شكاف ارزي در 9 ماه
گروه بازار پول – حسن نصرت‌آبادي: نرخ دلار در بازار كشور در طي ماه‌هاي گذشته از سال رشد 5/52 درصدي را نشان مي‌دهد. همچنين شكاف ارزي از 76 تومان در فروردين امسال به 584 تومان در معاملات ديروز رسيده است كه نشان دهنده رشد 670 درصدي شكاف ارزي طي 9 ماه گذشته از سال است. بر اين اساس در حالي كه دلار در اولين روز پس از تعطيلات نوروز امسال با نرخ 1115 تومان به فروش مي‌رسيد، در بازار ديروز با ركورد جديد 1700 تومان براي فروش مواجه شد.
اين در حالي است كه بيشتر اين افزايش در 2 ماه اخير اتفاق افتاده است. بر اساس ارقام منتشر شده از بازار ارز، 5/34 درصد اين افزايش در 40 روز اخير محقق شده است. در اين مدت 2 بار معاونين ارزي بانك مركزي تغيير كردند. امري كه به ظاهر در كنترل بانك مركزي بر بازار ارز چندان موثر نبوده است و نرخ دلار هر روز بيش از ديروز سير صعودي را تجربه كرد. در اين مدت بارها رييس كل بانك مركزي، از اجراي سياست‌هاي جديد اين نهاد براي مبارزه با پديده‌اي كه بانك مركزي از آن به عنوان سفته بازي ياد مي‌كند، سخن گفته است. وعده دلار 1000 توماني نيز يكي از وعده‌هايي بوده كه محمود بهمني در اين مدت به آن اشاره كرد.
دلار در 3 ماهه اول سال
پس از قطع شدن مراودات تجاري كشور با امارات متحده عربي كه در مهرماه سال گذشته رخ داد، نرخ دلار تا حدي از نرخ مرجع فاصله گرفت. بانك مركزي در آن مقطع با استفاده از سياست تزريق ارز به بازار تا حدي اين افزايش را كنترل كرد؛ به طوري كه نرخ دلار در ابتداي معاملات سال 90 به 1115 تومان رسيد. اين در حالي بود كه نرخ مرجع در اين تاريخ توسط بانك مركزي در سطح 1039 تومان قرار داشت كه نشان از شكاف 76 توماني داشت. در فروردين ماه متن كامل بسته پولي سال 90 منتشر شد. بسته‌اي كه به عقيده بسياري از كارشناسان ريشه اصلي تلاطم‌ها در بازار ارز و سكه بوده است. در بسته پولي سال 90 نرخ سود سپرده‌ها و تسهيلات بانكي به ميزان قابل توجهي كاهش يافت. امري كه بسياري از كارشناسان اقتصادي از آن به عنوان دليل خروج سرمايه‌ها از بخش توليدي اقتصاد و هجوم آن‌ها به بازارهايي نظير سكه و ارز ياد مي‌كنند. بر اين اساس نرخ دلار در ارديبهشت ماه امسال به 1190 تومان رسيد كه با توجه به نرخ مرجع 1058 توماني شكاف ارزي دلار را به 132 تومان رساند. اين روند نگراني‌هاي بانك مركزي و مسوولان را تا حدي جدي‌تر كرد، به طوري‌كه رييس كل بانك مركزي در چند نوبت از نياز به تغيير در بسته پولي سخن گفت. وي همچنين در اين باره، وعده يكسان سازي نرخ ارز در بازار را داد. سياست بانك مركزي در آن مقطع به صورت افزايش ناگهاني نرخ مرجع و سپس حركت به سمت كاهش دادن نرخ در بازار ارز بود. بر اين اساس بانك مركزي در تاريخ 18 خرداد ماه امسال نرخ مرجع را 100 تومان افزايش داد تا شكاف ارزي را تا حد زيادي كاهش دهد. در پي اين افزايش، نرخ مرجع دلار به 1171 تومان رسيد، در حالي كه نرخ بازار در سطح 1250 تومان قرار داشت در نتيجه شكاف ارزي به سطح 79 تومان برگشت. هرچند اين رويه بانك مركزي تداوم چنداني نداشت و پس از چند روز نرخ مرجع به سطح پيشين خود برگشت.
رشد 153 درصدي شكاف در 3ماهه دوم
با انتصاب كمال سيد علي به سمت معاونت ارزي، بانك مركزي سياست‌هاي جديدي را در مورد بازار ارز در پيش گرفت. سيد علي سياست‌هاي سه‌گانه‌اي را براي برگرداندن ثبات به بازار ارز در پيش گرفت. بر اين اساس انتقال فروش ارز مسافرتي به فرودگاه‌ها و ممنوعيت آن در سطح شهر، افزايش حواله ارزي تا سقف 500 هزار دلار و ايجاد خطوط ري فاينانس، استراتژي‌هاي سه گانه بانك مركزي براي كاهش شكاف ايجاد بوجود آمده ميان نرخ ارز در بازار رسمي و آزاد اعلام شد. سيدعلي تاكيد داشت كه تامين نيازهاي واقعي ارز از وظايف اصلي بانك مركزي است. سياست‌هاي بانك مركزي پس از سر كارآمدن سيد علي، براي مدتي موفق بود. بر اين اساس نرخ دلار در بازار در تير ماه امسال در سطح 1145 تومان قرار گرفت. اين رقم با توجه به نرخ مرجع دلار معادل 1054 تومان 91 تومان شكاف ارزي را براي دلار رقم زد. اما آمار و ارقام از بازار نشان‌دهنده شروع دوباره روند افزايشي ارز در بازار از مرداد ماه به بعد است. بر اين اساس نرخ دلار در مرداد ماه به 1184 تومان و در شهريور ماه به 1267 تومان رسيد. اين در حالي بود كه نرخ دلار مرجع براي اين 2 ماه توسط بانك مركزي به ترتيب معادل 1058 و 1067 تومان تعيين شد. اين امر به معناي شكاف 126 و 200 توماني دلار براي مرداد ماه و شهريور ماه است. اين شكاف براي پايان 3 ماهه دوم سال در مقابل شكاف 79 توماني پايان 3 ماهه اول سال نشان‌دهنده رشد 153 درصدي است.
ثبت ركوردهاي پي درپي پس از تابستان
نرخ دلار در مهر ماه امسال در سطح 1264 تومان قرار گرفت كه با نرخ دلار مرجع 1070 تومان تفاوت چنداني را نسبت به شهريور ماه نشان نمي‌دهد. با اين همه بيشتر تحولات افزايشي دلار به بعد از مهرماه امسال برمي‌گردد. در پي فاصله گرفتن هر چه بيشتر نرخ بازاري دلار از نرخ مرجع، معاونت ارزي بانك مركزي تصميم به اعمال تغييراتي در تخصيص ارز به متقاضيان گرفت. بر اين اساس قرار شد تا ارز مسافرتي با نرخ بازار فرعي كه تقريبا نرخي بين نرخ مرجع و بازار بود، در اختيار متقاضيان قرار گيرد. اين امر كه مسلما در عكس‌العمل به افزايش شكاف ارزي بود نيز راه به جايي نبرد. در آبان ماه نرخ دلار ركورد جديد 1300 تومان را ثبت كرد و به سطح 1315 تومان رسيد. اين در حالي بود كه بانك مركزي نرخ مرجع را براي دلار در سطح 1088 تومان تعيين كرد. در نتيجه شكاف ارزي به سطح 227 تومان رسيد. در پي تحولات در بازار ارز معاونت ارزي بانك مركزي بار ديگر عوض شد. بر اين اساس مينو كياني راد جاي كمال سيد علي را در حوزه معاونت ارزي بانك مركزي گرفت. اين تغيير در معاونت ارزي بانك مركزي نه تنها راه به جايي نبرد، بلكه باعث رشد شديد و شديدتر تمايل به دلار در بازار داخل شد. بر اين اساس نرخ دلار در آذر ماه ركورد 1500 تومان را زد و شكاف ارزي را به سطح 400 تومان رساند. اين تمايل كه به ظاهر همچنان رو به افزايش است، ركورد تاريخي 1700 تومان را براي دلار در معاملات ديروز به جاي گذاشت. به عبارت ديگر شكاف ارزي معادل: 584 تومان.
ذخيره‌هاي دلاري چقدر سود داشته است؟
نرخ دلار در بازار ايران از ابتداي امسال معادل 5/52 درصد رشد كرده است. اين ميزان سود در طي تنها 9 ماه قابل‌توجه است. به خصوص وقتي اين رقم با نرخ سود سپرده‌هاي با مدت مشابه مقايسه شود. بسته پولي سال 90 كه توسط شوراي پول و اعتبار تنظيم شده است، نرخ سود چنين سپرده‌هايي را معادل 10 درصد تعيين مي‌كند. به نظر نمي‌رسد كه تفاوت سود 5/52 درصدي سوداگرايي در بازار ارز و سود 10درصدي سپرده‌هاي بانكي (كه منشا فعاليت‌هاي اقتصادي كشور مي‌توانند باشند) كار چندان پيچيده‌اي باشد. اين جاست كه بسياري از كارشناسان معتقدند بانك مركزي به جاي مبارزه با سوداگرايي از طريق تزريق ارز، بهتر است ريشه افزايش سوداگرايي در بازار را هدف‌گيري كند. اين امر مدت‌هاست كه به مهم‌‌ترين پيشنهاد كارشناسان اقتصادي تبديل شده است: تغيير در بسته پولي.

سه|ا|شنبه|ا|13|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 236]