اهالي «نوروزي» در سرما هم تشنه اند

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: اهالي «نوروزي» در سرما هم تشنه اند
اشاره

به اعتقاد صاحب نظران مسائل روستايي، عقب ماندگي روستاها از پيشرفت و توسعه و فقر امكانات رفاهي و نارسايي ها، علت اصلي مهاجرت روستاييان و حاشيه نشيني آن ها در شهرهاست. هرگونه بي توجهي به مسائل و وضعيت روستاها، به عنوان پايگاه توليد كشور و بي مهري به ساكنان آن بي ترديد بر تعداد روستاهاي خالي از سكنه و مهاجرت ها خواهد افزود. در اين شرايط آن چه بايد بيشتر مورد توجه قرار گيرد بحث ماندگاري و زندگي در روستاست. روستايي بايد از حداقل امكانات و شرايط زيست محيطي، بهداشتي و خدماتي برخوردار باشد ضمن اين كه محيط عمومي روستا نيز داراي شرايط لازم در ارتباط با كار و كوشش، اشتغال، آسايش و آرامشي قابل قبول باشد. گرچه بعد از پيروزي انقلاب تاكنون، امكانات و خدمات مختلفي در اكثر روستاها ايجاد شده كه نمي توان آن را ناديده گرفت اما با اين همه هنوز هم برخي مشكلات و نارسايي ها در بسياري از روستاها به ويژه روستاهاي كم جمعيت و دوردست و همچنين آبادي هاي زير ۲۰ خانوار وجود دارد تا جايي كه به عنوان محروم ترين روستاها يا روستاهاي محروم قلمداد مي شوند..

آغاز گلايه ها
... در ارتباط با اين موضوع، چند روز پيش با دو نفر از اهالي روستاي نوروزي و يكي از اعضاي شوراي اسلامي اين روستا مواجه شديم كه به قصد مراجعه به بخشداري و اداره آب و فاضلاب روستايي به شهر آمده بودند تا شايد اين بار گره از كار آن ها گشوده شود. آن ها نبود آب آشاميدني بهداشتي حتي در زمستان را به عنوان دغدغه و نگراني عمده روستاييان مطرح و از اين كمبود و برخي نارسايي هاي ديگر گلايه كردند. مشاهده اين عده و شنيدن حرف هاي آنان، موجب شد تا روز بعد رهسپار روستا شويم تا وضعيت آبادي را از نزديك نظاره گر باشيم...

روستاي نوروزي، از قديم به سبب وجود مرقد امام زاده حسين(ع) از فرزندان امام حسن مجتبي(ع) و همچنين مرقد برادر اين امام زاده به نام امام زاده طلحه(ع) و طبيعت زيبا و آب و هواي ييلاقي، مورد توجه مردم قوچان و منطقه بوده است.

با فاصله كمي پس از خروج از شهر و جاده اصلي قوچان-فاروج، تابلوي روستا و راهنماي مشخصات جغرافيايي آن نمايان مي شود. وارد راه روستا مي شويم، راهي كه با پي گيري هاي مردم و در نهايت همكاري مسئولان ذي ربط از نعمت آسفالت بهره مند شده و هنوز از عمر آسفالت آن چندان نگذشته است. به هرحال مشكلات رفت و آمد و حمل و نقل مردم نوروزي و دو روستاي مسير آن با اين جاده كاهش يافته است. اين جاده در جاي خود مي تواند عامل اثرگذاري در جذب جمعيت بيشتري از زائران، گردشگران و دوست داران طبيعت باشد.

حدود ۷ كيلومتر راه پيموده ايم كه با توجه به تمام مزيت هاي يك راه آسفالت در مقايسه با راه خاكي و شوسه، آن چه به عنوان يك مشكل يا به تعبيري نقص در طول مسير به نظر مي رسد، محدود بودن عرض اين جاده و در واقع بيشتر راه هاي روستايي در گوشه و كنار مي باشد. اين مسئله خواه ناخواه هنگام عبور خودروها از كنار يكديگر، سبقت ها، همچنين در مواقع بارندگي و يخ بندان و لغزندگي ها، مي تواند خطرساز باشد.

به گفته يكي از روستاييان، با زحمت ها و هزينه هايي كه براي احداث راه آسفالت روستا صرف شد، مي توانستند عرض جاده را حداقل يك متر بيشتر كنند تا رفت وآمدها راحت تر و مطمئن تر صورت گيرد. به راهمان ادامه مي دهيم، با عبور از يك شيب تند، به پيچ باريك و نسبتا خطرناكي مي رسيم كه نيازمند اصلاح و توسعه است. با اين حال ديوار سنگ چين و كوتاه يكي از باغ هاي انگور در اين قسمت از راه نيز، قوس پيچ را بيشتر و عرض راه را كمتر كرده است كه عقب نشيني آن هم نياز به همت و گذشت صاحب باغ دارد.

ناگفته نماند كه روستاي نوروزي يكي از مناطق عمده توليد انگور و كشمش بي دانه و منحصر به فرد موسوم به سلطاني در شهرستان است. اين محصول در صادرات جايگاه خاصي دارد و اغلب خانوارهاي روستايي در قوچان، سال هاست كه به كار توليد انگور و كشمش پرداخته و منبع درآمدي براي آن هاست. هرچند در سرما و يخ بندان شديد زمستان گذشته هكتارها باغ انگور در روستاهاي اين شهرستان دچار سرمازدگي شده و خشكيده است. احياي اين تاكستان ها نياز به زماني بين چهار تا پنج سال دارد و انتظار مي رود با حمايت دولت و همكاري مسئولان، كار پرورش نهال انگور و توليد محصول با ارزش كشمش، همچنان در منطقه ادامه يابد و ارزآوري داشته باشد.

كم كم به روستا نزديك مي شويم. تابلوي نارنجي رنگ نوروزي پديدار مي شود.

نزديك ساعت ۳ بعد از ظهر است. آسمان صاف است، اما هوا به علت بارش برف چند روز قبل و قرارگيري روستا در نقطه اي بلند، بسيار سرد است.

در اين ساعت از روز، رفت وآمد زيادي در كوچه ها به چشم نمي خورد. در قسمتي از پياده روي خيابان اصلي و آسفالت روستا، آتشي برافروخته اند و تعدادي پير و جوان، دور آن حلقه زده و دستي بر آتش دارند.

خودرو را در جاي مناسبي از خيابان پارك كرده و پياده مي شويم. سوز سرما خوب احساس مي شود. جلوتر رفته پس از سلام، احوالپرسي و معرفي خود، با خوشرويي آن ها مواجه شده و براي رفتن به منزل و صرف چاي تعارف مي كنند.

فرصت را غنيمت شمرده، ابتدا با همين عده به گفت وگوي كوتاهي در خصوص مشكلات و به عبارتي نيازهاي رفاهي و خدماتي روستا مي پردازيم.

مهم ترين مشكل
آن ها در وهله اول، مشكل كم آبي روستا و كمبود آب آشاميدني سالم را عمده ترين مسئله ذكر مي كنند چرا كه بي بهره بودن از اين نعمت، مي تواند مشكلات ديگري را هم در پي داشته باشد.

يكي از جوان هاي روستا گفت: با وضعيت خشكسالي منطقه و كم آبي روستا، ما هم از لحاظ كشاورزي دچار مشكل شده ايم. سرماي شديد و طولاني مدت زمستان گذشته نيز موجب خسارات زيادي در باغ ها به ويژه باغ هاي انگور شد كه درآمد عده زيادي از خانوارها از پرداختن به كار توليد انگور و كشمش به دست مي آيد كه تابستان امسال از اين طريق نه حاصلي داشتيم و نه درآمدي.

وي افزود: هنگامي كه در روستا نتوانيم از راه كشاورزي و باغ داري درآمدي كسب كنيم و زمينه هاي شغلي و كاري ديگري هم وجود نداشته باشد با اين وضع چاره اي جز رفتن به شهرهاي بزرگ براي كارگري و يا بعضي مشاغل كاذب نداريم، شايد بتوانيم كمكي براي تامين معيشت خانواده باشيم كه آن هم در جاي خود مشكلاتي دارد.

لحظاتي پس از اين گفت وگوها، آن طرف تر دختركي نظر ما را به خود جلب مي كند كه گونه هايش از سرما گل انداخته و سطل كوچكي را در دست گرفته كه لباس هاي خيس در آن قرار دارد. او به دنبال مادرش حركت مي كند و مادر، ظرف بزرگي از لباس هاي شسته شده را بر سر نهاده و سطل آبي هم در دست دارد.

آن سو، پيرزني سطل آبي را به سختي از سراشيب رودخانه به بالا مي آورد. او مي گويد: به علت نبود آب در لوله هاي منازل مجبوريم مسافتي را تا نهر كوچكي كه از بالاسر روستا جاري است طي كنيم تا قدري آب براي آشاميدن بياوريم. در حالي كه زنان هم در قسمت هايي از اين جوي آب، لباس ها را مي شويند.

يكي از زن ها گفت: معمولا در ساعات خلوت تري از شبانه روز از آب اين جوي بايد براي مصارف خوراكي و آشاميدني برداريم كه تميز و زلال باشد اما هر لحظه ممكن است در بالاتر از محلي كه آب برمي داريم حيواناتي مانند سگ يا الاغ از آب عبور كنند يا از آن بخورند و به هر شكل باعث آلودگي بيشتر آب شوند. از اين آب براي آبياري باغ ها و زمين هاي پايين دست هم استفاده مي شود طوري كه گاهي بچه هايمان با خوردن اين آب دچار مشكلاتي مانند دل درد شده اند.

اظهارات مسئولان
يكي از اعضاي شوراي اسلامي روستا همراه با رئيس شورا كه از آمدن ما باخبر شده اند دقايقي بعد به سراغ ما مي آيند. با آن ها همراه شده تا گشتي در گوشه و كنار روستا بزنيم. راه مي افتيم و به حرف ها و درد دل هايشان گوش مي دهيم.

محمد صنعتي عضو شورا مي گويد: با كوشش اداره آب و فاضلاب روستايي و همياري مردم، منازل مسكوني و اماكن مختلفي لوله كشي شده اند و مخزني هم براي تامين آب از چشمه بالاسر روستا تعبيه شده است اما كمبود آب اغلب باعث مي شود تا آبي در مخزن و لوله ها نباشد و مردم دچار مشكل مي شوند ضمن اين كه لوله كشي در بعضي قسمت ها به گونه اي است كه اگر هم آب باشد چندان برخوردار نمي شوند و آب به آن قسمت ها به خوبي نمي رسد.

وي افزود: براي رفع مشكل كمبود آب آشاميدني سالم مراجعه و مكاتبه هايي با فرمانداري و اداره آب و فاضلاب روستايي نيز داشته ايم ولي تاكنون نتيجه اي عايدمان نشده است و كمبود آب موجب تعطيلي حمام روستا هم شده است.

رئيس شورا هم گفت: نوروزي يكي از روستاهاي زيارتي شهرستان و مناطق ييلاقي و تفريحي است كه از هر جهت نياز به توجه و رسيدگي بيشتري دارد بي ترديد آمد و رفت مسافر و زائران و دوستداران طبيعت با ايجاد امكانات مناسب، در جاي خود مي تواند منبع درآمدي براي روستا و رونق آن باشد و به هر حال جاي كار در اين روستا وجود دارد.

با توجه به اين كه، روستا به عنوان يك منطقه تفريحي و به نوعي گردشگري مطرح مي شود چندان كه بايد جذابيتي وجود ندارد. به طرف زيارتگاه حركت مي كنيم تا ضمن زيارت اين بقعه متبركه، نگاهي هم به وضعيت محيط آن داشته باشيم. تابلوي قديمي سردر زيارتگاه بسيار رنگ و رو رفته و نامتناسب با اين مكان است چند خودروي سواري در دو طرف خيابان پارك شده كه زائران آن در حرم مشغول زيارت هستند.

گرچه گنبد و صحن حرم امام زاده از لحاظ ساختمان بسيار قديمي و كهنه است اما مشاهده ستون هاي فلزي براي احداث بناي جديد در اين مكان جاي خرسندي دارد. اگر هم زمان ساخت آن قدري طولاني شود يا تاخيري داشته باشد، خواه ناخواه، تصميماتي براي احداث و نوسازي از سوي متوليان مربوط اتخاذ شده است. انتظار مي رود به همت مسئولان و خيران و خداجويان سرعت عمل بيشتري در اين خصوص ايجاد شود.

حسيني خادم زيارتگاه نيز گفت: نبود آب در لوله ها و دست شويي ها و سرويس هاي بهداشتي، زائران را دچار مشكل كرده است و در مجموع بايد چاره انديشي اساسي براي رفع اين مشكل در روستا صورت گيرد.

در بيرون از محوطه زيارتگاه هم يكي از روستاييان گفت: با توجه به بلندي هاي اطراف روستا و زيبايي هاي طبيعي آن چه در تابستان يا زمستان، چند سال قبل صحبت هايي براي راه اندازي تله كابين و ايجاد مكاني تفريحي براي مردم شهر و گردشگران و مسافران مطرح بود اما در حد حرف ماند و عملي نشد در حالي كه چنين اقداماتي در پيشرفت و آباداني روستا بسيار موثر خواهد بود.

در مسير خيابان منتهي به زيارتگاه، جوي آبي نه چندان پر جاري است كه متاسفانه ورود آب هاي كثيف برخي منازل اطراف به داخل اين جوي آب و ريختن زباله ها در بعضي از قسمت هاي پايين آن چشم انداز خوبي ندارد. آلودگي آب مي تواند در پايين دست مشكلي ايجاد كند.

در لحظات پاياني اين گشت وگذار يكي از تحصيل كرده هاي روستا با اشاره به جمعيت بيش از ۱۵۰ خانواري آن و روحيه ميهمان نوازي اهالي گفت: با توجه به اهداف دولت در رفع محروميت ها از جامعه، رفع مشكلات روستايي به لحاظ نقش آن در روند توسعه و خودكفايي، امري اجتناب ناپذير است. امروز در كنار ارائه خدمات و تسهيلات رفاهي به روستاها و ضرورت برطرف ساختن كاستي ها، بايد به فكر توليد هم بود و زمينه هاي اشتغال بيشتري را در روستا ايجاد كرد. در اين راستا، تشكيل و تقويت تشكل هاي غيردولتي، تعاوني ها و كارگاه ها را بايد در نظر داشت و به هر شكل جلوي مهاجرت هاي روستايي به ويژه جوانان را گرفت.

مدير اداره آب و فاضلاب روستايي قوچان نيز در اين خصوص گفت: آب لوله كشي روستا از چشمه بالاسر روستا تامين مي شود و به هرحال با توجه به خشكسالي منطقه و كم آب شدن چشمه، گاه مشكلاتي در آبرساني به وجود مي آيد كه بنا داريم در سال آينده با استفاده از اعتبارات نگهداري، اقداماتي براي توسعه و بهسازي چشمه انجام دهيم و تا حد امكان مشكل برطرف شود.
پنجشنبه 26 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 117]