بورس و بازار - سرنوشت تلخ

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: بورس و بازار - سرنوشت تلخ

بورس و بازار - سرنوشت تلخ

گروه اقتصاد:«گذشتگان فقط حرف مي‌زدند ولي بنده قول مي‌دهم كه كشور را در محصولات اساسي خودكفا كنم و اگر نتوانستم به اين وعده‌ها عمل كنم، استعفا مي‌دهم». در حالي شائبه‌هاي استيضاح وزير جهاد كشاورزي در مجلس شوراي اسلامي افزايش يافته، اخبار رسمي حكايت از ادامه واردات برنج مي‌دهد. اين در حالي است كه اسكندري وعده داده بود در توليد كالاهاي اساسي كشور به خودكفايي نزديك شود. او سه سال قبل هنگامي كه چنين جملاتي را بر زبان جاري مي‌ساخت چنان در شور و هيجان فرو رفته بود كه حتي شماره تلفن همراه خود را نيز در مقابل دوربين‌هاي تلويزيوني اعلام كرد تا هر كشاورزي كه با مشكل مواجه شده به صورت مستقيم با او تماس برقرار كند. سه سال از روزهاي حضور تازه اسكندري مي‌گذرد ولي خودكفايي گندم بر باد رفته و برنج نيز به صدر كالاهاي وارداتي كشور نزديك شده است.

شايد هنگامي كه وزير جهاد كشاورزي چنين در مورد خودكفايي در توليد محصولات زراعي اظهارنظر مي‌كرد، اطلاع نداشت كه سيل واردات برنج همچنان به كشور ادامه دارد. دولت نهم سرآمد واردات برنج شناخته مي‌شود. براساس آمارهاي رسمي در سال 1385 بيش از 2/1 ميليون تن برنج از مجاري رسمي وارد كشور شد كه بيشترين ميزان رسمي واردات ثبت شده در تاريخ ايران طي يك سال است. اين اتفاق در شرايطي رخ مي‌دهد كه وزير جهاد كشاورزي وعده داده بود، خودكفايي برنج به عنوان اصلي‌ترين دستاورد دولت نهم مطرح شود. اما طي يك‌سال گذشته روند واردات همچنان ادامه يافته است. به موازات اين جريان بهاي برنج هم سير صعودي را پيش گرفته است. دولت ادعا كرده بود كه بهاي برنج در بازار ايران تحت تاثير قيمت‌هاي جهاني رخ داده است ولي بهروز قره‌ياضي معاون پژوهشي مركز تشخيص مصلحت نظام اعتقاد ديگري دارد: «افزايش قيمت جهاني برنج در انتهاي سال 2007 ميلادي آغاز و در مي ‌سال 2008 (منطبق با خرداد سال جاري) به اوج خود رسيد و پس از آن سقوط قيمت‌ها رخ داده و قيمت جهاني محصولات غذايي و از جمله برنج همچنان در حال كاهش است. اما قيمت برنج وارداتي پس از افزايش شديدي كه در انتهاي سال گذشته به اوج خود رسيد كاهش محسوسي نداشته است. از سوي ديگر بالاترين قيمت برنج جهاني در اوج خود به حدود هزار دلار در هر تن (حدود هر كيلو 900 تومان) رسيد. در حالي كه قيمت برنج خارجي تا كيلويي سه هزار تومان هم رسيده است. اكنون با وجود كاهش قيمت جهاني اين محصول، اقشار محروم ايران كه بار تورم حدود 30درصدي را در كشور بر دوش مي‌كشند بايد براي غذاي خود بهايي تا چند برابر را نيز پرداخت كنند.» اما در حالي كه بهاي برنج در بازارهاي جهاني نيز روند نزولي پيش گرفته باز هم قيمت‌ها در بازار تهران افزايش مي‌يابد.
افزايش بهاي برنج ايراني در بازار و ادامه صعود نرخ رشد تورم سبب شده تا كالاهاي جايگزيني با رشد قيمت مواجه شوند. براساس اطلاعات رسمي 500 هزار تن برنج ايراني در انبارهاي كشور باقيمانده، اين در حالي است كه نمونه‌هاي ارزان‌قيمت خارجي در بازار به سادگي به فروش مي‌رسند. گزارش‌هاي بانك مركزي در مورد قدرت خريد شهروندان ايراني طي سه سال گذشته هنوز منتشر نشده است. اما فعالان بازار روايت مي‌كنند كالاهاي جايگزين برنج در بازار به فروش مي‌رسند. سال گذشته دولت تعرفه واردات برنج را به صفر رسانده بود. دولت سعي داشت با چنين مكانيسمي راه‌هاي تازه‌اي را براي كنترل قيمت‌ها بيابند. روند واردات برنج به حدي شدت گرفته كه حتي فعالان بخش خصوصي خواهان كنترل روند واردات شده بودند. آمارهاي رسمي نشان مي‌دهند كه واردات برنج طي سه سال گذشته به شدت افزايش داشته است ولي به موازات انتشار چنين اخباري معاون وزير جهادكشاورزي خبر داده دو سال آينده كشور از نظر واردات برنج به خودكفايي خواهد رسيد. اين اظهارنظر هم در شرايطي صورت مي‌گيرد كه دبير انجمن برنج به صراحت بيان داشته واردات برنج‌هاي خارجي به كشور شدت گرفته است. بنابر آمار رسمي گمرك جمهوري اسلامي ايران در هفت ماه سال جاري 629 هزار و 400 تن برنج سفيد به ارزش 271 هزار و 900 دلار وارد كشور شد، در حالي كه طبق گفته كارشناسان برنج با توجه به توليد دو ميليون و 100 هزار تن برنج در كشور فقط نياز به 450 تا 500 هزار تن برنج خارجي است. در همين حال عضو هيات‌مديره انجمن برنج كشور از انباشته شدن 500 هزار تن برنج ايراني در انبار خبر داد و گفت: برنج ارزان خارجي بازار ايران را تصرف كرده است.
غلامعلي قرباني افزود: متاسفانه تنها 30 درصد برنج گيلان و مازندران در سال جاري فروش رفته و 70 درصد آن معادل 450 تا 500 هزار تن در انبارهاي شمال بدون مشتري مانده، در حالي كه برنج ارزان خارجي بازار را به تصرف خود درآورده است. عضو هيات‌مديره انجمن برنج كشور خاطرنشان كرد: برنج ايراني روي دست كشاورزان مانده و در انبار كارخانه‌هاي شاليكوبي به صورت امانت نگهداري مي‌شود، در برخي انبارها به دليل پر بودن در خارج انبار نگه ‌داشته شده و در برخي موارد مورد دستبرد سارقان قرار گرفته يا برنج به صورت شالي دچار آتش‌سوزي شده و دسترنج كشاورز از بين رفته است. قرباني با بيان اين نكته كه برنج در شرايط خشكسالي و كم‌آبي با رنج مضاعف توليد شده، گفت: از كل برنج توليدي امسال 30 درصد به بازار عرضه شده، 20 درصد به صورت شلتوك نگهداري شده و 50 درصد هم به صورت برنج سفيد در انبارها مانده است كه علت فروش نرفتن آن واردات بي‌رويه برنج خارجي و توزيع در سراسر كشور است. رئيس انجمن برنج استان گيلان ابراز داشت: نگراني در مورد برنج اين است كه ذائقه مردم به برنج هندي و پاكستاني عادت كند و ديگر برنج ايراني خريداري نكنند و همان بلايي كه سر چاي ايراني آمد، بر سر برنج ايراني بيايد. قرباني با بيان اينكه سال 1375 چاي ايراني در آذربايجان غربي مشتاقان بسياري داشت، گفت: متاسفانه بي‌توجهي به چاي ايراني باعث شد، با ورود چاي خارجي و تغيير ذائقه مردم، چاي ايراني ديگر خريدار در آن استان ندارد و گفته مي‌شود، تلخ است اين امر باعث انباشته شدن چاي ايراني در انبارها شده است.
رئيس انجمن برنج گيلان تصريح كرد: در حالي كه مردم روزگاري خواهان برنج ايراني معطر بودند، امروزه علاوه بر شهرها در روستاهاي استان گيلان هم برنج خارجي با بسته‌بندي زيبا عرضه مي‌شود، البته مردم هم به دليل ارزان بودن از آن استقبال مي‌كنند. قرباني افزود: برخي واردكنندگان برنج و دلالان خيانت كرده و علاوه بر واردات بي‌رويه در فصل برداشت برنج، آن را به صورت بازار سياه عرضه كردند، آنها درصدد تغيير ذائقه مردم از برنج ايراني به برنج خارجي (هندي و پاكستاني) هستند. عضو هيات‌مديره انجمن برنج ايران بيان داشت: در شرايطي كه قيمت برنج در اسفندماه سال گذشته روزانه افزايش مي‌يافت و به مرز پنج هزار تومان در كيلوگرم رسيد، در آن زمان برنج توليدي دست كشاورز نبود و دلال سود مي‌برد، اما چوب اين كار را كشاورز خورد، زيرا كارگر مي‌گفت برنج‌گران شده، دستمزد هم بالا رود و شاليكار مجبور بود، روزانه 20 هزار تومان دستمزد كارگر بپردازد.
شنبه 23 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 273]