واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: سفر به اعماق دریا جام جم آنلاین: 70 درصد از سطح زمین زیر آب قرار دارد اما دانش ما درباره ماه - تنها قمر زمین - از آنچه در زیر سطح دریاها وجود دارد، بیشتر است. طی یك قرن گذشته توجه بشر بیشتر به كشف ناشناختههای خشكی و در ادامه فضای بیكران معطوف بوده است تا اعماق اقیانوس ها. یك دلیل منطقی برای این عقبماندگی احتمالا محدودیتهای فراوانی است كه بشر در محیطهای آبی با آنها روبهروست.
در عمیقترین نقاط اقیانوسها، دنیایی مملو از راز و رمز وجود دارد كه بشر تقریبا چیزی از آنها نمیداند. نزدیك به 2 دهه است كه برخی محققان و سرمایهگذاران در عرصه اكتشافات تحقیقاتی و صنعت گردشگری به دنبال راهی برای نفوذ به عمق این ناشناختهها افتادهاند. شركتهایی نظیر ویرجین گلكتیك و سرمایهگذارانی نظیر ریچارد برانسون از جمله پیشگامان نفوذ به این دنیای ناشناخته هستند. محور اصلی پروژههایی كه در این شركتها دنبال میشوند، نسل مافوق تصوری از زیردریاییهاست كه به اندازه زیردریاییهای غول پیكر و پیچیده نظامی، بزرگ و گران قیمت نیستند بلكه با برخورداری از ساختاری فشرده اما با كارایی چشمگیر قادر خواهند بود پای بشر را به عمیق ترین و تاریك ترین نقاط اقیانوسها باز كنند. چنین ایدههایی كه تا تبدیل شدن به واقعیتی عینی تنها چند سال دیگر فاصله دارند، نمونه بارزی از تلفیق فناوری و صنعت پررونقی همچون گردشگری است.
برای آنهایی كه به گردشگری نگاهی فراتر از نگاه عام دارند و حاضرند برای حضور در ناشناختهترین نقاط زمین پولهای زیادی خرج كنند سوار شدن در زیردریاییهای كوچك چند نفره جذابیت خاص خود را دارد. اما گردشگران تنها یك روی این سكه هستند. محققانی كه سالهاست با استفاده از تصویربرداری و دادههای ماهوارهای، تصویری مبهم از اعماق اقیانوس داشته اند، میتوانند با سوار شدن بر چنین زیردریاییهای نوینی، خود را به بستر اقیانوسها رسانده و پژوهشهای خود را آغاز كنند.
در پروژهای كه به این منظور و از چند سال پیش از سوی محققان شركت ویرجین گلكتیك آغاز شده است، طرحی كلی ترسیم شده كه در آن مجموعهای از عمیقترین و هیجانانگیزترین نقاط كف اقیانوسها به عنوان مقاصد این زیردریایی در نظر گرفته شدهاند. محققان پنج نقطه عمیق اقیانوسها را شناسایی كردهاند كه عمیق ترین آنها گودال ماریانا در اقیانوس آرام است. اندازهگیریهای دقیق محققان نشان میدهد كه عمق این گودال تا سطح اقیانوس نزدیك به 12 كیلومتر است. برای درك هر چه بهتر این عمق كافی است به این نكته توجه كنیم كه اگر قله اورست را به درون این گودال بیندازیم، باز هم قله كوه در حدود 3 كیلومتربا سطح آب فاصله خواهد داشت. اندازهگیریها نشان میدهد فشار آب در بستر این گودال تا یكهزار برابر فشار در سطح اقیانوس است. در سال 1960 نیروی دریایی آمریكا یك زیردریایی تحقیقاتی را به همراه دو سرنشین به نزدیكی بستر این گودال اعزام كرد. آنها ماهیان، خرچنگها و دیگر موجودات دریایی را در اعماق این گودال مشاهده كردند. اما پس از آن دیگر هیچ تلاش شاخصی در این زمینه صورت نگرفته است. حالا تصور كنید بزودی دستهای از زیردریاییهای كوچك راهی این نقطه از زمین خواهند شد و حتی شما میتوانید با خرید یك بلیت، عمیقترین دره سیار زمین را در عمق 12 كیلومتری آب در حالی سیاحت كنید كه فشار آب بیرون وسیله نقلیه شما، برای له كردن یك تریلی و تبدیل آن به یك مشت فلز، كافی است.
پروژه ویرجین بزودی در 5 منطقه اقیانوسی آغاز میشود. قرار است در فاز اول این پروژه از نمونههای پیش ساخته زیردریاییهای كوچك موسوم به DeepFlight استفاده شود. این زیردریاییها تفاوتهای ساختاری قابل توجهی با زیردریاییهای فعلی دارند. این تفاوتها از بدنه آغاز میشود و تا سیستم موتوری ادامه خواهند یافت. اسكلت این سیستمها شباهت زیادی به ساختار یك هواپیمای جت دارد. دقیقا به دلیل وجود بالههای گلایدری مانندی كه در قسمت عقب و كنارههای این زیردریاییها دیده میشود، قدرت مانوردهی آن به مراتب فراتر از زیردریاییهای فعلی است. این بالهها همچنین امكان غوطهور ماندن این وسیله نقلیه زیرآبی را در حالی كه حركت میكند، در اعماق اقیانوس فراهم میكنند. این قابلیت زمانی از اهمیت و ارزش بیشتری برخوردار میشود كه متوجه میشویم فشار آب در عمق دهها هزار متری اقیانوس تا چه حد است.
نكته: نسل جدید زیردریاییهای چند نفره كه تا تبدیل شدن به واقعیتی عینی تنها چند سال دیگر فاصله دارند، پای محققان و گردشگران را به عمیقترین نقاط اقیانوسها باز خواهد كرد
در فرآیند ساخت زیردریاییها استفاده از مواد بسیار مقاوم در برابر فشار آب مهمترین دغدغه محققان و طراحان بدنه به شمار میآید. این فاكتور در ساخت زیردریاییهایی كه در این پروژه به كار گرفته خواهند شد نیز در نظر گرفته شده است. محققان از فیبر كربنی، تیتانیوم و كوارتز در ساخت بخشهای مختلف این زیردریایی استفاده كردهاند. این مواد نه تنها به طرز چشمگیری سبك هستند بلكه از ضریب مقاومت خیرهكنندهای نیز برخوردارند.
محققان از همان ابتدا به این نكته توجه داشتهاند كه زیردریاییهای DeepFlight باید در برابر فشار یكهزار اتمسفری بستر اقیانوس از خود مقاومت نشان دهند. نكته مهمی كه باید به آن توجه جدی داشت، تفاوت ساختاری این زیردریاییها با زیردریاییهای نظامی غول پیكری است كه ممكن است هفتهها در اعماق اقیانوس باقی بمانند. در ساختار اسكلتی زیردریاییهای غول پیكر كه نسخههای اتمی فراوانی از آنها موجود است، از لایههای محافظتی متعددی استفاده شده است. بهرهگیری از این لایهها بر ضریب ایمنی این سیستمها میافزاید اما در این میان نباید از افزایش طبیعی وزن آنها نیز غافل شد. از سوی دیگر چنین فرمولی در زیردریاییهای كوچكی نظیر DeepFlight دیده نمیشود. قطر بدنه این زیردریاییها به زحمت از چند ده سانتیمتر فراتر میرود و این درحالی است كه باید حداكثر فشار آب ممكن در اعماق اقیانوس را نیز تحمل كنند.
5 نقطه عمیق اقیانوسهازیردریاییهای DeepFlight بزودی راهی 5 نقطه عمیق جهان میشوند. پس از گودال ماریانا كه با عمق نزدیك به 12 هزار متر، عمیق ترین گودال زمین محسوب میشود، گودال پورتوریكو در اقیانوس اطلس با عمق تقریبی 8605 متر قرار دارد. پس از آن گودال دیامانتینا (Diamantina) در اقیانوس هند با 8047 متر و گودال ساندویچ جنوبی (South Sandwich) با 7235 متر ژرفا، به عنوان عمیق ترین نقاط زمین محسوب میشوند. آخرین عضو این مجموعه نیز گودال مولی (Molloy ) است كه با 5608 متر عمق در اقیانوس منجمد شمالی قرار دارد.
ریچارد برانسون سرمایهگذاری نجومی روی پیشبرد این پروژه صورت داده و امیدوار است به محض راهاندازی این طرح، سیلی از طلا و نقره به سمتش روانه شود. به همین دلیل قرار نیست از این زیردریاییها صرفا برای انجام تحقیقات علمی استفاده شود. گروهی از مدیران خوش فكر كه سابقه همكاری چندین ساله را با وی دارند، از چندی پیش شروع به پیش ثبتنام از گردشگران متمولی كرده كه برای سفر به اعماق اقیانوس مشابه سفر به فضای اطراف زمین، حاضرند میلیونها دلار هزینه كنند.
استفاده از این زیردریاییها به عنوان ابزاری پولساز در صنعت گردشگری پیش از این نیز مورد آزمایش قرار گرفته كه اتفاقا با نتایج قابل قبولی نیز همراه بوده است. پس از طراحی و آزمایش نمونههای اولیه زیردریاییهایDeepFlight، گروهی از آنها به عنوان سیستمهای حمل و نقل زیرآبی با قابلیت حمل تا دو سرنشین به كار گرفته شدند.
موفقیت اولیه طرح موجب دلگرمی ریچارد برانسون و طراحان اصلی این پروژه شد. آنهایی كه علاقهمند به حضور در چنین برنامههای هیجان انگیز گردشگری هستند میتوانند با پرداخت 11 هزار و 900 دلار در یك تور گردشگری زیرآبی دو روزه حضور پیدا كنند. حضور در این برنامه تجربهای هیجانانگیز است اما تنها برای شمار معدودی از ساكنان سیاره زمین مقدور است كه چنین هزینه گزافی را بپردازند.
سالهاست كه دولتها تصمیم گرفتهاند با كاهش بودجههای تحقیقاتی و وارد كردن شركتهای خصوصی به مطالعات بنیادی، ضمن استفاده از قابلیتهای اقتصادی این بخش، پژوهشهای علمی را نیز به پیش برند. مشابه این عمل در سفرهای توریستی به فضا، تجاریسازی، فناوریهای نوین و سایر حوزههای علم و دانش به وفور دیده میشود. گویا آینده دانش در گرو توجه بیشتر به علم اقتصاد است.
منبع: جامجم
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 199]