تلسكوپ

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: اختراع تلسكوپ و پس از آن با وجود نظريات دانشمنداني چون راجر بيكن در قرن سيزدهم ميلادي، كه در آن فكر استفاده از تركيبي از عدسي هابراي ديدن اجرام دورتر مطرح شد، به نظر مي رسد بايد نخستين كسي را كه موفق به ساخت تلسكوپ واقعي شد،

هانس ليپرشي عينك ساز آلماني دانست كه اين كار را در سال 1608 ميلادي به انجا اخبار اين اختراع به سرعت پراكنده شد و گاليله گزارش هاي آن را در سفري، كه يك سال بعد به ونبز رفت، شنيد. گاليله تلسكوپ دست ساز خود را در سال 1906 ساخت و نخستين منجمي شد كه با تلسكوپ آسمان را كاويد.

[تصویر: hx13sc7x9vf7lw0i6gz.jpg]

تلسكوپ چگونه كار مي كند؟
جمع آوري نور از آسمان كماكان منبع اصلي دريافت اطلاعات از كيهان براي اخترشناسان است. بيش تر اجسام آسماني، به استثناي ماه و خورشيد، دور و نسبتاً كم فورغ اند. تلسكوپ تا حد ممكن نور جمع آوري مي كند؛ به همين سبب،يكي از مهم ترين ويژگي هاي تلسكوپ،قطر دهانه آن است. دو نوع تلسكوپ وجود دارد بازتابي ها باستفاده از آيينه و شكستي ها با استفاده از عدسي نور را جمع مي كنند.
بيش تر تلسكوپ هاي حرفه اي امروزي بازتابي هايي با آينه هاي چند متري اند كه بر فراز قله كوه ها، بالاتر از آشفتگي هاي حاصل از حركت هوا در لايه هاي پاييني جو، قرار گرفته اند.
اخترشناسان به چند دليل تلسكوپ هاي بازتابي را به تلسكوپ هاي شكستي ترجيح داده اند.
1-آيينه هاي بزرگ مي توانند به نازكي آيينه هاي كوچك باشند، اما عدسي بزرگ مي بايست ضخيم تر باشند و در نتيجه سنگين تر مي شوند.
2-يك عدسي دو سطح دارد كه مي باست صيقل داده شده و تميز شود؛ آينه ها فقط يك سطح دارند.
3-شيشه نور را جدب مي كند و در شيشه هاي ضخين تر نور بيشتري جذب مي شود.
4-عدسي ها فقط توسط قسمت بيروني و در اطراف محكم مي شوند، اما آيينه ها توسط تمام قسمت پشت محكم مي شوند.
5-در عدسي هاي بزرگ شيشه به واسطه وزنش تغيير شكل مي دهد و تصوير در خارج از كانون شكل مي گيرد.
6-در عدسي، رنگهاي مختلف با مقادير متفاوتي شكسته مي شوند. رنگ آبي بيشتر از نور قرمز منحرف مي شود.
نخستين تلسكوپ بازتابي
آيزك نيوتن، نخستين فردي بود كه بررسي تجزيه نور و شكل گيري طيف از طريق منشور پرداخت، او نتيجه گرفت كه عدسي ها همواره تصاويري با تجزيه و خطاي رنگي ايجاد مي كنند از اين رو به طراحي تلسكوپي پرداخت كه به جاي عدسي در آن براي گردآوري نور، از آيينه استفاده مي شد. تلسكوپ بازتابي او در سال 1668 ميلادي ساخنه شد و وي نخستين تلسكوپ بازتابي را ساخت از اين رو به تلسكوپ هاي بازتابي، انعكاسي و نيوتني هم مي گويند.

[تصویر: hh1x9p8xqo52xn2yhj95.jpg]

رصدخانه
تلسكوپ هاي بزرگ در مكاني ثابت نصب مي شوند. براي حفاظت از تلسكوپ ها و لوازم جانبي آن ها، تلسكوپ ها را درون ساختماني قرار مي دهند كه اغلب به صورت گنبدي دوار و بزرگ است.
شكاف باز و بسته شونده اي در گنبد، پنجره اي است كه تلسكوپ از آن به آسمان مي نگرد. اين ساختمان محافظ تلسكوپ و ابزارهاي آن از گرما و تابش خورشيد در روز، گرد و غبار، برف و باران است. از سوي ديگر، سبب كاهش نورهاي مزاحم محيط بر تلسكوپ و دستگاه هاي حساس رصدخانه مي شود.به سبب حركت تلسكوپ در پيمايش كره آسمان، فضايي گنبدي انتخاب مناسبي است. گنبد نيز با حركت آرام تلسكوپ به دنبال ستاره ها و اجرام سماوي جا به جا مي شود.

نخستين رصدخانه در عصر تلسكوپ ها
در دهه 1670 ميلادي، رصدخانه پاريس نخستين رصدخانه مجهز به تلسكوپ در جهان بود. پيش از عصر تلسكوپ، رصدخانه هاي تاريخي بسياري مانند رصدخانه بزرگ مراغه ساخته شده بود.

رصدخانه هاي ايران
تا زمستان 1388، بيش از 30 رصدخانه در ايران براي كاربري آموزشي، تفريحي و تحقيقاتي ساخته شده استكه بيشتر آن ها به دانشگاه ها و مراكز آموزشي تعلق دارد و برخي نيز متعلق به مراكز عمومي، انجمن ها و مراكز نجوم است يا براي استفاده شخصي ساخته شده اند.

رصدخانه ملي ايران
اخترشناسان حرفه اي در انتظار ساخت تلسكوپ بزرگي در ايران اند كه براي تحقيقات به روز اخترشناسي قابل استفاده باشد. طرح رصدخانه ملي، تلسكوپي به قطر حدود 3 متر است كه بزرگترين تلسكوپ منطقه خواهد شد. اين تلسكوپ با توجه به توانايي هدايت روبوتي، آشكارسازها و ساختار اپتيك جديد، در كنار تلسكوپ هاي غول پيكر جهان، تلسكوپي توانا خواهد شد و علاوه بر رفع نياز شماري از تحقيقات داخلي، در طرح هاي بين المللي با حضور شبكه اي از تلسكوپ ها همكاري خواهد كرد.

بزگترين رصدخانه هاي جهان
تلسكوپ بسيار بزرگ VLT كه مي توان گفت گردآوري نور آن برابر با آيينه 4/16 متري است.
تلسكوپ دوچشمي بزرگ LBT گردآوري نور آن برابر با آيينه 8/11 متري است.
تلسكوپ بزرگ جزاير قناري GTC كه قطر آيينه آن 4/10 متر است.
تلسكوپ بزرگ آفريقاي جنوبي SALT با قطر مفيد 8/9 متر.
تلسكوپ هابي – ابرلي با قطر مفيد 2/9 متر.
تلسكوپ كك 1 كه قطر آيينه آن 10 متر است.
تلسكوپ كك 2 دوقلوي تلسكوپ كك 1 است.
تلسكوپ سوبارو كه قطر آيينه آن 3/8 متر است.
تلسكوپ جميني شمالي كه قطر آيينه آن 1/8 متر است.
تلسكوپ جميني جنوبي كه قطر آيينه آن 1/8 متر است.
تلسكوپ چند آيينه اي MMT كه قطر آيينه آن 5/6 متر است.
تلسكوپ BTA كه قطر آيينه آن 6 متر است.
تلسكوپ ماژلان1 كه قطر آيينه آن 6/5 متر است.
تلسكوپ ماژلان2 كه قطر آيينه آن 6/5 متر است.
تلسكوپ هيل كه قطر آيينه آن 5 متر است.

آينده تلسكوپ هاي بزرگ
فن آوري ساخت آيينه هاي سبك و آيينه هاي چند تكه اي غول پيكر، آينده شگفتي را از اختر شناسي رسم مي كنند. امنون روياي اخترشناسان تلسكوپ هاي بسيار بزرگ تر است.
طرح تلسكوپ غول پيكر ماژلان با هفت آيينه نخستين نمونه از اين غول هاي آينده است كه احتمالا در سال 2018 كامل خواهد شد، قطر اين تلسكوپ 5/24 متر خواهد بود.
تلسكوپ فوق بزرگ ELT با آيينه 42 متري چند تكه، اروپايي ها مي سازند كه احتمالاً تا پايان دهه2010 ميلادي كامل خواهد شد.
تلسكوپ فضايي هابل
بهترين تلسكوپ براي اخترشناساني كه در جست و جوي تصاوير فوق العاده واضه از اعماق كيهان اند، تلسكوپ فضايي هابل است. هابل، كه پس از چند دهه برنامه ريزي در سال 1990/1369 به فضا پرتاب شد، رصدخانه اي بي سرنشين است. اين تلسكوپ در مداري به ارتفاع حدود 600 كيلومتري قرار گرفته است.
مزاياي تلسكوپ هاي فضايي
تلسكوپ هايي كه كيهان را از روي زمين مي نگرند، بايد از ميان جو آشفته زمين به بالا خيره شوند و جو پيوسته نور ستاره ها و كهكشان ها را منحرف و آشفته مي كند،درست مثل اينكه از ميان آب هاي آشفته در اسخري شلوغ به اطرافتان نگاه مي كنيد.
به همين سبب است كه به نظر مي رسد ستاره ها چشمك مي زنند.هابل از قرار گاهش برفراز جو ديد واضح و روشني از همه چيز در كيهان دارد؛ از سيارات نزديك تا اختروش هايي در فاصله ميلياردها سال نوري از ما.

منبع:پارس اسكاي

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 147]