شخصيت و سلامت

واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: شخصيت و سلامت
شخصيت در روانشناسي عبارتست از الگوهاي اختصاصي , متمايز و نسبتا پايدار هيجان , تفكر و رفتار كه سبك تعامل فرد با محيطي فيزيكي و اجتماعي را تعيين مي كنند و سلامت كه در گذشته بطور مختصر بيمار نبودن تعريف مي شد امروزه بر اساس شاخص ها و ويژگيهاي بسيار گسترده اي تعريف مي گردد , در روانشناسي سلامت سه شاخص عمده براي سلامت عبارتند از : بيمار نبودن , شادي و بهزيستي .
در اين مقاله قصد داريم به اين موضوع بپردازيم كه چه ارتباطي بين انواع صفات شخصيتي و سلامت وجود دارد و چگونه ابعاد و ويژگيهاي شخصيتي يعني روشهاي ويژه تفكر , احساس و رفتار افراد بر سلامت آنها تاثير مي گذارند. چگونه برخي خصوصيات شخصيتي با رفاه و سلامت رواني و جسماني همراهند و برخي ديگر با عدم سلامت و بيماري ارتباط دارند.
همچنين مهمترين تبيين هاي مربوط به ارتباط شخصيت و سلامت را بطور اجمالي بررسي مي كنيم تبيين هايي در زمينه ميزان فشار رواني كه افراد تجربه مي كنند, راهبردهاي مقابله با فشار رواني, ميزان حمايت اجتماعي و تاثير آن بر سلامت , رفتارهاي مرتبط با سلامت , مراقبت ها و اجراي برنامه ها و توصيه هاي پزشكي و همچنين پاسخ فيزيولوژيايي به فشار رواني.
همه ما به محض آنكه براي اولين بار با فردي ملاقات مي كنيم پيش از هر موضوعي به ويژگيهاي شخصيتي او توجه مي كنيم . زمانيكه از شما بخواهند دوستان و نزديكان خود را توصيف كنيد در درجه نخست به توصف ويژگيهاي رفتاري و شخصيتي او مي پردازيد به عقيده روانشناسان شخصيت حاصل تعامل پيچيده عوامل ارثي و محيطي است و اين تعامل پيچيده موجب شكل گيري ويژگيها و خصوصيات متمايز و منحصر به فردي مي گردد كه مي توان بر اساس آنها شخصيت هر فرد را توصيف نمود.
در اين مقاله چهار ويژگي اصلي شخصيتي كه ارتباط نزديكي با سلامت و بهزيستي جسمي و رواني دارند را مورد توجه قرار مي دهيم. اين ويژگي ها عبارتند از خوشبيني , برونگرايي, وظيفه شناسي , منبع كنترل دروني و مقاومت.
خوشبيني :
محققان بسياري به بررسي نقش خوشبيني يعني انتظار رويدادهاي خوب و مطلوب در آينده پرداخته اند چنانچه پس از شركت در آزمون دشواري معتقديد كه نتيجه خوبي كسب خواهيد كرد فرد خوشبيني هستيد و اگر در بسياري از موقعيت هاي مشابه انتظار شكست داريد احتمالا فردي بدبين هستيد. برخي از روانشناسان خوشبيني را نه برحسب انتظار رويدادهاي مثبت در آينده بلكه بر اساس نحوه تبيين رويدادهاي منفي گذشته مورد توجه قرار داده اند طبق اين ديدگاه افرادي كه رويدادهاي نامطلوب و شكست ها و ناكامي هاي گذشته را نتيجه علل خاص, بي ثبات و بيروني مي دانند افرادي خوشبين هستند در حاليكه افرادي كه اينگونه رويدادها و تجارب را ناشي از علل كلي , ثابت و دروني مي دانند عموما افرادي بد بين اند به عنوان مثال دانشجويي كه پس از كسب نتيجه و نمره اي ضعيف در آزموني معتقد است هميشه در آن آزمون نتيجه نامطلوب كسب خواهد كرد و نتيجه آزمون ناشي از ضعف استعداد اوست فردي بدبين است. مي توان خوشبيني را برحسب ميزان اميدواري نيز مورد توجه قرار داد . افراد خوشبين در خصوص رسيدن به اهدافشان معمولا اميدوارند.
تحقيقات متعدد نشان داده اند خوشبيني و اميدواري با سلامت روانشناختي بيشتر همراه است به عنوان نمونه تايلر و همكارانش دريافتند زنانيكه خوشبين و داراي عزت نفس بالايي هستند كمتر دچار افسردگي پس از زايمان مي گردند.
كارلس و همكارانش طي پژوهشي ابتدا با زنان مبتلا به سرطان پستان مصاحبه كردند تا به بررسي نقش خوشبيني در اين بيماري و تجارب روانشناختي اين بيماران بپردازند , انها به ارزيابي پيش بيني در چهار مرحله يعني هنگام تشخيص 12 , 6 , 3 ماه بعد پرداخته و دريافتند خوشبيني هنگام تشخيص با سطوح پائين اضطراب , پريشاني و افسردگي در دوره هاي زماني بعد همراه است. در پژوهشي ديگر مشخص گرديد دانشجويان بدبين و داراي انتظارات منفي در سال اول تحصيل بيشتر احتمال دارد در سالهاي بعد تحصيل به انواع افسردگي مبتلا شوند. افرادي كه بطور كلي داراي نگرش خوشبينانه درباره خود و دنيا هستند سلامت جسماني بيشتري دارند . افراد خوشبين كمتر از بدبين ها دچار بيماري هاي عفوني مي شوند و در صورت ابتلا به اين بيماري ها علائم جسمي كمتري نشان مي دهند. همچنين خوشبين ها پس از عمل جراحي سريعتر بهبود مي يابند و به احتمال كمتري نياز به بستري شدن مجدد در بيمارستان دارند.
مهمتر از همه اينكه داشتن ديد گاه خوشبينانه منجر به زندگي طولاني تر مي گردد در مطالعه اي كه توسط سوزان اورسون و همكاران او انجام گرفت , محققان به بررسي ارتباط بين احساس نااميدي و سلامت در گروه نمونه اي شامل 2500 مرد ميانسال پرداختند اين مطالعه مهم نشان داد احتمال مرگ بر اثر سرطان در افرادي كه بيشتر نااميد بودند بيش از 2 برابر است بعلاوه احتمال مرگ اين افراد بر اثر بيماري هاي قلبي - عروقي 4 برابر بيشتر از افرادي است كه نااميدي ناچيزي داشتند.
پژوهشهاي ديگري نشان مي دهند افرادي كه رويدادها را خوشبينانه تعبير و تفسير مي كنند كمتر احتمال دارد كه بر اثر تصادفات, سوانح مختلف و خشونت ها بميرند. پژوهشهاي لويي و همكارانش نشان داد افرداي كه نگرش مثبتي دارند 7 ونيم سال بيش از افراد داراي نگرشهاي منفي زندگي مي كنند.
برونگرايي
برونگراها افرادي مردم آميز , اجتماعي و متكي به نفس هستند, آنها دوستان زيادي دارند, پرانرژي بوده و در موقعيت هاي گروهي و اجتماعي اغلب نقش رهبري و مديريت را به عهده مي گيرند. به عقيده ايزنك برونگراها بدنبال سطوح بالايي ازتحريك و هيجان هستند از چالشهاي تازه لذت مي برند و خطرپذيرند همچنين برونگراها تا حدود تكانشي , حاضر جواب , تنوع طلب , بي خيال و خوشبين اند. درونگرا ها برخلاف برونگراها گوشه گير , كم حرف , داراي دوستان محدود , محافظه كار بوده تمايلي به تحريك و هيجان ندارند و تا حدودي بدبين و محتاط هستند.
مطالعات نشان مي دهند درونگراها در مقايسه با برونگراها نسبت به درد حساسترند, زودتر خسته مي شوند . هيجان بر عملكردشان تاثير منفي مي گذارد و در مقايسه با برونگراها كندتر اما دقيقتر عمل مي كنند.
پژوهشي كه در زمينه مقايسه نيمرخهاي شخصيتي دانشجويان با استفاده از 225 دانشجو انجام گرفت نشان داد درونگراها در آزمون 2-MMPI در مقايسه با برونگراها در مقياسهاي افسردگي , پارانوئيد, ضعف رواني و اسكيزوفرنيا نمرات بيشتري كسب مي كنند.
برونگرايي با سلامت جسماني و رواني بيشتري همراه است. برونگراها از خلق و خوي مثبت تر و اعتماد به نفس و شادي بيشتري برخوردارند. همچنين از سلامت جسماني بيشتري برخوردارند, بگونه اي كه كمتر به انواع بيماري هاي شديد و خفيف از جمله اسم , آرتريت , زخم معده و حتي بيماري هاي قلبي - عروقي مبتلا مي شوند.
وظيفه شناسي
افراد وظيفه شناس داراي پشتكار , سرسخت و پركار, پرانگيزه و فعالند چنين افرادي در امور و كارهاي خود وظيفه شناسي بالايي نشان مي دهند به عنوان مثال دانشجويي كه عليرغم علاقه زياد به تماشاي مسابقات جهاني ترجيح مي دهد تكليف ترم خود را انجام دهد و شديدا به پيگيري اهداف خود مي پردازد فردي وظيفه شناس است. از طرف ديگر افرادي كه از سطوح پائيني از وظيفه شناسي برخوردارند پشتكار كمي دارند و تا حدودي بي نظمند گرچه پژوهشهاي محدودي در زمينه ارتباط بين وظيفه شناسي و سلامت صورت گرفته است. يك مطالعه طولي بخوبي نشان داده است افراد وظيفه شناس از سلامت و طول عمر بيشتري برخوردارند در اين پژوهش بيش از 1000 كودك حدودا 11 ساله در سال 1922 به مجموعه اي از پرسشنامه هاي مختلف شخصيت از جمله پرسشنامه هاي وظيفه شناسي, خوشبيني , عزت نفس , اجتماع پذيري , ثبات خلق و خو و سطح انرژي پاسخ دادند سپس تا سال 1986 هرچند سال يكبار بطور مكرر مورد ارزيابي مجدد قرار گرفتند بدين ترتيب پژوهشگران توانستند به بررسي ارتباط شخصيت با سلامت در بلند مدت بپردازند نتايج نشان داد از متغيرهاي اندازه گيري شده وظيفه شناسي با سلامت در بلند مدت ارتباط دارد افرادي كه از كودكي تا بزرگسالي قابل اعتماد, با ثبات , پركار و سخت كوش بودند حدودا 2 سال بيشتر از كسانيكه تكانشي, بي ثبات و فاقد خود كنترلي بودند زندگي كردند.
ادامه دارد
يکشنبه 3 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آفرينش]

[مشاهده در: www.afarineshdaily.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 102]